WYPRACOWANIA i PRACE DOMOWE Z LEKTUR
Czy Przedwiośnie można nazwać powieścią-dyskusją ideową? Zamiast konstruować rozbudowane wstępy, podkreśl w kilku słowach, jak wielką rolę w tej powieści pełni wątek dyskusji z różnymi koncepcjami ideowymi. Teza Wątek dyskusji ideologicznej w Przedwiośniu jest nie mniej ważny od losów głównego bohatera – Cezarego Baryki. Co pisarz sądzi o idealizmie politycznym? Idealizm polityczny jest obecny od samego początku utworu. Metaforyczne określenie jednej z ideologii – idealizmu politycznego (szklane domy) – staje się nawet tytułem pierwszej części powieści.
Przedstaw dzieje Stanisława Wokulskiego – głównego bohatera Lalki Bolesława Prusa. Wokulski występuje w powieści jako bogaty kupiec galanteryjny. Przeszłość tej postaci wskazuje jednak, że nie zawsze pan Stanisław opływał w dostatki. Pochodził ze zubożałej szlachty i od zawsze ciężko pracował. Jako młody chłopak (rok 1860) pracował jako subiekt w kawiarni Hopfera, służył gościom i znosił rozmaite upokorzenia. Zdecydował się kształcić, wstąpił do Szkoły Przygotowawczej, zdał egzamin do Szkoły Głównej, co wzbudziło sensację w Warszawie: subiekt, który
Dlaczego klasycy? Bo byli dumni, majestatyczni, powściągliwi. Mieli poczucie godności. Wiedzieli, czym jest honor: generałowie ostatnich wojen jeśli zdarzy się podobna afera skomlą na kolanach przed potomnością zachwalają swoje bohaterstwo i niewinność oskarżają podwładnych zawistnych kolegów nieprzyjazne wiatry Tukidydes mówi tylko że miał siedem okrętów była zima i płynął szybko… Dlaczego klasycy Herbert patrzy na dziedzictwo antyku z perspektywy współczesności. Wiek dwudziesty i jego bohaterowie wydają mu się przerażająco żałośni w zderzeniu z dostojeństwem
Przygotuj konspekt referatu: Leopold Staff w epoce modernizmu – przemiany ideowe. Wstęp Postaw tezę – zajmuję się tylko wycinkiem twórczości poety, dla którego modernizm jest etapem prób i poszukiwań twórczych. Pełną dojrzałość osiągnie Staff rozwijając swój kunszt poetycki w katach późniejszych, doświadczając przeżyć pokoleniowych jak wojny światowe, odzyskanie niepodległości i przemiany ustrojowe w Polsce. Debiut – rok 1901 Symbolicznie otwiera nowe stulecie, ale też odbywa się w określonej rzeczywistości literackiej. Trwa w pełni czas Młodej Polski, poeci
Krótko scharakteryzuj narrację w „Procesie”. W powieści mamy do czynienia z narratorem trzecioosobowym. Jest on medium przekazującym obraz świata. Nie bierze udziału w przedstawianych zdarzeniach, ukazuje je w sposób raczej suchy, niezaangażowany, można powiedzieć „przezroczysty”. Nie wyciąga pomocnej ręki do czytelnika, nie tłumaczy prawideł rządzących „opowiadanym” przez niego światem, choć ten kryje w sobie wiele zagadek i nieścisłości. Wobec przedstawianych zdarzeń i bohaterów zachowuje dystans, niekiedy pozwala sobie na ironię. Nie jest to narrator wszechwiedzący. Często snuje
Wypisz cechy „Procesu” jako powieści-paraboli. Definicja Parabola to dzieło, w którym przedstawione postacie i zdarzenia nie są ważne ze względu na ich cechy jednostkowe, lecz jako przykłady praw rządzących ludzką egzystencją, postaw wobec życia, losu i śmierci. Świat przedstawiony paraboli stanowi zbiór wykładników prawdy filozoficznej czy moralnej. Takie dzieła powinniśmy więc odczytywać na dwóch płaszczyznach: dosłownej (to rozumie się samo przez się) i przenośnej, metafizycznej – ukrytej przed czytelnikiem i wymagającej rozszyfrowania.
Wskaż przykłady absurdu w „Procesie”. • Zacznij od definicji absurdu – przepisz ją ze słownika lub zapisz własnymi słowami. Oto ona: Absurd (łac. rażący uszy, niedorzeczny) w logice jest błędem, w literaturze zaś chętnie wykorzystywaną kategorią estetyczną, sposobem prezentowania świata. Jest posunięciem fikcjonalności dzieła literackiego do granic możliwości, nie naśladuje bowiem rzeczywistości i ukazuje rzeczy, których nie bylibyśmy w stanie zaakceptować w normalnym świecie. Światem przedstawionym nie rządzi logika i często nie może być mowy o przyczynowo-skutkowym łańcuchu
Porównaj kompozycję i narrację „Ludzi bezdomnych” i „Lalki”. Lalka i Ludzie bezdomni to dwie wybitne polskie powieści. Obydwie XIX-wieczne, ale o ile Lalka jest dziełem dojrzałego pozytywizmu, o tyle Ludzie bezdomni należą już do świata modernistycznego i wpisują się w XX-wieczną historię literatury (data wydania to 1899 rok). Lalka: konwencja realistyczna, narracja auktorialna, narrator wszystkowiedzący i przezroczysty, nie ujawnia się czytelnikowi (poza partiami narracji pierwszoosobowej w pamiętniku Rzeckiego). Kompozycja powieści jest zwarta, poszczególne rozdziały stanowią logiczną ciągłość, wynikają jeden z drugiego,
Jakie dostrzegasz w Glorii victis Orzeszkowej? Zacznij Mimo, że nowela to utwór typowy dla pozytywizmu, została ona napisana jeszcze później, bo w Młodej Polsce. Przejdźmy do sedna sprawy: Widać w niej wyraźne nawiązania do romantyzmu, takie jak: Etos walki powstańczej, otwartej walki z wrogiem na polu bitwy, walki do ostatniej kropli krwi. Bohaterowie – Jagmin i Marian Tarłowski – to ludzie młodzi, przepojeni ideałami zmiany świata na lepsze, swoje młode życie składają w ofierze ojczyźnie.
Wielcy bohaterowie w poezji Juliusza Słowackiego. Omów co najmniej dwa przykłady. Wstęp Poezja romantyczna chętnie wspomina wielkich bohaterów, ponieważ ci podtrzymywali ducha narodu. Wystarczy przypomnieć na przykład twórczość Cypriana Kamila Norwida (Fortepian Szopena, Bema pamięci żałobny rapsod) czy Adama Mickiewicza (Śmierć Pułkownika, Reduta Ordona). Słowacki również wpisywał się w tę tradycję polskiej poezji romantycznej. Rozwinięcie Na sprowadzenie prochów Napoleona – tekst jest połączeniem elegii żałobnej (strofy 1–4) i ody (strofy 5–8). Pojawia się
Scharakteryzuj obraz Polski i Polaków zawarty w wierszu Słowackiego Grób Agamemnona. Geneza utworu Grób Agamemnona został wydany w 1840 roku w Paryżu wraz z Lillą Wenedą. Był fragmentem pieśni VIII Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu, która napisana została w roku 1839. Grób Agamemnona nazwał Słowacki „ułamkiem greckiej podróży”. Pomysł na napisanie tekstu zrodził się podczas podróży do Grecji. Tam Słowacki zwiedzał budowlę, która uważana była za grobowiec króla Agamemnona. Późniejsze badania dowiodły, że był
Jak poeci młodopolscy wykorzystywali w swoich wierszach impresjonizm i symbolizm? Porównaj Widok ze Świnicy… Tetmajera i Krzak dzikiej róży Kasprowicza. Wstęp Dobry pomysł to przywołanie definicji pojęć, które pojawiają się w temacie wypracowania: symbolizm i impresjonizm. Zwróćmy także uwagę na powinowactwa tych nurtów literackich z malarstwem. Zastanówmy się, dlaczego szczególną popularność zyskały w lirykach tatrzańskich. Rozwinięcie TECHNIKA IMPRESJONISTYCZNA Widok ze Świnicy do doliny Wierchcichej Tetmajer gromadzi w tym wierszu przymiotniki i epitety, odnoszące się do wrażeń zmysłowych, zwłaszcza wzrokowych.
Zagłoba – charakterystyka postaci. Onufry Zagłoba to jedna z najpopularniejszych i jednocześnie najsympatyczniejszych postaci stworzonych przez Sienkiewicza. Uosabia typowego szlachcica – Sarmatę, skupia w sobie jednocześnie wszystkie wady i zalety narodowe. Zagłoba pojawia się we wszystkich częściach Trylogii. Nazywany jest polskim Ulissesem, bo jak słynny Odyseusz jest sprytny i potrafi dzięki różnym fortelom cało wyjść z różnych kłopotów i opresji. Zagłoba wygląda jak typowy szlachcic, jest gruby, naznaczony śladami jakichś bitek czy potyczek (ma na czole dziurę
Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że Boska komedia to dzieło przełomu wieków? Uzasadnij swój sąd. Zacznij od tezy: Boska komedia to bez wątpienia największe dzieło Dantego Alighieri i dzieło przełomu wieków. Ponieważ do takiego tematu pracy odpowiednia będzie forma rozprawki, podaj co najmniej trzy argumenty potwierdzające tezę. Najpierw wskaż średniowieczne cechy Boskiej komedii. W czasie powstawania utworu we Włoszech rozpoczynał się już nowy okres w historii literatury – odrodzenie. Wnosił on do
Na podstawie lektury fragmentów Kronik Prusa (wybór) i znajomości Lalki napisz artykuł (felieton) do codziennej gazety warszawskiej, zgodnie ze stylem Prusa, którego tematem będzie dowolne wydarzenie z Lalki. Taki temat wypracowania skłania do wczucia się w realia epoki, uważnej lektury książki i do zajrzenia do Kronik Prusa (a naprawdę warto). Co można opisać? • Proces o lalkę • Kłótnie Krzeszowskiej ze studentami • Pojedynek Krzeszowskiego z Wokulskim • Wizytę słynnego włoskiego skrzypka Molinariego i
Różne wizje miłości w Dziejach Tristana i Izoldy i Wielkim testamencie. Niektórych (zwłaszcza tych, którzy Wielki testament przeczytali niezbyt dokładnie) może zdziwić polecenie znalezienia (i opisania) różnych rodzajów miłości w utworze Villona, którego zazwyczaj przedstawia się jako poetę śmierci. Nic bardziej błędnego, obok śmierci niezwykle ważną rolę pełni w dziele tego poety właśnie miłość. Do problemu miłości podchodzi Villon w Wielkim testamencie wielokrotnie, mówi o nim z różnych perspektyw, na wiele sposobów, niekiedy szokuje czytelnika cynizmem, innym razem
Zinterpretuj podaną poniżej pierwszą strofę Ballady Wilona dla swey miłey, jednego z utworów umieszczonych w Wielkim testamencie. Ustosunkuj się do słów poety. Zwodna miłości, cierpieniem zbyt droga, Okrutna w skutku, w słodyczy obłudna, Miłości twardsza niźli stal złowroga, Mogę cię nazwać: morderczyni cudna, Serca biednego ty śmiertelny czarze, Pycho sekretna y wszytkim jednaka, Oczy okrutne – czyż ludzkość nie każe Nie dręczyć, ale wspomagać biedaka? Jak wiadomo, każda interpretacja powinna być poprzedzona analizą tekstu.
Zaproponuj kilka różnych sposobów odczytania Procesu Kafki. Powieść możemy odczytać: Jako parabolę ludzkiego losu. Jako nowoczesny moralitet. Na sposób egzystencjalny – żyjemy z wyrokiem śmierci w zawieszeniu. Nie wiemy, kiedy zostanie wykonany. Na scenie życia jesteśmy tylko nędznymi aktorami – nie mamy wielkiego wpływu na swoją rolę. Nasze życie na milion różnych sposobów kształtują inni ludzie – a wedle Sartre’a „piekło to inni”. Człowiek, wrzucony w istnienie (to z kolei sformułowanie Heideggera), czuje się zagubiony
Kafkowskie przestrzenie – scharakteryzuj opisy miasta i sądu w „Procesie” i ich sens. Na początku możesz ogólnie scharakteryzować miejsce akcji: rozgrywa się ona w nieznanym, niewiadomym mieście. Prawdopodobnie jest to Praga, w której mieszkał Kafka. Większość wydarzeń dzieje się w nieprzyjaznych, dusznych pomieszczeniach, nie zaś w uroczych ogrodach czy pięknych salonach. Mamy tu labirynty budynków, ciasne mieszkania lokatorskie, sale sądowe, katedrę „bez Boga”. Wszystko dzieje się w półmroku, półcieniu lub w mętnym świetle. Przestrzeń kafkowska to taka, która osacza
Charakterystyka Józefa K. • Uwzględnij koniecznie fakt, że o bohaterze wiemy bardzo niewiele. Nie znamy jego przeszłości, niewiele możemy powiedzieć o jego wyglądzie. To jednak okazuje się nieważne – K. jest współczesnym everymanem, który ma ukazać losy człowieka, absurd istnienia. • Krótko opisz sytuację, w której znalazł się K. Bez wątpienia jest ona dziwna, pozbawiona sensu – dla świata prozy Kafki typowe jest poczucie metafizycznej trwogi. Józef K. został oskarżony i aresztowany, lecz mimo
