WYPRACOWANIA i PRACE DOMOWE Z LEKTUR
Dobro i zło – jakie jest ich pochodzenie i miejsce w konstrukcji świata według Biblii i mitologii. Źródła dobra i zła według Biblii są nam dobrze znane. Dawcą dobra jest Bóg – to On stworzył świat i człowieka. Niebiańską krainę dobra zamieszkiwały anioły, których część zbuntowała się przeciwko Bogu. Za to źli aniołowie zostali strąceni do czeluści piekielnych. Niestety później zemścili się – szatan wkradł się do boskiego ogrodu i namówił pierwszych ludzi do grzechu. Bardziej skłonna
Spróbuj na podstawie fragmentów Wielkiego testamentu odpowiedzieć na pytanie, co François Villon myśli o świecie. Przedstaw jego dwoistą wizję świata, posługując się odpowiednimi cytatami. Podpowiedź Dwoistość wizji świata Przyziemność O sobie: ma niedola Żaczyna lichy i ubogi. Jam grzesznik, złego jadem struty występny ciało głód (…) wysuszył nazbyt wielce ciało grzeszne srogim wyrokiem przepędzony (…) w sam zadek celnie ugodzony Nagi, do skóry ogolony, Na sposób rzepy obłuszczonej O świecie: Wszystko
Naturalizm jest jednym z prądów prozy modernistycznej. Jego światowymi prekursorami byli Gustaw Flaubert i Emil Zola, a założenia kierunku to: obiektywny, pozbawiony odautorskiego komentarza opis rzeczywistości, eksponowanie biologicznej strony ludzkiego życia i podkreślanie jego związku z resztą przyrody. W Chłopach spotykamy syntezę wszystkich młodopolskich prądów artystycznych: realizmu, impresjonizmu, symbolizmu i właśnie naturalizmu. Ten ostatni odgrywa bardzo istotną rolę i widoczny jest już w kompozycji utworu. Powieść została podzielona na cztery części, które odpowiadają
Można zacząć tak… W Chłopach mamy do czynienia z syntezą wszystkich charakterystycznych dla Młodej Polski prądów artystycznych. Kreując przedstawiany w tej powieści świat, Reymont posługiwał się środkami typowymi dla realizmu, impresjonizmu, symbolizmu i wreszcie naturalizmu. Prekursorami tego prądu w Europie byli Flaubert i Zola. Jego główne cechy to „naukowość” metod twórczych (np. powieść to eksperyment!) – obiektywny, pozbawiony odautorskiego komentarza opis, eksponowanie biologicznej strony ludzkiego życia i podkreślanie jego związku z resztą przyrody (np. silna więź ludzi
Nie sposób tu wyliczyć wszystkich walorów dzieła ani opisać dokładnie kryteriów, jakie stawia komisja przydzielająca tę słynną nagrodę. Jedno jest pewne: dzieło musi być uniwersalne, musi dotyczyć spraw ogólnoludzkich, podejmować temat ponadnarodowy, nawiązywać do wartości ponadczasowych. I ten warunek książka Reymonta, zwana epopeją chłopską, spełnia nie tylko w skali narodowej – lecz nawet w skali światowej. Podejmuje bowiem problematykę społeczności chłopskiej, prezentuje całokształt uniwersalnej, „zawieszonej” w czasie wsi, obrazuje mentalność chłopa
Nawet pisząc o starożytnym Rzymie, Sienkiewicz wplótł w swoją powieść elementy patriotyczne. Skąd pochodzi piękna Kallina? Jest córką władcy Ligów – wielkiego plemienia, które według Tacyta zamieszkiwało tereny na zachód od Wisły. Dla Sienkiewicza Ligowie to Polacy. I choć współcześnie uważa się to za niesłuszne, wielu historyków – zwłaszcza w czasach Sienkiewicza – widziało w Ligach Słowian. Z tego plemienia pochodził także opiekujący się Ligią Ursus (przyjął potem imię Urban).
Sienkiewicz pokazuje w Quo vadis dwa diametralnie różne światy: Rzymian i chrześcijan. Cywilizacja rzymska stworzyła wiele: monumentalne pałace, amfiteatry czy akwedukty, system prawny, sztukę, religię. Bogactwo tego dorobku kontrastuje jednak z duchowym ubóstwem. Pokazanym przez Sienkiewicza Rzymianom brakuje prawdziwych wartości. Ich charakterystyka byłaby smutna: okrucieństwo, egoizm, rozpusta… Życie ludzkie nie ma znaczenia, może zależeć od kaprysu cesarza. Ze strachu nikt nie przeciwstawia się złu. W tym świecie moralnej pustki pojawia
Przeczytaj podany niżej fragment powieści Ignacego Krasickiego. Na jego podstawie przedstaw główne różnice między światopoglądem Nipuańczyków i Mikołaja Doświadczyńskiego. Namieniłem wyżej, iż osądzony za dzikiego, oddany byłem gospodarzowi mojemu na naukę. Nimem miał satysfakcją słyszeć jego maksymy, przez czas dość długi odbywałem wszystkie powinności parobka bardziej niż ucznia. W tej szkole nauczyłem się pierwej żąć i kosić niż reguł, według których siać, żąć i kosić trzeba. Widząc lud gospodarny pytałem się raz wśród roboty
Podpowiedź La Fontaine był marzycielem. Przymierał głodem, był roztargniony do tego stopnia, że niekiedy zapominał, że miał żonę. Urząd leśniczego, jaki piastował, polegał głównie na tym, że gubił on się w lasach, gdzie znajdowano go śpiącego pośród roślin i zwierząt. Jego bajki są dramatem, który pozwala odczuć czytelnikowi również magiczność otaczającej go przyrody. La Fontaine potrafi wzruszać się nad losem „biedaczki” kuropatwy, co nie dostrzegła „drapieżnika o okrutnych szponach” lub „biedaczka” szczura zdradzonego
Tetmajer, Kasprowicz, Miciński. Który z poetów najsilniej do Ciebie przemawia? Umotywuj swój wybór, odwołując się do twórczości wszystkich trzech wymienionych poetów młodopolskich. Przykład realizacji Kazimierz-Tetmajer, Jan Kasprowicz, Tadeusz Miciński. Spośród tej „trójcy” zawsze wybiorę Tetmajera. On najlepiej najdokładniej prezentuje w swych utworach obraz moje duszy, moje aktualne samopoczucie moje credo życiowe: „Nie wierzę w ich”. To jego wiersz najsilniej do mnie przemawiają, cóż, „fin de siecle”, mało tego, koniec tysiąclecia, wśród
Dokonaj podsumowania twórczości Juliusza Słowackiego, przyporządkowując do tematów odpowiednie utwory. 1. Ojczyzna – tematy wokół kwestii polskiej: ocena powstania listopadowego (Kordian) ocena narodu polskiego (Grób Agamemnona) tęsknota emigranta za ojczyzną (Hymn) losy patriotów polskich (Fantazy) misja poety – przywódcy narodu (Testament mój) powrót do słowiańskich źródeł (Król-Duch) 2. Złożoność ludzkiej natury: Kordian Balladyna 3. Poezja i jej rola: Kordian (Prolog, wizja poezji – urny narodowej) Testament mój (siła zdolna przemienić ludzi)
Jaką postawę prezentuje Giaur – bohater powieści poetyckiej George’a Byrona? Wymień główne cechy postawy bajronicznej. Giaur to bohater tajemniczy i nie do końca odgadniony. Nie znamy jego przeszłości, wiemy natomiast, że zdolny jest do wielkiego, szalonego uczucia. To właśnie miłość uczynił on celem przewodnim swego życia. Kochał ponad wszystko i kpił sobie z konwenansów. Bezgranicznie wierzył, że odwzajemniona miłość Leili jest jedynym sensem jego życia, dlatego po jej śmierci zatraca się w gniewie i pała
Historia literatury przyjmuje podział na okresy literackie wyliczone niżej. Pamiętać należy, że nie następowały nagle, jak „odcięte” nożyczkami, lecz nowe zjawiska nadchodziły płynnie, czasem trwały dwa nurty równolegle, czasem polski etap zaczynał się, gdy europejski kończył. Z datami granicznymi zawsze jest kłopot. Czy przyjąć za koniec epoki wydarzenie historycze, czy np. debiuty młodego pokolenia? A zatem w literaturze pewne kwestie przyjmuje się umownie. Średniowiecze – od upadku Cesarstwa Rzymskiego –
Najwięcej tej krytyki znajdziemy w literaturze doby staropolskiej. Począwszy od renesansu – światłe umysły dostrzegały i krytykowały wady szlachty. Później także romantycy i pozytywiści, Młoda Polska i dwudziestolecie międzywojenne – w każdym z reprezentatywnych dzieł zamieszczano obraz szlachty. Lecz bądźmy sprawiedliwi – inne stany, np. duchowieństwo także obrywało swoje cięgi. Najmniej miał do powiedzenia chłop, lecz i on w prozie Żeromskiego wypada nieszczególnie. Poza tym jeśli odczytamy wady szlachty, jakie
Wieś polska dostarczyła literaturze sporo materiału – nie było epoki, której poezja lub proza nie opiewałyby dworku sielskiego, krajobrazu wiejskiego albo losu, obyczajów czy mentalności chłopa. To z pochwały wsi wyrosła sielanka, powstał także w naszej świadomości mit o uspokojeniu, ciszy, odpoczynku, który niesie wieś. Pytania o utwory dotyczące wsi – wizje sielankowe i realistyczne – znalazły odpowiedzi przy kolejnych epokach. Zestawmy więc teraz konspekt tytułów o wiejskiej tematyce, ich
Kobiet-poetek było na przestrzeni dziejów mniej niż piszących mężczyzn. Oto te, które się zapisały w historii literatury: Maria Konopnicka (pozytywizm) – liryki, wiersze-obrazki. Poetka – piewczyni nędzy ludu, niedoli chłopskich dzieci, uczuć patriotycznych i liryków miłosnych. Przykłady: Contra spem spero, Jaś nie doczekał, Kubek Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (międzywojnie) – córka znamienitego malarza Wojciecha Kossaka, sama także zdobyła sławę. Pisała wiersze – miniatury, świetnie operując skrótem i metaforą. Przedmiotem opisu w jej
Wesele pojawia się dość często na kartach polskiej prozy. Dzieje się tak dlatego, że jest to święto radosne – uwieńczenie miłości, śmiało więc może być pretekstem do zaprezentowania optymistycznych spojrzeń w przyszłość, nadziei na zgodę narodową i na powodzenie planów. Bywa też wesele opisane dla prezentacji obyczajów związanych z tym świętem, bywa też tematem parodii lub ukazywania przemian dziejowych. Oto rejestr utworów, w których „wesele” odgrywa ważną rolę, jest tematem
Przygotuj wypowiedź ustną na temat: motyw tańca w literaturze polskiej. Uwzględnij także Popiół i diament. Jak zacząć wypowiedź? Sedno wypowiedzi: Adam Mickiewicz Pan Tadeusz – końcowa scena – polonez Polonez jest tańcem narodowym, wykonywanym według ustalonego porządku, rytuału. Porządek par wynika, jak to napisał Mickiewicz, z „wieku i urzędu”. Ważne jest jego przestrzeganie, dlatego często potrzebny jest „przewodnik” – w Panu Tadeuszu: Podkomorzy, strażnik etykiety, symbol odchodzącej tradycji – „ostatni, co tak poloneza wodzi”.
Ocalony To dramatyczny jest wiersz. Poeta skrótowo prezentuje rejestr swoich doświadczeń wojennych. Wiersz ma budowę klamrową: jego początek i koniec stanowi informacja: „Mam dwadzieścia cztery lata ocalałem prowadzony na rzeź. ” Wnętrze wiersza to obrazy z wojny: furgony porąbanych ludzi i kompletne przemieszanie wartości, którego dokonała wojna. Oto okazuje się, że pojęcia są tylko wyrazami: cnota, występek, prawda, piękno – wartość tych słów jest zmienna. Co jeszcze gorsze i jeszcze
Znajdź w Dziennikach Zofii Nałkowskiej cytat dotyczący pracy pisarki w Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich i krótko go skomentuj. Oto wspomniany fragment, pochodzący z 13 V 1945 r.: Przez wszystkie dni w Gdańsku widziałam bez ustanku to podziemie z kadziami pełnymi ludzi umarłych. Niezmiernie wymyślny eksperyment wyrobu mydła z ludzkiego tłuszczu i grabiarskiej obróbki ludzkiej skóry. Do czegoś wygotowywano też kości i mięso. Zeznania takiego Zygmunta (Mazura), który to wykonywał – młody, chudy, delikatny, błękitnooki, nie mający pojęcia, czego od
