THE LANDSCAPE When I’m tired of the noise of the big city I go to the mountains. I hire a room in a chalet which is situated at the end of a picturesque valley. I have a wonderful view of mountain peaks covered with snow. They belong to a large mountain range in the South of the country. There are no cars; I can only hear a few tourists and the low sound of streams and waterfalls. I’d like to
CLIMATE Europe is a continent with a wide variety of climates. It’s hot and dry in Spain, Italy, Greece and the south of France, whereas in the north it’s very cold. Great Britain has a temperate climate, with mild winters, humid springs and warm summers. Climate – klimat warm – ciepły cold – zimny mild – łagodny humid – wilgotny dry – suchy temperate – umiarkowany WEATHER Cold weather The weather in September
INTERNATIONAL RELATIONS – STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE tense relations – napięte stosunki diplomatic – dyplomatyczne to break off – zerwać to revive – odnowić to reduce tension – redukować napięcia to negotiate – negocjować, pertraktować summit (meeting) – spotkanie na szczycie to reach compromise – osiągnąć kompromis to reconcile – dojść do pojednania to sign a treaty – podpisać układ diplomacy – dyplomacja diplomatic protocol – protokół dyplomatyczny European Union (EU) – Unia
WELFARE – opieka społeczna Poverty A lot of people in Poland live in poverty. If they have right to welfare, they turn to the Department of Social Security. They receive a benefit but it is often too low for them to get by so they often fall into debts. Hopefully, there are a lot of charity organizations which offer financial and material support for people in need. Poverty – ubóstwo to live
RELIGION & DENOMINATIONS There are more than one hundred registered churches and religious associations in Poland. The biggest numbers belong to the Catholic Church, approximately 95% of the religious segment of Polish society. There are now 40 dioceses and 13 Latin metropolitan archdioceses, and one Byzantine-Ukrainian metropolitan archdiocese. The head of a diocese is its bishop. All the bishops together constitute the Episcopate of Poland. Apart from the Catholic Church there
Economy Since the turning point of 1989, Poland has undergone great political, social and economic changes. The introduction of democratic structures, the shift from a command economy to the free market and wide-ranging systemic reforms are all achievements which enable the country to develop its economy. After a short period of recession and stagnation the crisis has been overcome. Although the inflation rate is still high, there are more and more investments
IMPREZY SPORTOWE I’m looking forward to the next Olympic Games. I always watch them as in my opinion they are the most important sporting event. I prefer the Summer Olympics to the Winter ones because I have more time during holidays to watch all of the competitions. The moment of lighting the Olympic flame is always moving as well as the speeches from members of the International Olympic Committee. Some
I would like to be a banker in the future. I know it may be a boring job but it has many advantages. First of all, you receive a high salary, steady income and bonuses if you are a good employee. Some bankers enjoy such perks as a mobile phone or a company car. You also have both social and health insurance and a good pension scheme so you can feel secure about your future. There are a lot
To jedna z najważniejszych powieści XX wieku. Świetnie nadaje się do rozważań maturalnych – warto się przyjrzeć możliwym sformułowaniom. Jakie mogą być tematy? Koncepcja losu ludzkiego zawarta w Dżumie – w odwołaniu do utworu i być może przytoczonego fragmentu innego utworu (np. Mitu Syzyfa lub bardziej znanej Lalki). Czym jest Dżuma? Odwołując się do fragmentu powieści (wypowiedź doktora Rieux) i znajomości utworu – zinterpretuj znaczenie tytułu. W jaki sposób doktor
Ważne sceny I. Przy mogile protoplastów rodu Bohatyrowiczów – opowieść Anzelma o dziejach Jana i Cecylii Ważne dane o tym epizodzie Scena ma miejsce w końcu pierwszego tomu – Justyna na zaproszenie Jana udaje się w głąb boru, by obejrzeć grób przodków Bohatyrowiczów. Historię opowiada stryj Anzelm – brat ojca Janka, przyjaciel Andrzeja Korczyńskiego, dawny powstaniec. Historia Jana i Cecylii jest konkretnie osadzona w czasie – jest to około sto
Tego się naucz! W związku z Kordianem czeka Cię sporo nauki. Ten dramat stawia przed Tobą zadania: Na przykładzie Kordiana pokaż cechy dramatycznego. Scharakteryzuj tytułowego bohatera jako bohatera romantycznego. Wytłumacz, na czym polegała polemika Kordiana z Dziadami (mesjanizm – winkelriedyzm). Objaśnij ideę winkelriedyzmu. Scharakteryzuj obraz Polski i Polaków wyłaniający się z dramatu. Tematy, z którymi można powiązać Kordiana młodość, bunt, samotność, nieszczęśliwa miłość, bohater romantyczny, podróż, wędrówka, różne oblicza patriotyzmu, różne drogi do wolnej ojczyzny
Tego się naucz! Przede wszystkim powinieneś znać takie pojęcia jak faustyzm i bohater faustowski oraz wykorzystywać je przy interpretacji innych tekstów, innymi słowy, umieć odnaleźć cechy Fausta w innych bohaterach literackich. Pamiętaj, że Faust to bardzo ważna lektura, opowieść o naturze ludzkiej i pragnieniach człowieka o przekroczeniu granic uznawanych za nieprzekraczalne. Skojarz Podobnie jak Faust, nasi biblijni prarodzice złamali zakaz Boga i zerwali owoc z drzewa poznania dobrego i złego. Czy kierowała nimi tylko pusta ciekawość, czy był
Tego się naucz! Powinieneś umieć: pokazać powieść jako przykład utworu preromantycznego, który wywarł ogromny wpływ na twórczość romantyków czy nawet szerzej – na całą literaturę europejską wskazać cechy powieści epistolarnej (czyli powieści w listach) wytłumaczyć takie pojęcia, jak Weltschmerz, werteryzm, bohater werterowski oraz wymienić przykłady tego typu bohaterów (szukaj ich zwłaszcza w dziełach powstałych we wczesnym romantyzmie) Preromantyzm W drugiej połowie XVIII wieku w Niemczech zaistniało zjawisko zwane preromantyzmem. Młode pokolenie, które wówczas
Tego się naucz! Musisz wiedzieć co nieco o pieśni, która przez pewien czas pełniła rolę hymnu – podobnie jak powinieneś posiadać choćby podstawowe wiadomości na temat Bogurodzicy czy Mazurka Dąbrowskiego. Warto znać choćby w przybliżeniu czas i okoliczności powstania Hymnu… i choć w odróżnieniu od Bogurodzicy nie ma sensu uczyć się tego utworu na pamięć, trzeba mniej więcej wiedzieć, o co w nim chodzi. Powinieneś umieć odpowiedzieć na pytanie, jaki obraz ojczyzny wyłania się tej pieśni, jakie
Tego się naucz! Powinieneś umieć pokazać Makbeta jako dramat o władzy, skomplikowanej naturze ludzkiej, wyróżnić zawarte tam najważniejsze zagadnienia. Na przykładzie tego dramatu naucz się cech dramatu szekspirowskiego. Władza jako namiętność niszcząca człowieka Makbet, określany czasem jako krwawa tragedia, jest przede wszystkim utworem o władzy, która stanowi tak wielką pokusę, że kruszy najszlachetniejsze charaktery i wpycha człowieka w otchłań zbrodni. Akcję dramatu umiejscowił autor w czasach mrocznego średniowiecza i wiele z mitologii tej epoki przeniósł do
Tego się naucz! Ważne są następujące umiejętności: trzeba umieć odpowiedzieć na pytanie, co to takiego obrazek, wyjaśnić to pojęcie; powiązać utwór z hasłami głoszonymi przez pozytywistów (zwłaszcza z kwestią asymilacji Żydów); wymienić problemy stosunków polsko-żydowskich w czasach Marii Konopnickiej. Gatunek – werystyczny obrazek Obrazek jako gatunek doskonale nadawał się do realizacji założeń pozytywizmu, za jego pomocą z łatwością można było szerzyć hasła pozytywistyczne – pokazywać niedole ludu i naświetlać problemy, z którymi trzeba sobie radzić.
Tego się naucz! Twórczość Czesława Miłosza jest niezwykle zróżnicowana ze względu na wielość okresów literackich, w których powstawała i niezwykle szeroki zakres zagadnień tematycznych. Mimo że ta poezja nie poddaje się łatwo interpretacjom, można wyróżnić kilka podstawowych pytań, na które odpowiedzi musisz niewątpliwie znać. Jak przejawia się katastrofizm w poezji Miłosza okresu Żagarów? Dlaczego twórczość Miłosza możemy interpretować jako próbę ocalenia wartości humanistycznych? Jaką funkcję przypisuje Miłosz poezji w czasach zagrożenia wartości? Tematy, z którymi
Tego się naucz! Podczas przygotowań do matury zastanów się nad następującymi kwestiami: Pokolenie Kolumbów – kogo określamy tym mianem? Skąd pochodzi ta nazwa? Dlaczego Baczyński uznawany jest za twórcę, który najdobitniej chyba nakreślił sytuację tego pokolenia? Cóż to takiego apokalipsa spełniona? Czym charakteryzuje się twórczość poetów spełnionej apokalipsy? Przypomnij sobie potoczne znaczenie terminu apokalipsa oraz Apokalipsę św. Jana, księgę zamykającą Nowy Testament. Zastanów się, dlaczego poeta często bywa zestawiany ze
Tego się naucz! Zapoznaj się z najważniejszymi motywami przewijającymi się przez twórczość księdza-poety. Jaka wizja Boga występuje w wierszach Twardowskiego? Franciszkanizm jako inspiracja filozofii księdza Twardowskiego. Miłość do Boga a miłość do ludzi w poezji Twardowskiego. Tematy, z którymi można powiązać wiersze księdza Jana Twardowskiego relacje Bóg – człowiek, modlitwa, afirmacja świata, natura, Maryja, franciszkanizm, religia, człowiek, etyka, moralność, dobro, zło, wiara. Czy rzeczywiście spadkobierca franciszkanizmu? Zwykło się uważać,
Tego się naucz! Bardzo ważna jest umiejętność odczytania tytułu. Tytuł Zdążyć przed Panem Bogiem ma wyraźnie sens metaforyczny. Kojarzy się nam z wyścigiem, w którym biorą udział Bóg i człowiek. Czego dotyczy ten wyścig? Jest to wyścig o ludzkie życie, o przedłużenie go choćby na krótki czas. Dla Edelmana to, co robi jako lekarz, ściśle łączy się z tym, co przeżył w getcie. W czasie akcji likwidacyjnej (23 VII-8 IX 1942 r.) miał ważne zadanie: stał przy bramie Umschlagplatzu