SIDEBAR
Tego się naucz! Cóż to takiego dramat absurdu? Na przykładzie Tanga powinieneś umieć pokazać podstawowe cechy tego rodzaju dramatu. Powinieneś także umieć określić na czym polega tragizm Artura i ukazanej w utworze sytuacji. Interpretacja sceny finałowej to również bardzo ważne zadanie. Tematy, z którymi można powiązać Tango Sławomira Mrożka wolność, bunt, totalitaryzm, władza, tradycja, rodzina (i jej kryzys), rola inteligencji (i jej kryzys), sztuka i artysta (kryzys sztuki), aktualność wzorców romantycznych dziś,
Tego się naucz! Przypomnij sobie, czym jest parabola. Na pewno krótka definicja i właściwe zastosowanie tego terminu będą punktowane. Oprócz tego musisz przemyśleć sprawę tytułu powieści, który można rozumieć na kilka różnych sposobów. Kto wie, czy temat maturalny nie będzie dotyczył właśnie interpretacji tytułu (na podstawie przytoczonego fragmentu i znajomości dzieła). Ważne jest także, abyś umiał powiązać Dżumę z filozofią egzystencjalną. Tematy, z którymi można powiązać Dżumę Alberta Camusa wojna, różne postawy wobec zagrożenia
Tego się naucz! Powinieneś umieć: scharakteryzować postacie szatańskie i biblijne, odpowiedzieć, dlaczego Mistrza i Małgorzatę można czytać (także) jako powieść o totalitaryzmie, ukazać różne plany kompozycyjne powieści, ukazać, że w powieści mamy do czynienia z grą z konwencją, scharakteryzować jej narrację, określić czas i miejsce akcji, udowodnić, że jest to dzieło uniwersalne, ponadczasowe. Tematy, z którymi można powiązać Mistrza i Małgorzatę Michaiła Bułhakowa dobro i zło, religia, miłość, szatan, totalitaryzm, pisarz. Różne przestrzenie powieści W powieści mamy do czynienia z trzema przestrzeniami,
Tego się naucz! Powinieneś koniecznie: pokazać związki poetki z grupą Skamander, ukazać ją jako mistrzynię miniatury poetyckiej (przyda się tu wiedza o tej formie wypowiedzi!), oraz powiązać jej twórczość z rewolucją społeczno-obyczajową. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej miłość, erotyzm, kobieta, codzienność, kondycja człowieka, przemijanie, starość, taniec. Sytuacja kobiet Poetka doskonale rozumiała sytuację kobiet, ich problemy i marzenia. Choć uważa się jej lirykę za bardzo osobistą, artystka nie pisała
Tego się naucz! Musisz umieć: pokazać elementy skamandryckie w twórczości poety, pokazać jego stopniowe odchodzenie od poetyki skamandryckiej, omówić znaczenie neologizmów i ogólniej – jego twórczego stosunku do języka. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Juliana Tuwima miasto, radość życia, humor, życie codzienne, Polska i Polacy w krzywym zwierciadle, miłość, ojczyzna, poeta i poezja. Prawdziwy skamandryta „Chcemy być poetami dnia dzisiejszego i to cała nasza wiara i cały nasz program” – pisali w pierwszym numerze
Tego się naucz! Naucz się rozpoznawać Leśmianowskie neologizmy! Jakie są ich cechy charakterystyczne, typowe tylko dla wyobraźni i wrażliwości ich autora? Poza tym jeszcze trzeba ogólnie umieć powiedzieć, jak w wierszach poety odzwierciedla się jego filozofia, no i co to za filozofia? Prace jakich myślicieli inspirowały go i były mu bliskie? To także ważne pytanie. A w końcu musisz umieć scharakteryzować Leśmianowską balladę. Czy różni się ona np. od ballad Mickiewicza, na czym polegały innowacje
Świat prowincji w opowiadaniach Brunona Schulza i obrazach Marca Chagalla (porównaj wybrane dzieła). Strategie wstępu Co to jest prowincja? Niewielka miejscowość oddalona od centrum kraju. (definicja ze Słownika języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka). Słowo pochodzi od łacińskiego provincia – posiadłość rzymska poza granicami Italii. Prowincja w tradycji literackiej – przedstawiana zazwyczaj jako nudna, szara, gnuśna i nijaka. Przykłady: Józef Ignacy Kraszewski, Wielki świat małego miasteczka Jan Lam, Wielki świat Capowic Bolesław
Rozważ problem powinności rządzących wobec narodu na podstawie twórczości Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza i Czesława Miłosza. Komentarz Temat niezbyt trudny, ale wymagający sporej wiedzy i rzetelności ze strony osoby wybierającej go. Dobry dla przyszłych politologów, studentów socjologii itp. Inne możliwe sformułowania tematu Powinności władców i rządzących państwami w świetle utworów Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza i Czesława Miłosza. Władza – zaszczyt czy obowiązek? Odwołaj się do utworów Jana Kochanowskiego, Ignacego
Tego się naucz! Zapamiętaj ważne fakty i zagadnienia: rola dzieła w rozwoju europejskiej literatury, lektura jako utwór o wędrówce – metaforze ludzkiego życia, lektura jako krytyka społeczna, kim jest bohater Boskiej Komedii? Boska komedia jako dzieło przełomu epok Boska komedia powstała w 1307 roku, a więc w epoce późnego średniowiecza. Swym charakterem, poetyką i poruszanymi tematami wykracza jednak poza swe czasy. Dlatego też o Boskiej komedii mówimy, że jest to utwór prekursorski,
Przedstaw poemat Wacława Potockiego Transakcja Wojny chocimskiej jako utwór zagrzewający do walki za ojczyznę Wacław Potocki był głęboko zaangażowany w sprawy dotyczące Polski, jej obyczajów, tradycji. Czasy świetności kraju już mijały. Pojawiły się kłopoty związane z wojnami, stale pogarszającą się sytuacją Polski, wreszcie ze szlachtą nazywającą siebie Sarmatami i oddającą się drobnym przyjemnościom oraz zaprzedającą ojczyznę za wygodne życie. Kult walki już miną. I wtedy właśnie Potocki napisał Wojnę chocimską,
Czym jest Biblia dla podmiotu lirycznego wiersza Herberta pt. Książka? Zbigniew Herbert Książka Ta książka łagodnie mnie napomina nie pozwala Abym zbyt szybko biegł w takt toczącej się frazy Każe wrócić do początku wciąż zaczynać od nowa Od pół wieku tkwię po uszy w Księdze pierwszej rozdział trzeci wers VII I słyszę głos: nigdy nie poznasz księgi dokładnie Powtarzam literę po literze, ale mój zapał często gaśnie Cierpliwy głos książki
1. Jak Grecy nazywali Matkę-Ziemię? a. Demeter b. Gaja c. Rea 2. Co Bóg stworzył drugiego dnia? a. wody b. gwiazdy c. niebo 3. Kim była Eris? a. boginią niezgody b. boginią miłości c. jutrzenką 4. Kto chodził po wodzie w Nowym Testamencie? a. Szymon b. Piotr c. Mateusz 5. Kto za karę został zamieniony w złoto? a. król Priam b. król Agamemnon c. król Midas 6. Kto sprzedał pierworództwo
Oto dziś dzień krwi i chwały, oby dniem wskrzeszenia był! (…) Powstań Polsko, krusz kajdany, Dziś twój tryumf albo zgon. To pierwsze słowa La Varsovienne, pieśni napisanej na wieść o wybuchu powstania listopadowego przez francuskiego poetę Casimira Delavigne’a, w tłumaczeniu Karola Sienkiewicza. Muzykę skomponował Karol Kurpiński. Zasada kompozycyjna tej pieśni oparta jest na antytezie – słowa niosą ze sobą radość, nadzieję na wywalczenie niepodległości, ale ukazują też tragiczną alternatywę – śmierć.
Powieść o trzech pokoleniach idealistów. Pierwotnie powieść miała nosić tytuł Trzy pokolenia i udowodnić tym samym bankructwo ideologii romantycznej i pozytywistycznej wobec rodzącego się wieku kapitalizmu. Nowy świat nie respektował pięknej, aczkolwiek naiwnej wiary Rzeckiego w gwiazdę Napoleona. Drwił i szydził z tych, którzy, zamknięci w swoim środowisku, nie umieli dotrzymać mu kroku. Z tego też względu Lalkę określa się jako powieść „o straconych złudzeniach”. Manifestuje ona głębokie rozczarowanie pisarza
Temat powstania bezpośrednio podejmuje Słowacki już we wstępie dramatu – w Przygotowaniu. Złe moce biorą udział w przygotowaniach tego wydarzenia. Z diabelskiego kotła kolejno wyłaniają się postacie przywódców: Adam Jerzy Czartoryski – oceniony niepochlebnie jako człowiek przesadnie ostrożny, zmienny i pyszny z racji swego arystokratycznego pochodzenia; Jan Skrzynecki – jego cechy to powolność, tendencja do odwlekania spraw, odkładania decyzji, cofania się i czekania; generał Jan Stefan Krukowiecki – określony nawet
Przygotowanie W noc sylwestrową 1799 r. w tajemniczej chacie Twardowskiego ważą się losy Polski. Co ciekawe, decydują o nich szatani, przygotowujący w wielkim, platynowym kotle miksturę, z której wyłaniają się kolejni przywódcy powstania listopadowego – współcześni rozpoznawali w nich postacie autentyczne, na przykład generała Józefa Chłopickiego czy księcia Adama Czartoryskiego. Dlaczego szatani? Nie jest to jasne. Być może, chodzi o pokazanie gorzkiej wizji historii jako igraszki w rękach diabła. A
Teatr groteski, absurdu i parodii Duch groteski rządzi didaskaliami i opisami postaci, które noszą charakterystyczne imiona i nazwiska (np. Scurvy). Groteskowy jest także język – karykaturalny, sztuczny, „antyrealistyczny”. Fabuła zmierza zwykle do zatriumfowania absurdu. Absurdalne okazują się czyny i wysiłki bohaterów, historia, polityka, filozofia, nauka. Parodiowani są tacy twórcy, jak Henryk Ibsen, August Strindberg, William Szekspir, Stanisław Wyspiański i Juliusz Słowacki. Parodiowana jest także modernistyczna poezja. Teatr okrucieństwa Postacie z
Wątek przygodowy Do Wodoktów na Żmudzi, majątku Oleńki Billewiczówny, przybywa chorąży orszański Andrzej Kmicic. Dowiedział się bowiem, że jej dziad, przyjaciel jego ojca, przeznaczył mu ją na żonę. Oleńka z niepokojem wprawdzie oczekiwała wizyty, ale jej efektem jest natychmiastowe wzajemne oczarowanie. Kompania Kmicica to oddani mu żołnierze zabijacy, słynący na całą okolicę z awantur, swawoli i pijatyk. Dowiedziawszy się o tym, Oleńka prosi narzeczonego o zmianę stylu życia, a ten
Baku Przedwiośnie rozpoczyna makabryczna wizja rewolucji w Baku. Oto definitywnie ginie w pożarze rewolucji dawny świat, dopalają się i gasną resztki dorobku całego życia rodziny Baryków. W wielonarodowościowym mieście jak w tyglu kłębią się najbardziej prymitywne ludzkie namiętności – żądza zemsty i mordu. Do głosu dochodzą uśpione przedtem nacjonalistyczne pretensje – rozpoczynają się walki między Ormianami a Tatarami. Do miasta wdziera się chaos i kompletna anarchia. Świat rewolucji oglądamy oczami
Człowiek uwikłany w historię Cezary urodził się w 1900 r. – na jego losy ogromny wpływ miały ważne wydarzenia historyczne początku XX w. Bezpieczny i dostatni świat dzieciństwa młodego Baryki rozpadł się w 1914 r. Wybuchła I wojna światowa, jego ojciec poszedł na front. Niedługo potem rozpoczęła się rewolucja październikowa (1917). Cezary był świadkiem wydarzeń rewolucyjnych w Baku: chodził na wiece, oglądał publiczne egzekucje itp. Przeżył wielką fascynację nowymi ideami,
