R Prace domowe
Czym odznacza się dramat szekspirowski? Narusza klasyczną zasadę trzech jedności: miejsca, czasu i akcji. Utwory Szekspira rozgrywają się w kilku przestrzeniach, akcja trwa nawet kilkanaście lat i obok wątku głównego zawiera również wiele motywów pobocznych. Łamie zasadę decorum, czyli zasadę odpowiedniości stylów, która tragedii przypisywała styl wysoki, pełen powagi i patosu, a komedii styl niski, bardziej rubaszny, nacechowany elementami komizmu. Dramaty Szekspira nie są tak koturnowe i teatralne jak tragedie
Tematy prac z renesansu Najczęściej w towarzystwie innych epok – rzadko występuje samodzielnie. Oto przykłady: Człowiek renesansu bliski współczesnemu? Twoje rozważania o trwałości humanistycznego wzoru „życia godnego”. Bardzo interesujący i wcale nie taki trudny! Zauważ jak wiele renesansowych ideałów wciąż pozostało aktualnych. Zauważ, że bliższy nam się wydaje człowiek renesansu z jego umiłowaniem życia, potrzebą harmonii, szacunkiem dla wiedzy i talentu – niż poszukujący ascezy i kontemplacji człowiek wieków średnich. Oczywiście – jest to pewne
Cechy twórczości Renesansowy klasycyzm. Praktykuje gatunki antyku. Nawiązuje do Horacego w formie i treści. Liczne nawiązania do mitologii. Dba o kunsztowną budowę utworów. Buduje dzieła harmonijne. Operuje metaforą, epitetami, licznymi środkami stylistycznymi. Nurty, pojęcia stoicyzm humanizm epikureizm horacjanizm – idea złotego środka patriotyzm Możliwe tematy Renesansowa filozofia w wybranych pieśniach. Obraz Boga w wierszach Kochanowskiego. Koncepcja poety i poezji. Piękno natury i wsi. Jak poeta postrzega powinności obywatelskie? Portret ojca
Hamlet, Laertes, Fortynbras – różni ludzie w podobnych sytuacjach. Porównaj bohaterów. Propozycja: Wszyscy trzej są młodymi ludźmi zmuszonymi przez los do dokonania zemsty. Hamlet ma pomścić ojca, którego zabił podstępnie własny brat. Laertes powrócił do Elsynoru na wieść o zabiciu ojca przez księcia Danii. Wkrótce dowiedział się też o szaleństwie i samobójczej śmierci swej siostry Ofelii. Uznał, że także za to odpowiedzialny jest Hamlet. Fortynbras również stracił ojca, a na tronie zasiadł jego stryj. Książę
Jak można odczytać pojawiające się w dramacie postacie wiedźm? Po pierwsze: obrazują potęgę sił nadprzyrodzonych, których moc jest daleko większa od możliwości człowieka. To właśnie one, a nie my sami, nadają ostateczny kształt naszemu życiu i są siłą sprawczą wielu ludzkich zachowań. Po drugie: symbolizują zło świata, które mieszka poza ludzką naturą. Jednak człowiek jest w nie uwikłany bo mimo że go nie akceptuje, podlega jego prawom. Po trzecie: symbolizują ciemne myśli Makbeta i jego
Przedstaw Pieśni Jana Kochanowskiego jako wyraz filozofii życia poety. Na początek – o poecie Jan Kochanowski, poeta doctus, przez sobie współczesnych nazywany „kochaniem wieku”, powszechnie uznany za najwybitniejszego poetę nie tylko Polski, ale i Słowiańszczyzny. Przejdź do konkretów Zbiór Pieśni Jana Kochanowskiego ukazał się w 1586 roku już po śmierci poety. Składał się on z dwóch, liczących każda po dwadzieścia pięć pieśni, ksiąg oraz dołączonej do nich Pieśni świętojańskiej o sobótce. Można pozwolić sobie
Istota tragizmu w dramatach Williama Szekspira. Analiza tematu Twoje zadanie polega na odpowiedzeniu na pytanie: na czym – według Szekspira – polega tragizm życia ludzkiego. Zastanów się także, co w Szekspirowskiej koncepcji tragizmu ma rodowód starożytny, a co jest jego własną innowacją? W swojej pracy możesz wykorzystać: Hamleta, Makbeta, Romea i Julię oraz Króla Leara. Propozycje wstępu 1. Zacznij od przedstawienia klasycznej koncepcji tragizmu i tragedii. Starożytni twórcy (na przykład Sofokles w Antygonie i Królu Edypie) przedstawiali
Powinności obywatelskie w twórczości Jana Kochanowskiego. Komentarz do tematu Temat postaw obywatelskich niekiedy dotyczy całej literatury renesansowej. Wówczas oprócz przedstawionych niżej utworów Jana z Czarnolasu należy w pracy wykorzystać jeszcze na przykład: Żywot człowieka poczciwego Mikołaja Reja, w którym mowa jest o odpowiednim wychowywaniu młodego szlachcica na patriotę, O poprawie Rzeczypospolitej Andrzeja Frycza Modrzewskiego; traktat mówiący wiele o potrzebie patriotyzmu i dbałości o interes ojczyzny, o potrzebie reform, Kazania sejmowe Piotra Skargi, w których mówi autor o ojczyźnie jako o chorej matce,
Człowiek w epoce renesansu – przedstaw, w jaki sposób przejawia się w tekstach epoki odrodzeniowy humanizm. Podstawowym prądem myślowym epoki renesansu był humanizm – stawiający człowieka w centrum świata. Ludzi odrodzenia fascynowała przede wszystkim zmienna i zdolna do autokreacji natura człowieka. Samo człowieczeństwo humaniści pojmowali jako dar, ale też i zadanie: pracę nad sobą samym, swoim charakterem, umysłem i duchem. Inne, pokrewne tematy Średniowieczna i renesansowa filozofia człowieka – podobieństwa i różnice. Fraszka „Do gór i lasów” Jana Kochanowskiego jako
„Służmy poczciwej sławie, a jako kto może, niech ku pożytku dobra spólnego pomoże” (Jan Kochanowski). Co literatura renesansu mówi o powinnościach obywatelskich? Komentarz Takie lub podobnie brzmiące polecenie często pojawia się na pracach klasowych. Dotyczy ważnego problemu, często poruszanego w różnego typu renesansowych utworach. Daje więc możliwości zaprezentowania (i sprawdzenia!) wiedzy: każe łączyć poezję z publicystyką, omówienie utworów z refleksjami, np. na temat aktualności opisywanych zjawisk. Nasze rady: nie ograniczaj się do Kochanowskiego! Cytuj –
Rycerze od Homera po Szekspira. Referat na podstawie znanych lektur. Żelazne serce rycerza antycznego W Iliadzie Homera widzimy rycerza antycznego, gdy odziany we wspaniałą zbroję, silny i zręczny, walczy na polu bitwy. Wielki pojedynek między Achillesem a Hektorem jest bacznie obserwowany zarówno przez obóz Trojan, jak i Greków – wszak walczą ze sobą najwspanialsi ze wspaniałych. Homer przedstawia w eposie rycerza wyjątkowego – wybranego spośród innych. Jest on „miły bogom”, a bogowie raczej nie zapominają
Realizm i idealizacja – dwa spojrzenia na wieś w literaturze renesansu. Tak zacznij Utwory podejmujące temat życia pasterzy, rolników, myśliwych, rybaków to sielanki. Mają one na ogół formę lirycznego monologu, najczęściej poprzedzonego czy przeplatanego opisem albo dialogiem. Niektóre sielanki zbudowane były jedynie z dialogów – sielanka udramatyzowana, sielanki z narracją – sielanka epicka. Jednym z najbardziej znanych twórców sielanek jest Szymon Szymonowic. O wielkiej popularności sielanek Szymonowica może świadczyć fakt, że jako polską nazwę
Jan Kochanowski pierwszy w literaturze polskiej uczynił małe dziecko pełnoprawnym bohaterem utworu literackiego. Urszulka, która „więcej nad trzydzieści miesięcy nie miała” (Tren XII), była dzieckiem niezwykłym, utalentowanym, zasługującym na miano „Safo słowieńskiej”. To oczywiste, że poeta nie mógł łatwo pogodzić się ze stratą utalentowanej córki i dał temu wyraz w Trenach. Chyba najpiękniejszy, a zarazem najbliższy prawdy portret Urszulki znajdujemy w Trenie VIII, w którym w prostych słowach mówi się
Obrazy wsi w literaturze renesansu. Renesansowe utwory pokazujące obrazy wsi można wyraźnie podzielić na dwie grupy: idealizujące życie na wsi (Pieśń świętojańska o Sobótce Jana Kochanowskiego, Żywot człowieka poczciwego Mikołaja Reja ), pokazujące wieś – zwłaszcza sytuację chłopów – w sposób realistyczny (Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem Mikołaja Reja, Żeńcy Szymona Szymonowica). Wstęp pracy powinien wprowadzić ten podział – literackie tradycje sielanki i zachwyt nad życiem ziemiańskim łączą się w literaturze renesansu
Chociaż Mikołaj Rej nie był typowym humanistą i określenia „poeta doctus” na pewno nie można mu przypisać, to jednak obcowanie z jego twórczością pozwala przyjrzeć się, przynajmniej w pewnej mierze, głównym trendom, kierunkom, tendencjom literatury renesansu. Związki z epoką są wielostronne, obejmują kilka zasadniczych kwestii. Oto najważniejsze z nich: Pisarstwo Reja reprezentuje rozpowszechniony w kulturze renesansu model literatury popularnej, operującej „niskim stylem”, zanurzonej w życiu, w fizyczności, wielbiącej niewyszukany, jowialny
Pierwsza naprawdę renesansowa wizja człowieka zanurzonego w świecie spraw doczesnych, wyłania się z Dekameronu Boccaccia. Tam człowiek żyje pełnią życia! Nie obawia się przyznać, że chce korzystać z przyjemności życia, kochać – nie tylko platonicznie – dążyć do sławy i bogactwa. Bohater pozytywny Dekameronu, to człowiek energiczny, sprytny, dążący do celu rozmaitymi metodami, także intrygą, podstępem, oszustwem. Jakże daleki jest od skromnego przedstawiciela średniowiecza, który w centrum wszelkich wartości sytuował Boga i myśl o tym, co będzie
Luteranizm – bezpośredni skutek reformacji, nurt rozpropagowany w Niemczech przez Marcina Lutra. Jego wyznawcy głoszą, że można interpretować Biblię indywidualnie, gdyż Kościół nie jest jedynym autorytetem odczytującym Słowo Boże prawidłowo. Aby umożliwić szerszej rzeszy ludzi samodzielne studiowanie Biblii, powinno się ją tłumaczyć na języki narodowe. Kalwinizm – nurt pochodzący od Jana Kalwina, który objął Francję, Szwajcarię, Niderlandy. Kalwiniści głosili teorię „predestynacji”, tzn. wierzyli w przeznaczenie, w to, że każdy człowiek ma swój los
Autorem nazwy renesans (franc. renaissance) jest dziewiętnastowieczny badacz literatury Jacob Burckhardt, autor Kultury Odrodzenia we Włoszech. To właśnie temu historykowi literatury epoki takie jak średniowiecze i barok zawdzięczają pokutującą przez wieki marną opinię. Renesans oznacza odrodzenie – odnowienie i przywołanie ideałów antyku, odrodzenie nauki po stuleciach „ciemnej” epoki średniowiecza. Ale przeciwstawienie epoki średniowiecza (jako czasów ciemnoty i zacofania) oraz odrodzenia (jako epoki nowej i światłej) nie jest wcale takie jednoznaczne. Średniowiecze także interesowało się
Twierdzenie takie jest słuszne, gdyż Treny są nie tylko wyrazem ojcowskiego bólu, lecz także traktatem filozoficznym. Najdziwniejsze i zaskakujące jest to, że poeta, który dotąd w Pieśniach i we Fraszkach głosił pochwałę życia, pochwałę człowieka jako istoty wspaniałej, nakazywał spokój, wyznawał stoickie zasady, renesansowy postulat harmonii i równowagi życiowej – tworzy dzieło, które w dużej mierze jest zaprzeczeniem tych ideałów, załamaniem całego renesansowego poglądu. Okazuje się, że człowiek dotknięty nieszczęściem nie znajduje odpowiedzi ani ukojenia
Ojczyzna, patriotyzm, sprawy kraju zajmowały w twórczości Jana Kochanowskiego bardzo ważne miejsce. Temat ten obecny jest nawet we fraszkach. We fraszce Na sokalskie mogiły poeta wyraża pogląd, iż śmierć za ojczyznę to najbardziej szczytna i mężna śmierć. Wśród pieśni patriotycznych najbardziej znana jest Pieśń V (O spustoszeniu Podola) nawiązująca do najazdu Tatarów na Podole. Adresatem utworu jest polska szlachta, którą Kochanowski gani za niestrzeżone granice, brak stałego wojska i dbanie o własne interesy, a nie dobro
