ŻiT KOCHANOWSKI
Filozofia życiowa Jana Kochanowskiego. Komentarz do tematu Ten wyjątkowo często spotykany temat pracy może być sformułowany na wiele różnych sposobów. Jakie wartości cenił Kochanowski? Jakie poglądy na życie znalazły odzwierciedlenie w poezji Jana z Czarnolasu? Znajdujące się w temacie słowo filozofia zbyt często zawęża zainteresowania uczniów do poszukiwania śladów stoicyzmu i epikureizmu, a przecież filozofia życiowa to coś więcej. Niekiedy w temacie zawarta jest także prośba o ocenienie głoszonego przez poetę systemu wartości, nie można wtedy ograniczyć
Postawa obywatelskiej troski zawarta w utworach Jana Kochanowskiego, Andrzeja Modrzewskiego i Piotra Skargi. Wszyscy trzej twórcy należą do epoki renesansu. Epoka ta nazywana jest złotym wiekiem w rozwoju państwa polskiego, ale nie była wolna od problemów i konfliktów. Dlatego właśnie w twórczości ludzi epoki pojawiają się teksty polityczne i społeczne, które świadczą o trosce o losy kraju. Warto przytoczyć znane rzymskie hasło, które patronuje twórczości patriotycznej: „Dobro Rzeczypospolitej najwyższym prawem”. Jan Kochanowski – swoją koncepcję patriotyzmu realizuje w Odprawie
Poeta w teatrze świata – topos theatrum mundi we fraszkach Jana Kochanowskiego. Wstęp I Topos teatru świata to jeden z najbardziej znanych toposów literackich. Pojawił się on już w antyku, np. w „Prawach” Platona, który przyrównał człowieka do marionetki. Jednym z najbardziej gorących wielbicieli tego toposu jako sposobu oddania pozycji człowieka w świecie, był William Szekspir. Ale i u Jana Kochanowskiego znajdziemy utwory realizujące ten topos. Przyjrzyjmy się kilku z nich. Wstęp II We fraszkach poeta jawi nam
Fraszki Jana Kochanowskiego jako wyraz poglądów renesansowego myśliciela. Filozofia fraszek Kochanowskiego Wstęp I Fraszki podzielone zostały na trzy księgi. Zawarte w nich utwory tworzą kolorową mozaikę, która daje wrażenie wielkiej rozmaitości. Jednak istnieje pewna myśl jednocząca wszystkie fraszki, która dotyczy obrazu świata. Przypatrzmy się, co o obrazie świata ma do powiedzenia renesansowy myśliciel i humanista. Wstęp II Czy na pewno Kochanowski nie roztrząsał w swych fraszkach ważnych problemów moralno-filozoficznych? Czy aby na pewno nie
Problematyka obywatelska i krytyka Polaków w Pieśni o spustoszeniu Podola Jana Kochanowskiego. Wstęp I Nową przypowieść Polak sobie kupi, Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi – taka smutna i ironiczna puenta kończy „Pieśń o spustoszeniu Podola”. Co tak zirytowało poetę w rodakach, że doszedł do tak pesymistycznych wniosków? Wstęp II „Pieśń o spustoszeniu Podola” to utwór patriotyczny i polityczny zarazem. Ma on – między innymi – charakter poetyckiej odezwy wzywającej do opodatkowania się szlachty,
Odnajdź cytaty w tekstach utworów Kochanowskiego, które świadczą o zmianie światopoglądu poety. PRZED ŚMIERCIĄ URSZULKI Los U Fortuny to snadnie, Że kto stojąc upadnie. (Pieśń IX z Ksiąg pierwszych) Obraz Czarnolasu Komin wkoło obsiądziemy. Tam już pieśni rozmaite, Tam będą gadki pokryte, Tam trefne plęsy z ukłony, Tam cenar, tam i goniony. (Pieśń świętojańska o sobótce) Religia Bądź na wieki pochwalon, nieśmiertelny Panie! Twoja łaska, Twa dobroć nigdy nie ustanie. Chowaj, nas
Jan Kochanowski nazywany był polskim Horacym, gdyż czerpał natchnienie i wątki z twórczości starożytnego poety. Co Kochanowski pisał o nieśmiertelności sławy poetyckiej? Zrób krótką notatkę. Pieśń XXIV (Księgi wtóre) Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony… Od razu przychodzi na myśl inny utwór – pieśń Horacego Do Mecenasa zaczynająca się od słów: Niezwykłe mając i niekruche skrzydła wzlecę poeta z dwóch natur złożony. Czy Kochanowski popełnił plagiat? Nie! Jak prawdziwy renesansowy humanista wzorował się
Dramat ojca, chrześcijanina i filozofa w Trenach Jana Kochanowskiego. Wymowa i wartości „Trenów” Jana Kochanowskiego. Komentarz do tematu Jaki jest najczęściej popełniany przy tym wypracowaniu błąd? Opisywanie przede wszystkim tragedii ojca, który utracił ukochaną córeczkę. Tak zresztą zazwyczaj myślimy o Trenach, zapominając, że pisał je nie tylko zrozpaczony rodzic, lecz także filozof, który traci wiarę w wyznawane wcześniej wartości, i chrześcijanin, któremu trudno zaakceptować decyzję Boga. To właśnie musi znaleźć się już we
Jan Kochanowski – jeden poeta czy wielu? O „niekonsekwencjach” w twórczości Jana z Czarnolasu. To dobry temat na podsumowanie pracy o twórczości Kochanowskiego. Zauważ O swoich wielu twarzach pisał Kochanowski w autobiograficznej fraszce Do gór i lasów. Przywołał w niej liczne fakty ze swojego życia. Dowiódł tym samym, jak wiele doświadczył („Gdziem potym nie był? Czegom nie skosztował?”). Przede wszystkim jednak pokazał w ten sposób, jak wiele wcieleń ma za sobą: Dziś żak spokojny, jutro przypasany Do
Lekcja dla sprawujących władzę w Antygonie Sofoklesa, Odprawie posłów greckich Jan Kochanowskiego i Makbecie Wiliama Szekspira. Temat łączy utwory z różnych epok literackich. Mimo różnicy czasów antyczna tragedia o córce Edypa dotyka jednak tego samego ponadczasowego problemu, który pojawia się w dramatach Kochanowskiego i Szekspira – władzy. Jakie informacje będą niezbędne? W przypadku utworu Sofoklesa niepotrzebne jest opowiadanie losów Antygony i jej rodzeństwa. Najważniejszym bohaterem będzie w tym przypadku król Kreon, który zabronił pochówku zdrajcy Polinika, a później
Obraz Boga w Trenach ulega zmianie w stosunku do tego, jaki dominował w dotychczasowej twórczości poety. Wcześniej często pojawiał się w niej zachwyt nad wspaniałym porządkiem pełnego dobroci świata, rozumnie rządzonego przez Boga. Wyrazem miłości i zaufania do takiego Stwórcy jest Hymn (Czego chcesz od nas, Panie). Przypomnij sobie jednak, że i przed Trenami wizerunek Boga nie był tylko jednoznacznie optymistyczny. Obie fraszki O żywocie ludzkim sugerują niejako obojętność Boga wobec człowieczej codzienności; choć, przyznać trzeba, obojętność
Jan Kochanowski pierwszy w literaturze polskiej uczynił małe dziecko pełnoprawnym bohaterem utworu literackiego. Urszulka, która „więcej nad trzydzieści miesięcy nie miała” (Tren XII), była dzieckiem niezwykłym, utalentowanym, zasługującym na miano „Safo słowieńskiej”. To oczywiste, że poeta nie mógł łatwo pogodzić się ze stratą utalentowanej córki i dał temu wyraz w Trenach. Chyba najpiękniejszy, a zarazem najbliższy prawdy portret Urszulki znajdujemy w Trenie VIII, w którym w prostych słowach mówi się
Jan Kochanowski Tren IX Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze, Która (jesli prawdziwie mienią) wszytki żądze, Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić, A człowieka tylko nie w anioła odmienić, Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje, Złym przygodom nie podległ, strachom nie hołduje. Ty wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie, Jednaką myśl tak w szczęściu, jako i w żałobie Zawżdy niesiesz. Ty śmierci namniej sie nie boisz, Bespieczna,
Tego się naucz! Ile utworów wchodzi w skład Trenów? Dlaczego są one dziełem wyjątkowym na tle dotychczasowej polskiej poezji żałobnej? Komu są poświęcone? Treny to nazwa cyklu określająca po prostu gatunek, w którym napisane zostały utwory. Cykl poprzedza dedykacja: „Orszuli Kochanowskiej, wdzięcznej, ucieszonej, niepospolitej dziecinie, która cnót wszytkich i dzielności panieńskich początki wielkie pokazawszy, nagle, nieodpowiednie, w niedoszłym wieku swoim, z wielkim a nieznośnym rodziców swych żalem zgasła, Jan Kochanowski, niefortunny ociec, swojej najmilszej dziewce z łzami
Pieśń – definicja gatunku Jan Kochanowski, który stworzył z zebranych w dwuksięgu pieśni dzieło wręcz doskonałe, nie miał, jeżeli chodzi o gatunek, żadnego rodzimego poprzednika. Sięgnął do tradycji rzymskiego poety Horacego, którego zbiór wierszy Carmina w epoce renesansu uznawany był za niedościgniony wzór liryki. Nazwa gatunku sugeruje, że mamy do czynienia z utworami przeznaczonymi do śpiewania, ale już w czasach Horacego miała ona tylko uzasadnienie historyczne. Początkowo teksty takie rzeczywiście śpiewano, a nierzadko także przy nich tańczono,
Autor Jan Kochanowski (1530-1584) uważany jest za ojca literatury polskiej. Urodził się w Sycynie pod Zwoleniem, w powiecie radomskim. Trzy lata studiował w Akademii Krakowskiej, potem kontynuował naukę na innych uczelniach: w Królewcu, a także w Padwie we Włoszech. W czasie studiów wielokrotnie odbywał podróże zagraniczne, zwiedził m.in. Rzym, Neapol, Marsylię, Paryż. Po piętnastu latach studiów wrócił do ojczyzny. Studia te dały mu gruntowne wykształcenie: znał grekę i łacinę, poznał literaturę w obu tych językach, świat starożytny i literaturę
Ostatni utwór, czyli Tren XIX albo Sen, jest kluczowy dla odczytania i właściwej interpretacji całości. Jest on świadectwem tego, że kryzys i rozpacz zostały pokonane i zwyciężone, a poeta osiągnął spokój ducha. Zwróć uwagę na to, że ma on inny charakter niż pozostałe utwory. Jest zapisem snu poety, w którym przychodzi do niego jego matka ze zmarłą córeczką na rękach. Mocno zachwiany światopogląd poety zostaje w końcu odbudowany, ale nie udaje się tak po prostu powrócić
Exegi monumentum” Horacego i Pieśń XXIV Jana Kochanowskiego, czyli mistrzowie pióra o poezji i poecie. Porównaj zawarte w obu utworach koncepcje artystyczne. Wskaż także, co łączy obu poetów w spojrzeniu na artystę i jego dzieło. Horacy Exegi monumentum aere perennius Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu strzelający nad ogrom królewskich piramid nie naruszą go deszcze gryzące nie zburzy oszalały Akwilon oszczędzi go nawet łańcuch lat niezliczonych i mijanie wieków Nie
Pieśń IX Jana Kochanowskiego to poetycki manifest myśli renesansowej. Wskaż i omów zawarte w tym tekście idee tworzące ów manifest. Pieśń IX (Księgi pierwsze) Chcemy sobie być radzi? Rozkaż, panie, czeladzi, Niechaj na stół dobrego wina przynaszają, A przy tym w złote gęśli albo w lutnią grają. Kto tak mądry, że zgadnie, Co nań jutro przypadnie? Sam Bóg wie przyszłe rzeczy, a śmieje się z nieba, Kiedy się człowiek troszcze
Jan Kochanowski Tren IX Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze! Która, jesli prawdziwie mienią, wszytki żądze, Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić, A człowieka tylko nie w anioła odmienić, Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje, Złym przygodom nie podległ, strachom nie hołduje. Ty wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie, Jednaką myśl tak w szczęściu, jako i w żałobie Zawżdy niesiesz. Ty śmierci namniej sie nie boisz, Bezpieczna,
