Druga połowa lat 70. XIX wieku to czas noweli. Pisarze podejmowali w krótkiej, zwięzłej formie następujące tematy.
- Problematyka społeczna wsi – obraz nędzy i zaniedbania ludu ukazują: Szkice węglem, Janko Muzykant Sienkiewicza, Antek Prusa.
- Powstanie styczniowe – jest tematem noweli Gloria victis Orzeszkowej.
- Problem żydowski – podejmuje Konopnicka w noweli Mendel Gdański.
- Problem nierówności społecznej – wyzysk robotników, biedę miast, nędzę bezrobotnych ukazują:
- Nowela podejmuje także zagadnienia patriotyczne (Gloria victis) i moralne (Powracająca fala).
Powyższe utwory propagują hasła pozytywizmu, ukazują potrzebę pracy u podstaw oraz pracy organicznej.
Zobacz:
Zobacz: