Search Results for "Sklepy cynamonowe"
Starożytność Historia kultury V wiek p.n.e. Za sprawą sofistów, wędrownych nauczycieli, rozwija się sztuka wymowy, czyli retoryka. Z głoszoną przez nich względnością prawdy, która pociąga za sobą przyzwolenie na kłamstwa i obłudę, walczy zwolennik stałych idei Sokrates – pierwszy etyk, który wprawdzie nie zostawił po sobie dzieł pisanych, ale jego poglądy wywarły wielki wpływ na filozofów późniejszych. Rozkwit demokracji ateńskiej pod rządami Peryklesa. Około roku 450 p.n.e. – biblijna Księga Hioba i Pieśń
Czy warto uczyć się cytatów z lektur na pamięć? Oczywiście, że warto! Często zapamiętanie krótkiego cytatu pozwala przypomnieć sobie treść utworu lub jego najważniejszą myśl. Dlatego na przykład przed maturą łatwiej powtórzyć cytaty, niż kuć na pamięć streszczenia. Cytat literacki może także funkcjonować poza tekstem. Wtedy zwykle dotyczy treści ogólniejszych, pozwala wyrazić zdanie autora na jakiś temat. Przytoczenia – opatrzone komentarzem: „skomentuj podany cytat” albo „udowodnij podane twierdzenie” – często pojawiają
Najważniejsze wydarzenie: Polska niepodległym krajem!!! 11 XI 1918 – odzyskanie niepodległości po 123 latach niewoli. Atmosfera w odzyskanej ojczyźnie Entuzjazm. Radość z odzyskanej wolności. Entuzjazm i optymizm młodych, upojenie życiem – oto charakterystyka środowisk artystycznych początków dwudziestolecia. Poeci, pisarze odrzucili wielkie narodowe tematy, zapragnęli pisać nareszcie o pięknie, wiośnie, miłości… Wybuch energii twórczej. Nawet prowokacyjne i demonstracyjne zerwanie z tematami narodowymi i wyzwoleńczymi. Już są niepotrzebne! „Ojczyzna moja wolna, wolna, więc zrzucam z ramion płaszcz Konrada” – oznajmia
Świat między wojnami Daty graniczne: 1918-1939 11 października 1918 r. we francuskim Compiègne podpisano zawieszenie broni między aliantami a Niemcami. Było to zakończenie I wojny światowej. Finał epoki – rok 1939 zakończył burzliwe dwudziestolecie. . Hasła epoki Zobaczyć świat inaczej! Odrzucić naśladownictwo, odtwarzanie – tworzyć świat od nowa, po swojemu układać i komponować jego elementy! Niech atelier artysty będzie swoistym laboratorium, a twórca kreatorem! Nie ma jednego wzorca piękna – dzieła obłąkanych,
Odyseja może być przywołana przy tematach o: motywie wędrówki i powrotu w literaturze (zestaw z powieścią drogi – dość rozpowszechnioną w XVIII wieku, z podróżnikami romantycznymi, z powieścią awangardową, jak Sklepy cynamonowe Brunona Schulza albo z Buszującym w zbożu Jerome Salinpera) buncie człowieka przeciw bogom, przeznaczeniu, żywiołom (zestaw z mitem prometejskim, dziejami Edypa, bohaterem romantycznym) morzu i wędrówkach morskich w literaturze (zestaw z marinistyczną prozą Josepha Conrada) obrazach małżeństwa i
„Do Europy? – Tak, ale tylko z naszymi zmarłymi”. Rozważ sąd Marii Janion i przywołaj te utwory, które stanowiąc dziedzictwo przeszłości, kształtują poczucie narodowej tożsamości Polaków. Przykładowy wstęp Chcemy do Europy – jakże często słyszymy to zdanie wypowiadane przez polityków, ekonomistów, przedsiębiorców. Do Europy – ale jakiej? – można by zapytać. Wielu ludziom kojarzy się ona z Zachodem, a Zachód z niby-Ameryką, kapitalizmem, kulturą masową, makdonaldyzacją… Tymczasem słowa: Europa, Europejczyk
„Żart broń jest często zdradna i szkodliwa. Ale też czasem i jej trzeba zażyć” (Ignacy Krasicki). Śmiech, żart, kpina, groteska jako sposób wzbudzania refleksji na temat sensu życia. Zaprezentuj wybrane utwory, które, według Ciebie, w mistrzowski sposób realizują tę tezę. Przykładowy wstęp W potocznym rozumieniu żart uważany jest za formę zabawy, element towarzyskich kontaktów między ludźmi, których cechuje poczucie humoru. Żartujemy, bo chcemy się śmiać. Śmiejemy się, by uciec od spraw poważnych i trudnych.
„Literatura buduje sobie własną – całkiem nieoficjalną, chociaż niekoniecznie opozycyjną – ojczyznę, zbudowaną z prowincji i środowisk, które dotąd mało zajmowały pisarzy” (Jan Błoński). Motyw „małej ojczyzny” w literaturze współczesnej. Przykładowy wstęp W utworach współczesnych pisarzy temat ojczyzny rzadko przywoływany jest wprost, co na przykład w romantyzmie było czymś całkowicie naturalnym. Patetyczne pisanie o własnym kraju trąci dziś staroświecczyzną, dlatego twórcy zwracają się coraz częściej, na co zwraca uwagę prof. Jan Błoński, do swoich prywatnych
Groteska – termin ten wywodzi się z włoskiego (la grottesca) – ornament roślinny przeplatający się z fantastycznymi, wynaturzonymi figurami ludzi i zwierząt. To kategoria estetyczna właściwa utworom literackim, plastycznym, muzycznym i teatralnym. Podstawowe cechy: deformacja i wyolbrzymienie, paradoksalne prawa rządzące światem, mieszanie patosu z sarkazmem, powagi ze śmiechem, błazeństwa z rozpaczą i trwogą. Ważna kategoria estetyczna nielogiczność, rezygnacja z prawdopodobieństwa przedstawianych faktów, absurdalność postaci i wydarzeń; elementy niezwyczajne, fantastyczne, dziwaczne, zdeformowane i przerażające – upodobanie do karykatury, przejaskrawiania zjawisk i brzydoty; łączenie
Antyk – wzorce i antywzorce Pierwszymi rodzicami całej ludzkości, zgodnie ze Starym Testamentem, mieli być Adam i Ewa. Dla wszystkich starotestamentowych postaci rodzina jest ważna, ale jednocześnie bohaterowie ci nie stronią od zdrad, rozwodów itp. Wzorem może być dom Noego, Abrahama oraz Hioba. W Nowym Testamencie przykład doskonałej, tzw. świętej rodziny dadzą Józef i Maryja wraz z Jezusem. Więzi rodzinne nie są przesadnie istotne dla postaci mitologicznych. Owszem, tworzą oni rodziny, ale równie chętnie
Skąd labirynty? Starożytni Grecy słowem „labyrinthos” określali wielkie skomplikowane budowle, liczące setki sal, izb, izdebek, wiele tysięcy metrów korytarza, który zakreślał fantastyczne koła, ósemki, spirale, innymi drzwiami wprowadzał po raz drugi i trzeci do tych samych pomieszczeń, a chytrze maskował wejście wiodące dalej, do samego jądra labiryntu. Kręte schody kierowały śmiałka na piętra lub kazały mu zwiedzać głębokie podziemia. Po drodze czyhały zasadzki: automatycznie zatrzaskujące się drzwi bez klamek, zapadnie, kładki zbudowane
Które utwory preferujesz jako czytelnik: te, które kopiują rzeczywistość, czy te, które kreują nowe światy? Odpowiadając na pytanie, wykorzystaj w funkcji argumentacyjnej wybrane teksty. Zestaw lektur Kreacja nowych światów Literatura plebejska • Franciszek Rabelais – Gargantua i Pantagruel • Jonathan Swift – Podróże Guliwera • Adam Mickiewicz – Dziady • Stanisław Wyspiański – Wesele • Witold Gombrowicz – Ferdydurke • Witkacy – Szewcy • Bruno Schulz – Sklepy cynamonowe • Tadeusz Konwicki
Powinowactwa literatury i filozofii. Na wybranych przykładach przedstaw związki twórczości pisarskiej i filozofii. Jostein Gaarder, autor bestsellerowej powieści Świat Zofii, powiedział kiedyś, że literatura i filozofia są jak dwie nitki, które splatając się i rozluźniając na przemian, snują się przez całą historię cywilizacji i kultury. W powieści Gaardera połączone są wyjątkowo mocno – akcja, fabuła, bohaterowie (elementy charakterystyczne dla literatury, a nie pism naukowych). W całości podporządkowane są wyższemu założeniu – przedstawieniu dziejów myśli od starożytności po dzisiejsze
„Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”. Czy w czasie dominacji kultury masowej Twoje doświadczenia czytelnicze pozwalają potwierdzić słowa Wisławy Szymborskiej? Zastanów się nad tematem! Wymarzony temat dla moli książkowych! Macie okazję, by pochwalić się swoim oczytaniem. Plusem jest tu duża dowolność – sami wybieracie pisarzy, dzieła, epoki literackie. Nie musicie poruszać się wyłącznie wśród szkolnych lektur, chociaż byłoby dobrze, aby wśród wybranych przez Was książek znalazło się
ŚREDNIOWIECZE Wiersz zdaniowy (średniowieczny) – w tym najstarszym polskim systemie wersyfikacyjnym wers pokrywał się ze zdaniem. Nie stosowano przerzutni (przenoszenia części zdania do następnego wersu), średniówka (przedział intonacyjny wewnątrz dłuższych wersów) była słabo zaznaczona. Klauzulę (koniec zdania lub jego członu) często podkreślały rymy współbrzmienia uzyskane przez powtarzanie takich samych form gramatycznych, np. „nosimy” – „prosimy”; „bożycze” – „człowiecze”. Chociaż nie przestrzegano jednakowej liczby sylab w wersach, już w najdawniejszych utworach możemy zaobserwować ciążenie
Awangardowe nurty w literaturze Sformułowania tematów: • Nurt awangardowy w prozie i dramacie polskiego międzywojnia. • Awangarda w poezji dwudziestolecia. • Parodia, ironia, groteska – objaśnienie pojęć, przykłady jednego z tych zjawisk w wybranych tekstach literatury polskiej (Tuwim, Gałczyński, Witkacy, Schulz, Gombrowicz). • Dramat Witkacego, Gombrowicza, Mrożka, Różewicza jako wyzwanie wobec tradycji. • Nowe konwencje narracyjne w prozie (Gombrowicz, Schulz, Konwicki). • Groteska w literaturze współczesnej. • Nowatorstwo prozy Brunona Schulza
Przedwiośnie Stefana Żeromskiego Powieść Temat: Przedwiośnie jest powieścią polityczną – jest próbą ustosunkowania się pisarza do aktualnych spraw kraju, przedstawia groźbę istniejącej sytuacji, krytykuje, lecz szuka także dróg reformy. Powieść przedstawia dzieje młodego chłopaka – Cezarego Baryki. Jego życiorys (rewolucja w Baku, wojna polsko sowiecka, ziemiaństwo, Warszawa) jest ilustracją poszukiwania własnej drogi w życiu, ale i prawdy o Polsce. Co jest ważne? Pisarz konfrontuje w utworze trzy różne drogi naprawy Polski:
Biblia Powstawała przez wiele stuleci – od XIII wieku p.n.e. (Stary Testament) aż do I wieku n.e. (Nowy Testament). Napisana została w języku hebrajskim, greckim i aramejskim (tym ostatnim językiem mówił zapewne Jezus). Wersję katolicką stanowi 46 ksiąg Starego Testamentu i 27 Nowego Testamentu, ale warto wiedzieć, że Biblia jest podstawą różnych religii i występuje w różnych wersjach, istnieją bowiem jeszcze inne księgi o tematyce biblijnej (apokryfy), nieuznawane przez Kościół
Powtórz materiał literacki metodą pięciu pytań: kto, co, gdzie, kiedy, o czym – napisał. Przegląd literatury polskiej Najważniejsi twórcy i ich dzieła ŚREDNIOWIECZE Króluje twórczość anonimowa – tak jak w Europie, tak i w Polsce nie wypada przechwalać się talentem. Ale literatura polska dopiero się rodzi, pierwsze całościowe utwory w języku ojczystym zwiemy zabytkami polskiej literatury, a dłuższe teksty (np. kroniki) pisane są po łacinie. Zabytki literatury polskiej Bogurodzica – arcydzieło średniowiecznej literatury. Pierwszy
Dzieła sztuki nie wystarczy zobaczyć, przeczytać, trzeba do niego powracać, studiować, konfrontować z własnym życiem. Maria Dąbrowska Wstęp: I – zaczynamy od własnej definicji dzieła sztuki, bardzo luźno parafrazujemy temat. Np. tak. Dzieło sztuki. Cóż to jest takiego? Skoro ten sam obraz (książkę, film) jedni nazywają kiczem, inni arcydziełem. Może to właśnie wrażenie, jakie wywiera na nas obraz czy książka decyduje o ich wartości. Fakt, że chcemy powracać do dzieła
