Search Results for "Noce i dnie"

Literatura – kopiuje rzeczywistość lub kreuje nowe światy

Literatury, jej funkcji, zmieniających się kryteriów artystycznych dotyczą żelazne tematy matur. Przed maturą warto przemyśleć, które utwory uznasz za swoje fascynacje, które za arcydzieła, bezpiecznie jest zastanowić się, jaki typ ukształtowania świata powieściowego lubisz. Żelazny zestaw lektur Kreacja nowych światów: F. Rabelais, Gargantua i Pantagruel J. Swift, Podróże Guliwera A. Mickiewicz, Dziady S. Wyspiański, Wesele W. Gombrowicz, Ferdydurke Witkacy, Szewcy B. Schulz, Sklepy cynamonowe T. Konwicki, Mała apokalipsa J. Tolkien, Hobbit, czyli

Marzenia – idealizm

Marzenia – idealizm Jak dobrze przyjrzeć się literaturze – przykładów do wykorzystania znajdzie się wiele; warunek jest ten, że warto by je dobrze znać, raczej z własnej lektury, nie z opracowań. Nawet w bardzo konkretnych epokach, nastawionych na jasne określanie celów i realizowanie ich, pojawia się zjawisko marzeń, idealizmu, życia – snu. Jednak generalnie zagadnienia takie raczej nie poddają się chronologii i dlatego ich opracowanie zdecydowanie wymaga podejścia przekrojowego, czyli korzystania z przykładów z różnych epok. Idealizm

Na podstawie znanych Ci przykładów pokaż, jak korespondują ze sobą różne dziedziny sztuki.

Sztuka jest lunetą, przez którą artysta tropi gwiazdy na firmamencie swego ducha: a czy luneta składa się ze słów, z tonów czy z kolorów, to jest mniej ważne niż owe gwiazdy (Jacek Woźniakowski). Na podstawie znanych Ci przykładów pokaż, jak korespondują ze sobą różne dziedziny sztuki. LITERATURA A PLASTYKA Wspólne tematy: powstanie listopadowe w powieściach Józefa Ignacego Kraszewskiego (Dziecię Starego Miasta) i obrazach Artura Grottgera (cykl Warszawa); mit o Ikarze – inspiracja dla malarza Pietera Bruegla

Szczęście

Filozofowie bardzo dużo mówią o szczęściu, zastanawiają się, czy zadaniem człowieka jest bycie szczęśliwym, ale w literaturze jest stosunkowo mało wizerunków ludzi w pełni szczęśliwych. Dlaczego? – jedna z możliwych odpowiedzi to ta, że nieszczęście jest… ciekawsze, bardziej frapujące od szczęścia; inna odpowiedź – nieszczęścia (zło, cierpienia) jest po prostu więcej, szczególnie we współczesnym świecie. Choć i z tym zdaniem można polemizować – niektórzy uważają, że nieszczęścia są przede wszystkim bardziej widoczne (bo to wielkie

Przeszłość i tradycja w kulturze

Przeszłość – tradycja – korzenie Przeszłość i tradycja w kulturze mogą mieć swoje skrajnie różne interpretacje. Z jednej strony mogą być traktowane jako źródła cierpienia i frustracji – ograniczenia bohatera uniemożliwiające mu widzenie egzystencji w poczuciu wolności. Z drugiej strony – kontrastowo – mogą być źródłem poczucia ładu, sprawiedliwości i poczucia bezpieczeństwa. Prezentacje z tym zagadnieniem związane mogą dotyczyć zarówno spraw wielkich, o podstawowym dla dziejów ludzkości znaczeniu, jak też kwestii bardziej indywidualnych, wpływających na pojedynczych ludzi – znaczenie

Omów rolę tytułu w dziele literackim.

Omów rolę tytułu w dziele literackim. Komentarz To dość oryginalny i ciekawy temat. A jednocześnie – niezwykle obszerny. Każdy utwór literacki ma jakiś tytuł, Twoim zadaniem jest zbadać, czy autor nadający tytuł swojemu nowo powstałemu dziełu kieruje się jakimiś prawami. Sprawdź też, jakie relacje łączą tytuły z pozostałymi elementami utworów literackich, a więc opowiedzianą w dziele historią, bohaterami utworu, miejscem i czasem akcji… Inne możliwe sformułowania tematu Tytuł – ważny element dzieła literackiego. Omów funkcję tytułu w wybranych

Wpływ miasta na psychikę bohatera

Wpływ miasta na psychikę bohatera. Rozważ problem na wybranych przykładach literackich. Strategie wstępu Miasto i jego rola dawniej i dziś (np. miasto-państwo) – w baśniach bohater pozytywny porzuca swoją rodzinną wioskę i wyrusza do miasta, gdzie czeka go lepsza przyszłość, np. tron królewski, podobnie mitologicznemu Edypowi miasto przyniosło koronę. U Kochanowskiego (Pieśń świętojańska o sobótce) miasto – źródło zagrożeń, podobnie u Rousseau (Nowa Heloiza), także u Balzaka (Ojciec Goriot). Z czasem nastąpiła świadoma migracja do miasta – po naukę

Tematyka historyczna jako tworzywo literatury polskiej w XIX i XX wieku

Tematyka historyczna jako tworzywo literatury polskiej w XIX i XX wieku. Omów wybrane przykłady. Temat jest bardzo obszerny, choć wiele dzieł, które go podejmują, nie jest omawianych w szkole. Jak wiadomo, literatura polska jest bardzo silnie związana z wydarzeniami historycznymi. Można powiedzieć, że wiele dzieł literackich jest wręcz zdeterminowanych przez zjawiska historyczne, a często i polityczne. O tym właśnie oraz o różnych sposobach wykorzystywania historii w dziełach literackich trzeba mówić, prezentując ten temat. Inne możliwe sformułowania tematu Historia jako

Na wybranych przykładach tekstów XX wieku rozważ, jak młodość determinuje życie bohatera literackiego.

Na wybranych przykładach tekstów XX wieku rozważ, jak młodość determinuje życie bohatera literackiego. Komentarz Temat trudny o tyle, że wymaga znajomości literatury współczesnej, sam motyw jednak należy do dość bogatych w przykłady literackie – a także filmowe. Wydaje się także całkiem „życiowy”.   Inne możliwe sformułowania tematu: Młodość – czas radości i oczarowań. Omów na przykładzie wybranych tematów literackich z XX wieku. „Młodość – górna i durna”? Omów ten temat na

Dziecko – istota bezbronna czy mały buntownik?

Dziecko – istota bezbronna czy mały buntownik? Przedstaw problem na wybranych przykładach tekstów kultury. Komentarz Temat daje dużą swobodę w doborze materiału – pozwala wykorzystać znajomość różnych tekstów kultury (filmu, malarstwa, rzeźby, fotografii…), pochodzących z różnych epok. Coś jednak przy tym narzuca: sposób ujęcia motywu. W literaturze i sztuce można przecież znaleźć bardzo różne sposoby przedstawiania dziecka, a tu musimy wybierać między dwoma konkretnymi ujęciami. Może chodzi o to, by omówić dokładnie jakąś jedną perspektywę zamiast kilku

Literackie portrety kobiet. Omów ich typy i funkcje na wybranych przykładach.

Literackie portrety kobiet. Omów ich typy i funkcje na wybranych przykładach. Komentarz To bardzo rozległy temat; siłą rzeczy musisz skupić się tylko na wybranych zagadnieniach – tych, które uważasz za szczególnie interesujące lub które są Ci szczególnie bliskie. Nie warto chyba omawiać sposobów pisania o kobiecie w poszczególnych epokach literackich. To bardzo wyczerpująca strategia. Inne możliwe sformułowania tematu: Kobieta – matka, towarzyszka życia, emancypantka, patriotka… Jak ukazywana jest kobieta w dziełach

Różne obrazy przyrody w literaturze – omów sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach.

Różne obrazy przyrody w literaturze – omów sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. Komentarz Temat bardzo obszerny, ale chyba niezbyt trudny. Daje możliwość wyrażenia indywidualnego zdania. Wart polecenia miłośnikom malarstwa, architektury, przyszłym studentom architektury krajobrazu itp.   Inne możliwe sformułowania tematu Współbrzmi, zachwyca, przeraża… Jaką rolę pełni pejzaż w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów. Przyroda bliska, zdumiewająca, tajemnicza? Rozważ, odwołując się do utworów literackich różnych epok.   Strategie wstępu Temat prezentacji

Tematy, z którymi można powiązać Boską komedię

Tematy, z którymi można powiązać Boską komedię, to: Różne wizje piekła w literaturze i sztuce. Wędrówka po zaświatach jako temat literatury i sztuki. Różne wizje nieba w wybranych tekstach kultury. Postać przewodnika w literaturze – przedstaw i porównaj kilku wybranych przewodników. Motyw winy i kary w wybranych tekstach literackich. Podróż, wędrówka Zło Obraz stosunków społecznych Portret kobiety Poeta i poezja Wyobrażenie zaświatów Wątki autobiograficzne w literaturze Miłość   Podróż, wędrówka Przykład tematu prezentacji Portrety najsłynniejszych literackich i filmowych

Przedstaw fabułę Nocy i dni Marii Dąbrowskiej

Noce i dnie Marii Dąbrowskiej opisują dzieje rodziny Niechciców usytuowane na przełomie wieków XIX i XX. Bogumił brał udział w powstaniu styczniowym – a w finale książki obserwujemy wybuch I wojny światowej. Historia Niechciców rozgrywa się na planie polskiego krajobrazu wsi i dworku ziemiańskiego: najpierw w Krępie, potem Serbinowie, a w końcu w Pamiętowie. Bogumił i Barbara to przedstawiciele zdeklasowanych rodów szlacheckich, „wysadzeni z siodła” ziemianie, którzy w nowej rzeczywistości szukają własnego miejsca, zrywając z konserwatywnym

Sklepy cynamonowe – praca domowa

Na czym polega awangardowość prozy Brunona Schulza? Odpowiedz na podstawie Sklepów cynamonowych. Aby łagodnie i z przyjemnością „przepłynąć” przez opowiadania Brunona Schulza, trzeba być wielbicielem lirycznej prozy poetyckiej. Tylko koneserzy nastrojowych, pełnych poetyckiego obrazowania i zaszyfrowanych znaczeń opowieści znajdą się w swoim żywiole – przeciwnicy lektury tego typu będą z męką brnąć przez zdania – strofy Schulza. Dorobek pisarza jest skromny – dwa tomy opowiadań: Sklepy cynamonowe i Sanatorium Pod Klepsydrą – to prawie wszystko.

Maria Dąbrowska

Mini-CV 1889 – Maria Szumska przychodzi na świat w Russowie koło Kalisza. 1906-1907 – studia przyrodoznawcze w Lozannie. Od 1908 – studia w Brukseli. Interesuje się sprawami społecznymi, poznaje przyszłego męża Mariana Dąbrowskiego, współpraca z wieloma pismami. 1911 – ślub Marii i Mariana Dąbrowskich. 1914 – wybuch wojny i pobyt w Polsce; Maria jest zaangażowana czynnie w pracę społeczno-oświatową. 1918-1824 – praca w Ministerstwie Rolnictwa. 1925 – Nagroda Związku Księgarzy i Wydawców; śmierć Mariana Dąbrowskiego, depresja Marii. 1929 – pobyt

Justyna Orzelska

Co o niej wiemy? Jest bohaterką powieści Elizy Orzeszkowej Nad Niemnem. To córka ciotecznej siostry Benedykta Korczyńskiego. Nie wychowywała się w szczęśliwej rodzinie. Jej ojciec porzucił żonę dla nauczycielki Francuzki. Po śmierci matki i utracie majątku Justyna zamieszkała w Korczynie razem z ojcem, zdziwaczałym muzykiem. Miała wówczas 14 lat. W wychowywaniu ubogiej krewniaczki pomagała pani Andrzejowa Korczyńska, wdowa po najstarszym bracie Benedykta. Justyna dostawała piękne suknie, książki, nuty. Wiele czasu spędzała w Osowcach – majątku pani Andrzejowej.

TEST z dwudziestolecia międzywojennego cz. 2.

1. Które z wymienionych cech przypisałbyś powieści Marcela Prousta W poszukiwaniu straconego czasu? a) chronologia wydarzeń b) metaforyczny styl c) pierwszoosobowa narracja d) tradycyjna fabuła e) zmienność nastrojów 2. Który z wymienionych pisarzy był twórcą powieści zwanej „strumieniem świadomości”? a) Andre Gide b) Marcel Proust c) Franz Kafka d) James Joyce 3. Które z wymienionych opowiadań stanowi polemikę z dziełem Prousta W poszukiwaniu straconego czasu? a) Sklepy cynamonowe Brunona Schulza

Przedstaw funkcje literatury

Żelazny zestaw lektur Uczy i wychowuje •   literatura parenetyczna średniowiecza; •   M. Rej: Żywot człowieka poczciwego; •   J. Kochanowski: Fraszki, Pieśni; •   W. Potocki: Moralia; •   I. Krasicki: Satyry, Bajki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki; •   J.U. Niemcewicz: Powrót posła; •   A. Mickiewicz: Pan Tadeusz, Ballady i romanse; •   E. Orzeszkowa: Nad Niemnem, Marta; •   H. Sienkiewicz: Szkice węglem. Daje świadectwo prawdzie Literatura czasów wojny: •   G. Herling-Grudziński: Inny świat; •   H. Krall: Zdążyć przed Panem

Przemijanie, czas, pamięć – odwieczny temat literatury…

Przemijanie, czas, pamięć – odwieczny temat literatury… Lektury do  wykorzystania w pracy Koniugacja Haliny Poświatowskiej Krótkość żywota Daniela Naborowskiego Panny z Wilka Jarosława Iwaszkiewicza Brzezina Jarosława Iwaszkiewicza Noce i dnie Marii Dabrowskiej Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk Radość pisania Wisławy Szymborskiej Tablica z Macondo Stanisława Barańczaka O jakie lektury można było wzbogacić pracę W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta (powrót do chwil minionych jest możliwy tylko poprzez literaturę, impulsem do