Search Results for "Szewcy"

Literatura jako kreacja nowych światów

Na czym polega ta właściwość literatury? Kreowanie nowych światów jest zaprzeczeniem mimetyczności. Antyczna zasada mimesis mówiła o naśladowaniu natury. W utworach respektujących tę zasadę świat jest odbiciem tego, który istnieje realnie. Artystom nie wystarcza jednak odtwarzanie. Jest w nich wielka potrzeba pokonywania ograniczeń, tworzenia czegoś nowego. Stąd literatura kreacyjna – dzieła tego typu nie są zapisem otaczającego świata, ale raczej wyobraźni pisarza. A ta jest przecież nieograniczona… Twórcy budują więc nowe światy zaludnione przez

Tango Mrożka

Bezlitośnie drwiąca i prześmiewcza, błyskotliwie ironiczna i dowcipna, dogłębnie absurdalna i groteskowa – w ten sposób można by określić twórczość artystyczną Sławomira Mrożka. Już od momentu debiutu dramaturgicznego (dramat Policja 1958 rok) autor Tanga dał się poznać jako twórca niebanalny, lekceważący konwencje i zasady teatru tradycyjnego, a jeś-li już wykorzystujący jakiś dobrze znany motyw to tylko po to, aby go wyśmiać, sparodiować, wyszydzić. A więc wielki szyderca i prześmiewca. Tak

Zadanie 44 – SZKOŁA PISANIA

AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 44 Jakie utwory wykorzystałbyś, omawiając temat absurdu w literaturze? Odpowiedź: Alfred Jarry, Ubu król Stanisław Witkiewicz, Szewcy Witold Gombrowicz, Ferdydurke Samuel Beckett, Czekając na Godota Sławomir Mrożek, Tango Tadeusz Różewicz, Kartoteka Komentarz: Pojęcie absurdu pojawia się w tematach prac z reguły w odniesieniu do literatury współczesnej. Posłużenie się absurdem to popularny chwyt artystyczny stosowany zarówno w prozie, jak

Motyw buntu w literaturze. Omów temat, wykorzystując wybrane utwory.

Motyw buntu w literaturze. Omów temat, wykorzystując wybrane utwory. Komentarz Temat nie jest szczególnie trudny, wydaje się dość interesujący – zwłaszcza dla młodych ludzi. Przygotowując ten temat, warto zastanowić się nad istotą buntu w ogóle, spróbować odpowiedzieć sobie na pytania: czym jest bunt? Czy jest on rzeczywiście potrzebny? Czy bunt możemy podzielić na sensowny i bezsensowny? Temat jest bardzo obfity w źródła, a więc można świadomie wybrać sobie na przykład pewien

Kondycja człowieka współczesnego

Kondycja człowieka współczesnego Można położyć nacisk na swoistość, wyjątkowość i niezwykłość problemów człowieka współczesnego lub – odwrotnie – uniwersalność. Pierwsza opcja jest lepsza – więcej materiału oraz możliwości sproblematyzowania zagadnienia. Kondycja współczesnego człowieka różni się od sytuacji człowieka w innych epokach przede wszystkim problemami, jakie dotyczą całego świata; najważniejsze z nich to: problemy polityczne – wojny, w tym dwie światowe, rozwój totalitaryzmu – faszyzmu i komunizmu, Holocaust. Ale to także trudne do rozwiązania kwestie

Śmiech, żart, groteska

Śmiech, żart, groteska To nie jest temat szczególnie typowy. Właśnie dzięki tej swojej nietypowości może być nieco trudniejszy, bo zwraca uwagę na takie aspekty literatury, o których w szkole mówi się stosunkowo ­rzadko. Dlatego lepiej, aby temat związany z tymi zagadnieniami wybierali ci maturzyści, którzy dobrze znają lektury – bo trudniej tu będzie odwołać się do stereotypów znanych z lekcji czy opracowań, a trzeba będzie bardziej samodzielnie wysnuwać wnioski. Najważniejsze utwory: Fraszki Jana Kochanowskiego,

Tango Sławomira Mrożka na maturze

Tego się naucz! Cóż to takiego dramat absurdu? Na przykładzie Tanga powinieneś umieć pokazać podstawowe cechy tego rodzaju dramatu. Powinieneś także umieć określić na czym polega tragizm Artura i ukazanej w utworze sytuacji. Interpretacja sceny finałowej to również bardzo ważne zadanie. Tematy, z którymi można powiązać Tango Sławomira Mrożka wolność, bunt, totalitaryzm, władza, tradycja, rodzina (i jej kryzys), rola inteligencji (i jej kryzys), sztuka i artysta (kryzys sztuki), aktualność wzorców romantycznych dziś,

Artysta jako bohater literacki

Artysta jako bohater literacki. Strategie wstępu Kogo uważamy za artystę: Twórcę lub odtwórcę dzieła sztuki; człowieka obdarzonego talentem wyróżniającym go spośród innych. Kultura i potoczne wyobrażenia przypisują artyście nadwrażliwość i wyostrzone spojrzenie na świat i ludzi. Zwykle stosuje się do artysty inne normy moralne, zezwalając mu na większą swobodę obyczajową i przekraczanie pewnych granic etycznych, zwłaszcza jeśli ma to służyć sztuce (definicja słownikowa). Artysta – wdzięczny temat literacki – przykłady od czasów starożytnych do

Różne ujęcia literackie rewolucji oraz ich funkcje.

Różne ujęcia literackie rewolucji oraz ich funkcje. Omów zagadnienie, odwołując się do przykładów wybranych utworów. Strategie wstępu Co to jest rewolucja? – przewrót w życiu społeczeństwa (definicja słownikowa). Strategie rozwinięcia Przykłady różnych rewolucji i ich obrazy literackie. Nędznicy, Nie-Boska komedia, Przedwiośnie, Szewcy, Na śmierć rewolucjonisty. Odmienne ujęcia literackie rewolucji i różne funkcje przedstawień tego zjawiska. Nie-Boska komedia – ujęcie symboliczne. Funkcja – oddanie nastroju, podkreślenie uniwersalizmu zjawiska. Przedwiośnie – ujęcie realistyczno-historyczne. Funkcje –

Rozważ, czy polski dramat współczesny stworzył swojego bohatera.

Rozważ, czy polski dramat współczesny stworzył swojego bohatera. Strategie wstępu Kto stworzył polski dramat współczesny? Prekursorzy: Witkiewicz: Szewcy, W małym dworku, Witold Gombrowicz: Iwona, księżniczka Burgunda. Przedstawiciele: Sławomir Mrożek, Tadeusz Różewicz,  Ernest Bryll, Agnieszka Osiecka. Wybrani bohaterowie innych epok i ich najbardziej typowe cechy. Kordian (Kordian Juliusza Słowackiego) – romantyzm – bohater chory na chorobę wieku – reneizm. Aniela Dulska (Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej) – Młoda Polska – bohaterka reprezentująca środowisko

Ujęcia motywu końca świata w literaturze i malarstwie

Ujęcia motywu końca świata w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienia na wybranych przykładach. Komentarz Koniec świata należy do popularnych motywów literackich i malarskich. Łączy się z podstawowym pytaniem, jakie od wieków zadaje sobie ludzkość: Dokąd zmierzamy? Co czeka nas na końcu naszego życia? Choć wyobraźnię Europejczyków w znaczący sposób zdominowała biblijna wizja apokaliptyczna, każdy z twórców, każda z epok w inny sposób podchodzą do tego motywu. Jednym koniec świata kojarzył się ­z katastrofą kosmiczną, innym – z drastycznymi, makabrycznymi wydarzeniami,

Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce

Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce (np. Kantor, Wróblewski, Różewicz). Omów i zinterpretuj zjawisko na wybranych przykładach. Określone w temacie zjawisko jest niestety ważną cechą XX-wiecznej kultury. Społeczne i psychologiczne skutki przemian kulturowych i cywilizacyjnych nie zawsze mają charakter pozytywny… Inne możliwe sformułowania tematu Dwudziestowieczny kryzys kultury w dziełach pisarzy i plastyków. Omów zjawisko, wskazując wybrane przykłady tekstów kultury. Metafizyczne zniewolenie człowieka współczesnego. Przedstaw motyw na wybranych przykładach literackich, malarskich, filmowych.  

Motyw rewolucji jako temat literatury i sztuki

Motyw rewolucji jako temat literatury i sztuki – analiza wybranych dzieł. Komentarz Na początku należy zdefiniować pojęcie rewolucji, termin ten jest bowiem używany w rozmaitych znaczeniach i kontekstach. Możesz skorzystać ze słowników języka polskiego, ale powinieneś znaleźć najnowsze wydania. Chyba że zaprojektujesz swoją prezentację tak, aby pokazać zmienność tego pojęcia i wtedy warto zajrzeć do słowników z czasów dawniejszych (na przykład do zdumiewajacego, tłumaczonego z rosyjskiego, stalinowskiego Słownika filozoficznego). Możliwe są tu dwie strategie: Możesz skoncentrować

Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku

Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku – omów problem, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. Realizując ten temat, powinieneś zwrócić uwagę na precyzyjne zdefiniowanie pojęcia katastrofizmu. Definicji tych jest wiele i od tego, na którą się zdecydujesz, może zależeć ujęcie całości problemu. Równie ważna jest selekcja tekstów kultury – czy uwzględnić tzw. filmy katastroficzne, czyli te, które opowiadają o jakichś katastrofach naturalnych (np. Trzęsienie ziemi) czy spowodowanych działalnością człowieka (np. Płonący wieżowiec). Należy

Cechy teatru Witkacego

Teatr groteski, absurdu i parodii Duch groteski rządzi didaskaliami i opisami postaci, które noszą charakterystyczne imiona i nazwiska (np. Scurvy). Groteskowy jest także język – karykaturalny, sztuczny, „antyrealistyczny”. Fabuła zmierza zwykle do zatriumfowania absurdu. Absurdalne okazują się czyny i wysiłki bohaterów, historia, polityka, filozofia, nauka. Parodiowani są tacy twórcy, jak Henryk Ibsen, August Strindberg, William Szekspir, Stanisław Wyspiański i Juliusz Słowacki. Parodiowana jest także modernistyczna poezja. Teatr okrucieństwa Postacie z

Jaki obraz rewolucji przedstawia w Przedwiośniu Stefan Żeromski?

Wizja rewolucji zaprezentowana w Przedwiośniu przeraża i nasuwa myśl, że autor pragnął przestrzec swoich współczesnych przed grozą i apokalipsą podobnego wydarzenia. Rewolucja to wizja śmierci, głodu, nędzy i choroby, jaką roztacza autor, opisując rewolucyjne Baku. To obraz zwłok młodej arystokratki, to przesiedlenia i kradzieże. Trudno zatem powiedzieć, by Żeromski zjawisko rewolucji pochwalał. Z drugiej strony wyczuwa się w partiach powieści dotyczących rewolucji pewnego rodzaju przejęcie jej wielkością i siłą, szacunek do burzącego stare struktury zrywu ludzi. Po prostu

KATASTROFIZM LITERACKI

Katastrofizm literacki – wyrósł z filozofii Oswalda Spenglera przeczuwającej rychły kres cywilizacji europejskiej. Zaznaczył się w literaturze polskiej 20-lecia międzywojennego: w poezji Józefa Czechowicza i grupy poetyckiej Żagary (Czesław Miłosz, Jerzy Zagórski, Aleksander Rymkiewicz, Jerzy Putrament). W tych wierszach dominuje nastrój apokaliptycznej trwogi. Proza: to dwie powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza (Nienasycenie i Pożegnanie jesieni), obecny też w dramatach tego twórcy (np. w Szewcach). Jako apokalipsa spełniona pojawia się w wojennych wierszach Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Gajcego.

Chłopi – prace pisemne

Tematy, z jakimi można powiązać Chłopów: • wieś • praca • natura • miłość • małżeństwo • konflikty rodzinne • obyczaje, tradycja   1. Jaką techniką obrazowania posłużył się Reymont w przywołanych fragmentach Chłopów? Kuba leżał bezwładny, dychał coś niecoś i rzęził przez zwarte zęby, że trzeba było je nożem podważać, by mu nieco wody wlać do gardła. Nogę miał przerąbaną w kolanie, ledwie się trzymała na skórze i obficie

Tango Mrożka – praca domowa

Artur – tragicznym bohaterem współczesności. Temat narzuca formę rozprawki, dlatego postaw tezę. Tak, rzeczywiście Artur stanowi w dramacie Mrożka typ postaci tragicznej. Jest jedynym bohaterem Tanga, który nie został karykaturalnie zdeformowany. Inne postacie są śmieszne, w jego kreacji do­strze­ga­my przede wszystkim tragizm. Zbierz argumenty Rozważ przyczyny tragizmu bohatera. Artur ma świadomość beznadziejności swej sytuacji. Rodzice, tworząc świat bez zasad, odebrali mu coś bardzo ważnego: możliwość buntu. Mówi: „Bo ja wchodzę w życie. W jakie

Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)

Witkiewicza nazywa się często osobowością renesansową, a to dlatego, że swą twórczością ogarnął wiele dziedzin. Był malarzem, powieściopisarzem, filozofem, krytykiem literackim, poetą, dramaturgiem, teoretykiem sztuki i reformatorem teatru. Już od dziecka malował, pisał i filozofował. By odróżnić się od ojca, Stanisława Witkiewicza, przybrał pseudonim Witkacy. Tak podpisywał swe powieści i dramaty. Pisma filozoficzne natomiast zawsze jako Stanisław Ignacy – stanowiły one w dorobku twórczym Witkiewicza rozdział odrębny. O ile te pierwsze pisał szybko i niestarannie, właściwie nie