Tag "epos"
Nie będziemy obłudnie głosić, że lektura homeryckich heksametrów jest pasjonującym zajęciem współczesnego młodzieńca. Ale coś w tym jest, że przez tyle wieków dzieło w pewien sposób żyje, że wciąż jest ważne dla ludzkości. Być może dzieje się tak ze względu na: Humanistyczny wymiar przesłania epopei. Tak – badacze Iliady znajdują tam głównie wartości etyczne. Homer, owszem, chciał zapisać dzieje wojny sprzed stuleci, ale wojna ta staje się tłem rozważań moralnych, ukazania konfliktów
Lektura w epoce Stop! Jesteśmy w antyku! Starożytność – to najdawniejsze czasy ludzkiej kultury, rozwijające się odkąd człowiek poznał pismo aż do chrześcijańskiej Europy, czyli po nową erę i jej pierwsze stulecia. Wtedy właśnie chrześcijaństwo rozwinęło się i zapanowało w Europie, a kolejną epoką po antyku stało się średniowiecze. Starożytność to pojemny termin – obejmuje cywilizacje odległe – takie jak starożytny Egipt, Babilonię, Chiny, Japonię, Izrael. Bliższy i ściślejszy, a
TEST z wiedzy o antyku Uwaga! W niektórych pytaniach można wybrać kilka odpowiedzi. 1. Która z podanych definicji eposu jest prawdziwa? a) Epos to utwór, którego bohaterami są wyłącznie postacie fantastyczne. b) Epos to utwór, którego fabuła rozgrywa się wyłącznie w planie realistycznym. c) Epos to utwór epicki, wierszowany, przedstawiający wielkie czyny bohaterskie na tle przełomowych wydarzeń historycznych. d) Epos to rozbudowany utwór liryczny, zawierający sceny batalistyczne. 2. Iliada Homera opowiada o:
Gatunki literackie najchętniej wykorzystywane w poszczególnych epokach literackich. Antyk Epika Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy).
Wędrówka i poznanie. Ukaż Odyseję Homera jako utwór poświęcony wiedzy o odwiecznych tajnikach życia ludzkiego. Jak zacząć? Od przybliżenia sylwetki Odyseusza: Odyseusz to ojciec wszystkich podróżników i marynarzy. Najstarszy literacki obieżyświat znany nie tylko z Odysei, ale również z mitologii i Iliady. Od sparafrazowania cytatu: Podróże kształcą i… uczą życia (Tu nietrudno o przykłady – liczne przygody Odyseusza sprawiły, iż stał się on człowiekiem doświadczonym życiowo, a jednocześnie bardziej ostrożnym i odpornym na stresy). Od wskazania Odysei
Sam termin powieść ustalono w latach 40. XIX w. To najważniejszy gatunek epiki. Powieść jest utworem obszernym, pisanym prozą. Jej konieczne elementy to: narrator i narracja, akcja, czas fabularny, przestrzeń, bohaterowie. W każdej powieści coś gdzieś się dzieje – jest to świat przedstawiony, narrator może do niego należeć lub nie – może opisywać wszystko jako postronny obserwator. Z elementami powieści można wyczyniać rozmaite eksperymenty – na nowościach w ustalaniu owych wewnętrznych układów polegał rozwój gatunku.
W przypadku Iliady tłem fabuły jest wojna trojańska, której legendarnymi bohaterami są przede wszystkim: Achilles, Agamemnon, Parys, Helena. Iliada wywodzi się z mitu o jabłku niezgody. Inwokacja Homer zwraca się do Muzy, bogini, która podaje pieśń śpiewakom: Gniew, bogini, opiewaj Achilla, syna Peleusa, zgubę niosący i klęski nieprzeliczone Achajom, co do Hadesu tak wiele dusz bohaterów potężnych strącił, a ciała ich wydał na pastwę sępom drapieżnym Równoległość dwóch płaszczyzn Fabuła przebiega w świecie bogów
Tabela gatunków antyku Gatunek Cechy gatunku Przykład Późniejsze kontynuacje i ewolucje Epos Najstarszy gatunek epicki – utwór o charakterze fabularnym, opisujący dzieje legendarnych lub mitologicznych bohaterów. Rozpoczyna się inwokacją (wezwaniem do muz lub bóstwa o opiekę nad procesem twórczym), pisany heksametrem. Pojawiają się w nim elementy mitologiczne, fantastyczne. Homer Iliada, Odyseja Kontynuacją gatunku jest cały rodzaj literacki – epika. W szczególności – eposy rycerskie (Pieśń o Rolandzie), epopeje (Pan Tadeusz Adama Mickiewicza), epos biblijny (Raj
Wymień znane Ci nawiązania do eposu homeryckiego w późniejszych epokach. Wstęp Co to jest epos homerycki? Epos, nazywany też epopeją albo poematem heroicznym, był aż do czasów powstania powieści podstawowym i dominującym gatunkiem epickim. Najstarszymi eposami są dzieła literatury starożytnego Wschodu: babiloński Gilgamesz z III wieku p.n.e., indyjskie Mahabharata z IV wieku p.n.e. i Ramajana z II wieku p.n.e. Najbardziej znanymi eposami są natomiast utwory powstałe w starożytnej Grecji – napisane przez Homera w VIII wieku p.n.e.
Jakie cechy wskazują, że Pan Tadeusz jest eposem? Epos to utwór, który kreśli panoramiczną wizję społeczeństwa w przełomowym dla niego momencie historycznym. Dzieło Mickiewicza niewątpliwie tę definicję spełnia. Wprawdzie przedstawia tylko społeczność szlachecką, ale pamiętajmy, że w dawnej Polsce jedynie szlachta pretendowała do miana narodu. Obserwujemy formy życia polskiego, które wkrótce ulegną dekompozycji, dlatego też autor próbuje utrwalić w pamięci, ocalić od zapomnienia dawny kształt. Stąd częsty zabieg hiperbolizacji, idealizacji postaci, które w rzeczywistości ze
W jaki sposób świat bogów i ludzi przenika się w mitologii i literaturze? W mitologii i literaturze antycznej światy bogów i ludzi przenikają się, to znaczy akcja toczy się równolegle w świecie ludzi i bogów, postanowienia i kaprysy mieszkańców Olimpu mają wpływ na życie śmiertelników. Niektórzy bohaterowie doświadczają szczególnego wsparcia lub opieki poszczególnych bogów. W Iliadzie oprócz zwykłych śmiertelników w wojnie biorą udział także bogowie podzieleni tak jak obozy nieprzyjaciół i patronujący wrogim wojskom.
Informacje wstępne. Jest to najsłynniejsza i najstarsza opowieści o podróży. Autorstwo utworu przypisuje się Homerowi. Powstał około połowy VIII w. p.n.e. Gatunek literacki – epos. Tytuł utworu pochodzi od imienia głównego bohatera – Odyseusza. Na Odyseję Homera składają się 24 księgi. Inne imiona Odyseusza – Odys, Ulisses. Utwór opowiada o tułaczce Odyseusza spod Troi do ojczyzny – Itaki po wojnie trojańskiej. Co obejmuje fabuła? To ciąg zdarzeń, o których mowa w utworze
Jaką wartość może mieć dla nas dzieło sprzed tysiącleci? Iliada prócz tego, że faktycznie ma wartość dokumentu swoich czasów i światopoglądu ludzi – okazuje się dziełem całkiem aktualnym w swoim przesłaniu etycznym. Homer, owszem, chciał zapisać dzieje wojny sprzed stuleci, ale wojna ta staje się tłem rozważań moralnych, ukazania konfliktów i uczuć ludzkich. Wiele scen cierpienia i śmierci ukazuje zło wojny! Przeciwnicy wojenni nie żywią do siebie nienawiści, w końcu wyrzekają się jej,
Epos, nazywany też epopeją albo poematem heroicznym, był aż do czasów powstania powieści głównym gatunkiem epickim. Najstarszymi eposami są dzieła literatury starożytnego Wschodu, jak babiloński Gilgamesz z III tysiaclecia p.n.e. Najbardziej znanymi eposami są natomiast utwory powstałe w starożytnej Grecji – napisane przez Homera w VIII wieku p.n.e. Iliada i Odyseja, a także rzymska Eneida. Zobacz: Opisz cechy eposu homeryckiego na podstawie Iliady Przedstaw konstrukcję eposu na przykładzie Iliady Oprócz Iliady – jakie wielkie eposy stworzyły
Epos Homera mówiący o wędrówce Odyseusza interpretować można jako metaforę ludzkiego życia. Człowiek wędrowiec, homo viator, występuje także w wielu innych utworach, czasem będących bezpośrednim nawiązaniem do Odysei. Należą do nich: dramat Williama Szekspira Troilus i Kresyda (1602), dramat Jeana Baptiste’a Racine’a Ifigenia w Aulidzie (1674), dramat Gerharta Hauptmanna Łuk Odysa (1914), Powrót Odysa Stanisława Wyspiańskiego (1907), Ulisses Jamesa Joyce’a (1922). Ostatni z tych utworów (Ulisses Jamesa Joyce’a) jest rodzajem reinterpretacji Odysei. Akcja powieści rozgrywa
Wymień trzy fortele Odyseusza Pomysł z koniem trojańskim, dzięki któremu udało się Achajom pokonać Troję. Udali, iż odstępują od tego zamiaru, a w darze pod murami miasta zostawili olbrzymiego, drewnianego konia wypełnionego żołnierzami. Trojanie dali się oszukać, wciągnęli konia do miasta, co ściągnęło na nich klęskę. Ucieczka z jaskini cyklopa Polifema, którego spił winem, przedstawił się mu jako Nikt i oślepił, wbijając w jedyne oko potwora rozpalony pal. Przyczepiona do baranich podbrzuszy załoga Odyseusza wydostała
Matura pisemna Giorgio de Chirico – Rozstanie Hektora z Andromachą Zwróć uwagę na rozstanie Hektora z Andromachą Może zostać przytoczona cała scena lub jej część. Dotyczy nośnego toposu literackiego – rozstania wojownika z ukochaną – bo wzywa go ojczyzna, wojna lub inna idea. Narzuca się zestawienie z Konradem Wallenrodem Adama Mickiewicza, nowelą Gloria victis, powieścią Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej, losami Kolumbów, a nawet Ludźmi bezdomnymi Stefana Żeromskiego. Gdyby temat był
Łańcuch eposów: Iliada • Odyseja • Eneida Iliada, Odyseja, Eneida – to eposy starożytne – wzorcowe dla późniejszych pokoleń. Możemy je nazwać klasycznymi. Ustalają wzorcowy schemat, opiewają dzieje i czyny starożytnych bohaterów, są wspólnym dziedzictwem kulturowym Europy. Iliadę i Odyseję stworzył Homer. Iliada dotyczy Troi (Ilionu) i wojny trojańskiej. Odyseja opowiada o powrocie Odyseusza do domu – dziesięcioletniej tułaczce po morzach. Pojawiają się wątpliwości, czy rzeczywiście Homer był autorem obu dzieł – to słynna
Wergiliusz – autor eposu Eneida. Żył za czasów Oktawiana Augusta. To Eneida (chociaż jej nie dokończył) przyniosła mu największą sławę, czasem był nazywany największym poetą starożytności. Wergiliusz napisał także Bukoliki (inaczej Eklogi) – sielanki przedstawiające szczęśliwy żywot pasterzy w cudownej krainie Arkadii. Jest też autorem Georgików – poematu sławiącego pracę na roli i życie wiejskie – napisanego na życzenie samego cesarza. Warto zwrócić uwagę na fakt, że Wergiliusz był uznawany za autorytet
Stworzony przez Homera epos stanowił najważniejszy gatunek epicki aż do powstania powieści w czasach nowożytnych. Nic więc dziwnego, że można znaleźć wiele późniejszych jego realizacji. Nie powielały one stałego wzorca, kolejne epoki przynosiły pewne zmiany. Najszybciej zrezygnowano np. z charakterystycznych dla Homera elementów stylistycznych czy inwokacji. Oto przykłady eposów powstałych po Homerze Literatura starożytnego Rzymu – Wergiliusz, Eneida. Średniowiecze stworzyło rozmaite odmiany eposu rycerskiego (chansons de geste) i eposu ludowego związane z lokalnymi