Tag "Gustaw Herling-Grudziński"
Jeśli masz odwagę wkroczyć w świat cierpienia, świat w którym zagrożenie otrzymuje różne imiona: trąd, zagłada, stosy, trzęsienie ziemi, przemoc, obłęd, obóz… będziesz dobrze czuł się w atmosferze opowiadań Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Ale nie szukaj w nich tylko sensacji kataklizmów ani okrucieństwa egzotycznych, minionych czasów, bo i autor poszukuje czegoś zupełnie innego stawiając wciąż człowieka w sytuacjach granicznych. Te straszliwe sytuacje nie są egzotyczne ani minione, i nieważne do jakiego gatunku
Autor: Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000) przed wojną student polonistyki na UW, w 1940 aresztowany przez NKWD przy próbie nielegalnego przekroczenia granicy i skazany na 5 lat łagru, więzień Jercewa pod Archangielskiem, zwolniony po demonstracyjnej głodówce w styczniu 1942 (amnestia dla Polaków), żołnierz armii gen. Władysława Andersa (udział w bitwie pod Monte Cassino), po wojnie: decyzja o emigracji (Londyn, Monachium, Neapol), działalność dziennikarska – współpraca z radiem Wolna Europa i paryską Kulturą,
Pytania Kto to byli urkowie? Urkowie to przestępcy kryminalni, recydywiści, którzy mieli dużo lepszą pozycję niż więźniowie polityczni. Urką staje się przestępca pospolity dopiero po kilkakrotnej recydywie. W tej nowej sytuacji nie opuszcza już na ogół nigdy obozu, wychodząc na wolność tylko na parę tygodni dla załatwienia najpilniejszych spraw i dokonania następnego przestępstwa. Miarą pozycji, jaką wytworzył sobie w obozie urka, jest nie tylko to, ile lat tułał się po łagrach i za co
Pisarz emigracyjny. Dokumentalista i moralista. Autor poruszającej książki o sowieckich obozach pracy. Więzień łagru w Jercewie i żołnierz generała Andersa. Piękna, heroiczna biografia, w której nie brakowało tragicznych zdarzeń. Spisywał ją autor niemalże przez całe życie w kolejnych częściach Dziennika pisanego nocą. W Polsce przez wiele lat w oficjalnym obiegu nieobecny i zakazany. Pierwsza jego książka z czasów emigracji ukazała się w kraju dopiero w późnych latach 80. W 1991 roku przyjechał do Polski po raz pierwszy po pięćdziesięciu dwóch latach pobytu za
Na podstawie podanego fragmentu omów znaczenie lektury dla mieszkańców innego świata z powieści Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. 1. „Tak myślę, Natalio Lwowna – powiedziałem wreszcie, sądząc, że jej to sprawi przyjemność – i pani zapewne lubiła kiedyś tańczyć”. „Och, nie – odparła żywo – nie tańczyłam nigdy w życiu. Ale siedzę już pięć lat w obozie i ciągle jeszcze nie umiem się opanować, gdy widzę, że to wszystko już było, to samo, przed laty… Że mieszkamy
Zaprezentuj utwory literackie, w których można odnaleźć motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudności. Nadzieja – wartość, bez której trudno byłoby człowiekowi żyć. Szczególnie potrzebna w okresie niełatwych doświadczeń osobistych czy historycznych. Z Biblii i mitologii Nadzieja Hioba Bogobojnego Hioba Bóg ciężko doświadczył, bo odebrał mu cały dorobek życia, pozbawił dzieci, a jego samego poraził trądem. Jednak Hiob znosił wszystko z pokorą, bo wierzył, że Bóg ma jakiś cel w tym, iż tak bardzo
Wizje dwudziestowiecznych obozów kaźni wInnym świecie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i opowiadaniach Tadeusza Borowskiego. Komentarz do tematu Temat dość trudny ze względu na to, że porównawczy. Wymaga wiedzy lekturowej, znajomości opinii historyków literatury (bo raczej sami tego wszystkiego nie wymyślimy) i umiejętności wyciągania samodzielnych wniosków oraz konstruowania pracy porównawczej. Jak można wzbogacić pracę Choćby o wątek Wspomnień z domu umarłych Dostojewskiego. Znaczenie tej książki jest przecież w Innym świecie niesłychanie istotne, a autorka w ogóle o niej nie wspomina. Interesująca
Przedstaw pokrótce losy Kostylewa. Czemu służy ich ukazanie w Innym świecie? Kostylew pochodził z Woroneża. Wcześnie stracił ojca – oddanego partii komunistę, był ukochanym dzieckiem przedwcześnie owdowiałej matki. Z dzieciństwa wyniósł szczerą wiarę w ideały komunizmu. Zaczął studia na politechnice w Moskwie, ale na rozkaz partii wstąpił do Akademii Morskiej we Władywostoku (miał wówczas 24 lata). Marząc o rewolucji światowej, zainteresował się życiem na Zachodzie. Jako że nauczył się na kursach wieczorowych języka francuskiego, poznawał
Gustaw, bohater Innego świata Źródło Inny świat to powieść autobiograficzna. Gustaw Herling-Grudziński opisuje w niej przeżycia i doznania więźnia łagru sowieckiego. Narrator opowiadający historie współwięźniów, a także swoje własne, relacjonuje je z chłodnym dystansem. Pierwsza część powieści to szereg portretów osób skazanych na ciężką pracę. Poznajemy historię Kostylewa, człowieka, który pragnąc uniknąć pracy ponad ludzkie siły, wkłada codziennie rękę w ogień. Inny przykład to historia „nocnych łowów” i Marusi. W świecie obozowym gwałty na kobietach zdarzały się często. Marusia
Choć mówi się zwykle o dwóch ważnych emigracjach, romantycznej i XX-wiecznej, Polacy opuszczali ojczyznę już wcześniej. W czasach kontrreformacji z Rzeczpospolitej, uchodzącej wcześniej za kraj nadzwyczaj tolerancyjny, musieli uciekać wyznawcy nieprawomyślnej wiary. Temat banicji arian podjął m.in. barokowy poeta Zbigniew Morsztyn w Pieśni w ucisku. Emigracja Polaków wynikała jednak przede wszystkim z przyczyn politycznych. Tak było m.in. po konfederacji barskiej (1768 – 1772) oraz po przegranej wojnie polsko-rosyjskiej, kiedy to wielu rodaków wyjeżdżało za granicę, głównie do
Autor Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000) Urodził się 1919 r. w Kielcach 1935 – debiut ucznia (jeszcze gimnazjum) w piśmie Kuźnia Młodych 1937 – studia na polonistyce UW 1938 – kieruje działem literackim (pismo Orka na Ugorze) 1939 – udział w kampanii wrześniowej 1940 – aresztowany przez NKWD przy próbie nielegalnego przekroczenia granicy i skazany na 5 lat łagru 1940 – więzienie w Witebsku, Leningradzie, Wołogdzie – łagier w Jercewie pod Archangielskiem zwolniony po demonstracyjnej głodówce w styczniu
Klasyfikacja problemowa Bunt przeciw czemu? przeciw złu świata: Hamlet, Giaur, Judym, doktor Rieux; przeciw obyczajom niszczącym miłość: Giaur, Werter, Gustaw, Soplica; przeciw konwencji teatralnej: bohater Kartoteki; przeciw anarchii i buntowi: Artur z Tanga. Buntownicy nie są lubiani Nie lubią ich władcy – zagrażają władzy. Nie lubią ich normalni, porządni ludzie – buntownicy zagrażają spokojowi ich uładzonej egzystencji. Nie lubią ich szkoły – zbuntowani uczniowie zawsze oznaczają kłopoty. Nie lubi ich też historia
Z pierwszym pokoleniem, które urodziło się w wolnej Polsce, wiązano wielkie nadzieje. Ci młodzi ludzie mieli żyć inaczej niż ojcowie i dziadkowie skazani przez historię na wypełnianie patriotycznego obowiązku walki o niepodległość. Mieli żyć w wolnym kraju, mieć prawo wyboru i możliwość realizowania życiowych planów. Jednak los zdecydował inaczej – właśnie temu pokoleniu przyszło walczyć i umierać. Boleśnie doświadczyło największego kataklizmu XX wieku, jakim okazała się II wojna światowa. W utworach pisarzy pokolenia tragicznego można łatwo zobaczyć
Mianem literatury łagrowej określa się utwory literackie, które są świadectwem tragedii sowieckich obozów pracy – łagrów. Zjawisko równie potworne jak niemieckie obozy koncentracyjne znalazło zapis literacki – zarówno w formie wspomnień, literatury faktu, jak i w formach zbeletryzowanych. W dobie PRL-u programy milczeniem pomijały zbrodnię sowiecką, eksponując zbrodnicze dokonania hitleryzmu. Tymczasem łagry sowieckie są tym samym wytworem systemu totalitarnego, nastawionym na wyniszczenie wrogów ideologii, przy czym przedtem – na maksymalne
Łańcuch zdarzeń Ogarnięcie treści opowiadania będzie wymagało kilku skoków w kilku planach przestrzennych i czasowych. Autor-narrator, po misji w Mediolanie korzystając z urlopu, wyjeżdża w góry i sadowi się w małym domku nie opodal Aosty. Jest rok 1945. Poprzedni właściciel – nauczyciel z Sycylii – mieszkał tu wiele lat, zmarł zaś rok wcześniej. Pozostawił książeczkę pióra de Maistre’a – opisującego dzieje trędowatego Lebbrosa – odizolowanego w XVIII wieku w wieży
Jakie utwory literackie pomagają, Twoim zdaniem, ustalić kodeks moralny człowieka? Ogromna jest ilość dzieł, które traktują o tym, co dobre a co złe, prezentują wzorce i antyprzykłady postaw ludzkich, zawierają pouczenia, zestaw norm etycznych – bezpośrednio lub parabolicznie. Ustalenie takiego zestawu, który i tak będzie tylko wyborem, a który kształtuje morale człowieka zacząć należy od Biblii. Biblia – bo zawiera dekalog przykazań, a także wiele wzorów ludzkich losów i postaw, wspomnijmy Hioba, Józefa czy – przede wszystkim
Literatura faktu jest to dział literatury obejmujący te gatunki, które są dokumentem wydarzeń prawdziwych, które są zbudowane z faktów. Najprawdziwszą literaturą faktu będą zatem utwory pozbawione fikcji literackiej, wykorzystujące dziennikarskie formy podawcze takie jak reportaż, wywiad, relacja. Lecz gatunki literackie, które oparte są o fakt, nie odbiegają od prawdy historycznej, lecz nieco ją beletryzują, także są literaturą faktu. I tak możemy dokonać zestawu: Medaliony Zofii Nałkowskiej – opowiadania napisane w oparciu o zeznania świadków
Jak interpretować Inny świat – jako hołd złożony człowiekowi, czy jako dokument degradacji i utraty człowieczeństwa? Inny świat jest i tym, i tym. Szereg aktów utraty człowieczeństwa wiedzie do refleksji: jak łatwo jest o podłość, o zbrodnię, byleby uratować swoje życie. Czy nie są zaprzeczeniem człowieczeństwa gwałty i „materialne” traktowanie kobiet, bezkarne kradzieże, donosy i wewnętrzna hierarchia? Podobnie nieludzka wydaje się katorżnicza praca i walka o każdy kęs jedzenia, wyrzekanie się przez rodzinę więźnia – aby „nie mieć
Właściwie dzieje wszystkich więźniów Jercewa są wstrząsające, szokują nawet mało wrażliwego człowieka. Oto Kostylew i jego proces samookaleczania. Człowiek ten, aby uniknąć pracy, codziennie wkładał rękę w ogień. Lecz nie dla samego uciekania przed wysiłkiem. „Ręka w ogniu” to bunt Kostylewa przeciw zniewoleniu, to idea: „nie będę dla nich pracował, choćby za cenę swojego cierpienia, zdrowia i życia”. Inny przykład rzeczy straszliwej to „nocne łowy” i historia Marusi… Łowy „na kobiety” i gwałty nie mieszczą
Gustaw Herling-Grudziński przeżył sowiecki obóz w Jercewie. Napisał potem powieść pt. Inny świat – chłodną relację, nieprzesyconą zbytnim ładunkiem emocji, ale też niepozbawioną refleksji filozoficznej. Inny świat obejmuje dwa lata obozowego życia – od aresztowania za przestępstwo „bycia Polakiem” po styczeń 1942 – kiedy to autor po głodówce protestacyjnej został zwolniony i przedostał się do armii Andersa. Książka rzeczywiście przedstawia inny świat. Świat łagru sowieckiego, w którym „preparuje się więźnia” – tzn. człowiek
