Tag "Maria Pawlikowska-Jasnorzewska"
Kobiet-poetek było na przestrzeni dziejów mniej niż piszących mężczyzn. Oto te, które się zapisały w historii literatury: Maria Konopnicka (pozytywizm) – liryki, wiersze-obrazki. Poetka – piewczyni nędzy ludu, niedoli chłopskich dzieci, uczuć patriotycznych i liryków miłosnych. Przykłady: Contra spem spero, Jaś nie doczekał, Kubek Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (międzywojnie) – córka znamienitego malarza Wojciecha Kossaka, sama także zdobyła sławę. Pisała wiersze – miniatury, świetnie operując skrótem i metaforą. Przedmiotem opisu w jej
1. Które z poniższych tytułów to utwory Bolesława Leśmiana? a) Dziejba leśna, Klechdy polskie b) Klechdy sezamowe c) Zdziczenie obyczajów pośmiertnych d) Łąka, Przygody Sindbada Żeglarza 1. Odpowiedź: a), b), c), d) Komentarz: Jasne jest, że nie znacie wszystkich utworów wszystkich pisarzy – to jest po prostu niemożliwe. Dla pocieszenia dodam, że tak naprawdę nikt nie przeczytał wszystkiego. Należy jednak orientować się w tytułach dzieł ważnych pisarzy i wiedzieć “co
Kto chce, bym go kochała Kto chce, bym go kochała, nie może być nigdy ponury i musi potrafić mnie unieść na ręku wysoko do góry. Kto chce bym go kochała, musi umieć siedzieć na ławce i przyglądać się bacznie robakom i każdej najmniejszej trawce. I musi też umieć ziewać, kiedy pogrzeb przechodzi ulicą, gdy na procesjach tłumy pobożne idą i krzyczą. Lecz musi być za to wzruszony, gdy na przykład
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 19 W kilku zdaniach zinterpretuj wiersz Marii Pawlikowkiej-Jasnorzewskiej pt. Miłość. Miłość Nie widziałam cię już od miesiąca. I nic. Jestem może bledsza, trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca, lecz widać można żyć bez powietrza. Odpowiedź: Podmiotem utworu jest kobieta, najprawdopodobniej rozpamiętująca rozstanie z ukochanym. Od czasu ich ostatniego spotkania minął miesiąc. Kobieta zastanawia się, jakie zmiany dokonały się w
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 18 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Ja Było raz dziecko zabawne i tłuste. Umarło. Nie ma go nigdzie. Biegało po domu, krzyczało. Są jeszcze jego fotografie w salonie. Aż śmiać się i istnieć przestało, i nikt się nie zdziwił tej krzywdzie, choć było tak kochane i rozpieszczone. (…) Nazywało się tak jak ja, więc wszyscy myślą, że ja to ono, i nie
Tego się naucz! Powinieneś koniecznie: pokazać związki poetki z grupą Skamander, ukazać ją jako mistrzynię miniatury poetyckiej (przyda się tu wiedza o tej formie wypowiedzi!), oraz powiązać jej twórczość z rewolucją społeczno-obyczajową. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej miłość, erotyzm, kobieta, codzienność, kondycja człowieka, przemijanie, starość, taniec. Sytuacja kobiet Poetka doskonale rozumiała sytuację kobiet, ich problemy i marzenia. Choć uważa się jej lirykę za bardzo osobistą, artystka nie pisała
Epoka – dwudziestolecie międzywojenne. Miejsca – Warszawa, po wojnie Londyn i Manchester. Osoby – córka Wojciecha Kossaka, słynnego malarza, siostra pisarki Magdaleny Samozwaniec. Nurty – związana ze Skamandrem , ale nie należała do grupy. Jest poetką – indywidualnością epoki. Miejsce w polskiej literaturze – pierwsza dama poezji polskiego międzywojnia, najwybitniejsza przedstawicielka poezji kobiecej. Odważnie podjęła temat kobiecości, erotyki, starości. Mistrzyni miniatury poetyckiej. To trzeba wiedzieć, tego szukaj w wierszach:
Porównaj, jak piszą o miłości poeci różnych epok – analiza porównawcza Bierzmowania Jana Andrzeja Morsztyna i Gwiazd spadających Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Jan Andrzej Morsztyn Bierzmowanie Pałam, bo jakoż nie pałać, kiedy ty Wzniecasz w mym sercu coraz ogień skryty: Każdy postępek, każda gładkość twarzy, Każde twe słowo miłość moje żarzy. Ustroisz-li się – żądzy mej przybędzie, Nie strzymasz widzę, że nic nie ubędzie, Płaczesz – w ognistej tonie serce wodzie, Śmiejesz się słońce
Porównaj wizje miłości zawarte w Zakochani Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Do*** Na Alpach w Splügen 1829 Adama Mickiewicza, zwracając uwagę na emocje osób mówiących i nastrój tych utworów. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Zakochani Wicher chmury rozwiesza, szumi zapachami, park utonął w jeziorze, drzewa w wodzie milczą. Róża półmrok fiołkowy białą farbą plami, pies wyje do księżyca melopeę wilczą. W altance nad jeziorem siedzą dwie niemowy, czekając, aby słowik niemoc ich wysłowił. Adam Mickiewicz Do*** Na Alpach w Splügen
Motyw czasu i starości w wierszach Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej. Umiejętnie wplataj cytaty Słowa wyjęte z poezji, a włączone w tok rozważań jako argument literacki świadczą o znajomości materiału, podnoszą poziom wypowiedzi. Popisz się znajomością biografii poetki Informacje biograficzne są cenne, bo dowodzą, że autor pracy szczerze interesuje się osobą poetki; uatrakcyjniają treść wypracowania. Odwołuj się do innych tekstów kultury Bardzo wartościowe są odwołania do dzieł sztuki i literatury światowej podejmującej ten sam motyw (czas i starość) –
Pisarze międzywojnia o codzienności. Omów problem na wybranych przykładach. Uwaga! Wybierzmy, oczywiście, te utwory, które znamy najlepiej. I nie streszczajmy ich, tylko odnieśmy się do problemu! Możemy pisać zarówno o Nocach i dniach, jak i poezji Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Zadbajmy o różnorodność wybranych tekstów. Wyciągnijmy wnioski. I tylko jedno ograniczenie: to muszą być utwory z epoki, nie można pisać o Lalce czy Nad Niemnem. Jak zacząć? Przykład Codzienność nie była ulubionym tematem twórczości romantyków. Życie codzienne Kordiana czy Gustawa-Konrada?
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Babcia Za lat pięćdziesiąt siądzie przy fortepianie (będzie miała wówczas wiosen siedemdziesiąt cztery) Babcia, co nosiła jumpery i przeżyła wielką wojnę, nudna niesłychanie. Babcia, za której czasów jeździły tramwaje, samolot pierwszych kroków uczył się po niebie, a ludzie przez telefon mówili do siebie, nie widząc się nawzajem. Babcia, pamiętająca Krakusa i Wandę, a w każdym razie Piłsudskiego i Focha, która się upajała jazz-bandem i odbierała listy od listonosza, której młodość zeszła
Chronologiczny przegląd poezji współczesnej – według dat debiutów Przed rokiem 1920 LEOPOLD STAFF (1878-1957) – określany jako poeta trzech pokoleń. Choć debiutował w Młodej Polsce (Sny o potędze, 1901) wierszami przesyconymi duchem nietzscheanizmu, był bardzo aktywny również w dwudziestoleciu (m.in. Ścieżki polne, Wysokie drzewa, Barwa miodu). Utożsamiany z poetycką elegancją i spokojem, po wojnie wydał tradycyjny tom Martwa pogoda (1946), by w 1954 roku kompletnie zaskoczyć nowoczesną formą (Wiklina). JAROSŁAW IWASZKIEWICZ (1894-1980) – debiutował w 1915 roku,
1. Podaj odniesienia literackie, filozoficzne lub kulturowe (malarstwo, muzyka, film), z którymi kojarzysz utwory: a) Czas własną głowę w ręce brać mówiąc jej” Biedny Jorik, gdzież twoja nie wiedza, gdzież twoja ślepa ufność, gdzież twoja nie winność twoje jakośtobędzie, równowaga ducha pomiędzy nie sprawdzoną a sprawdzoną prawdą? (…) Gdzież moja władza nad słowami? Słowa opadły na dno łzy, słowa słowa nie zdatne do wskrzeszania ludzi, opis martwy jak zdjęcie przy
Poezja dwudziestolecia Julian Tuwim Tomy: Czyhanie na Boga, Sokrates tańczący, Rzecz czarnoleska, Biblia cygańska, Treść gorejąca, Kwiaty polskie. Tematy i twórczość: młodość, radość życia, witalizm, protest przeciwko wojnie, protest przeciwko mieszczaństwu, refleksje nad procesem twórczym, specyficzny język pełen potocyzmów, ekspresywnych wypowiedzi. Jan Lechoń Tomy: Karmazynowy poemat, Srebrne i czarne. Tematy i twórczość: tematy patriotyczne, kontynuuje romantyczny mit tradycji narodowej, utrwala czyn wyzwoleńczy z 1918 roku i wojnę polsko-sowiecką (zwolennik Piłsudskiego) tradycje Polski szlacheckiej. Julian Przyboś Tomy:
Tak zwaną poezję kobiecą reprezentują w dwudziestoleciu międzywojennym przede wszystkim dwie panie, związane, choć nieformalnie, ze Skamandrem. W swej twórczości wykorzystują modernistyczne techniki poetyckie. One dwie nie zrywały z przeszłością. Pamiętniki, stare zdjęcia, biżuteria, kanapowe pieski, futerka, stroje – to podstawowe „rekwizyty” poetyckie Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. W jej utworach psychika kobiety skupiona jest na miłości – delikatnej, czułej, czasem nieszczęśliwej. Feministką, w dzisiejszym rozumieniu, poetka nie była. Wiele czytelniczek obrusza się zapewne, czytając czterowersowe miniatury (jej ulubiona
Dokonaj alfabetycznego zestawienia najbardziej znanych poetów dwudziestolecia międzywojennego, zaznaczając ich przynależność grupową i charakterystyczne utwory. Władysław Broniewski – poeta indywidualny, utożsamiany z hasłami rewolucyjnymi, operujący techniką poezji romantycznej. Znane utwory to: Mannlincher, Do towarzyszy broni, Poezja, Bagnet na broń, cykl Anka. Józef Czechowicz – czołowy poeta awangardy lubelskiej. Czechowicz głosi, że „poezja jest muzyką”, opiewa pejzaż wsi operując skrótem i metaforą, wykorzystuje obrazowanie senne, psychiczną miazgę i skojarzenia. Znane wiersze: Przez kresy, Na
Miłość Nie widziałam cię już od miesiąca. (1) I nic. Jestem może bledsza, (2) trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca, lecz widać można żyć bez powietrza. (1) Apostrofa, rodzaj poetyckiego listu (2) O sobie, czyli pierwszoosobowa liryka wyznania. Odpowiedź: Podmiotem lirycznego utworu jest kobieta rozpamiętująca rozstanie z ukochanym. Od czasu ich ostatniego spotkania minął miesiąc. Kobieta analizuje, jakie zmiany dokonały się w niej w tym czasie. Ze zdziwieniem uświadamia sobie, że są one… niewielkie – stała
Poeci: starsi: Stefan Żeromski, Bolesław Leśmian, Leopold Staff – ci, którzy zaczynali w Młodej Polsce, a w dwudziestoleciu prezentują już twórczość dojrzałą. młodzi: skamandryci (Tuwim, Lechoń, Słonimski, Wierzyński, Iwaszkiewicz), futuryści (Jasieński, Wat, Czyżewski, Stern), awangardziści (Przyboś, Czechowicz), samodzielni (Broniewski, Gałczyński). Poetki: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Kazimiera Iłłakowiczówna. Pisarze: Maria Dąbrowska, Zofia Nałkowska, Maria Kuncewiczowa. Twórcy awangardowi: Witkacy, Witold Gombrowicz, Bruno Schulz… Witkacy Stanisław Ignacy Witkiewicz. Najbardziej chyba barwna postać dwudziestolecia – prowokator, geniusz,
Leopold Staff Poeta ,,trzech pokoleń”, debiutował jeszcze w Młodej Polsce. Mówi się o ,,poezji codzienności” w międzywojennym etapie twórczości Staffa, o motywie wiejskiego pejzażu, poszukiwaniu piękna w realiach codziennych (tom Ścieżki polne). Podjął Staff także temat wojny – w swoich wierszach eksponował cierpienie i tragizm ludzi dotkniętych wojenną pożogą. Był autorytetem dla skamandrytów, uczestniczył w poetycko-kawiarnianym życiu stolicy. Bolesław Leśmian Poeta oryginalny, indywidualny, twórca specyficznego świata poezji i filozofii
