Tag "Odprawa posłów greckich"

Odprawa posłów greckich – Jan Kochanowski

Jan Kochanowski był przekonany, że trwałość państwa zależy od praworządności, sprawiedliwości oraz moralnej postawy rządzących i rządzonych. Używając przykładu Troi, rozwinął ten pogląd, a dzięki wyraźnym aluzjom do ówczesnej polskiej rzeczywistości wytykał społeczeństwu szlacheckiemu jego słabości, a także ostrzegał je przed następstwami, jakie może przynieść nieuszanowanie praw, brak sprawiedliwości, dbałość tylko o własne korzyści i zniewieściałość (w wyniku wygodnego i hulaszczego życia). Geneza dramatu W jaki sposób uświetnić uroczystość zaślubin wielkiego arystokraty i polityka z panną z równie znakomitego

Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego – pierwsza polska tragedia

Odprawa posłów greckich jest utworem całkowicie oryginalnym – nie ma w literaturze światowej tekstu, który można by nazwać jego bezpośrednim wzorem! Nie znaczy to jednak, że autor nie korzystał z żadnych źródeł. Wręcz przeciwnie: motyw trojański zaczerpnął z eposów Homera, prócz tego sięgnął do tragików greckich, Seneki i kilku innych źródeł. Pamiętać wszakże trzeba, że zgodnie z zaleceniami ówczesnych poetyk pomysł i główny zarys fabuły nie powinny być wymyślone. Wątek antyczny nobilitował utwór. W naszych oczach z kolei

Najważniejsze dzieła polskiego renesansu

Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem Mikołaja Reja Gatunek: dialog udramatyzowany – to znaczy, że jesteśmy świadkami sceny – dysputy osób rozgrywającej się w jakiejś sytuacji, jakby to był „mały” dramat. Co się dzieje: Dyskutują tu przedstawiciele trzech stanów: kleru (Pleban), szlachty (Pan) i chłopów (Wójt). Wzajemnie wytykają sobie wady, przez co otrzymujemy ciętą charakterystykę i krytykę szesnastowiecznego społeczeństwa, dokładniej: satyrę na szlachtę i księży, bowiem najbardziej pokrzywdzony i uciskany jest chłop. O

Gatunki uprawiane w renesansie

Renesans wskrzesił duszę antyku. Nic więc dziwnego, że gatunki uprawiane przez starożytnych stały się ulubionymi formami twórców humanistycznych. Gatunki literackie przejęte przez renesans z antyku Tragedia Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego. Zachowuje zasadę trzech jedności i inne wymogi gatunku. Inaczej niż w klasycznej tragedii, brak tu wyraźnie zarysowanego konfliktu tragicznego. Kochanowski wykorzystuje temat mitologiczny (epizod z wojny trojańskiej), by opisać współczesną mu Rzeczpospolitą. Pieśń To najstarszy i najpowszechniejszy gatunek poezji lirycznej, pierwotnie związany z muzyką. Horacy

Tragedia antyczna a dramat renesansowy

Tragedia antyczna a dramat renesansowy. Tragedia antyczna wywodzi się z obrzędów religijnych ku czci Dionizosa. Śpiewano wówczas pieśni pochwalne zwane dytyrambami, z których rozwinęła się z czasem tragedia, gdy koryfeusz (przewodnik chóru) jako pierwszy aktor zaczął dialog z chórem. Cechy gatunku: Tragizm stanowiący istotę tragedii i określający koncepcję losów bohaterów. Według Juliusza Kleinera (literaturoznawcy) to konflikt wartości niezdolnych do współistnienia. Na tragizm składają się: starcie równorzędnych racji moralnych, splot nieszczęśliwych okoliczności, dysproporcja między winą i karą, bohater

Związek Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego z tragedią antyczną i problemami Polski XVI wieku.

Związek Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego z tragedią antyczną i problemami Polski XVI wieku. Forma pracy To typowy temat rozprawki – trzeba wykazać (udowodnić), że dzieło Jana Kochanowskiego jest związane zarówno z tragedią antyczną, jak i sytuacją polityczną współczesnej autorowi Odprawy posłów greckich Polski. Schemat takiej pracy wyglądałby mniej więcej tak: teza – w tym dziele znajdziemy powiązania z tragedią antyczną i sytuacją polityczną szesnastowiecznej Polski, argumenty potwierdzające pierwszą część tezy, następnie argumenty potwierdzające jej drugą część,

Postacie Odprawy posłów greckich

Postacie Odprawy posłów greckich Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego to sztuka pozostająca wzorem literatury zaangażowanej. Utwór o wymowie politycznej adresowany do zwierzchników państwa, na których spoczywa odpowiedzialność za jego losy, napomina do dbania nie tylko o włas­ne interesy, ale powierzone im interesy ogółu. I dlatego nie traci na aktualności! Charakterystyka bohaterów Antenor – człowiek honorowy, prawy, nieprzekupny, wierzący, żyje zgodnie z nakazami boskimi. Jego mądrość, modelowa postawa moralna, odwaga cywilna oraz patriotyzm składają

Lekcja dla sprawujących władzę w Antygonie Sofoklesa, Odprawie posłów greckich Jan Kochanowskiego i Makbecie Wiliama Szekspira

Lekcja dla sprawujących władzę w Antygonie Sofoklesa, Odprawie posłów greckich Jan Kochanowskiego i Makbecie Wiliama Szekspira. Temat łączy utwory z różnych epok literackich. Mimo różnicy czasów antyczna tragedia o córce Edypa dotyka jednak tego samego ponadczasowego problemu, który pojawia się w dramatach Kochanowskiego i Szekspira – władzy. Jakie informacje będą niezbędne? W przypadku utworu Sofoklesa niepotrzebne jest opowiadanie losów Antygony i jej rodzeństwa. Najważniejszym bohaterem będzie w tym przypadku król Kreon, który zabronił pochówku zdrajcy Polinika, a później

Polskość i europejskość w literaturze polskiej

Motyw literacki – polskość i europejskość W każdej epoce pojawiły się utwory, które świadczą o europejskości polskiej kultury, a obok takie, które są istotą polskości. Są też dzieła zarazem polskie i europejskie. Trzeba je usystematyzować i zapamiętać. Co to znaczy europejskość sztuki, kina, literatury? Często przeciwstawia się ją amerykanizacji i uważa za wartość. Nikt jednak dokładnie nie wie, co to jest kino europejskie, literatura europejska. Przeważnie obejmujemy tym terminem literaturę i kino niekomercyjne, autorskie, tworzone bardziej z potrzeby

Związek literatury z polityką na wybranych przykładach z różnych epok

Nie ma chyba epoki, która w mniejszym lub większym stopniu nie podejmowałaby problemów związanych z polityką, odpowiadając na to pytanie możesz więc swobodnie poruszać się niemal po całej literaturze. Zacznij od renesansu – Odprawa posłów greckich Kochanowskiego pod płaszczykiem wydarzeń ze starożytnej Troi piętnuje przecież niedowład ówczesnego państwa! Na ten sam temat wypowiada się – już jawnie Andrzej Frycz-Modrzewski (publicystyczne dzieło O naprawie Rzeczpospolitej). Jeśli chcesz skupić się na publicystyce –

Przedstaw dwa sposoby mówienia o Polsce i Polakach w Odprawa posłów greckich i Konradzie Wallenrodzie

Dwa sposoby mówienia o Polsce i Polakach Kostium mitologiczny Odprawa posłów greckich Podtekst ukazanych zdarzeń Dramat Jana Kochanowskiego przywołuje zdarzenia z czasów antycznych – ukazuje jeden z epizodów mitu trojańskiego, wielokrotnie wykorzystywany przez literatów i przeróżnie interpretowany. Królewicz trojański Parys porwał Helenę – żonę władcy greckiego Menelaosa. Nic dziwnego, że Grecy żądają, by Helena wróciła do kraju. Prywatna sprawa będzie przyczyną wojny, która zrówna Troję z ziemią, spowoduje całkowitą zagładę królestwa Priama. Treść Do

Zwycięstwo – motyw

Uwaga! Temat bardzo ogólny. I to właśnie jest jego największym niebezpieczeństwem. Pisząc czy mówiąc o zwycięstwie, wciąż bowiem musimy definiować jego konkretne, odnoszące się do poszczególnych postaci znaczenia. Ciągle trzeba czynić rozmaite zastrzeżenia, pisać, że ten akurat zwycięzca jest nim w takim rozumieniu, ten w innym, ów zaś częściowo. Bo liczba szeroko rozumianych zwycięzców w historii literatury jest wręcz zatrważająca! Ale wśród tej przerażającej liczebnie rzeszy niemal brak zwycięzców niezaprzeczalnych, całkowitych. Prawie każdy bohater literacki

Przypomnij znane ci już dylematy władców – porównaj z nimi decyzję Aleksandra i Priama z Odprawy posłów greckich.

Jakie to dylematy, z którymi władcy często mają problem? Literatura formułuje go jako pytanie: Czy – i na ile – władca ma prawo do prywatności? Czy może i rządzić, i kochać? Czy nie wolno mu myśleć o sobie i ulegać pokusom? Kochanowski uważa, że nie. Jeśli otrzymał władzę – nie ma już praw do zwykłych namiętności. A inni? Pierwsze zestawienie: z dylematem Kreona z Antygony Sofoklesa. Kreon broni swojego autorytetu

Czy Odprawa posłów greckich jest tragedią klasyczną?

Jan Kochanowski stworzył polską tragedię w większości utrzymując zasady ustalone przez twórców antycznych. Jest to naturalne w przypadku twórców odrodzenia – wskrzeszających dorobek starożytności. Ale Kochanowski nieco zmodyfikował schematy – dodał kilka elementów, których antyczni nie praktykowali. Zachował: temat mitologiczny – wojny trojańskiej, popularny wśród twórców antycznych; obecność chóru; podział na epizody i komentarze chóru; liczbę trzech osób na scenie; zasadę odpowiedniości stylu wypowiedzi do pozycji ważności postaci (decorum); zasadę

Kostium mitologiczny („Odprawa posłów greckich”) i kostium historyczny („Konrad Wallenrod”) jako dwa sposoby mówienia o Polsce i Polakach.

Kostium mitologiczny („Odprawa posłów greckich”) i kostium historyczny („Konrad Wallenrod”) jako dwa sposoby mówienia o Polsce i Polakach. Odprawa posłów greckich Podtekst ukazanych zdarzeń Dramat Jana Kochanowskiego przywołuje zdarzenia z czasów antycznych – ukazuje jeden z epizodów mitu trojańskiego, wielokrotnie wykorzystywany przez literatów i przeróżnie interpretowany. Królewicz trojański Parys porwał Helenę – żonę władcy greckiego Menelaosa. Nic dziwnego, że Grecy żądają, by Helena wróciła do kraju. Prywatna sprawa będzie przyczyną wojny, która zrówna

Który dramaturg zrezygnował ze stosowania trójjedności?

Reguła trzech jedności jest charakterystyczna dla tragedii greckiej. Zrezygnował z niej Szekspir, za co został ostro skrytykowany przez większość swoich współczesnych. Dopiero po jakimś czasie odstąpienie Szekspira od klasycznych wzorców zostało uznane za genialne. Szekspir wprowadził sceny zbiorowe, zrezygnował z chóru, przenosił akcję z miejsca na miejsce (zmiany scenografii), przeplatał ze sobą kolejne wątki, zakłócając następstwo czasowe, rozbudował wątki poboczne. Uwaga! Reguły trzech jedności przestrzegał Jan Kochanowski w Odprawie posłów greckich (jedność miejsca –

O czym traktuje Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego?

Treścią nawiązuje Odprawa posłów greckich do mitu trojańskiego, opowiadającego o tym, jak Parys, królewicz trojański, porwał piękną Helenę – żonę Menelaosa, władcy greckiego. Mit głosi, że miłość Heleny obiecała Parysowi Afrodyta. W dramacie Kochanowskiego obserwujemy krótki fragment tych dziejów – moment, gdy do Troi przybywają posłowie greccy, aby wypertraktować oddanie Heleny mężowi i tym samym zapobiec wojnie. Król Troi – Priam chce podjąć decyzję na podstawie werdyktu Rady Królewskiej. Królewicz Parys pragnie zatrzymać

Czy analizując Odprawę posłów greckich, możemy mówić o pojęciu parenezy?

Tak. Dydaktyzm Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego przejawia się w tym, że poucza ona, jak być dobrym obywatelem, i prezentuje wzór godny naśladowania, jakim jest Antenor – ideał patrioty. Epoka miniona propagowała takie wzorce parenetyczne, jak: święty, idealny władca, idealny rycerz. W renesansie ideałami są: wszechstronny twórca, poeta doctus, wzorowy dworzanin i idealny ziemianin. Dochodzą do głosu postulaty patriotyczne, a wraz z nimi propagowany jest wzór patrioty. Przykładem jest Antenor, gdyż miłość do ojczyzny stawia nie

Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego

Nowy wzorzec parenetyczny W renesansie dochodzą do głosu postulaty patriotyczne, a wraz z nimi – wzór patrioty. Przykładem jest Antenor, gdyż miłość do ojczyzny stawia nie tylko ponad dobra materialne, lecz także ponad uczucia, takie jak przyjaźń. Jego sylwetka jest silnie skontrastowana z osobami Parysa (Aleksandra) i przekupnego posła Iketaona. Zapamiętaj! Utwór wnosi obraz mądrego, idealnego władcy w wersji renesansowej. Przesłanie i tematyka Tragedia ma dwie warstwy znaczeniowe: uniwersalną – bezpośrednio prezentowaną patriotyczną – ukrytą – dotyczącą

Jakie znasz utwory Kochanowskiego podejmujące problematykę patriotyczną?

Ojczyzna, patriotyzm, sprawy kraju zajmowały w twórczości Jana Kochanowskiego bardzo ważne miejsce. Temat ten obecny jest nawet we fraszkach. We fraszce Na sokalskie mogiły poeta wyraża pogląd, iż śmierć za ojczyznę to najbardziej szczytna i mężna śmierć. Wśród pieśni patriotycznych najbardziej znana jest Pieśń V (O spustoszeniu Podola) nawiązująca do najazdu Tatarów na Podole. Adresatem utworu jest polska szlachta, którą Kochanowski gani za niestrzeżone granice, brak stałego wojska i dbanie o własne interesy, a nie dobro