Posts From Zbyszek
Porównaj dwie kreacje Maryi ze średniowiecznych liryków (Bogurodzica i Lament świętokrzyski) Obydwa liryki maryjne powstały w tej samej epoce – średniowieczu, ale dzieli je dystans około 200 lat (Bogurodzicę umiejscawia się na początku XIII wieku, zaś Lament… pochodzi prawdopodobnie z II poł. XV wieku). Prawdopodobnie z tego powodu prezentują one całkowicie odmienne kreacje bohaterki lirycznej. Bogurodzica, która na początku była nie tylko pieśnią kościelną, ale miała też charakter hymnu narodowego
Motyw arkadii w literaturze – omów na wybranym przykładzie. Skąd wzięła się w literaturze arkadia, której motyw tak chętnie podejmowali poeci? Z mitologii greckiej. Arkadią była kraina wiecznej szczęśliwości zamieszkiwana przez rolników, pasterzy, rybaków, myśliwych żyjących według prostego kodeksu moralnego – w zgodzie z naturą. Motyw arkadii podjęty był już w starożytności przez: greckiego poetę Teokryta (autora pierwszych sielanek). rzymskiego poetę Wergiliusza (autora cyklu sielanek pt. Bukoliki – inaczej zwanych Eklogami. Później Wergiliusz na zamówienie cesarza
Związek literatury i malarstwa Tak postawione zagadnienie daje dość duże możliwości, bowiem związki literatury i malarstwa to mogą być: Dzieła malarskie, które przywoływane zostały w literaturze, pełnią funkcję symbolu, są inspiracja dla rozważań twórcy. Płótna utrwalające postacie i zdarzenia literackie (czasem, jak w przypadku Wyspiańskiego – obrazy do własnych dzieł). „Malarskość” dzieła literackiego i nasze z nim skojarzenia (jak choćby impresjonizm i poezja młodopolska). Pozostaje wymieniać i omawiać przykłady: I. Związki gdzie dzieło malarskie staje się punktem wyjścia, symbolem
Kazimierz Dejmek Reżyser, aktor, dyrektor teatrów, zmarł w 1996 roku. Twórca wybitny, bowiem posiadał własną koncepcję artystyczną działalności teatralnej. Ma w swoim dorobku wiele wybitnych przedstawień, niemniej najgłośniejsze, bo historyczne, wydają się Dziady z 1967/68 roku. Zdjęcie z tego spektaklu ze sceny zapoczątkowało wydarzenia marcowe 1968 – protest studentów UW. Inscenizacja zaiste mogła nie podobać się cenzurze: posiadała antyrosyjską, wymierzoną przeciw reżimowi wymowę. Wśród wielu wystawień dramatu narodowego to, Dejmka,
W poszukiwaniu wykładni etycznej – poeci i inni twórcy. Zwłaszcza ci ,,inni twórcy” warci są uwagi, nie sposób bowiem wyłożyć w krótkiej wypowiedzi wszelkich poetyckich i prozatorskich pytań i manifestów dotyczących moralności ludzkiej. Nie zapomnij o Panu Cogito Herberta, o Traktacie moralnym Miłosza, o wielkiej próbie i wyzwaniu dla morale człowieka, jaką stwarza chwila grozy – a tu kłania się i Joseph Conrad i Albert Camus i Gustaw Herling-Grudziński. Można tę wypowiedź wzbogacić, przywołując następujące zjawiska i wypowiedzi: Jana Józefa Szczepańskiego
Czym jest świat przedstawiony dzieła literackiego? Jest to – mówiąc prosto – świat zawarty w granicach dzieła np. stworzony przez autora powieści rzeczywistość: dana przestrzeń, zakres czasu, ludzie i przedmioty, zdarzenia, zjawiska. Zależą od swojego stwórcy – czyli pisarza – i możemy go również nazwać całościowym obrazem rzeczywistości prezentowanej w dziele literackim. Uwaga! Henryk Markiewicz, znany teoretyk literatury wyróżnia „rzeczywistość przedstawioną”, która jest pojęciem nieco szerszym od świata przedstawionego. Co wchodzi w skład tego świata?
Różne rzeczywistości i ich odbicie w literaturze Gdyby przyszło Wam wypowiadać się na taki temat – prawdopodobnie ,,rozbity czasowo” na rzeczywistość międzywojenną, wojenną lub powojenną, współczesną – uświadomcie sobie, że: literatura zawsze jest odzwierciedleniem swoich czasów, odzwierciedla je wiernie lub deformując (tradycyjnie lub awangardowo) nie czyni tego tylko dla zarejestrowania obrazu, ale stawia liczne pytania. Jedno z nich brzmi: czy człowiek może kształtować rzeczywistość, czy też ona całkowicie kształtuje i urabia jego osobowość? Są
Zbrodnia jako ważny temat literacki – omów wybrane przykłady. Jak zacząć? Czy chętnie czytasz o zbrodniach? Odpowiedz szczerze na to pytanie. Wstęp, podobnie jak zakończenie, zawsze mogą mieć osobisty charakter. Przykład Gdy pojawia się trup, jakiś człowiek, który stał się „niewygodny” zostaje szybko i „higienicznie” usunięty, powieść od razu robi się ciekawsza, wzrasta napięcie, szybciej bije nam serce. Niestety, taka jest chyba natura ludzka, że wolimy czytać o tajemniczych zbrodniach
Groteska jest jednym z najchętniej wykorzystywanych środków w twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Spróbuj odnaleźć jej elementy w V fragmencie „Zaczarowanej dorożki”. Konstanty Ildefons Gałczyński Zaczarowana dorożka V Allegro cantabile Grzywa mu się i ogon bielą, wiatr dmucha w grzywę i w biały welon. Do ślubu w dryndzie jedzie dziewczyna, a przy dziewczynie siedzi marynarz. Marynarz łajdak zdradził dziewczynę, myślał: Na morze sobie popłynę. Lecz go wieloryb zjadł na głębinie. Ona umarła potem z miłości, z owej tęsknoty i samotności.
Pokaż walory artystyczne „Sklepów cynamonowych” Brunona Schulza na przykładzie konkretnego opowiadania. Pokażę walory artystyczne prozy Schulza na przykładzie opowiadania Nawiedzenie. Walory artystyczne Sklepów cynamonowych I. Mityzacja rzeczywistości Zwykłe codzienne zdarzenia zostają usensownione poprzez swe podobieństwo do wydarzeń i postaci biblijnych. Ojciec przypomina proroka. Mówi się też o biblijnych realiach (Synaj). Ojciec kontaktuje się z Jehową: Łamańce rąk jego rozrywały niebo na sztuki, a w szczelinach ukazywała się twarz Jehowy, wzdęta gniewem i plująca przekleństwa. Mamy
Cechą podstawową postmodernizmu jest jak wiadomo fakt, że właściwie nie ma raz ustalonej definicji. Wszyscy mniej więcej wiedzą o co chodzi, ale definicjom to coś umyka, zupełnie jak z miłością. Faktem jest, że to silny i modny prąd w literaturze współczesnej (od lat sześćdziesiątych), który wywodzi się z założenia, że wszystko co nowatorskie już w literaturze wymyślono, że ludzkość stanęła w obliczu literatury wyczerpania (czyli że jesteśmy po wszelkich modernistach) i można już tylko powracać, poddawać przekształceniom, parodiować
Przedstaw pokrótce losy Kostylewa. Czemu służy ich ukazanie w Innym świecie? Kostylew pochodził z Woroneża. Wcześnie stracił ojca – oddanego partii komunistę, był ukochanym dzieckiem przedwcześnie owdowiałej matki. Z dzieciństwa wyniósł szczerą wiarę w ideały komunizmu. Zaczął studia na politechnice w Moskwie, ale na rozkaz partii wstąpił do Akademii Morskiej we Władywostoku (miał wówczas 24 lata). Marząc o rewolucji światowej, zainteresował się życiem na Zachodzie. Jako że nauczył się na kursach wieczorowych języka francuskiego, poznawał
Wykładniki artystyczne komizmu, tragizmu, patosu, ironii oraz groteski – w zakresie niezbędnym do zrozumienia czytanych utworów. Komizm Zespół cech dzieła literackiego (ale także filmowego, teatralnego, publicystycznego, kabaretowego), których zadaniem jest wywołać wesołość odbiorcy. Z komizmem będziemy mieć do czynienia np. w poematach heroikomicznych (literatura), komediach i farsach (teatr), niektórych felietonach (publicystyka), skeczach (kabaret). To, oczywiście, tylko wybrane przykłady. Pamiętaj, że elementy komizmu można znaleźć także w dziełach „poważnych”, których celem bynajmniej nie jest rozbawienie czytelnika,
Przedstaw różne interpretacje Tanga Sławomira Mrożka Tango jest dramatem wieloznacznym i może być różnie odczytywany. Najczęściej jest interpretowany jako: Obraz kryzysu mieszczańskiej rodziny, w której dochodzi do upadku obyczajów. Rodzice: Eleonora i Stomil nie wywiązują się ze swoich obowiązków wobec syna. Ojciec – awangardowy artysta i matka – kobieta nowoczesna i wyzwolona (dopuszcza do poufałości lokaja!) są antytradycjonalistami. W domu panuje kompletny chaos, który nie przeszkadza nikomu ze starszej generacji (oprócz rodziców należą do niej babcia
„We współczesnym świecie nie ma miejsca dla idealistów” – rozwiń tę myśl lub jej zaprzecz. Podpowiedź: Aby ujawnić i uzasadnić swoje poglądy, bronić przedstawionej w temacie tezy lub obalić ją, najlepiej napisać rozprawkę. Użyj precyzyjnych sformułowań i charakterystycznych zwrotów: Kiedy zgadzasz się z przytoczonym w temacie poglądem: • W pełni zgadzam się z tezą sformułowaną w temacie… • Będę starał się bronić tezy, iż… • Rzeczywiście – współczesny świat to nie
„Łatwiej przeniknąć świat niż samego siebie” (Carl Gustav Jung). Przedstaw portrety bohaterów literackich, którzy w trudnych sytuacjach odkrywali mikrokosmos swojej psychiki. Komentarz: Temat tylko z pozoru wygląda na trudny. Wiadomo – nazwisko Junga w połączeniu z „mikrokosmosem psychiki” musi zrobić wrażenie. Ale czym tak naprawdę jest to „odkrywanie mikrokosmosu psychiki”? To słowo-wytrych, którym można określić dokładnie każdą refleksję nad samym sobą i wewnętrznymi przemianami. Po przełożeniu na prostszy język temat brzmi: „Przedstaw bohaterów, którzy dowiedzieli
„Służmy poczciwej sławie, a jako kto może, niech ku pożytku dobra spólnego pomoże” (Jan Kochanowski). Co literatura renesansu mówi o powinnościach obywatelskich? Komentarz Takie lub podobnie brzmiące polecenie często pojawia się na pracach klasowych. Dotyczy ważnego problemu, często poruszanego w różnego typu renesansowych utworach. Daje więc możliwości zaprezentowania (i sprawdzenia!) wiedzy: każe łączyć poezję z publicystyką, omówienie utworów z refleksjami, np. na temat aktualności opisywanych zjawisk. Nasze rady: nie ograniczaj się do Kochanowskiego! Cytuj –
Najciekawsze portrety kobiece w „Lalce” Bolesława Prusa. W wieku XIX, zwłaszcza w jego drugiej połowie, pisarze polscy z większą uwagą zaczęli traktować bohaterki kobiece, bardziej wnikliwie badać ich dusze i problemy. Zdaniem ówczesnego publicysty Aleksandra Świętochowskiego „na określenie kobiety wysilała się mądrość wszystkich wieków, narodów i geniuszów, o mężczyźnie rzadko kto wspominał”. Ze stwierdzeniem tym można się zgodzić, jeśli uzna się, że owo „określanie” kobiety sprowadzało się dotychczas do jej uprzedmiotowiania – traktowania jak rzeczy.
W jaki sposób i przez kogo realizowany jest w „Lalce” program pozytywistów? Lalka powstała w latach 1887-1889, a więc w czasach, kiedy program pozytywistów okrzepł i był już wystarczająco znany ogółowi Polaków. Nie znaczy to jednak, że był – jak chcieliby pozytywiści – z zapałem realizowany. Wiele wskazuje na to, że działo się inaczej. Lalka ukazuje zapewne stan faktyczny – swoistą obojętność społeczeństwa wobec haseł pozytywizmu oraz brak rzeczywistych warunków niezbędnych do tego, aby program ów realizować.
Rozmaitość portretów kobiecych w powieściach dziewiętnastowiecznych. Literatura dziewiętnastowieczna zaczyna ukazywać kobietę jako istotę wielowymiarową i samoistną. Wcześniejszej kobiety pełniły w sztuce i literaturze głównie rolę „ozdobników” mężczyzn, ewentualnie także inne role, jakie wyznaczała im kultura czasów, w których żyły – świętej, kochanki, matki, wiernej żony, grzesznicy. Role te były różnorodne, ale, można powiedzieć, jednowymiarowe, na pewno nie przedstawiały prawdziwych, złożonych, skomplikowanych wizerunków kobiecych. Laura w sonetach Petrarki jest przedmiotem uwielbienia,
