Posts From redakcja
Antygona pochodziła z nieszczęsnego rodu Labdakidów. Była jednym z czworga dzieci Edypa – króla Teb i Jokasty – swej matki i zarazem… babki. Wyrocznia przepowiedziała Edypowi straszliwy los – miał zabić ojca i ożenić się z matką. Przepowiednia ta wypełniła się, a gdy matka-babka Antygony poznała tę okropną prawdę, popełniła samobójstwo, ojciec zaś z rozpaczy wykłuł sobie oczy. Władzę w Tebach przejęli jej bracia. Wybucha jednak między nimi spór o nią – to też klątwa, którą rzucił na nich ojciec
Gatunki literackie romantyzmu Powieść poetycka To gatunek łączący dwa rodzaje literackie: epikę (powieść) i lirykę (poetycka). Powieść poetycka zwana jest również poematem epickim i jest formą przejściową pomiędzy klasyczną poezją a powieścią realistyczną. Twórcą gatunku był George Byron, a jego utwory (Giaur, Korsarz) są sztandarowymi przykładami tego gatunku. Powieść poetycką rozpoznajemy poprzez: luźną, fragmentaryczną kompozycję inwersję czasową obecność bohatera bajronicznego regularny wiersz narratora ujawniającego swe uczucia liryczne dygresje scenerię egzotyczną bądź historyczną potęgującą efekt
Co nowego wniósł romantyzm do myślenia o sztuce? Wymień główne cechy romantycznej poetyki. W epoce romantyzmu nastąpiła niezwykle ważna przemiana w historii literatury i sztuki. Rozpoczyna się bowiem wtedy okres, w którym dzieła literatury i sztuki mają nie tyle służyć przedstawianiu rzeczywistości, tak jak to miało miejsce w epokach wcześniejszych (przypomnij sobie chociażby arystotelesowską zasadę mimesis), ile być wyrazem indywidualności twórcy. W romantyzmie na plan pierwszy wkracza to, co nowe. Nowatorstwo staje się postulatem i najwyższym miernikiem
Podobnie jak u innych bohaterów mickiewiczowskich centralnym punktem w biografii Gustawa-Konrada jest przemiana. Jej model jest zazwyczaj podobny: bohater poświęca swoje życie osobiste, w tym miłość do ukochanej kobiety, na rzecz dobra ojczyzny. Z motywem przemiany łączy się również porzucenie starego imienia (np. Jacek Soplica przybiera imię Ksiądz Robak, Walter Alf – Konrad Wallenrod, a Gustaw-Konrad). Romantyczny kochanek (czyli Gustaw z IV części Dziadów) Nadwrażliwy, nieprzystosowany do świata romantyczny indywidualista. Owładnięty marzeniem o idealnej miłości nie
Czesław Miłosz Elegia Ni zapomnieniem wiecznym, ani pamiętaniem, mgłą gór, ni stolic wrzawą świat nie uspokoi. Aż po latach bojowań krzyż albo i kamień, i ptak zaśpiewa na nim jak w ruinach Troi. Miłość, jadło, napoje towarzyszą w drogach, ale nie ku nim bystre zwróciły się oczy. Ciężkie, senne powieki światłość pali sroga i czas ostrzega cicho, nim ciało przekroczy. Dobre zwierzęta wierne, ludzie krótkotrwali Szarpią na próżno ręce skrzepłe
Poprzez wersyfikację i kompozycję utworu odczytać możemy wiele treści, na które przy pobieżnym odczytaniu nie zwrócilibyśmy uwagi. Pamiętajmy, że każdy element wiersza może być znaczący. Jeżeli autor nagle zmienia lub zaburza rytm, skraca regularne dotąd wersy, wprowadza nieregularne rymy itp. – działanie takie jest znaczące. Świadczyć może o zmianie nastroju, ładunku emocjonalnym, podkreśleniu jakiegoś słowa, które może całkowicie zmienić nasze rozumienie utworu. Musimy na takie drobne z pozoru elementy zwracać szczególną uwagę. Cyprian
Kosmogonia To nic innego niż mityczna teoria na temat powstania świata. Mit o charakterze kosmogonicznym to pojęcie znane Wam już z mitologii grecko-rzymskiej. Biblijna wersja historii stworzenia także ma swe źródło w micie – staroizraelskim przekazywanym ustnie. Po spisaniu i umieszczeniu w świętej księdze opowieść ta straciła pierwotny charakter mityczny. Dekalog Od greckiego określenia oznaczającego „dziesięć słów”. W tym przypadku nie o słowa jednak chodzi, lecz o zdania. Jak pamiętamy,
Hiob to prawdopodobnie postać historyczna, wspomina o nim prorok Ezechiel. To mieszkaniec krainy Us (w pobliżu Judei). Hioba poznajemy jako człowieka dojrzałego i szczęśliwego. Rodzina Hioba: ma kochającą rodzinę – żonę, siedmiu synów i trzy córki. Majątek Hioba: jest człowiekiem zamożnym – ma liczne stada wielbłądów, oślic, owiec, wołów. Wiara Hioba: jest oddanym i kochającym sługą Bożym – bardzo religijny i bogobojny. Jest mężem sprawiedliwym i prawym, unika zła, czci Boga jak należy. Bóg szczyci się nim
Hiob to bohater Księgi Hioba Starego Testamentu. Stary Testament to zbiór pism judaistycznych, najstarsze teksty powstały w XIII wieku p.n.e., a proces narastania pism zakończył się w I wieku p.n.e. Hiob jest w europejskiej kulturze symbolem cierpienia, wiary w dobroć i sprawiedliwość Boga, symbolem stałości nawet w największych cierpieniach, godności człowieka. To tzw. typ Chrystusa cierpiącego niewinnie. To poruszająca postać, która jest wciąż obecna w naszej kulturze, był to też częsty wątek w starochrześcijańskiej i średniowiecznej sztuce. . Historia Hioba Szczęśliwe
Pojęcia związane z antykiem Poetyka To Arystoteles napisał pierwsze dzieło normatywne, w którym ustalał reguły dotyczące literatury. Powiedział raz na zawsze swoim współczesnym i potomnym, które to są gatunki wysokie, a które niskie, jakie cechy musi posiadać epos, a jakie tragedia, czym są pojęcia katharsis, mimesis czy decorum. Swoje dzieło, słynny pierwszy podręcznik dla literatów, zatytułował Poetyka. Można powiedzieć, że to nauka dotycząca norm i mechanizmów tworzenia literatury, zwłaszcza poezji. Dziś nauka ta ma nieco
Przedstaw nawiązania do postaci Everymana w utworach literackich. Kim jest Everyman? To postać pozbawiona cech indywidualnych, charakterystycznych, dzięki czemu może się z nią utożsamiać wielu odbiorców. Everyman to tytułowy bohater średniowiecznego, mniej więcej z roku 1500, moralitetu angielskiego przedstawiającego walkę dobra i zła – upersonifikowanych cnót i występków – o duszę zmarłego człowieka, którego narodowości i stanu społecznego nie można określić. Radość życia bohatera zostaje brutalnie przerwana przez niespodziane przyjście Śmierci. Jego przyjaciele, a wśród nich:
Kim jest Everyman? To postać pozbawiona cech indywidualnych, charakterystycznych, dzięki czemu może się z nią utożsamiać wielu odbiorców. Everyman to tytułowy bohater średniowiecznego, mniej więcej z roku 1500, moralitetu angielskiego przedstawiającego walkę dobra i zła – upersonifikowanych cnót i występków – o duszę zmarłego człowieka, którego narodowości i stanu społecznego nie można określić. Radość życia bohatera zostaje brutalnie przerwana przez niespodziane przyjście Śmierci. Jego przyjaciele, a wśród nich: Przyjaźń, Pokrewieństwo, Bogactwo, Piękno, odmawiają towarzyszenia mu w jego
Rok 1968 to kolejny przełom, kolejne zamieszki polityczne, zmiana rządu i kolejna fala emigracji. W literaturze do głosu dochodzi nowe pokolenie twórców, zbuntowanych przeciw władzy i systemowi. Najważniejsze wydarzenia Świat: 1968 – Przemiany polityczne w Czechosłowacji i inwazja wojsk Układu Warszawskiego na ten kraj – Walki uliczne między studentami a policją w Paryżu 1969 – Rewolta w Czechosłowacji zakończona. Rozprawa z opozycją. Student Jan Palach dokonuje samospalenia na placu św. Wacława w Pradze. – Amerykanie lądują na Księżycu
Jednostka i społeczeństwo Relacje między wyróżniającą się jednostką a jej otoczeniem to temat często podejmowany przez realistów. Jednostkom wybitnym na kartach literatury realistycznej nie wiodło się najlepiej… Emma Bovary – wraz ze wzrostem potrzeb emocjonalnych dokonuje coraz częściej czynów, które spotykają się z po-tępieniem społecznym. Staje się obiektem plotek, jest wytykana palcami. Nawet samobójstwa dokonuje z lęku przed reakcją otoczenia na wieść o potwornych długach, które zaciągnęła, by zaspokoić swoje
Rodion Raskolnikow to student, który z powodu braku pieniędzy utracił możliwość pobierania nauki. Pochodzi z prymitywnej rodziny. Żyje w skrajnej nędzy, w obrzydliwym, zapuszczonym pokoju, chodzi w łachach, je co popadnie, brak mu pieniędzy na oświetlenie i ogrzewanie, w dodatku cierpi, tak jak sam Dostojewski, na epilepsję. Nie ma żadnych perspektyw na poprawę bytu materialnego. Jednocześnie to człowiek wybitnie utalentowany, inteligentny i oczytany. Marzy o wielkiej przyszłości, czuje niesprawiedliwość w
Zbrodnia i kara to pierwsza z wielkich powieści Fiodora Dostojewskiego. Po wydaniu tej książki w roku 1866 niezbyt znany autor niemal natychmiast znalazł się w gronie największych twórców XIX stulecia. Wraz z tym dziełem zaczyna się w literaturze realistycznej epoka prawdziwie głębokiej analizy psychologicznej zachowań postaci. Ich działania traktowane są przez Dostojewskiego i jego następców jako pochodna zachodzących w umysłach bohaterów procesów psychicznych. By wyjaśnić i opisać te działania, trzeba
Akcja powieści rozgrywa się w dwu podstawowych przestrzeniach. Pierwszą z nich jest mieszczański pensjonat pani Vauquer – doskonale wybrane przez Balzaka miejsce. w którym krzyżują się losy przedstawicieli niższych i średnich warstw społecznych, bo do tych właśnie warstw należą jego mieszkańcy. Drugą zaś są salony arystokratycznych pałaców elitarnej dzielnicy Fabourg Saint-Germain. Aby móc ustosunkować się do tezy, że Balzak w powieściach tworzył przekrojową panoramę społeczeństwa, należy przyjrzeć się obu tym
Co łączy bohaterów Balzakowskich? Podstawową cechą Balzakowskich postaci jest ich nieustanne, zachłanne dążenie do awansu społecznego, do przebicia się do warstwy wyższej lub przynajmniej, w ostateczności, utrzymania dotychczasowej pozycji. Ów pęd do wspinania się po szczeblach drabiny społecznej jest jednym z podstawowych motywów całej Komedii ludzkiej. Bohaterowie Balzaka są zachłanni i drapieżni. Zrobią wszystko, by wspiąć się wyżej – by mieć i znaczyć więcej. Hierarchia społeczna w ujęciu Balzaka jest
Jaką panoramę swoich czasów kreśli Balzak w swoich utworach? Wyjaśnij znaczenie tytułu Komedia ludzka. Panorama balzakowskiej rzeczywistości jest pesymistyczna i przerażająca. Fakt, że nie dotyczy to tylko przeszłości, jeszcze pogarsza samopoczucie czytelnika. Ten świat aż woła o ocalenie choć jednej z cnót człowieka: przyjaźni. miłości lub choćby uczciwości… Balzak nie przekreśla raczej możliwości działania w słusznej sprawie naprawy świata. Cyniczny Vautrin mówi, że „życie jest jak kuchnia – aby zrobić
W pierwszej połowie XIX wieku w Polsce kwitnie romantyzm, a w wielu innych krajach już gaśnie i rodzi się nowy, potężny kierunek, który wkrótce ogarnie cały kontynent, a w Polsce przyjmie postać pozytywizmu. To realizm. Za jego początek uznaje się mniej więcej połowę wieku – rok 1850. Wprawdzie wielkie dzieła realistów, na przykład Honoriusza Balzaka, pojawiły się już wcześniej, ale na przykład artykuł programowy malarza Gustave’a Courbeta (czytaj: Kurbeta) pt.
