Posts From Zbyszek

Sztuka oświeceniowej Polski

Król Stanisław August Poniatowski otrzymał od historyków różne oceny – część uczonych nie może mu zapomnieć, że na jego czasy przypadły rozbiory. W tej sprawie zgadzają się jednak wszyscy: król Staś był wybitnym mecenasem sztuki, za jego panowania kwitła kultura, wyros­ły perły architektury, działali w Polsce wielcy artyści. Trudno wybrać reprezentację dzieł tych czasów. Bernardo Bellotto zwany Canaletto, pejzaże Warszawy Na pytanie, kto był najwierniejszym malarzem Warszawy, jest jedna odpowiedź:

W trosce o losy ojczyzny

Wszyscy jesteśmy członkami społeczeństwa, a kształt tego społeczeństwa i związanych z nim instytucji publicznych znacząco wpływa na nasze życie. Podobnie, choć pewno w węższym zakresie, działo się i wcześniej, tyle że dla wielu Polaków wcale nie było to oczywiste i stanowiło przyczynę wielu kontrowersji. Szczególnie wyraziste było to w okresie oświecenia. Twórcy tej epoki w Polsce bardzo intensywnie włączyli się w dzieło reformowania państwa, starając się wskazywać zarówno przyczyny grożącej krajowi utraty niepodległości,

Polska za króla Stanisława Augusta Poniatowskiego

W roku 1696 zmarł Jan III Sobieski, ostatni „czysto barokowy” król. Tron polski zajęli Sasi: August II i August III Mocny i rządy ich trwały od 1697 po 1763 rok, czyli sześćdziesiąt sześć lat. Możemy nazwać je jesienią baroku lub, jak chcą inni, wczesnym oświeceniem. Obie opcje dadzą się bronić: wciąż jeszcze panuje w poezji temat przemijania i moda na stylistyczne dziwactwa, ale już pojawiają się tematy nowe, działa ­Stanisław Konarski, rozwija się publicystyka i czasopiśmiennictwo.

Literatura oświeconej Europy

W literaturze okresu oświecenia współistniały trzy nurty: klasycyzm, sentymentalizm i rokoko. Kierowały się odmienną filozofią, kładły nacisk na inne wartości moralne i estetyczne. W każdym z nich rozwinęły się inne gatunki literackie. Klasycyzm Narodził się we Francji w połowie XVII wieku. Europa jeszcze nie pożegnała się z barokiem. We Włoszech powoli bladła gwiazda poety Mariniego, ale w Hiszpanii nadal triumfowały dramaty Calderona, a w Polsce pisali Jan Andrzej Morsztyn i Wacław Potocki. Wtedy to właśnie na dworze Ludwika XIV,

Oświecenie – osobowości epoki

Wolter Syn paryskiego urzędnika naprawdę nazywał się François Marie Arouet. Przybrał pseudonim Wolter, zresztą utrzymywał, iż jest nieprawym synem pewnego księdza – czy to dla uatrakcyjnienia swej biografii, czy też dla wyjaśnienia patronatu, który nad edukacją młodzieńca sprawował ów duchowny. Wolter był człowiekiem błyskotliwym i inteligentnym, o niezależnych poglądach, których zażarcie bronił. Sądzę, że nie był lubiany – skoro potrafił docinać, a nawet ostro krytykować dokonania swoich kolegów. Sam miał podobno powiedzieć, że

Oświecenie w Polsce – datownik

Przed rokiem 1740: późny i schyłkowy barok Nie powstają teksty, które można by przyporządkować do prądów oświeceniowych. W polityce natomiast to okres dość ponury: sejm jest sparaliżowany, a władza królewska należy do królów z dynastii saskiej, którym niezbyt zależy na rozwijaniu polskiej państwowości. Pogłębia się uzależnienie od mocarstw ościennych. Historia 1697 r.: początek panowania Augusta II Mocnego z dynastii saskiej. 1699 r.: odzyskanie Podola na mocy pokoju karłowickiego. 1700 r.: początek wojny północnej między Rosją i Szwecją, odbywającej się po

Oświecenie w Europa – datownik

Historia 1700 r.: początek wielkiej wojny północnej między Rosją i Szwecją. 1701 r.: początek wojny sukcesyjnej hiszpańskiej. 1713 r.: południowe Niderlandy w rękach Habsburgów austriackich. 1713 r.: traktat rosyjsko-turecki w Adrianopolu. 1713 r: Anglia uzyskuje monopol na handel czarnymi niewolnikami. 1714 r.: ostateczny koniec wojny sukcesyjnej – przegrana Hiszpanii, zwycięstwo Anglii. 1719 r.: zniesienie poddaństwa chłopów w Prusach. 1721 r.: car Piotr I po zwycięstwie Rosji nad Szwecją w wielkiej wojnie północnej przybiera tytuł imperatora. 1734 r.: wojna rosyjsko-turecka. 1740-1748 r.: wojna o sukcesję austriacką. 1740 r.:

Biblia – periodyzacja

Biblia Stary Testament Bóg Stwórca, Jahwe, wybawia Izraela z niewoli, opiekuje się nim na pustyni, zawiera z nim przymierze na górze Synaj i wprowadza go do Ziemi Obiecanej – wierny mimo niewierności ludzi. Człowiek Stworzony przez Boga na Jego obraz i podobieństwo, pan i korona stworzenia. Święty, ale i grzeszny, ma być wierny przymierzu z Bogiem i posłuszny Jego woli. Prawo moralne Prawo Przymierza, czyli Dekalog z jego nakazami etycznymi, społecznymi i kultowymi.

Antyk – wydarzenia

Starożytność to wiele różnych kultur! Oryginalnym osiągnięciem kultury minojskiej (kreteńskiej) jest pismo sylabiczne, którego późniejszą wersję przejęło plemię Achajów, zastępując je następnie alfabetem tak zwanym fenickim. Kultura babilońska to pismo klinowe, kodeks Hammurabiego, epos o Gilgameszu (ok. 3000 p.n.e.); osiągnięcia w zakresie astronomii, matematyki, medycyny, rachuby czasu. Kultura fenicka to rozwój transportu morskiego i handlu; mianem fenickiego, Grecy bowiem sądzili, że zostało ono stworzone w Fenicji, określamy pierwsze pismo wyłącznie fonetyczne,

Architektura antyku

Architektura Dom bóstwa Grecy wierzyli, że pod względem duchowym i fizycznym bogowie niczym się nie różnią od człowieka, więc świątynie budowali na wzór swoich siedzib. Mieszkanie boga musiało być jednak reprezentacyjne. Wnętrze świątyni jest najczęściej niewielkie i skromne. Cały wysiłek twórczy budowniczych skupia się na jej wystroju zewnętrznym: na gzymsie, kolumnach i tympanonie (polu trójkątnego frontonu, utworzonego przez nachylone płaszczyzny dachu i poziomy pas u dołu). Tympanon, jako najlepiej widoczna z oddali część fasady, stanowił największe

Osobowości antyku

Homer Żył w VIII wieku przed naszą erą, był zapewne pieśniarzem (aojdą), stworzył dwa wielkie eposy: Iliadę i Odyseję. Od niego zaczyna się właściwie historia literatury naszego kręgu kulturowego. Spierano się, czy w ogóle istniał (słynna kwestia homerycka), ale ostatnie badania potwierdzają, że oba eposy stworzył jeden człowiek osiem stuleci przed naszą erą. Więc jednak istniał. Czy był ślepy? Taką tezę wywiedziono z imienia, a i tradycja głosi, że jako starzec był ubogi i niewidomy. Dziś ten

Trzy popularne zawody dla miłośników zdrowego stylu życia

Artykuł sponsorowany Od kilku lat można zaobserwować boom na bycie fit – coraz więcej osób, zwłaszcza tych, które na co dzień prowadzą siedzący tryb życia, wybiera aktywne formy wypoczynku. I dobrze, bo jogging, pływanie, zajęcia fitness lub ćwiczenia na siłowni to idealne sposoby, by się zrelaksować, obniżyć poziom stresu, a także utrzymać piękną, wysportowaną sylwetkę. W parze ze sportem powinna iść zbilansowana dieta, którą należy uzależnić od wieku, płci oraz

Najważniejsze tematy średniowiecza

Tematyka religijna Zajmuje niewątpliwie pierwsze miejsce w tym zestawieniu. Do utworów o tematyce religijnej zaliczymy modlitwy i kazania, lirykę maryjną i żywoty świętych, dramaty liturgiczne, misteria, moralitety, a także wiersze religijno-dydaktyczne, jak choćby Skarga umierającego. Śmierć (motyw danse macabre) O niej mówią te utwory, poematy i moralitety, które zawierają – modny w ówczesnej literaturze i sztukach plastycznych – motyw tańca śmierci. Przykład literacki to Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią. Na obrazach ukazywano szereg podążających ku śmierci ­ludzi różnych

Architektura epoki średniowiecza

Średniowiecznym kościołom przypisano określone, bardzo ważne zadanie. W prosty, dosadny sposób miały nauczać o Bogu, porządku wszechświata i miejscu człowieka na ziemi. Ówcześni architekci starali się stworzyć formę, która byłaby zarazem treścią. Konstrukcję, która ludzi nieuczonych porazi i zmusi do zastanowienia. Wieki ciemne W historii sztuki, i nie tylko, mianem tym zwykło się określać pięć pierwszych wieków średniowiecza: od V do X. Nie wykształcił się wówczas w sztuce żaden jednolity styl. Ścierały się tylko ze sobą

Nawiązania do średniowiecza

Renesans Podobnie jak w późniejszych epokach i w renesansie mamy do czynienia z buntem następców wobec poprzedników. Normalna sprawa. Tyle że stosunek myślicieli i twórców renesansu do kultury wieków średnich to przykład bodaj najostrzejszego takiego buntu w historii literatury. To wówczas powstały określenia „wieki ciemne” i „wieki średnie”, które oznaczać miały okres „w środku”, oddzielający dwie epoki prawdziwej, według twórców renesansu, kultury – czyli antyk i odrodzenie. To, co średniowieczne, uważano bowiem za barbarzyńskie, prymitywne, i opinia ta dotyczyła

Śrdniowiecze – TEST 2

1. Trwające ponad tysiąc lat średniowiecze przez wiele lat było niedoceniane, jego znaczenie bezceremonialnie umniejszano. Jaki ma to związek z nazwą epoki? Pamiętasz jej brzmienie łacińskie? 2. Daty początku i końca każdej epoki mają zawsze charakter umowny. Pozwalają jednak na lepszą orientację w historii kultury. Jakie wydarzenia wiążą się z następującymi datami: a) 476; b) 1440 (1455); c) 1453; d) 1492? 3. Świat traktowano w średniowieczu jako wielką, tajemniczą księgę, zapisaną Boskim szyfrem. Wierzono, że

Antyk i Biblia – TEST 2

1. „Podróżując, opuszczamy jedno miejsce, by przybyć do drugiego i na tym rzecz się kończy. Wędrówka natomiast bliższa jest pielgrzymki, co oznacza, że poruszając się po wybranym obszarze do czegoś dążymy, szukamy czegoś, aby zaspokoić marzenie lub pragnienie, głód serca lub umysłu”. To słowa Pawła Hertza (z rozmowy z Katarzyną Janowską i Piotrem Mucharskim z cyklu Rozmowy na koniec wieku). Do kogo ze starożytnych bohaterów mógłbyś je odnieść? Czego szukał i do czego dążył? Dlaczego można

Barok w Europie – datownik

Europa Historia 1602 – powstanie holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej. 1603 – śmierć Elżbiety I angielskiej. 1609 r.: uznanie przez Hiszpanię niezależności Holandii (oficjalnie w 1648 r.). 1618 – bunt przeciwko Habsburgom w Czechach i defenestracja praska – początek wojny trzydziestoletniej (serii wojen o prymat w Europie, w której stronami były: w latach 1618-20, tzw. okresie czeskim, Czechy i cesarstwo niemieckie; w latach 1622-29, tzw. okresie duńskim, Dania, Holandia i niemieckie państwa protestanckie przeciwko państwom Habsburgów; w latach 1630-35, tzw. okresie szwedzkim, Szwecja, Francja, Saksonia i Brandenburgia

Studia MBA – jak się do nich przygotować?

Managerskie studia podyplomowe znacznie różnią się od tradycyjnych kierunków na państwowych uczelniach. MBA (Master of Business Administration) to praktyczny program studiów skierowany do młodych managerów, którzy chcą rozwijać swoją karierę zawodową w szeroko rozumianym biznesie. Ukończenie takich studiów gwarantuje prestiżową pracę na stanowiskach specjalistycznych, managerskich oraz kierowniczych. Osoby, które pragną rozpocząć swoją edukację na studiach MBA powinny jednak odpowiednio się przygotować, aby móc z powodzeniem zakwalifikować się podczas rekrutacji.  

Sztuka epoki baroku

Barok narodził się pod koniec XVI wieku w Rzymie. To stąd rozprzestrzenił się na kraje Europy katolickiej i protestanckiej. Trwał do połowy XVIII wieku. Był sługą dwóch panów: władzy kościelnej i świeckiej. W czasach soboru trydenckiego, zwołanego w celu odbudowania zachwianej pozycji Kościoła katolickiego, sztuka stała się narzędziem propagandowym. Równocześnie gloryfikowała absolutyzm świeckiej władzy monarszej. Ten drugi, świecki odłam sztuki barokowej, objął głównie kraje protestanckie. Barok odwołuje się przede wszystkim do emocji, uczuć – działa