Posts From Zbyszek
Zanalizuj i zinterpretuj wiersz Tadeusza Borowskiego pt. Pieśń. Tadeusz Borowski Pieśń Nad nami – noc. W obliczu gwiazd ogłuchłych od bitewnych krzyków, jakiż zwycięzców przyszedł czas i nas odpomni – niewolników? Pustynię, step i morza twarz mijamy depcząc, grzmi karabin, zwycięzców krzyk, helotów marsz i głodny tłum cyrkowych zabaw. Wołanie, śpiew, pariasów wiara, łopocze wiatrem wrogi znak, krojony talar, łokieć, miara, i chodzą ciągle szale wag. Niepróżno stopa depcze kamień, niepróżno tarcz dźwigamy,
Ze wszystkich zwierząt jeden człowiek umie się śmiać, choć on właśnie ma najmniej powodów – słowa Ernesta Hemingwaya uczyń mottem do rozważań na temat roli humoru i śmiechu w literaturze i ludzkim życiu. Ten temat nie jest łatwy – wymaga znajomości takich terminów jak groteska, parodia, ironia… Wymaga umiejętności syntetycznych i analitycznych, wyklucza chaos w doborze lektur. Jego zaletą jest fakt, że można doskonale sobie z nim poradzić – przykładów literackich i kulturowych raczej nam nie brak.
Zinterpretuj wiersz Cypriana Kamila Norwida Klaskaniem mając obrzękłe prawice… jako refleksję poety nad własną twórczością. Cyprian Kamil Norwid Klaskaniem mając obrzękłe prawice… Klaskaniem mając obrzękłe prawice, Znudzony pieśnią, lud wołał o czyny; Wzdychały jeszcze dorodne wawrzyny, Konary swymi wietrząc błyskawice. Było w Ojczyźnie laurowo i ciemno I już ni miejsca dawano, ni godzin Dla nieczekanych powić i narodzin, Gdy Boży-palec zaświtał nade mną; Nie zdając liczby z rzeczy, które czyni, Żyć mi rozkazał w żywota pustyni! *
Życie to nie teatr. Rozważ tezę i zaprezentuj swój sąd na jej temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich. Komentarz: Temat dość wieloznaczny, odnoszący się do filozoficzno-poetyckiego motywu teatrum mundi. Jeżeli zrozumiemy go dosłownie, może być pewien problem z doborem tekstów. Jeżeli nazbyt luźno – możemy zostać oskarżeni o rozminięcie się z tematem, co grozi nawet oceną niedostateczną. We wstępie więc musimy dość jasno ustosunkować się do tematu, wyjaśnić, jak zamierzamy go rozwijać i umotywować
Zwycięstwo – czy zawsze jest wartością pozytywną? Rozważ problem, odwołując się do losów wybranych bohaterów literackich. Literatura lubi zwycięzców, dlatego często o nich opowiada: Kronika polska Wincentego Kadłubka – średniowieczny autor chciał przede wszystkim udowodnić waleczność Polaków, dlatego przypisał im m.in. fikcyjne zwycięstwa w walkach ze… starożytnymi władcami, takimi jak Juliusz Cezar i Aleksander Wielki. Kronika Galla Anonima – autor chciał stworzyć utwór wychwalający wielkich polskich władców (trzech Bolesławów – Chrobrego, Śmiałego i Krzywoustego),
Zbuntowane i walczące zło – obraz szatana w Biblii i literaturze wieków późniejszych. Portret szatana w literaturze W Pieśni o Rolandzie We wczesnym średniowieczu szatan nie występuje jeszcze w jednej konkretnej postaci. Pojawia się w kulturze europejskiej w wieku XI, a wyobrażenia na jego temat są ściśle związane ze strukturą społeczeństwa feudalnego. On i wszyscy zbuntowani aniołowie traktowani są jako niewierni wasale, którzy sprzeciwili się Najwyższemu Seniorowi – Bogu. Istotą średniowiecznego widzenia świata był podział na królestwo Boże
Zanalizuj i zinterpretuj wiersz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Serwus, madonna. Na podstawie tekstu wiersza i innych znanych Ci utworów poety rozważ jego postawę wobec różnych tradycji poetyckich. Konstanty Ildefons Gałczyński Serwus, madonna Niechaj tam inni księgi piszą. Nawet niechaj im sława dźwięczy jak wieża studzwonna, ja ksiąg pisać nie umiem, a nie dbam o sławę – serwus, madonna. Przecie nie dla mnie spokój ksiąg lśniących wysoko i wiosna też nie dla mnie, słońce i ruń wonna,
Scharakteryzuj bohatera wiersza Przedśpiew Leopolda Staffa. Przedstaw, jakie doświadczenia ukształtowały jego postawę wobec świata. Leopold Staff Przedśpiew Czciciel gwiazd i mądrości, miłośnik ogrodów, Wyznawca snów i piękna i uczestnik godów, Na które swych wybrańców sprasza sztuka boska: Znam gorycz i zawody, wiem, co ból i troska, Złuda miłości, zwątpień mrok, tęsknot rozbicia, A jednak śpiewać będę wam pochwałę życia – Bo żyłem długo w górach i mieszkałem w lasach. Pamięcią swe dni chmurne i dni w słońca krasach Przechodzę, jakby
Ukaż Hymn do Nirwany Kazimierza Przerwy-Tetmajera jako przejaw dekadenckich nastrojów epoki. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Hymn do Nirwany Z otchłani klęsk i cierpień podnoszę głos do ciebie, Nirwano! Przyjdź twe królestwo jako na ziemi, tak i w niebie, Nirwano! Złemu mnie z szponów wyrwij, bom jest utrapion srodze, Nirwano! I niech już więcej w jarzmie krwawiącym kark nie chodzę, Nirwano! Oto mi podłość ludzka kałem w źrenice bryzga, Nirwano! Oto się w złości ludzkiej w błocie ma stopa ślizga,
Śledząc motywy postępowania Rodiona Raskolnikowa i dwóch lub trzech innych bohaterów literackich, zastanów się nad genezą zbrodni. Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragment) „Starucha to bzdura! – myślał żarliwie i pospiesznie. – Starucha może i była błędem z mojej strony, ale nie o nią przecież chodzi! Starucha to tylko skutek mojej choroby… chciałem jak najprędzej przestąpić próg… zabiłem nie człowieka, lecz zasadę! Zasadę zabiłem, ale progu przestąpić nie zdołałem i zostałem po tej stronie… Potrafiłem jedynie zabić,
Szaleni i rozważni – dwa sposoby kreowania bohatera w literaturze na przestrzeni dziejów. Czy dobrze rozumiesz temat! Opozycja szaleni – rozważni sprawia, że słowo „szaleniec” rozumiane jest jako gwałtowny, namiętny, impulsywny. Nie należy mylić go z pojęciem: obłąkany, chory psychicznie – to nieco inna kategoria. Zwróć uwagę! Często umyka nam w rozważaniach niepozorna, ale ważna część tematu. W tym przypadku: „na przestrzeni dziejów”. Niebezpiecznie byłoby pominąć ten aspekt. Pokaż różne podejście do tematu szalonych na
Scharakteryzuj narrację Elizy Orzeszkowej w noweli pt. Gloria victis i wyjaśnij, jakie ma ona znaczenie dla wymowy utworu. Wtedy dąb wyniosły i silny (…) brzoza wysmukła (…), świerk wyprostowany, w hełmie z iglicą strzelistą na szczycie, odpowiedzieli chórem przyciszonych szumów: – To jest mogiła! – Taka wielka, taka wielka, taka wielka mogiła! – zadziwił się Wiatr. Brzoza westchnęła: – A krzyżyk taki mały! A dąb zagadał: – Śpi w niej
Rola historii w literaturze romantyzmu. Omów problem, wypowiedź uargumentuj przykładami literackimi. Komentarz Koniec wieku XVIII i ponad połowa wieku XIX to czasy niezwykle silnych przemian kulturowych, politycznych, ekonomicznych, technicznych. Wielka Rewolucja Francuska, wojny napoleońskie, Wiosna Ludów, powstania w Grecji, Polsce i we Włoszech – to tylko niektóre wydarzenia, które odcisnęły bardzo silne piętno na burzliwym wieku XIX. Warto zastanowić się nad tym, jak romantycy widzieli swoje czasy. Jak patrzyli na historię świata i swoich narodów?
Satyra Do króla Ignacego Krasickiego – zinterpretuj ten utwór i udowodnij, że adresatem wiersza jest król Stanisław August Poniatowski. Określ, kto i o co oskarża władcę i kogo tak naprawdę gani autor tej satyry. Wyjaśnienie zadania Pracę możesz rozpocząć od wyjaśnienia pojęcia satyry. Następnym krokiem może być krótka prezentacja sylwetki Ignacego Krasickiego i czasów, w których tworzył. Inna możliwość to krótkie zaprezentowanie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego – adresata tego utworu. Pamiętaj, aby określić podmiot liryczny
„Kto miłości nie zna, ten żyje szczęśliwy, I noc ma spokojną, i dzień nietęskliwy”. (Dziady, cz. IV) Romantyczna miłość – przekleństwo czy źródło radości? Odnieś się do słów Gustawa, bohatera dramatu Adama Mickiewicza. Romantyzm to literacka epoka miłości i niezwykle silnie przeżywanej uczuciowości. Wszystko zaczęło się od Wertera – bohater ten wywarł wielki wpływ na całą epokę, na długie lata określając typ konstrukcji bohatera romantycznego. Miłość romantyczna często kojarzy się z cierpieniem –
Różne funkcje motywu natury i sposoby ich kreowania w liryce przełomu XIX i XX stulecia. Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej Widoku ze Świnicy do Doliny Wierchcichej Kazimierza Przerwy-Tetmajera i W malinowym chruśniaku… Bolesława Leśmiana. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej Taki tam spokój… Na gór zbocza światła się zlewa mgła przezrocza, na senną zieleń gór. Szumiący z dala wśród kamieni w słońcu się potok skrzy i mieni w srebrno-tęczowy sznur. Ciemnozielony w mgle złocistej wśród
Poezja symbolistyczna – poszukiwanie transcendencji. Wstęp Austriacki symbolista Hugo von Hofmannsthal nazwał poezję symbolistyczną mgnieniem, które potrafi rozświetlić i rozpętać bezdenną otchłań życia. W tym sensie dzieło symbolistyczne jest dziełem religijnym, ponieważ jego głównym celem jest poszukiwanie tajemnicy. Dlatego prawdziwy utwór symbolistyczny może powstać tylko w momentach wyostrzonej wrażliwości. Symboliści poszukiwali transcendencji, drążąc zakamarki swojej duszy, penetrując podświadomość. To, co odkrywali podczas tych podróży w głąb siebie, przekładali na język wieloznacznych symboli, jak najdalszych
Odwołując się do fragmentu wiersza Adama Mickiewicza, znanych Ci dzieł romantyków polskich oraz wiedzy na temat epoki romantyzmu, scharakteryzuj i skomentuj, jak polscy poeci romantyczni ukazywali sposoby i sens walki o niepodległość. Adam Mickiewicz Do matki Polki Wiersz pisany w roku 1830 (…) O matko Polko! Źle się twój syn bawi! Klęknij przed Matki Boleśnej obrazem I na miecz patrzaj, co jej serce krwawi: Takim wróg piersi twe przeszyje razem! Bo choć w pokoju zakwitnie
Omów fantastyczne elementy świata przedstawionego w dziełach romantyków. Analiza tematu Temat ten porusza zagadnienie inspiracji poetów romantycznych. Dla romantyków jednym z podstawowych źródeł natchnienia były bowiem: natura, wieś, ludowe baśnie i opowieści fantastyczne. Romantyzm wyrasta z fascynacji kulturą wiejską, która dla poetów była czymś najbardziej naturalnym i ludzkim, w której przechowały się „czyste” prawdy o człowieku. Należy przy tym pamiętać, że fascynacja magicznym światem ludowym właściwa jest wczesnemu romantyzmowi polskiemu – w okresie popowstaniowym ustąpi ona miejsca kwestii
O wieku XX często mówi się jako o wieku zła, okrucieństwa… Jaką postawę przyjmowali wobec tych problemów dwudziestowieczni bohaterowie literaccy? Odwołaj się do konkretnych przykładów. Jak reagować na zło? Na wschód od Edenu Johna Steinbecka – nawet człowiek o naturze złoczyńcy ma zdolność, by zapanować nad swoim charakterem i pokonać pchający go w stronę coraz okrutniejszych występków instynkt. Zwycięstwo nad złem jest heroizmem potwierdzającym jednak, że człowiek to istota myśląca, która sama kreuje swoje
