Czasy nowożytne (Historia)
Zarys dziejów politycznych Ostatnie 200 lat dziejów Francji obfitowało w burzliwe polityczne wypadki i nagłe zwroty sytuacji. Długa i niełatwa była droga tego kraju do rzeczywistej demokracji. Ewolucja przeplatała się z rewolucyjną przemianą, co w sumie dało interesujące rezultaty. Wyróżnia się następujące okresy w historii Francji od 1789 r.: Monarchia ograniczona 1789-92 I Republika 1792-1804: działalność Konwentu 1792-93 dyktatura jakobińska 1793-94 Dyrektoriat 1795-99 konsulat gen. Bonapartego 1799-1804 —› dyktatura napoleońska
Trzynaście angielskich kolonii w Ameryce Północnej zerwało się w latach 1775-83 do walki z wyzyskiem ze strony metropolii. Marginalizowane politycznie i gospodarczo kolonie powołały swoje przedstawicielstwo w postaci Kongresu Kontynentalnego, który 4.07.1776 ogłosił niepodległość w specjalnej „Deklaracji”, po wyczerpaniu możliwości politycznego kompromisu z Anglią. „Deklaracja Niepodległości” wyrosła z najlepszych dotychczasowych demokratycznych i oświeceniowych tradycji, niemało inspiracji czerpiąc z dorobku myśli politycznej przeciwnika, czyli Anglików. Po początkowych niepowodzeniach swoistym punktem zwrotnym
Reformy sejmu konwokacyjnego Reakcją na bardzo wzrastającą anarchię i rozkład państwa w okresie saskim były próby reform podjęte przez obóz „familii” – stronnictwo reformatorskie związane z Czartoryskimi. Na sejmie konwokacyjnym w 1764 r. udało się wprowadzić nowy regulamin obrad, zakaz przysięgania posłów na krępujące ich instrukcje sejmikowe, utworzyć komisje skarbowe i wojskowe oraz głosowanie większościowe w sprawach skarbowych i ekonomicznych. Już po elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1795) powołano komisję menniczą,
Od późnego średniowiecza trwał w Europie proces powstawania scentralizowanych państw narodowych. Było to zgodne z interesami niemal wszystkich klas społecznych. Rozbicie dzielnicowe utrudniało rozwój życia gospodarczego i prowadziło do osłabienia zewnętrznego kraju. Przemiany te oraz idee epoki renesansu wpływały na teorie państwa i prawa. Stara, średniowieczna ideologia państwa i prawa przeżyła się. Ani monarchia wczesnofeudalna, ani stany w monarchii stanowej nie umiały ujmować spraw publicznych ze stanowiska ogólnego interesu całego
UNIA POLSKO–LITEWSKA I WOJNY Z KRZYŻAKAMI Państwo litewskie Litwini byli pogańskim ludem bałtyckim, spokrewnionym z Prusami i Łotyszami. W XIII w. ukształtowało się litewskie państwo wczesnofeudalne, atakowane przez Krzyżaków z Prus i Inflant. Walczył z nimi władca Litwy Mendog. W XIV w. za panowania Giedymina (1315-1341) i jego synów Olgierda i Kiejstuta, Litwini podbili księstwa ruskie (zachodnią Ruś – ziemie białoruskie i ukraińskie). Mimo to, zachodnie tereny Litwy – Żmudź
Zakończenie konfliktu z Zakonem Szesnaste stulecie to okres szczytowego znaczenia i siły Polski, od 1569 roku stanowiącej wraz z Litwą jeden organizm państwowy (unia lubelska o charakterze realnym), zwany Rzeczpospolitą Obojga Narodów. W przededniu zawarcia aktu unijnego do części polskiej wspólnego potem państwa, zwanej popularnie Koroną, weszły dotychczasowe ziemie litewskie: Podlasie i Ukraina (Wołyń, Kijowszczyzna i Bracławszczyzna). Kilkadziesiąt lat wcześniej, gdy wygasła definitywnie linia mazowieckich Piastów, w 1526 roku wschodnia połowa Mazowsza została inkorporowana do Polski. W pierwszej ćwierci
Wielka Brytania stała się państwem konstytucyjnym w drodze długotrwałej ewolucji, a na tej drodze 2 rewolucje burżuazyjne XVII w. były tylko jednym z etapów. Ustrój polityczny tego państwa wykształcił się w XVII i XVIII stuleciu, w toku sporów parlamentu z królem, co doprowadziło do wyraźnego podziału kompetencji między nimi. Stopniowo faktyczną władzę przejął uformowany na bazie parlamentu rząd – gabinet. Na przełomie kolejnych stuleci system rządów parlamentarno-gabinetowych był już w
W bardzo szeroko pojętych ramach państwa konstytucyjnego mieszczą się kraje o różnych systemach społeczno-politycznych, metodach i zasadach rządzenia, formach rządu, strukturze terytorialnej, zarówno monarchie jak i republiki. Czynnikiem łączącym jest fakt funkcjonowania w nich wszystkich konstytucji. W ten sposób, boczną furtką, drogą nieco karykaturalną do grona państw konstytucyjnych można też zaliczyć państwa totalitarne posiadające również własne ustawy zasadnicze. Tak naprawdę stwierdzenie, czy dane państwo jest (bądź nie) demokratyczne staje się
W drugiej połowie XVII w. Rosja weszła na drogę przeobrażeń, które doprowadziły tam do uformowania się nowożytnego, europejskiego absolutyzmu, jak również do wzrostu jej pozycji na arenie międzynarodowej. Punktem zwrotnym stały się reformy przeprowadzone przez wielką indywidualność – Piotra I, które wyrwały ten kraj z zacofania i zmniejszyły dystans do wysoko już rozwiniętej Europy Zachodniej. Poprzez opanowanie Inflant uaktywnieniu uległy kontakty gospodarcze z Zachodem. Car sprzyjał budowie i funkcjonowaniu manufaktur,
Państwa niemieckie – Rzesza Niemiecka Rzesza Niemiecka od czasu Wielkiego Bezkrólewia i walk dynastycznych o tron stała się faktyczną federacją czy, jak kto woli, konfederacją państw, co potwierdziła Złota Bulla cesarza Karola IV z 1356 r. Na jej mapie politycznej wśród obfitej mozaiki państw wyróżnić można było księstwa lub władztwa terytorialne o charakterze świeckim (np. Austria, Brandenburgia-Prusy, Bawaria, Palatynat Renu, Pomorze Zachodnie należały do większych), księstwa biskupie, następnie mniejsze terytoria
Anglia wraz z rewolucją i republiką (epizod lat 1640-1660) Po zakończeniu krwawej i wyczerpującej kraj wojny domowej (zwanej popularnie „wojna Dwóch Róż”) w 1485 r. przez Henryka VII, zapoczątkowującego rządy dynastii Tudorów, Anglia weszła na drogę burzliwych przemian społecznych i rozwoju ekonomicznego.Ród Tudorów doprowadził też do wzmocnienia autorytetu monarszego i wprowadził lokalną odmianę absolutyzmu niezależnie od funkcjonującego parlamentu. Utrwalił go Henryk VIII konkurujący z Hiszpanią i w rezultacie, po sporach
Formalnie rządy absolutne w tym kraju rozpoczęły się jeszcze za czasów Ludwika XI (1461-1483), oznaczając władzę monarchy nie podlegającą żadnej kontroli. Przechodziły one kilkakrotnie długie okresy kryzysu. Pierwszy nastąpił po rządach Karola VIII, Ludwika XII, Franciszka I i Henryka II. Umocnili oni na pewno swoją pozycję wewnątrz kraju jak i znaczenie Francji na arenie międzynarodowej, wplątali jednak państwo w niefortunne wojny włoskie. Faktyczny kryzys i załamanie monarszego autorytetu przyniosły krwawe
Monarchia absolutna była kolejną formą ustrojową państwa feudalnego. Pojawiła się wraz z ograniczeniem znaczenia bądź likwidacją instytucji stanowych przez panujących oraz redukowaniem uprawnień politycznych poszczególnych stanów. Najwyższa suwerenna pełna władza przeszła w ręce monarchy. Monarchia absolutna zrodziła się w momencie, gdy zarysowały się pierwsze symptomy rozkładu gospodarki feudalnej. W rywalizacji ze szlachtą i możnowładztwem (w celu ograniczenia ich przywilejów) odwoływała się do pomocy rosnącego w siłę, coraz zamożniejszego mieszczaństwa. Królowie
Wiek XV i XVI to najwspanialsze lata Rzeczypospolitej Obojga Narodów. To nie tylko efekt sprzyjającej sytuacji polityczno-ekonomicznej w Europie, ale i zasługa ówczesnych władców zasiadających na polskim tronie. Jak wyglądała struktura władzy? W XVI w. na czele państwa stał król, który był jednocześnie wielkim księciem litewskim. Władzę ustawodawczą sprawował sejm, składający się z izb: senatu i izby poselskiej. W czasie podejmowania uchwał obowiązywała jednomyślność, ale w praktyce o ich przyjęciu decydowała zgoda większości. Sejm kontrolował także finanse państwa.
Powstanie Bohdana Chmielnickiego Na naddnieprzańskich obszarach Ukrainy zamieszkiwała grupa ludności, tworząca swoisty, wolny stan, rekrutująca się z różnych klas społecznych, głównie zbiegłych chłopów, mająca odrębną organizację wojskową – Kozacy. Jej dowództwo mieściło się w Siczy na jednej z wysp Dniepru. Szlachta próbowała narzucić im poddaństwo i katolicyzm (Kozacy byli wyznania prawosławne–go). To, a takie próby ograniczenia liczebności Kozaków (tzw. rejestr). było przyczyną licznych powstań m.in. w 1591-93, 1630-37. Największe z
Polityka zagraniczna Polski w XVI/XVII W. Panowanie Stefana Batorego (1576-1586), drugiego elekcyjnego króle Polski charakteryzuje się zakończeniem reform podejmowanych w imię haseł ruchu egzekucyjnego. Szlachta wywalczyła ostatecznie oddanie w jej ręce najwyższego sądownictwa. W 1578 r. stworzono sądy apelacyjne – trybunały. W ich skład wchodzili corocznie wybierani sędziowie – deputaci. Przeprowadzono również re-formę wojskową – utworzono piechotę wybraniecką. Z każdych 20 łanów w do-brach królewskich powoływano 1 żołnierza – wybrańca.
Unia personalna polsko-węgierska Po śmierci Władysława Jagiełły władzę w Polsce przejął jego syn Władysław III (1434-1444), zwany później Warneńczykiem. 1440r. Węgrzy pod wpływem niebezpieczeństwa tureckiego – pod koniec XIV w. Osmanie podbili Bałkany, zadając chrześcijanom ogromne straty na Kosowym Polu (1389) i pod Nikopolis (1396) – powołali małoletniego władcę Polski na tron węgierski. Liczyli na pomoc dynastii Jagiellonów w walce z Turkami. W 1444r. wojska węgierskie, polskie i ochot–nicy z
Gospodarka towarowo-pieniężna W ciągu XIV i XV w. zapoczątkowana dwa wieki wcześniej w Europie Zachodniej, gospodarka towarowo-pieniężna rozpowszechniła się w niemal wszystkich krajach naszego kontynentu. Przyczyniła się do znacznego wzrostu stopy życiowej ludności. Najważniejszym miernikiem wartości stał się pieniądz. W rolnictwie renta pieniężna wyparła prawie całkowicie rentę naturalną i odrobkową. Na skutek rozwoju miast i wzrostu ludności, od połowy XV w. zaznaczyła się koniunktura na zboże i artykuły hodowlane. W
Najbardziej spektakularnym następstwem wielkich wypraw i odkryć geograficznych stały się, między XVI a początkiem XX wieku, europejskie podboje kolonialne, początkowo dokonywane przez Hiszpanię i Portugalię, a potem też przez Anglię, Francję i Holandię i inne państwa. Ameryka Południowa Aztekowie Na obszarze Ameryki Środkowej i Południowej istniały w momencie europejskiego, głównie hiszpańskiego najazdu dwa indiańskie mocarstwa. W dzisiejszym Meksyku, gdzie już grubo przed nadejściem konkwistadorów wytworzyły się dojrzałe cywilizacje (choćby Tolteków,
