LICEUM
Dokonując analizy i interpretacji wiersza Zbigniewa Herberta pt. Domysły na temat Barabasza, udowodnij, że jest to utwór typowy dla twórczości tego poety. Zbigniew Herbert Domysły na temat Barabasza Co się stało z Barabaszem? Pytałem nikt nie wie Spuszczony z łańcucha wyszedł na białą ulicę mógł skręcić w prawo iść naprzód skręcić w lewo zakręcić się w kółko zapiać radośnie jak kogut On Imperator własnych rąk i głowy On Wielkorządca własnego
„Niewiele znajdujemy takich przykładów w literaturze światowej, aby bohater powieści uzyskał w oczach publiczności wszelkie znamiona żywej i dotykalnej osoby, jak się to zdarzyło głównemu bohaterowi Lalki, Stanisławowi Wokulskiemu.” (Czesław Miłosz) Czy rzeczywiście Wokulskiego można uznać za bohatera współczesnego? A może dla Ciebie jest to postać całkowicie odległa? Proponowany wstęp I: Muszę przyznać, że w trakcie czytania Lalki Prusa postać Stanisława Wokulskiego wielokrotnie budziła moją irytację. Złościł mnie ten bohater, nie mogłem zrozumieć jego zachowania.
Czy pozytywiści byli antyromantyczni? Rozważ problem, odwołując się do utworów polskiego pozytywizmu. Temat wskazujący na związki i różnice między epokami literackimi. Co sprawdza to wypracowanie? Czy nasz i rozumiesz ideologię romantyków i pozytywistów (prezentowaną w wypowiedziach programowych i literaturze). Czy umiesz porównywać, szukać podobieństw i różnic, logicznie prowadzić wywód myślowy, wyciągać wnioski. Propozycja wstępu Może tekst źródłowy charakteryzujący przyczyny postawy pozytywistów, ich doświadczenia, skłaniające do postaw innych niż romantyczne. Może komentarz do niego? Stałam się dwudziestoletnim
Czy średniowiecze może nauczyć nas sztuki kochania? Odpowiedź uzasadnij wybranymi przykładami tekstów kultury. Inne, pokrewne tematy Średniowieczna miłość święta i świecka. „Dzieje Tristana i Izoldy” jako opowieść o nieśmiertelnej miłości. „Służyć Bogu, królowi i damie swego serca”. Różne odmiany etosu rycerskiego. Między miłością i śmiercią. Dwa oblicza literatury średniowiecznej. Komentarz Średniowiecze to nie tylko epoka wojen, krucjat krzyżowych, świętych ascetów, walecznych rycerzy i wielkich władców. W literaturze tego okresu, zwłaszcza w romansach rycerskich, wielką rolę odgrywała miłość. Każdy
Człowiek w epoce renesansu – przedstaw, w jaki sposób przejawia się w tekstach epoki odrodzeniowy humanizm. Podstawowym prądem myślowym epoki renesansu był humanizm – stawiający człowieka w centrum świata. Ludzi odrodzenia fascynowała przede wszystkim zmienna i zdolna do autokreacji natura człowieka. Samo człowieczeństwo humaniści pojmowali jako dar, ale też i zadanie: pracę nad sobą samym, swoim charakterem, umysłem i duchem. Inne, pokrewne tematy Średniowieczna i renesansowa filozofia człowieka – podobieństwa i różnice. Fraszka „Do gór i lasów” Jana Kochanowskiego jako
Co to jest teatr absurdu? Jakich jego przedstawicieli potrafisz wymienić? Teatr absurdu to jeden z głównych kierunków w XX-wiecznym teatrze i dramacie, operujący groteską i parodią. Działania bohaterów są pozbawione na ogół motywacji psychologicznej, w fabule trudno znaleźć związki przyczynowo-skutkowe. Fabuła jest właściwie pretekstem do parodiowania różnych form i zachowań, stereotypów mówienia i zachowania, bohaterowie – są marionetkami, ucieleśnieniem stereotypów. Prekursorem teatru absurdu był we Francji Alfred Jarry, autor Ubu Króla, napisanego w 1888, wystawionego w 1896 roku. W
Bohaterowie Ludzi bezdomnych w zderzeniu z brutalnością życia. Rada 1 Uwaga na motto! Myśl poprzedzająca wypracowanie może mieć bardzo różne znaczenie dla dalszej pracy. Tu nie tylko potwierdza tytułowe zderzenie, ale podkreśla je na tyle mocno, że nie mamy już żadnych wątpliwości, iż bohaterowie Ludzi bezdomnych muszą walczyć z otaczającą ich rzeczywistością. Dzięki temu od samego początku wiemy, jaki będzie dalszy ciąg rozważań. To ma oczywiście swoje plusy i minusy, ale jest też jakąś
Twórczość Cypriana Kamila Norwida a dokonania trzech wieszczów – polemika czy kontynuacja? Weź pod uwagę trudny czas, w którym przyszło tworzyć Norwidowi. Pamiętaj o cytatach – już dwa wystarczą, by Twoja praca była bardziej kompetentna. Niełatwo określić, jaka jest recepta na sukces tej pracy. Być może jeśli spróbujesz zrozumieć poetę i jego twórczość, on „odwdzięczy” Ci się niezłą pracą na swój temat. Ważne utwory • Cierpienia młodego Wertera Johanna Wolfganga Goethego • Giaur George’a
Najważniejsi twórcy symbolizmu. Wstęp Nowy prąd literacki, który pojawił się pod koniec XIX w., nazwany od tytułu słynnego manifestu Jeana Moréasa symbolizmem, zapoczątkował w poezji wielką rewolucję. Wszystko za sprawą kilku zaledwie poetów, takich jak Charles Baudelaire (którego Moréas uznał za prekursora symbolizmu), Arthur Rimbaud, Paul Verlaine czy Stéphane Mallarmé. Można mówić o prawdziwej rewolucji, ponieważ symbolizm domagał się wyrwania sztuki ze sztywnych ram realizmu i naturalizmu, oderwania jej od rzeczywistości. Jak pisał
Co sprawia, że fascynują nas biblijni złoczyńcy? W swoich rozważaniach możesz podeprzeć się znajomością utworów literackich z różnych epok. Przypomnij sobie biblijnych złoczyńców, ich czyny, funkcjonowanie tych postaci w kulturze. Na czym polegało czynione przez nich zło. Nie bój się prezentowania własnych sądów – jeżeli według Ciebie etykietka złoczyńcy, zbrodniarza czy łotra, która przylgnęła do danego bohatera, jest niesprawiedliwa, napisz o tym! Znajomość poezji i prozy różnych epok, dzieł poetów i prozaików często patrzących na danego
„Młodości! orla twych lotów potęga, jako piorun twoje ramię.” (Adam Mickiewicz). Dlaczego bohaterami literatury romantyzmu są tak często ludzie młodzi? Temat pozwala na dość dużą swobodę – choć nie obejdzie się bez przywołania wybranych bohaterów literackich, możesz także podzielić się własnymi refleksjami. Dlaczego młodość jest tak ważnym etapem w życiu człowieka? Dlaczego romantycy (a także współcześni pisarze) tak chętnie bohaterami swoich dzieł czynią ludzi młodych? Co ich pociąga w młodości? Na te wszystkie
„Wolność nie istnieje – to tylko pragnienie duszy” (Emile Henriot). Jeśli rzeczywiście człowiek jest niewolnikiem, to co jest naszym panem? Twoje refleksje na temat literackich bohaterów, których życie dowodzi, że człowiek to istota zależna. Zastanów się, jak interpretować cytat, co oznacza w nim słowo wolność. Na pewno nie niepodległość! Cel pracy: pokaż, że człowiek jest uzależniony od najróżniejszych „sił wyższych”. Wolność oznacza tu panowanie nad swym życiem, samokontrolę, a zniewolenie – na przykład
Wizerunek matki w utworach średniowiecznych – ukaż go na wybranych przykładach. Komentarz Temat nie jest trudny. Jak się zapewne domyślasz, najczęściej prezentowaną matką będzie Maryja – matka Zbawiciela, matka wszystkich ludzi, która wstawia się za nami u swego Syna, na której pomoc i opiekę możemy liczyć – zupełnie jak w przypadku „zwyczajnej” matki. Ten motyw często funkcjonuje w literaturze. Zwykle matka jest szczerze oddana swoim dzieciom, kształtująca ich postawy i osobowość. Razem z nimi
Przedstaw i oceń Konrada z III części Dziadów jako bohatera romantycznego i oceń jego postawę. Uwaga! Przypomnij sobie schemat biografii i cechy bohatera romantycznego: młody, wrażliwy poeta nieszczęśliwie zakochany niezrozumiany przez świat przechodzi przemianę wewnętrzną, zazwyczaj w powiązaniu z niewyjaśnioną próbą samobójstwa niejasna kondycja po samobójczej próbie walczy w imię idei nie znamy jego dalszych losów Rada 1. Zastanów się, kim właściwie był Konrad? nieszczęśliwym kochankiem o urażonej dumie? bohaterem? pyszałkiem? szaleńcem? geniuszem? patriotą? Rada 2.
Czy bohaterowie literaccy pozytywizmu potrafią kochać? Odpowiedz, odwołując się do dziejów kilku wybranych postaci. Wstęp – miłość w kontekście założeń ideowych pozytywizmu Pytanie postawione w temacie wydaje się zasadne i mało zaskakujące. To w romantyzmie wieszczowie opiewali wielkie uczucia, uczynili z miłości jedną z najważniejszych wartości w życiu, a jednocześnie utrwalili pewien charakterystyczny sposób myślenia o niej. Miłość romantyczna znaczy – sentymentalna, idealistyczna, bezgraniczna (Karusia traci zmysły po śmierci ukochanego Jasia), najczęściej niespełniona i nierzadko prowadząca do tragedii (przykładem mogą
Oda do młodości Adama Mickiewicza – hymn młodych romantyków czy echo klasycyzmu? Oda to gatunek wywodzący się z greckiej literatury antycznej. Charakteryzuje się podniosłym stylem; na ogół jest w niej obecny podmiot zbiorowy. Znane ody starożytne to Ody olimpijskie Pindara; odami zwano też pieśni Horacego. Był to jeden z ulubionych gatunków klasyków warszawskich. Zwykle miały one charakter okolicznościowy i kierowane były do wybitnych osobistości – powstało bardzo wiele tego typu utworów ku czci Napoleona
Uwielbienie Stwórcy na kartach Biblii i w wybranych późniejszych utworach. Komentarz Temat wymaga przekartkowania Księgi Psalmów i niezłej orientacji w poezji. Prawdziwe wyzwanie. Podstawowe pytania, które trzeba sobie zadać: za co biblijni autorzy i późniejsi twórcy chwalą Boga? W jaki sposób oddają Mu chwałę? Za co Mu dziękują? Elementy pochwały Stwórcy mogą zawierać także psalmy dziękczynne i błagalne. Skup się jednak na Księdze Psalmów i kilku wybranych jej fragmentach. Powołaj się na autorytety Psalmy to niepowtarzalne zjawisko kulturowe;
Obrazy miłości w utworach średniowiecznych. Komentarz Można się domyślać, że chodzi o miłość łączącą kobietę i mężczyznę, nie zaś miłość człowieka do Boga, władcy do narodu czy matki do dziecka. Takich dzieł nie będzie wiele – możemy bazować właściwie tylko na historii wielkiego uczucia Tristana i Izoldy, najsłynniejszej pary kochanków w literaturze średniowiecznej. Nic dziwnego, skoro małżeństwa zawierane były często z rozsądku (małżeństwa dynastyczne), wola młodych ludzi wstępujących w związki małżeńskie nie miała większego znaczenia. To rodzice
Interpretacja porównawcza wierszy Moja piosnka [II] Cypriana Kamila Norwida i Smutno mi, Boże Antoniego Słonimskiego. Cyprian Kamil Norwid Moja piosnka [II] Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba Podnoszą z ziemi przez uszanowanie Dla d a r ó w Nieba… Tęskno mi, Panie… * Do kraju tego, gdzie winą jest dużą Popsować gniazdo na gruszy bocianie, Bo wszystkim służą… Tęskno mi, Panie… * Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony Są – jak odwieczne Chrystusa
Zinterpretuj wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego pt. Modlitwa III. Odpowiedz, o co prosi nadawca wypowiedzi poetyckiej. Krzysztof Kamil Baczyński Modlitwa III jeżeli życie tak nas odstało i nie doleci żadne wołanie, odbierz nam, Panie, ten proch – nie ciało, śmierć daj nam, Panie. jeżeli skrzydła dzieci maleńkich poobcinają, zamienią w kamień, odbierz nam ziemię spod stóp przeklętych, w glinę nas zamień. jeżeli konać nam tak kazałeś z twarzą pod butem, z
