LICEUM
Omów założenia filozofii genezyjskiej. W 1843 roku Słowacki uznał, iż praktyki Andrzeja Towiańskiego nie mają nic wspólnego z wartościami filozofii mistycznej i odszedł z Koła Sprawy Bożej. W czasie letnich wakacji w Pornic nad Adriatykiem napisał Genesis z Ducha i w ten sposób sformułował własny system filozoficzny. Od tytułu dzieła został on nazwany genezyjskim. Opierał się na przekonaniu, że „wszystko przez Ducha i dla Ducha stworzone jest, a nic dla cielesnego celu nie istnieje”. Słowacki wyszedł z założenia, iż na
Odnajdź cytaty w tekstach utworów Kochanowskiego, które świadczą o zmianie światopoglądu poety. PRZED ŚMIERCIĄ URSZULKI Los U Fortuny to snadnie, Że kto stojąc upadnie. (Pieśń IX z Ksiąg pierwszych) Obraz Czarnolasu Komin wkoło obsiądziemy. Tam już pieśni rozmaite, Tam będą gadki pokryte, Tam trefne plęsy z ukłony, Tam cenar, tam i goniony. (Pieśń świętojańska o sobótce) Religia Bądź na wieki pochwalon, nieśmiertelny Panie! Twoja łaska, Twa dobroć nigdy nie ustanie. Chowaj, nas
Jan Kochanowski wprowadził do poezji polskiej nowy typ wiersza. Jaki to wiersz i na czym polegało nowatorstwo Kochanowskiego? Do czasów Kochanowskiego w poezji polskiej obowiązywał tak zwany wiersz zdaniowy (jedno zdanie lub samodzielna część składniowa). Jan Kochanowski wprowadził do literatury polskiej i utrwalił w niej nowy typ wiersza – wiersz sylabiczny. Najważniejsze cechy tego wiersza to: stała liczba sylab w poszczególnych wersach, średniówka w stałym miejscu w wersach dłuższych niż ośmiosylabowe, stały akcent paroksytoniczny (na przedostatniej
Jan Kochanowski nazywany był polskim Horacym, gdyż czerpał natchnienie i wątki z twórczości starożytnego poety. Co Kochanowski pisał o nieśmiertelności sławy poetyckiej? Zrób krótką notatkę. Pieśń XXIV (Księgi wtóre) Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony… Od razu przychodzi na myśl inny utwór – pieśń Horacego Do Mecenasa zaczynająca się od słów: Niezwykłe mając i niekruche skrzydła wzlecę poeta z dwóch natur złożony. Czy Kochanowski popełnił plagiat? Nie! Jak prawdziwy renesansowy humanista wzorował się
Jak Tetmajer postrzega rolę artysty w Evviva l’arte? Tetmajer przedstawia artystę w tym wierszu dualistycznie. Z jednej strony to człowiek stojący ponad społeczeństwem, dumny ze swojego talentu. Czuje się wybrańcem, kapłanem sztuki przez wielkie „S”. Deklaruje pogardę dla dóbr materialnych i stylu życia nastawionego na konsumpcję, który reprezentowali filistrzy. Mówi, że najważniejszymi wartościami dla niego jest twórcza wolność i sława. W tym sensie wiersz Tetmajera jest manifestem postawy artystowskiej, nadaje artyście, poecie bardzo wysoką rangę
Czy brzydota może być piękna? Rozważ ten problem, odnosząc się do Padliny Charles’a Baudelaire’a. Na pytanie zawarte w poleceniu można by odpowiedzieć przekornie: w wierszu pt. Padlina nie mamy do czynienia z brzydotą. Utwór jest piękny, kunsztowny, pełen niespodzianek. Poza tym jest to swego rodzaju wyznanie miłosne – czyż zapewnienie o trwałości uczuć do kobiety, mimo (to delikatne określenie) skutków działania okrutnego czasu może być „brzydkie”? Przy lekturze wiersza Baudelaire’a nie towarzyszą nam przecież
Czy Konrad z III części Dziadów i „ja” liryczne z hymnu Dies irae Kasprowicza reprezentują podobną postawę? Możesz zacząć od potwierdzenia tezy sugerowanej przez temat. Możesz również wyrazić swoje wątpliwości. Kreacje obydwu postaci i ich postaw są w pewien sposób podobne, ale można też odnaleźć między nimi zasadnicze różnice. Podobieństwa Obaj bohaterowie liryczni prezentują postawę prometejską. Buntują się przeciwko Bogu w imieniu cierpiących i niesprawiedliwie potraktowanych ludzi. Nie akceptują losu człowieka skazanego przez Boga
Odwołując się do wiersza Krzysztofa Baczyńskiego Pokolenie, odpowiedz, jakie zagrożenia moralne stwarza wojna. Jaki to miało wpływ na pokolenie Kolumbów? Wojna to czas, w którym ludźmi kieruje przede wszystkim pragnienie przeżycia. Starają się o to wszelkimi sposobami, które nie zawsze są etyczne. Na co dzień obcują ze śmiercią i nierzadko muszą patrzeć na śmierć swoich najbliższych. W ten sposób tracą wcześniejszą wrażliwość. Poza tym wojna uczy bezlitosnej zemsty. Baczyński dostrzega te zagrożenia moralne –
Wojna w poezji Krzysztofa Baczyńskiego Czy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego możemy określić mianem katastrofisty swojego pokolenia? Wstęp Według Szkolnego słownika terminów literackich katastrofizm to tendencja w literaturze, wyrażająca przekonanie o nieuchronnym rozpadzie tradycyjnych wartości, nadciągającej zagładzie a nawet – zbliżającym się końcu świata. W pewnym stopniu katastrofistami byli dekadenci, poza tym prąd wyraźnie zaznaczył się w twórczości poetów z lat trzydziestych XX wieku. Józef Czechowicz, Czesław Miłosz, Jerzy Zagórski czy Aleksander Rymkiewicz przepowiadali naszej cywilizacji wręcz apokaliptyczną
Różewicz o wojnie i cywilizacji Zmory wojny i cywilizacji w poezji Tadeusza Różewicza. Wstęp Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 r., należy więc do pokolenia Kolumbów. Jego młodość przypadła na koszmarne lata wojny i okupacji. Jako młody chłopak nie mógł normalnie uczyć się czy pracować – jego startem w dorosłość była walka w partyzanckich oddziałach AK. Rozwinięcie To naprawdę koszmarne doświadczenie – ciągły starach przed własną śmiercią, rozpacz po śmierci najbliższych, głód, rany. I konieczność strzelania do innych
Potop Henryka Sienkiewicza 1. Potop to powieść historyczna. Jakie wydarzenia historyczne opisane w tej powieści możesz wymienić? Do wydarzeń historycznych w Potopie należą: pospolite ruszenie pod Ujściem, poddanie Wielkopolski pod panowanie Karola Gustawa; uczta w Kiejdanach i uznanie zwierzchnictwa szwedzkiego nad Litwą, bunt części chorągwi przeciw hetmanowi; zajęcie przez Szwedów Warszawy; obrona Jasnej Góry przed Szwedami; wypadki dotyczące Jana Kazimierza: jego ucieczka na Śląsk, powrót króla na wieść o walce Polaków z najeźdźcą, lwowskie śluby Jana
To od wstępu właśnie zaczyna się lekturę całości. Po przeczytaniu pierwszych zdań nauczyciel albo się zniechęci, a nawet uprzedzi do całej reszty, albo przeciwnie, zainteresuje się, pomyśli: nareszcie coś intrygującego, nieszablonowego – i zechce się dowiedzieć, co będzie dalej. A zatem dzięki wstępowi możesz zyskać wiele punktów, lecz równie wiele stracić. Dlatego warto mu poświęcić trochę czasu, a najlepiej przygotować go sobie na brudno. We wstępie Powinieneś jak najlepiej „sprzedać” siebie: dowieść, że myślisz
Udowodnij, że „Faust” jest dziełem uniwersalnym. Już zakład między Bogiem a szatanem (Prolog w niebie) sugeruje, że dzieło to ma wymowę ponadczasową; jego tematem będzie kondycja człowieka, jego odwieczne tęsknoty i marzenia. Bóg w czasie tej rozmowy wypowiada ważne słowa dotyczące natury człowieka. Przyznaje mu prawo do popełniania błędów, pod warunkiem jednak, że jest aktywny, rozwija się, szuka nowych rozwiązań i możliwości. Te słowa brzmią: „Dopóki błądzi, dąży człowiek”. To przesłanie dla ludzi wszech czasów.
Napisz notatkę o Transakcji wojny chocimskiej Wacława Potockiego. Utwór dotyczy wojny z Turkami w 1621 roku, ze zwycięską bitwą pod Chocimiem. W zasadzie utwór jest swobodnym przekładem dziennika prowadzonego przez Jakuba Sobieskiego, uczestnika tej wojny oczywiście, a zarazem ojca króla Jana III. Transakcja – znaczy przebieg. Na wydrukowanie czekała Transakcja wojny chocimskiej niemal 200 lat! Jest to przykład polskiego eposu heroicznego. Potocki opisuje rycerską przeszłość Polaków zwyciężających Turków. Dzieło jest
Dramat Polaka i poety w Wielkiej Improwizacji. Przesłanie Wielkiej Improwizacji. Jak rozumiesz sens utworu? Jak zacząć? Mottem Cytat umieszczony na początku wypracowania pełni rolę motta. Jest to dobry sposób rozpoczynania pracy, ponieważ od razu wskazuje na znajomość literatury, a ponadto pozwala oryginalnie wejść w temat, wzbudzając zainteresowanie czytającego. Motto nie musi pochodzić z omawianego utworu, ważne jednak, by łączyło się z tematem pracy lub jej ideą przewodnią. Jeżeli pochodzi z innego utworu, należy pamiętać o wyraźnym
Jak ukazane zostało powstanie styczniowe w utworach Stefana Żeromskiego? Jak zacząć? Nie streszczaj życiorysu Żeromskiego, nie wymieniaj jego najważniejszych dzieł. Skróć swoją mękę i przejdź od razu do meritum. Przykład Powstanie styczniowe to ważny temat w literaturze pozytywizmu i – jak się okazuje – pojawiający się także w epoce Młodej Polski. To niezwykle istotny temat dla Stefana Żeromskiego, który pisze o powstaniu z szacunkiem, ale jednocześnie „odbrązawia” je. Nie ma u niego wspólnej mogiły, w której pochowani są
Ideał władcy, ascety i rycerza należał do epoki poprzedniej. W renesansie zaczęto głosić nowe postawy i kuto wzorce godne naśladowania. Oto one. Wzór ziemianina Bohater Żywota człowieka poczciwego Mikołaja Reja Rozważnie gospodaruje i zarządza majątkiem. Dba o umiar i harmonię życia. Jest zapobiegliwy, ufa rozumowi i naturze, dba o rodzinę, czeladkę, jest spokojny o przyszłość. Nie jest zbyt uczony. Pouczenia Reja dotyczą także wychowania młodzieży, ożenku i pożytków ze starości. Ideał patrioty Antenor z Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego
„Musimy nauczyć się żyć obok siebie…” Literatura współczesna wobec tragedii Holokaustu i zjawisk świadczących o rasizmie i nietolerancji w życiu narodów XX wieku. Wiek XX, zamykający drugie tysiąclecie naszej ery, stał się najtragiczniejszym stuleciem w dziejach ludzkości. Jej wielką hańbą! Podłożem tych wielkich tragedii była choćby wielka fala rasizmu lat trzydziestych i czterdziestych, który w wielu punktach globu hańbi ludzkość jeszcze obecnie. Także Holokaust – bestialskie wymordowanie w czasie ostatniej wojny blisko połowy populacji żydowskiej
Tragizm pokolenia Kolumbów na przykładzie wybranego utworu Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Wykorzystaj! Baczyński o sobie: Ja żołnierz, poeta, czasu kurz. Baczyński o swoim pokoleniu: Tak się dorasta do trumny, jakeśmy w czasie dorośli. Różewicz o pokoleniu: Zapomnijcie o nas nie pytajcie o naszą młodość zostawcie nas. (Zostawcie nas) Borowski o pokoleniu: Zostanie po nas złom żelazny i głuchy, drwiący śmiech pokoleń. (Pieśń) Jak zacząć? Od nawiązania do swojego pokolenia i do zjawiska
„Trzeba walczyć i nie padać na kolana” – kto jest według Ciebie przykładem największego heroizmu i obrony godności ludzkiej? (Bohaterowie literatury współczesnej w obronie godności człowieka) Jak zacząć? Od nawiązania do poezji Zbigniewa Herberta! Będzie to bardzo dobry i efektowny wstęp, nawet jeśli temat życzyłby sobie bohaterów z samej prozy. Dlaczego? Bo nie ma dobitniejszej pochwały tzw. postawy wyprostowanej niż w Przesłaniu Pana Cogito. Przykład – wstęp: „Idź wyprostowany wśród tych
