Wypracowania z renesansu
Hamlet, Laertes, Fortynbras – różni ludzie w podobnych sytuacjach. Porównaj bohaterów. Propozycja: Wszyscy trzej są młodymi ludźmi zmuszonymi przez los do dokonania zemsty. Hamlet ma pomścić ojca, którego zabił podstępnie własny brat. Laertes powrócił do Elsynoru na wieść o zabiciu ojca przez księcia Danii. Wkrótce dowiedział się też o szaleństwie i samobójczej śmierci swej siostry Ofelii. Uznał, że także za to odpowiedzialny jest Hamlet. Fortynbras również stracił ojca, a na tronie zasiadł jego stryj. Książę
Akt I Wyjaśnia, jak doszło do zbrodni. W scenie 1, na wrzosowisku widzimy trzy czarownice (Siostry Losu). Zamierzają ukarać kobietę, która zawiniła wobec jednej z nich. Jest nią lady Makbet, a kara ma dosięgnąć nie tylko ją, lecz spaść na jej rodzinę. Okolice Forres. Bitwa między wojskami króla Szkocji Dunkana a zbuntowaną szlachtą. Walka jest wyrównana, dopiero brawurowy atak Makbeta przechyla szalę zwycięstwa na stronę prawowitego króla. Gdy po zakończonej bitwie Makbet i jego
Jak można odczytać pojawiające się w dramacie postacie wiedźm? Po pierwsze: obrazują potęgę sił nadprzyrodzonych, których moc jest daleko większa od możliwości człowieka. To właśnie one, a nie my sami, nadają ostateczny kształt naszemu życiu i są siłą sprawczą wielu ludzkich zachowań. Po drugie: symbolizują zło świata, które mieszka poza ludzką naturą. Jednak człowiek jest w nie uwikłany bo mimo że go nie akceptuje, podlega jego prawom. Po trzecie: symbolizują ciemne myśli Makbeta i jego
Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem – Rej jako obserwator – prześmiewca – szermierz nowych idei. W Krótkiej rozprawie… Mikołaj Rej ujawnił talent do wnikliwej obserwacji świata, wychwytywania jego sprzeczności i kwitowania ich rubasznym humorem. Utworowi nadał kształt udramatyzowanej sceny, w której występują przedstawiciele trzech stanów społecznych ówczesnej Rzeczypospolitej: szlachty, duchowieństwa i chłopstwa. „Powiadacze”, jak nazywa ich autor, wiodą ze sobą polemiczny dialog, odsłaniający napięcia klasowe, krytykujący
Jego rola w literaturze polskiej Kochanowski zaadaptował na potrzeby poezji polskiej wiele gatunków starożytnych, takich jak tren, poemat biblijny. Już za życia uchodził za klasyka i wielkiego twórcę. Był autorytetem nie tylko literackim, ale i moralnym. U tego wielkiego poety możemy mówić o humanizmie tragicznym – ten rodzaj humanizmu widać w Trenach, gdzie po załamaniu się światopoglądu następuje jego odbudowanie – ale jest to humanizm dojrzalszy, bardziej otwarty na cierpienie i ból. Badacze określają twórczość Kochanowskiego
Jaką filozofię zawarł Jan Kochanowski w pieśniach i fraszkach? Kochanowski w swojej twórczości łączył filozofię starożytnych: epikureizm i stoicyzm z chrześcijańską wiarą w Boga. Zaufaj Bogu! – Bóg był dla Kochanowskiego opiekunem człowieka, który dla niego stworzył wspaniały świat. Stwórca to Artysta i Mistrz, a stworzone przez niego dzieło jest doskonałe, dlatego człowiek powinien je pielęgnować. Szczęście daje człowiekowi spokojne życie w domu rodzinnym: „Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym, A ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym, Pożywieniem ućciwym,
Na podstawie Trenów Jana Kochanowskiego sporządź pisemny portret Urszulki. Powszechnie twierdzi się, że Urszulka jest główną bohaterką Trenów. Ale czy na pewno? Niektórzy badacze twierdzą, że głównym bohaterem jest jednak zrozpaczony ojciec. Zauważ, że nie da się opisać Urszulki, nie nawiązując do jej ojca. Dziewczynka jest główną bohaterką cyklu. Według niepocieszonego ojca przejawiała one niezwykłe, jak na ten wiek, talenty literackie. W Trenie XII porównuje ją do najsłynniejszej starożytnej poetki greckiej
Według jakich kryteriów możemy podzielić fraszki Kochanowskiego? Podaj przykłady różnego typu fraszek i przykłady konkretnych utworów. Ze względu na temat, jaki podejmują fraszki, możemy je podzielić na: autobiograficzne, np. Do gór i lasów, Na dom w Czarnolesie autotematyczne (czyli wiersze o pisaniu wierszy), np. Ku Muzom, Do fraszek, O fraszkach filozoficzno-refleksyjne, np. O żywocie ludzkim, Do snu biesiadne, np. O doktorze Hiszpanie, Za pijanicami miłosne, np. O miłości, Do Hanny, Do Magdaleny religijne, np. Modlitwa o deszcz, Do Pana, Na
O fraszkach Jana Kochanowskiego można powiedzieć, że mają renesansowy charakter. Co to według Ciebie znaczy? Podaj konkretne przykłady fraszek, które realizują założenia epoki. Początek: Fraszki, które napisał Jan Kochanowski, to poetycki zapis ówczesnej epoki, jej humanistycznych ideałów, jej obyczajów i typowej dla renesansu uczuciowości. Wyłania się z nich obraz człowieka renesansu, który afirmuje życie, bawi się, ale i rozmyśla nad życiem i światem. We fraszkach możemy znaleźć nawet refleksje egzystencjalne. W rozwinięciu podaj konkrety. Fraszki
Przedstaw Pieśni Jana Kochanowskiego jako wyraz filozofii życia poety. Na początek – o poecie Jan Kochanowski, poeta doctus, przez sobie współczesnych nazywany „kochaniem wieku”, powszechnie uznany za najwybitniejszego poetę nie tylko Polski, ale i Słowiańszczyzny. Przejdź do konkretów Zbiór Pieśni Jana Kochanowskiego ukazał się w 1586 roku już po śmierci poety. Składał się on z dwóch, liczących każda po dwadzieścia pięć pieśni, ksiąg oraz dołączonej do nich Pieśni świętojańskiej o sobótce. Można pozwolić sobie
Jan Kochanowski i Mikołaj Sęp Szarzyński przetłumaczyli ten sam psalm – De profundis clamavi… Po lekturze obydwu tłumaczeń spróbuj ocenić, jakie są zasadnicze różnice między światopoglądem tych autorów. Jak zacząć? Można by wspomnieć, że omawiany utwór to jeden z najsłynniejszych i najczęściej tłumaczonych psalmów, przypisywanych królowi Dawidowi. Jego wersje mogą się różnić nawet w znaczący sposób, w zależności od epoki i religijności tłumacza. W tym przypadku mamy do czynienia z tłumaczeniami późnorenesansowymi. Różnice nie będą może zaskakujące,
Makbet był człowiekiem o ogromnej wrażliwości i wyobraźni. Analizował stany własnej duszy i zmiany, jakie w nim zachodziły, dręczyło go poczucie winy. To bohater niemal tak refleksyjny i wrażliwy jak inny bohater dramatu Szekspira, królewicz Hamlet. Makbet ujmuje dojrzałością przemyśleń i ich piękna forma. Przemawia pięknym, niemal poetyckim językiem. Nawet gdy przegrał już wszystko, zmienił się w podejrzliwego i ponurego tyrana, stracił żonę i za parę chwil straci życie, wygłasza
W pierwszej chwili lady Makbet może wydawać się amoralna i demoniczna. Tak naprawdę jednak jest to postać niejednoznaczna. Na pewno bardzo kocha męża – dlatego pragnie wywyższenia ukochanego człowieka. Jest pewna, że Makbetowi szczęście zapewni korona. Zdobycie władzy, jak myśli, okaże się także dobre dla ich małżeństwa. Ona niemal cudem ocala Makbeta przed zdemaskowaniem na uczcie i troszczy się o jego wypoczynek. Wbrew pozorom jest godna współczucia – bo mimo
Hamlet jest bohaterem niejednoznacznym, który nie podlega jednoznacznej ocenie. Jest wyjątkowym człowiekiem o bardzo bogatej, skomplikowanej osobowości. Zagrać Hamleta to prawdziwe wyzwanie dla aktorów i sprawdzian ich aktorskich umiejętności. I prawdziwe szczęście… Ilu aktorów, tyle interpretacji tej postaci. Hamlet to ważny bohater, gdyż takich emocji jak on doświadcza każdy z nas – waha się, nie umie podjąć decyzji, szarpie się i cierpi z tego powodu… Z tym bohaterem może identyfikować
Tragedia antyczna a dramat renesansowy. Tragedia antyczna wywodzi się z obrzędów religijnych ku czci Dionizosa. Śpiewano wówczas pieśni pochwalne zwane dytyrambami, z których rozwinęła się z czasem tragedia, gdy koryfeusz (przewodnik chóru) jako pierwszy aktor zaczął dialog z chórem. Cechy gatunku: Tragizm stanowiący istotę tragedii i określający koncepcję losów bohaterów. Według Juliusza Kleinera (literaturoznawcy) to konflikt wartości niezdolnych do współistnienia. Na tragizm składają się: starcie równorzędnych racji moralnych, splot nieszczęśliwych okoliczności, dysproporcja między winą i karą, bohater
Czym jest miłość? Jaki jest jej wpływ na człowieka? Omów temat na podstawie Romea i Julii Szekspira, wykorzystaj wnioski z załączonego fragmentu utworu (zwróć uwagę na występujące w obrazie miłości środki językowe). Benwolio Niestety! Czemuż, zdając się niebianką, Miłość jest w gruncie tak srogą tyranką? Romeo Niestety! Czemuż, z zasłoną na skroni, Miłość na oślep zawsze cel swój goni! […] W grze tu nienawiść wielka, lecz i miłość. O! Wy
Prześledź uczucia i refleksje Makbeta na podstawie aktu V, sceny 5. Odwołując się do znajomości losów Makbeta, scharakteryzuj przemiany postaw bohatera. AKT V, SCENA 5 (Uwaga, najważniejsza scena Makbeta!) Dunzynan. Wewnątrz zamku. Makbet, Sejton i Żołnierze wchodzą z muzyką i z chorągwiami. Makbet Zatknijcie sztandar na wałach. Wciąż słychać Ten przeraźliwy okrzyk: Idą! idą! Warowny zamek nasz szydzi z ich groźby. Niech go oblegną, niechaj leżą pod nim, Dopóki głód i mór ich nie wytępią. Gdyby
Istota tragizmu w dramatach Williama Szekspira. Analiza tematu Twoje zadanie polega na odpowiedzeniu na pytanie: na czym – według Szekspira – polega tragizm życia ludzkiego. Zastanów się także, co w Szekspirowskiej koncepcji tragizmu ma rodowód starożytny, a co jest jego własną innowacją? W swojej pracy możesz wykorzystać: Hamleta, Makbeta, Romea i Julię oraz Króla Leara. Propozycje wstępu 1. Zacznij od przedstawienia klasycznej koncepcji tragizmu i tragedii. Starożytni twórcy (na przykład Sofokles w Antygonie i Królu Edypie) przedstawiali
Na podstawie poniższego fragmentu dramatu udowodnij, że Makbeta można nazwać bohaterem tragicznym. Ukaż jego tragedię w kontekście losów 2-3 innych bohaterów literackich, opanowanych żądzą władzy. MACBETH (…) Niczym król, jeśli król nie jest bezpieczny. Lęk przed Banquiem Głęboko utkwił we mnie, a królewskość Jego natury winna ów lęk budzić. Pełen odwagi jest, a przy niezłomnym Usposobieniu posiada też mądrość, (…) Prócz niego żaden z ludzi mnie nie trwoży. Mój geniusz
Poezja Jana Kochanowskiego wobec zagadki losu i nieuchronności śmierci. Omów zagadnienie odwołując się do konkretnych utworów. Renesans kojarzy nam się z czasem optymistycznej wiary w siłę człowieka, w którym rzeczywistość jest całkowicie uporządkowana przez prawa rozumu. Jednakże nie wszystkim umysłom tej epoki świat jawił się w tak kolorowych barwach. Przez całe odrodzenie humanistycznej refleksji nad losem człowieka towarzyszy sceptyczne przekonanie o przypadkowości ludzkich wyborów i nieuchronności śmierci. Analiza tematu Twoje zadanie polega na analizie tych mniej optymistycznych
