GIM Pytania i odpowiedzi
Pieśń o Rolandzie Co to są chansons de geste? Ten tajemniczy zwrot wymawiamy równie pięknie, jak piszemy: [szansą de żest]. Dosłownie tłumacząc, były to pieśni o czynach bohaterskich. Bohaterowie tych utworów to postacie historyczne i legendarne, a wydarzenia historyczne przeplatają się z elementami fantazji. Odnaleźć można wątki baśniowe: czarownice, olbrzymy, złe karły i potwory, które rycerz umiał zawsze pokonać. Pieśni o czynach były jednym z najpopularniejszych gatunków epickich w średniowieczu. Układali je średniowieczni muzycy i wędrowni śpiewacy. Niemal każdy
Kto jest głównym bohaterem Siłaczki? Bohaterów jest dwoje. Pierwsze miejsce przynależy Stasi Bozowskiej – nie tylko ze względu na to, że jest bohaterką pozytywną, ale głównie dlatego, że to ją zamieścił w tytule i nazwał „siłaczką” Stefan Żeromski. To zresztą nazwa pełna szacunku dla tej szlachetnej postaci. Obarecki nie jest już ani pozytywny, ani szlachetny. Ale to jego losy śledzimy, to on wspomina przeszłość swoją i Joasi, to jego decyzje oceniamy. Zauważmy, że
Mały Książę Jaki narrator występuje w utworze? Jest to narrator pierwszoosobowy. Przedstawia zdarzenia, opowiada o tym, co go spotkało sześć lat temu, a wszystko zaczyna się od lądowania na pustyni Saharze i spotkania chłopca – Małego Księcia. Dlaczego narrator musiał lądować na Saharze? Musiał sam naprawić samolot, bo inaczej czekała go śmierć z głodu i pragnienia. Dlaczego pilot nie mógł liczyć na pomoc innych? Ponieważ leciał sam, nie było z nim żadnych
Jak to jest możliwe, że Niemcy, których widzieliśmy między sobą, którzy […] popełniali codziennie setki zbrodni, podłości, czynów nieludzkich, zdecydowanie ujemnych – ci sami ludzie mieli swoją „drugą stronę”, której nie widzieliśmy: normalne ludzkie życie, rodzinę, powiązania uczuciowe, że to byli nieraz idealni synowie, mężowie, w kręgu osób najbliższych nie różni od ludzi innych narodowości. Jaka jest geneza dramatu? Przez stulecia postrzegaliśmy Niemców jako ludzi niebezpiecznych, agresywnych, niemoralnych i zdolnych do
Kiedy rozgrywa się akcja Ziela na kraterze? Trwa od 1919 do 1946 roku (ale czasem następuje „cofnięcie się” w czasie – autor wspomnieniami sięga do lat swojej młodości). Są to lata ważnych zdarzeń historycznych, które przeżywamy razem z członkami rodziny Wańkowiczów: wojna polsko-rosyjska (1919-1920), obydwie wojny światowe, powstanie warszawskie. Jakie gatunki uznałbyś za typowo autobiograficzne? Dziennik i pamiętnik! Jakim gatunkiem literackim jest ta książka? Powieścią autobiograficzną. Co to znaczy, że
Kim jest autor książki? To Aleksander Kamiński (1903–1978) – pseudonimy: Bambaju, Juliusz Górecki, Kamyk; wybitny działacz harcerski. W czasie wojny był jednym z organizatorów Szarych Szeregów. Stał też na czele Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” (od grudnia 1940 do lipca 1944) – tam właśnie poznał się z Zośką, Rudym i Alkiem! Po wojnie był wiceprzewodniczącym ZHP, pracował jako wykładowca akademicki. Jest również autorem książek – Antek Cwaniak, Andrzej Małkowski, Zośka i Parasol. Jak powstała ta książka?
Co powiesz o kompozycji utworu? Wspomnienia pisarza przyjmują dziwną formę – pisane są ciągiem, bez podziału na rozdziały i tytuły. Tekst jest ciągły, bo autor założył sobie, że będzie wierny życiu, a życie to jednolite pasmo, nieprzerwane do momentu śmierci. Dlatego tekst pamiętnika nie jest poddany żadnym regułom kompozycyjnym. Mimo to utwór można nazwać tradycyjną nazwą – pamiętnikiem. Pamiętnik to wspomnienia wydarzeń, w których brał udział lub które obserwował autor, odtwarzane po upływie
Co wiesz o autorze Pana Tadeusza? Adam Mickiewicz (1798–1855) to chyba najpopularniejszy polski poeta, najbardziej znany z trzech wieszczów polskiego romantyzmu (obok Słowackiego i Krasińskiego). To poeta bardzo w literaturze polskiej znaczący. Od daty wydania jego tomu Poezji zawierającego Ballady i romanse (1822) liczy się początek polskiego romantyzmu! Inne znane utwory wieszcza to miedzy innymi kolejne części Dziadów, Grażyna, Konrad Wallenrod, wiersze liryczne, między innymi cykl mistrzowskich Sonetów krymskich i przede wszystkim Pan Tadeusz. Urodzony na
Opowieść wigilijna Kim był Karol Dickens? Angielskim pisarzem żyjącym w latach 1812-1870. Najbardziej znanym jego utworem jest Klub Pickwicka, książka”. Co wiesz o życiu autora Opowieści wigilijnej? Nie było łatwe. Musiał zarabiać na życie od dziecka, tułał się, był biedny. To wpłynęło na jego światopogląd. Kiedy toczy się akcja tego utworu? W XIX wieku. W wigilijny wieczór i bożonarodzeniowy poranek. Choć duchy pojawiały się przez trzy kolejne noce, tak naprawdę cała
Krzyżacy Henryka Sienkiewicza Kto jest autorem powieści Krzyżacy i co o nim wiesz? To Henryk Sienkiewicz (pseudonim Litwos), jeden z czołowych i najpopularniejszych polskich pisarzy pozytywistycznych, autor głośnych powieści historycznych, między innymi Trylogii (Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski) i Quo vadis. W 1905 roku został noblistą. Bohaterowie Sienkiewicza stali się ważnym punktem odniesienia dla pisarzy późniejszych epok, podobnie propagowane przez niego wzorce literackie i ideały. To Sienkiewicz kształtował w
Kto jest autorem Śmierci urzędnika? Co o nim wiesz? Antoni Czechow – słynny rosyjski autor dramatów i opowiadań. Jego sztuki są wystawiane do dziś z wielkim powodzeniem, były też filmowane na różnych kontynentach. Do jego najbardziej znanych sztuk należą Trzy siostry, Wiśniowy sad, Wujaszek Wania, Płatonow. Kiedy rozgrywa się akcja Śmierci urzędnika? Pod koniec XIX wieku w Rosji. W tym czasie krajem rządził car Aleksander III. To on rozpoczął akcję
Odyseja Kto jest autorem Odysei? Za autora tego dzieła uznaje się Homera. Kim był Odys? Syn Laertesa, króla Itaki. Był jednym z najdzielniejszych – po stronie Greków – bohaterów wojny trojańskiej. Cechy bohatera: przebiegłość, spryt, pomysłowość, zaradność, ciekawość świata, energiczność, dzielność, męstwo, odwaga, cierpliwość, wytrwałość, nieugiętość i jednocześnie bezwzględność. Czuł się odpowiedzialny za swych towarzyszy. Jako zwycięzca spod Troi uważał się za wielkiego bohatera, któremu należą się hołd, sława i bogactwa. Uwaga! W
Iliada Kto jest autorem Iliady? Homer – pierwszy epik naszej kultury. Żył na przełomie IX i VIII w. p.n.e. Pochodzenie i biografia Homera owiane są tajemnicą, pewne jest tylko imię. Najprawdopodobniej pochodził z greckiej wyspy Chios. Imię Homer oznacza ślepca, co dało podstawę do podań, że twórca był niewidomy. Kwestionowano jego istnienie i fakt, czy napisał dwa obszerne utwory epickie: Iliadę i Odyseję, lecz badania potwierdzają fakt, iż oba wielkie eposy są dziełem jednego człowieka.
Folwark zwierzęcy Co wiesz o autorze utworu? George Orwell (właściwie Eric Arthur Blair) – angielski powieściopisarz, eseista i publicysta żyjący w latach 1903–1950. Urodził się w Indiach, wykształcenie zdobył w Anglii, przez pewien czas pracował w Birmie dla Indyjskiej Policji Imperialnej. Wkrótce porzucił to zajęcie i powrócił do Anglii. Działalność literacką rozpoczął najpierw jako publicysta, pisząc eseje i felietony. Folwark zwierzęcy (1945) stanowi moment przełomowy w jego karierze pisarskiej. Dzięki
Balladyna Co wiesz o autorze Balladyny? To Juliusz Słowacki (1809-1849) przedwcześnie zmarły jeden z trzech wieszczów polskiego romantyzmu, autor słynnych wierszy takich jak Hymn czy Testament mój, dramatów. Emigrant, autor patriotycznych utworów, o niewątpliwym talencie poetyckim i dramatycznym. Główny rywal Mickiewicza. Z czym kojarzy Ci się tytuł Balladyna? To imię głównej bohaterki, wymyślone przez Słowackiego, przywołuje na myśl balladowy, baśniowy klimat. Czy świat przedstawiony w Balladynie wygląda na realistyczny czy baśniowy? Baśniowy, z powodu fantastycznych postaci –
Syzyfowe prace Jaka jest kompozycja Syzyfowych prac? Powieść jest zbudowana z 16 rozdziałów. Wszystkie są jakby zamkniętą całością. Akcja powieści jest pozbawiona intrygi, składa się niejako z kolejnych obrazów – epizodów, uporządkowanych chronologicznie. „Syzyfowe prace” są zbudowane na zasadzie narracji personalnej – pozycja narratora nakłada się na pozycję jednej lub więcej postaci, które są zaangażowane w opowiadaną historię, ale nie mówią o niej w pierwszej osobie. Gdzie toczy się akcja
Kto jest autorem tego utworu i co o tym autorze wiesz? William Szekspir (Shakespeare), angielski dramaturg, prawdopodobnie najbardziej znany na świecie autor utworów scenicznych. Urodził się prawdopodobnie 23 kwietnia 1564 roku w Stratfordzie nad rzeką Avon. Sporą część życia spędził jednak w Londynie. Był reformatorem teatru. Stworzył zupełnie nowy typ dramatu – dramat szekspirowski. Jego sztuki, zarówno tragedie, jak i komedie, pogłębione psychologiczne, poruszające, oddające największe dylematy człowieka są aktualne do dziś i z wielkim powodzeniem
Ballady i romanse Ballady jako gatunek literacki Ballady to utwory stojące na pograniczu epiki, liryki i dramatu. Z liryką łączy je to, że są pisane wierszem, rymowane, podzielone na strofy i wersy i bardzo skupione na wywoływaniu określonego nastroju, opisywaniu ludzkich uczuć. O epickości ballad świadczy to, że opisują całe historie, wydarzenia, a nie jedynie uczucia. Można spokojnie stworzyć plan ballady tak jak plan opowiadania czy powieści. Ballady mają narratora,
1. W jakiej epoce powstał ten utwór? W epoce romantyzmu. 2. Dlaczego jest to utwór nietypowy dla tej epoki w Polsce? Jest to lekka komedia o tematyce miłosnej. Powstała w czasach, gdy Polska była pod zaborami, a polscy wieszczowie pisali utwory o tematyce poważnej, patriotycznej. Niektórzy nawet zarzucali Fredrze, że poświęcił swój talent tematyce tak lekkiej i rozrywkowej w tych ciężkich czasach. Z tego powodu Fredro, skądinąd gorący patriota, na
Faraon Bolesława Prusa Gdzie i kiedy rozpoczyna się akcja Faraona? W starożytnym Egipcie, w XI w. przed Chrystusem, za rządów dwudziestej dynastii, w 33. roku panowania Ramzesa XII. W jaki sposób miody władca chce rządzić Egiptem? Pragnie odbudować jego potęgę dzięki zwycięskim wojnom, wzmocnić pozycję faraonów, a ograniczyć władzę kapłanów. Jest wrażliwy na cierpienie ludu i dlatego chciałby poprawić jego sytuację. Kim jest Beroes i jaki ma wpływ na politykę
