SIDEBAR
Bądź przygotowany na streszczenie opowiadania Pod oknami narratora dzieci wykrzykują bezsensowne wyliczanki o babie. Powoduje to zdenerwowanie narratora. Postanawia sprawdzić, czy słowa dzieci o babie trzymającej na cmentarzu nogi w kałamarzu mają coś wspólnego z rzeczywistością. Narrator udaje się na cmentarz. Faktycznie spotyka tam babę, która żali się na niewygodę (kałamarz jest mały, trudno zmieścić w nim nogi). Narrator postanawia działać – prosi dzieci (przekupując je gumą do żucia) o zmianę wierszyka i wymyślenie lepszego, wygodniejszego
Na podstawie fragmentów z podręcznika sporządź listę rzeczy zalecanych w życiu przez Mikołaja Reja w Żywota człowieka poczciwego. (PRACA W GRUPACH, DYSKUSJA) Każda z trzech grup analizuje fragment jednej księgi. Zapisujecie wartości, które uznacie za najważniejsze, np.: Umiar (we wszystkim). Czyste sumienie. Kierowanie się w życiu uczciwością. Rezygnacja z chorej ambicji, konkurencji. Odrzucenie chciwości. Uznanie za złe gniewu i alkoholizmu. Mieszkanie na wsi. Życie w zgodzie z naturą. Rodzina itp. Zapisujemy w punktach zalecany przez Reja „plan
Okazuje się, że powieść historyczna opisuje nie tylko wydarzenia, które miały miejsce w historii. Można się o tym przekonać, omawiając Faraona. Przypomnij sobie pojęcia Fikcja literacka – treść nieprawdziwa, zmyślona przez autora dzieła literackiego. W przypadku powieści historycznej jest to jednak treść prawdopodobna – powstała na podstawie wiedzy historycznej. Co może być fikcją literacką? Postacie – takie, które nie żyły naprawdę, ale są reprezentatywne dla opisywanego okresu historycznego (czyli zachowują się jak ludzie
Tego się naucz! Powinieneś umieć odpowiedzieć na podstawowe pytania: Dlaczego twórczość Tetmajera jest tak istotna dla Młodej Polski? Jaką filozofię ilustrują wiersze autora Końca wieku dziewiętnastego? Jakie motywy typowe dla epoki modernizmu zawiera ta poezja i co przesądza o ich młodopolskim charakterze? Temat pierwszy – dekadentyzm Smutek, melancholia, tęsknota, zniechęcenie, apatia, pesymizm, żal, bierność, inercja, niemoc … – oto nastroje, które zdominowały poezję Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Jednym słowem dekadencja. Wszechobecna
Geneza utworu 23 listopada 1876 roku w dzienniku The New York Times ukazała się notatka o polskim emigrancie Mieczysławie Siellawie – farmaceucie, który nagle popełnił samobójstwo. Historię tę rozwinął Julian Horain w warszawskiej Gazecie Polskiej, a Sienkiewicz niektóre jej elementy wykorzystał w opowieści o polskim emigrancie Skawińskim. Pochodzenie: polski żołnierz, uczestnik powstania listopadowego, po klęsce powstania emigrował. Wiek: około siedemdziesięciu lat. Wygląd: wyprostowany, ruchy świadczące o żołnierskiej przeszłości. Siwe włosy, niebieskie oczy, twarz
Planu wydarzeń 1. Matrymonialne plany pana Piotra. Pan Piotr, szlachcic, upatrzył sobie na żonę damę z sąsiedztwa. Jak mu się wydawało, kobietę piękną, mądrą i dobrze wychowaną. Nie pałał do niej wielkim uczuciem. O jego matrymonialnych planach zadecydowała chęć wzbogacenia się, przyłączenia do jego majątku czterech wsi przyszłej żony. 2. Intercyza. Już od pierwszych chwil małżeństwa pan Piotr przekonał się, że jego wybranka to wychowane w mieście rozkapryszone i ślepo zapatrzone w modę stworzenie. Główne punkty
Dyskusja Macie rozstrzygnąć, kto znajdzie więcej materiału do swoich badań – historyk średniowiecza czy badacz literatury? Jakich materiałów do badań będzie szukał w opowieści o rycerzach króla Artura historyk? Jakie będą efekty tych poszukiwań? Będzie poszukiwał informacji o królu Arturze i jego rycerzach, ażeby potwierdzić ich istnienie. Historyka nie przekonają o prawdziwości bohaterów nieprawdopodobne zdarzenia, które ich spotykają – cuda, dziwne postacie, działanie sił nadprzyrodzonych. Będzie poszukiwał odniesień czasowych. Historyk nie
Pierwsza część najbardziej znanej trylogii fantasy. Na lekcji będziesz analizował ją pod kątem postaw bohaterów. Dyskusja o przyjaźni Jaki powinien być przyjaciel? Szczery – nie powinien ukrywać swoich poglądów, ponieważ bolesna prawda jest lepsza niż miłe kłamstwa, nie powinien też nigdy okłamywać, powinien mieć odwagę przyznać się do swojego błędu, a także wskazać błędy przyjaciela. Wierny – w myśl zasady, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie, przyjaciel nigdy nie opuszcza w potrzebie. Jest w chwilach
Gatunek Balladyna jest dramatem romantycznym z elementami baśni poetyckiej. Mieszają się w nim wątki i wydarzenia fantastyczne (działania Goplany) z realistycznymi (ubogie życie wdowy), patetyczne (proces koronacji) z groteskowymi (koronacja Grabca), tragiczne (zbrodnie Balladyny) z humorystycznymi (Grabiec tłumaczący ludowi, jak przemieniono go w drzewo). Różny jest styl wypowiedzi poszczególnych postaci (np. styl matki i Aliny charakteryzuje się licznymi zdrobnieniami). Jest to baśń o władzy, pełna okrucieństwa, ale i refleksji moralnych,
Czas i miejsce akcji Alchemika Ponieważ Alchemik ma cechy paraboli (czyli przypowieści), dokładne umiejscowienie akcji w czasie i przestrzeni nie jest konieczne dla zrozumienia sensu utworu. Można jednak powiedzieć, że akcja toczy się w Andaluzji, później w Afryce (od Maroka do Egiptu) i trwa przez około dwa lata. Co to znaczy, że Alchemik jest powieścią kultową? Alchemik zyskał miano powieści kultowej ze względu na swą uniwersalną wymowę i ogromną sławę,
Czy można dochować wierności młodzieńczym ideałom? Punkt wyjściowy – młodzieńcze plany Stanisławy Bozowskiej i Pawła Obareckiego Stanisława i Paweł poznali się na jednym z ideologicznych spotkań u swoich wspólnych znajomych. Obarecki był wówczas studentem IV roku medycyny, a Stasia miała około 17 lat. Obydwoje byli bardzo biedni, a przez to bywali głodni i niedbale ubrani. Gdy Paweł poprosił Stasię o rękę, dziewczyna odrzuciła jego oświadczyny. Dlaczego? Dokładnie nie wiadomo. Może uważała, że miłość Pawła do niej jest złudzeniem,
Czym są Treny Jana Kochanowskiego? Przede wszystkim – przypomnij sobie, czym są treny. To utwory żałobne, pisane po czyjejś śmierci. Treny Jan Kochanowski napisał po śmierci swojej małej, ukochanej córeczki Urszulki – były lamentem po utracie najbliższej mu osoby. Cały cykl Trenów obejmuje 19 utworów – poznasz jednak zaledwie kilka wybranych. W podręcznikach najczęściej pojawiają się treny: V („Jako oliwka mała pod wysokim sadem”), VIII („Wielkieś mi uczyniła pustki w
Na podanym przykładzie omów sposób przedstawiania przyrody przez Adama Mickiewicza. Już ostatnie perły gwiazd zamierzchły i na dnie Niebios zgasły, i niebo środkiem czoła bladnie, Prawą skronią złożone na wezgłowiu cieni, Jeszcze smagławe, lewą coraz się rumieni; A dalej okrąg, jakby powieka szeroka, Rozsuwa się i w środku widać białek oka, Widać tęczę, źrenicę – już płomień wytrysnął, Po okrągłych niebiosach wygięty przebłysnął I w białej chmurce jako złoty grot zawisnął. Na ten strzał,
Rozpoznaj rodzaje komizmu występującego w Zemście. Komizm sytuacyjny Śmiech budzi cała sytuacja, scenka lub intryga. To miejsca, w których cała widownia w teatrze zazwyczaj głośno się śmieje. Przykład? Bitwa o mur, dyktowanie listu Dyndalskiemu czy wizyta Papkina u Rejenta. Dla ułatwienia – komizm sytuacyjny to typowe gagi, kiedy z powodu głupiej sytuacji wszyscy oglądający wybuchają śmiechem. Komizm postaci (charakteru) Tutaj źródłem śmiechu jest bohater – tak przedstawiony, że jego wygląd, charakter czy sposób bycia są karykaturalne.
Pamiętnik Pamiętnik nie jest trudny! Na pewno dużo łatwiejszy od rozprawki czy reportażu. Dużo bardziej swobodny niż protokół czy sprawozdanie. Dlaczego? Bo to Ty decydujesz, jakie sekrety powierzysz pamiętnikowi, o czym chcesz pisać. Czym się różnią? PAMIĘTNIK Zapisujesz w nim najważniejsze wspomnienia, swoje przemyślenia. Narracja jest pierwszoosobowa. Może być pisany na bieżąco (wówczas bardziej przypomina dziennik) lub z perspektywy czasu (np. kiedy dorosły człowiek opisuje swoje dzieciństwo). Nie musi opisywać
Oto sześć złotych porad przed egzaminem pisemnym: Jeśli w temacie pracy pojawia się termin – zawsze objaśnij jego znaczenie. Jeśli w temacie występuje słowo obraz, wizja, portret – zawsze zestaw cechy pojęcia, którego dotyczą. Jeśli nie wiesz, jak zacząć – usytuuj lekturę w czasie i epoce lub przytoczoną scenę w utworze (choć to trochę banalny pomysł). Praca powinna być trójdzielna – wstęp, rozwinięcie i zakończenie. Nigdy nie zapomnij o kilkuzdaniowym zakończeniu. Unikaj
Oskarżenie Podobnie jak list i przemówienie, oskarżenie jest formą wypowiedzi skierowaną do kogoś. Oskarżenie różni się od przemówienia tym, że musi być w nim zawarta informacja, kogo i o co oskarżamy! Przykładowe tematy: Dzisiejsza rodzina przestała być schronieniem i ostoją. Młodzież i dzieci wolą towarzystwo swoich rówieśników niż rodziców. Dlaczego? Rodzice i dzieci – oceń tę relację na podstawie obserwacji i przemyśleń. Początek – zwrot do słuchaczy: • Szanowni Państwo! • Panie i Panowie! • Sędziowie i Ławo Przysięgłych!
Istnieje wiele różnych przemówień. Może być przemówienie prezydenta (oficjalne) lub przemówienie okolicznościowe, na przykład na ślubie czy spotkaniu rodzinnym. Najkrótszym przemówieniem jest toast wznoszony na obiadach, przyjęciach – tych urzędowych i tych w gronie przyjaciół. A zupełnie innego rodzaju przemówieniem jest mowa pogrzebowa. Niejednemu wytrawnemu politykowi czy dyplomacie trudno ułożyć i wygłosić dobre przemówienie. Dlaczego? Bo przemówienie, ani to oficjalne, ani rodzinne, nie może być zbyt długie i nudne. W obu przypadkach istnieje obawa, że słuchacze
Filozofia życia Jana Kochanowskiego i jej aktualność w kontekście czasów współczesnych. Czy uważasz, że dziś można żyć według ideałów Jana z Czarnolasu? W temacie proszą Cię, byś odniósł współczesne życie do filozofii Jana Kochanowskiego. W tym celu przypomnij sobie utwory Jana z Czarnolasu: – pieśni, – fraszki, – treny. Zastanów się, jakie były główne elementy filozofii Jana Kochanowskiego: – stoicyzm, czyli postawa polegająca na zachowaniu spokoju wewnętrznego, hartu ducha i opanowania nawet w trudnych sytuacjach;
Miejsce akcji Bardzo wiele opisów przyrody spotykamy w utworach pozytywistów. Na przykład Henryk Sienkiewicz w powieści „W pustyni i w puszczy” zawarł opisy afrykańskich terenów, przez które wędrują Staś i Nel. Po latach reportaż o tych miejscach napisał Marian Brandys (Śladami Stasia i Nel). Czemu służą tego typu opisy? Po prostu pisarze przybliżają czytelnikom egzotyczne miejsca, o których piszą. Wymieniają nawet drobiazgowo miejsca, nazwy miejscowości, gatunki roślin. Czyni to książkę prawdopodobną i mocniej osadzoną w określonych realiach historycznych i geograficznych. To była
