SIDEBAR

Jak stosować stylizację?

Stylizacja – co to jest? Stylizacja to upodobnienie tekstu do innej wypowiedzi, nadanie mu charakterystycznego stylu. Celem stylizacji jest uczynienie tekstu bardziej prawdopodobnym (kiedy pisząc o ludziach dawnej epoki, sprawiasz, że mówią dawnym językiem) lub sparodiowanie innego tekstu (wówczas mówimy o pastiszu – kiedy poprzez naśladowanie stylu jakiegoś dzieła uzyskuje się efekt komiczny). Zapamiętaj! Archaizm – słowo stare, charakterystyczne dla dawnego języka, nieużywane współcześnie. Dialekt – określenie mowy typowej dla wsi danego

Jak poprawić styl wypowiedzi?

Jak poprawić styl? Jedną z metod jest używanie erudycyjnych terminów. A Analogia – równoległość, podobieństwo. Analogiczne: – Analogiczne ujęcie tematu, – Analogiczna kompozycja utworu. – Analogiczne biografie bohaterów – Dzieła obu poetów cechuje pewna analogia. Adekwatny – odpowiedni Adekwatne: stwierdzenie, cytat, przykład to… – Oto obraz jest adekwatny do nastroju wiersza. Antynomia – różnica, odrębność, nawet skrajne przeciwieństwo – Utwór zbudowany jest na zasadzie antynomii. – W wierszu poeta prezentuje

Egzamin pisemny – formy wypowiedzi

Na egzaminie jest wymagana umiejętności stworzenia własnego tekstu. Oprócz długiej formy trzeba też wykazać się umiejętnością budowania wypowiedzi w kilku tzw. krótkich formach. Wydają się one banalnie proste, ale bardzo łatwo stracić przez nie punkty. Dlaczego? Ponieważ są bardzo sformalizowane, czyli wymagane jest ścisłe zachowanie formy. Pominiecie któryś z elementów – np. podpis w liście czy datę w podaniu – i już lecą punkty. Odpowiednia kompozycja Każda forma ma określoną, trójczłonową kompozycję – wstęp, rozwinięcie

Maturalni poeci od renesansu do oświecenia (zestawienie)

Jan Kochanowski Cechy twórczości Renesansowy klasycyzm. Praktykuje gatunki antyku. Nawiązuje do Horacego w formie i treści. Liczne nawiązania do mitologii. Dba o kunsztowną budowę utworów. Buduje dzieła harmonijne. Operuje metaforą, epitetami, licznymi środkami stylistycznymi. Nurty, pojęcia stoicyzm humanizm epikureizm horacjanizm – idea złotego środka patriotyzm Możliwe tematy Renesansowa filozofia w wybranych pieśniach Obraz Boga w wierszach Kochanowskiego Koncepcja poety i poezji Piękno natury i wsi Jak poeta postrzega powinności obywatelskie?

Do jakich toposów i motywów mitologicznych odwołuje się Kochanowski w Pieśni XXIV( Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony…”?

Do jakich toposów i motywów mitologicznych odwołuje się Kochanowski w Pieśni XXIV (”Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony…”? Wstęp Przypomnij znaczenie słowa „topos” – jest to tzw. Motyw wędrujący, czyli motyw zaczerpnięty najczęściej z Biblii lub mitów greckich, który przewija się w literaturze i sztuce różnych epok i jest tam obecny w rozmaitych wariantach. Rozwinięcie – wskazówki interpretacyjne Najważniejsze są oczywiście dwa toposy horacjańskie, pieśń Kochanowskiego jest bowiem swoistą parafrazą

TEST z romantyzmu

TEST 1. Połącz nazwiska romantyków z podanymi pojęciami. a) Fryderyk Chopin b) Caspar David Friedrich c) Johann Wolfgang Goethe d) Piotr Wysocki 1)  malarstwo 2) muzyka 3) walka w powstaniu 4)  literatura Odp. Poprawna odpowiedź a) 2) b) 1) c) 4) d) 3) 2. Uzupełnij tekst pojęciami wybranymi z nawiasu: Romantyzm charakteryzowało zainteresowanie kulturą ludu, co nazywamy ………………………., kulturą Wschodu, czyli …………………………….., a także historią, zwłaszcza średniowiecza, co nazywa się  ………………………… Odp. (orientalizm, ludowość,

Pieśni Horacego do matury

Tego się naucz! Zapamiętaj najważniejsze fakty. Musisz umieć odpowiedzieć na pytanie: Jaką filozofię propagował w swych wierszach Horacy? Które utwory podejmują (jaki ?) ważny temat? Dlaczego ta twórczość jest ważna w kulturze późniejszych pokoleń ?   I. Ody Horacego są próbą odpowiedzi na odwieczne pytanie: jak żyć? Znamy już niejedną próbę odpowiedzi na to pytanie. Z antycznego dorobku do którego mógł odwołać się Horacy kojarzy się natychmiast stoicyzm, epikureizm, czy choćby pomysły

Tango Mrożka do prac pisemnych

Tematy, z którymi można powiązać Tango Sławomira Mrożka: wolność bunt totalitaryzm władza tradycja rodzina (i jej kryzys) rola inteligencji (i jej kryzys) sztuka i artysta (kryzys sztuki) wzorce romantyczne funkcja tańca w utworze literackim dramat absurdu, groteska   Wzorce romantyczne Przykład tematu: Portrety bohaterów romantycznych w literaturze poromantycznych epok. Odwołaj się do wybranych przykładów z literatury XIX i XX wieku. Podpowiadamy Na wstępie przypomnij literacki wzorzec osobowy, jaki wykreowała epoka romantyzmu. Możesz krótko odwołać się do modelu bajronicznego,

Folwark zwierzęcy do prac pisemnych

Jakie tematy porusza Folwark zwierzęcy? Totalitaryzm Rewolucja Aluzje historyczne Nowomowa Alegoria Parabola Parabola Przykład tematu prezentacji W jaki sposób powieść-parabola mówi o świecie. Odwołaj się do przykładów literackich. Podpowiadamy Na wstępie możesz zauważyć, że parabolizacja jest charakterystyczną tendencją literatury współ­cze­snej. Przywołaj definicję paraboli. Powieść-parabola (przypowieść) ukazuje pewne prawdy i pro­ble­my wielkiej wagi, posługując się prostą fabułą, która jest jedynie pretekstem i przykładem. Utwór paraboliczny to utwór podwójny – jego zewnętrzna,

Szewcy do prac pisemnych

Szewcy to utwór, którego możesz wykorzystać w wielu tematach, na przykład: katastrofizm profetyzm rewolucja systemy totalitarne uprzedmiotowienie człowieka kryzys wartości portret współczesnego człowieka utwory – parabole awangarda teatralna teatr absurdu teatr ekspresjonistyczny groteska parodia sztuczne światy w literaturze ciekawe postacie kobiece, w tym kobiety fatalne komizm języka neologizmy aluzja literacka   Katastrofizm Przykład tematu prezentacji Motywy katastroficzne w literaturze XX wieku. Omów na wybranych przykładach. Podpowiadamy W tym przypadku konieczne

Ferdydurke do prac pisemnych

Ferdydurke to lektura niemal uniwersalna. Przyda się do bardzo wielu tematów, choćby takich jak: • wątki egzystencjalne w literaturze • szkoła • dwór szlachecki • tradycja, obyczaje • dojrzałość i niedojrzałość • gry pisarzy z czytelnikami • młodość, dojrzewanie • groteska • rozpad mitów   Szkoła Przykład tematu prezentacji tematu Na podstawie wybranych tekstów kultury przedstaw najciekawsze portrety nauczycieli. Podpowiadamy. Porównaj ze sobą kilka wizerunków nauczycieli ukształtowanych według wzorców najczęściej spo­ty­ka­nych w różnych

Trans-Atlantyk do prac pisemnych

Tematy, z jakimi można powiązać Trans-Atlantyk: • ojczyzna • Polska, Polacy • sarmatyzm • tradycja • groteska • mity narodowe • emigracja • pisarz, artysta   Sarmatyzm Przykład tematu prezentacji Obraz polskiej szlachty w literaturze polskiej. Porównaj ze sobą różne ujęcia, odwołując się do kon­kret­nych przykładów. Podpowiadamy Temat wdzięczny, a spectrum utworów do wykorzystania szerokie. Możesz odwołać się między innymi do: • Pamiętników Jana Chryzostoma Paska • Transakcji wojny chocimskiej

Proces Franza Kafki do prac pisemnych

Proces stanowi znakomitą literaturę podmiotu do prezentacji tematów, takich jak: • śmierć • egzystencjalny lęk • świat jako labirynt • wina i kara • samotność • everyman • przemiany powieści   Śmierć Przykład sformułowania tematu: Różne ujęcia tematu śmierci na przestrzeni wieków. Omów na wybranych przykładach. Podpowiadamy Ujęcie Kafki przedstaw jako pokrewne wobec stanowiska egzystencjalistów. Śmierć jest nieuchronna, stanowi zagadkę, budzi niepokój i człowiek pozostaje wobec niej samotny. Nie ma

Przedwiośnie do prac pisemnych

Przedwiośnie jest powieścią, którą możesz wykorzystać przy opracowywaniu następujących tematów: Obrazy rewolucji w literaturze. Młodość – czas beztroskiego pożegnania z dzieciństwem, czas krystalizowania osobowości. Postać matki w literaturze. Ojczyzna – arkadia czy obowiązek? Literackie utopie i antyutopie. Różne oblicza miłości. Polska i Polacy. Historia. Trudne wybory życiowe. Tułaczka.   Rewolucja Przykład tematu prezentacji Odwołując się do wybranych przykładów literackich, przedstaw i porównaj ze so‑bą różne obrazy rewolucji w literaturze XIX i XX wieku. Podpowiadamy Temat konkretny, z doborem materiału

Sklepy cynamonowe do matury pisemnej (przykładowe tematy i motywy)

Sklepy cynamonowe idealne do tematów o: • Motywie labiryntu • Motywie snu, wyobraźni • Dojrzewaniu • Powrotach do lat dzieciństwa • Motywie starości • Ojcu w literaturze • Związkach literatury z malarstwem • Prowincji • Motywach biblijnych • Związkach literatury z filozofią • Różnych sposobach konstruowania czasu i przestrzeni   Motyw labiryntu Przykład sformułowania tematu Motyw labiryntu w literaturze. Ukaż na wybranych przykładach. Podpowiadamy Powiedz o labiryncie mitologicznym, w którym

Zbrodnia i kara do prac pisemnych

Zbrodnię i karę można wykorzystać w tematach, kiedy mowa o: • etycznej tematyce literatury (dobru i złu) • problemie cierpienia • winie, karze, odkupieniu • wpływie miasta na psychikę człowieka • obecności motywów biblijnych w literaturze późniejszych epok • analizie zbrodni i jej konsekwencjach • ocalającej sile miłości • indywidualistach, ludziach wyobcowanych, żyjących w poczuciu własnej wyższości • powieści psychologicznej i polifonicznej • motywie śledztwa (pojawia się tu pierwowzór maski detektywa nieudacznika, który faktycznie

Mistrz i Małgorzata do prac pisemnych

Tematy, z którymi można powiązać Mistrza i Małgorzatę Michaiła Bułhakowa: • dobro i zło • zdrada • religia • prawda i kłamstwo • miłość • fantastyka • szatan • totalitaryz • władza • miasto • pisarz • ewolucja powieści jako ga­tun­ku • powieści-pa­ra­bo­le   Miasto Przykład tematu: Topos miasta w literaturze. Omów na wybranych przykładach. Podpowiadamy Temat sformułowany ogólnie daje Ci dużą swobodę w wyborze tekstów. Musisz przyjąć wyraźne kryterium wyboru przykładów. Jednym z

Ojciec Goriot do matury pisemnej

Ojciec Goriot to dzieło bardzo bogate w różnorodne wątki i motywy, do wykorzystania w olbrzymiej ilości tematów, a przede wszystkim: • kariera • stopniowa demoralizacja, zepsucie • obyczajowość • moralność • skąpiec • ojciec • córka • rodzina • kobieta • miasto   Kariera Przykład tematu Awans społeczny w czasach kapitalizmu. Odwołaj się do wybranych przykładów literackich. Podpowiadamy Przykładów szukaj przede wszystkim w prozie XIX i XX wieku. To czas

Noce i dnie do prac pisemnych

Tematy, które korespondują z powieścią Dąbrowskiej: • Motyw polskiego dworu • Problem deklasacji szlachty • Literackie kreacje kobiet • Motyw przemijania • Tradycja szlachecka • Polska inteligencja • Motyw pracy • Piękno przyrody polskiej • Opowieść o dziejach polskiej rodziny • Motyw powstańczy • Motyw miłości • Motyw różnic społecznych, charakterystyki społeczeństwa polskiego   Dwór polski Przykład tematu: Przedstaw różne obrazy polskiego dworu, odwołując się do wybranych utworów literackich z

Lord Jim do prac pisemnych

Lord Jim to świetna książka do wykorzystania na maturze, bo należy do literatury ambitnej. Możesz przywołać ją przy następujących tematach: • moralność, etyka, wartości • problem wyboru • problem odpowiedzialności, poczucie obowiązku • tragizm bohaterów literackich • motyw winy i odkupienia • wpływ literatury romantycznej na kształtowanie bohatera w późniejszych epokach • literackie obrazy wielkich katastrof • egzotyka w literaturze • motyw podróży • tematyka morska w literaturze • przyjaźń