ŻiT Mickiewicz
Powstanie listopadowe w twórczości Adama Mickiewicza. Wstęp I Wybuch powstania listopadowego zakończył zacięty spór między klasykami a romantykami, którzy starali się odnaleźć wspólny cel. Adam Mickiewicz, jak wiemy, nie brał udziału w powstaniu, co sprawiło wielki zawód powstańcom… Jako autora „Ody do młodości” i „Konrada Wallenroda” uważano go za duchowego przewodnika i inspiratora powstania. Jak wyjaśnić fakt, że wieszcz nie brał udziału w powstaniu?! To dość ciemny i zawikłany element jego biografii… Przyjrzyjmy się lepiej trzem
Jakie przesłanie dla matek zawiera wiersz Do matki Polki Adama Mickiewicza? Wstęp I Wiersz Adama Mickiewicza „Do matki Polki” powstał w 1830 r. we Włoszech. Poeta zamieścił go w drugim wydaniu III cz. „Dziadów”. Utwór krążył również w wielu odpisach w kraju i na emigracji. To ważny wiersz, który można by zestawić z… „Lamentem świętokrzyskim”, ponieważ zawiera przesłanie dla matek, przestrogę dla nich. Tematem obu dzieł jest cierpienie matek związane ze śmiercią ich synów lub zadawanymi
Jak kultura ludowa odzwierciedla się w twórczości Adama Mickiewicza? Wstęp I Ludowość to jedno z naczelnych haseł epoki romantyzmu – zwłaszcza w jego początkowej fazie. Poeci szukali źródeł inspiracji w wierzeniach, obyczajach i kulturze ludu. Tam także poszukiwano wskazówek etyczno-moralnych, a moralność ludowa była bardzo surowa… Wcześniej, w okresie oświecenia, kultura ludowa kojarzyła się na ogół z zabobonami, które trzeba było zwalczać. Kultura romantyczna nobilitowała lud. Jednym z poetów, w którego twórczości elementy ludowe odegrały duże znaczenie, był Adam
Pan Tadeusz Adama Mickiewicza jako portret szlachty polskiej. Wstęp I „Pan Tadeusz” nazywany jest bardzo często epopeją szlachecką. Zawiera on wyidealizowany, nostalgiczny portret szlachty. To dzieło to narodowy mit – szlachecka idylla uzmysławiająca ogrom ofiary powstańców i emigracyjnych cierpień. A Soplicowo? To przecież syntetyczny obraz polskości i szlacheckości, arkadyjska kraina i swego rodzaju arka Noego – bo to przecież świat skazany na zagładę. Wstęp II W „Panu Tadeuszu” mamy do czynienia z wyidealizowanym opisem sarmackiej
Rola historii w Panu Tadeuszu. Wstęp I Wydarzenia w „Panu Tadeuszu” rozgrywają się w latach 1811-1812, czyli w dobie walk napoleońskich. Był to ważny okres dla Polaków, którzy pokładali w Napoleonie ogromne nadzieje. Główne wydarzenia historyczne tego utworu to ekspansja Napoleona na Rosję, z udziałem wojsk polskich. Do wojska wstąpili np. Tadeusz i romantyczny Hrabia, któremu w mundurze bardzo do twarzy. Dla Mickiewicza, który pracował nad dziełem w latach 1832 –1834, wydarzenia kampanii napoleońskiej były już przeszłością… Wstęp
Dobro i zło w III cz. Dziadów Adama Mickiewicza. Komentarz do tematu Temat ogranicza autora do jednego tylko tytułu i „rzuca” mu hasło do rozważenia. Temat taki wymaga pracy – analizy badawczej, i zawsze w takich przypadkach myślimy: Czy dobro i zło są w tym utworze? Jeśli tak – to przez co wyrażone? – Szukamy, szukamy, szukamy. Jaki rozkład sił zauważamy? Czy wykładnia jest jednoznaczna, czy odbywa się tu jakaś dyskusja? Jeśli tak – to
Geneza: III część Dziadów napisał Mickiewicz po upadku powstania listopadowego. Są one próba rehabilitacji poety za to, że nie wziął udziału w powstaniu. Od miejsca powstania nazywa się tę część Dziadami drezdeńskimi, w odróżnieniu od wileńsko-kowieńskich (cz. II i IV) Czas i miejsce akcji: listopad 1823, Wilno, ale też okolice Lwowa i Warszawa oraz Petersburg Najważniejsze wydarzenia: Przemiana Gustawa w Konrada Monolog Konrada (Wielka improwizacja) Widzenie księdza Piotra Bal u Senatora Bohaterowie: Gustaw-Konrad – zbuntowany, romantyczny bohater,
Adam Mickiewicz Oda do młodości Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy; Młodości! dodaj mi skrzydła! Niech nad martwym wzlecę światem W rajską dziedzinę ułudy: Kędy zapał tworzy cudy, Nowości potrząsa kwiatem I obleka w nadziei złote malowidła. Niechaj, kogo wiek zamroczy, Chyląc ku ziemi poradlone czoło, Takie widzi świata koło, Jakie tępymi zakreśla oczy. Młodości! ty nad poziomy Wylatuj, a okiem słońca Ludzkości całe ogromy Przeniknij z końca do końca. Patrz na
Adam Mickiewicz Romantyczność Me think, I see … Where? – In my mind’s eyes. Shakespeare Zdaje mi się, że widzę… gdzie? Przed oczyma duszy mojej. Słuchaj dzieweczko! – Ona nie słucha – To dzień biały! To miasteczko! Przy tobie nie ma żywego ducha. Co tam wkoło siebie chwytasz? Kogo wołasz, z kim się witasz? – Ona nie słucha – To jak martwa opoka Nie zwróci się w stronę oka, To strzela wkoło oczyma,
Adam Mickiewicz Polały się łzy me czyste, rzęsiste… Polały się łzy me czyste, rzęsiste Na me dzieciństwo sielskie, anielskie, Na moją młodość górną i durną, Na mój wiek męski, wiek klęski; Polały się łzy me czyste, rzęsiste… Na tle epoki Liryk typowy i jednocześnie nietypowy dla epoki. Pełen emocji (to właśnie charakterystyczne dla romantyzmu), ale przez swą uporządkowaną kompozycję powściągliwy. Jak pisze Julian Przyboś: „Wiersz jest niekończącym się płaczem”, ale nie
Adam Mickiewicz Do matki Polki O matko Polko! gdy u syna twego W źrenicach błyszczy genijuszu świetność, Jeśli mu patrzy z czoła dziecinnego Dawnych Polaków duma i szlachetność; Jeśli rzuciwszy rówienników grono Do starca bieży, co mu dumy pieje, Jeżeli słucha z głową pochyloną, Kiedy mu przodków powiadają dzieje: O matko Polko! źle się twój syn bawi! Klęknij przed Matki Boleśnej obrazem I na miecz patrzaj, co Jej serce krwawi:
Adam Mickiewicz Nad wodą wielką i czystą Nad wodą wielką i czystą Stały rzędami opoki, I woda tonią przejrzystą Odbiła twarze ich czarne; Nad wodą wielką i czystą Przebiegły czarne obłoki, I woda tonią przejrzystą Odbiła kształty ich marne; Nad wodą wielką i czystą Błysnęło wzdłuż i grom ryknął, I woda tonią przejrzystą Odbiła światło, głos zniknął. A woda, jak dawniej czysta, Stoi wielka i przejrzysta. Tę wodę widzę dokoła
Dziady cz. II na egzaminie Treści związane z lekturą potrzebne do egzaminu Motywy Motyw fantastyki, wizji, wyobraźni, duchów i zjawisk irracjonalnych w literaturze. Może być motywem przewodnim testu, jest bardzo inspirujący i gimnazjaliści spotykają się z tematem wielokrotnie. Już wędrówka Odyseusza obfitowała w baśniowe i fantastyczne przygody. O grę wyobraźni opiera się przygoda Don Kichota, w romantycznej Balladynie postacie fantastyczne odgrywają dużą rolę, a lubiana przez młodzież fantastyka choćby bohaterowie
Pan Tadeusz na egzaminie Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Szlachta polska, sarmatyzm, polski dwór i obyczaje, polska tradycja Zwłaszcza tradycja polska, dom, motyw stołu jako element w literaturze mogą być motywem egzaminacyjnym. Tradycję polskości szlacheckiego dworu spotkałeś już w poezji Jana Kochanowskiego. Koniecznie pamiętaj nazwę jego dworu – Czarnolas. Zwróć uwagę na to, że motyw dworu polskiego wiąże się z poczuciem spokoju, ładu, harmonijnego życia na wsi, w
Jednym z elementów autocharakterystyki jest sposób mówienia. Dlatego bohaterowie, choć czasem należą do jednego środowiska i żyją w podobnych warunkach, mówią właściwym sobie, wyróżniającym ich, językiem. Każdy używa takich zwrotów i wyrazów, które świadczą o jego nawykach językowych, poziomie umysłowym, przyzwyczajeniach, usposobieniu i temperamencie. W Panu Tadeuszu Mickiewicz, dążąc do naturalności wypowiedzi i łamiąc pseudoklasyczne schematy językowe, okazał się znawcą psychiki i wnikliwym obserwatorem ludzi. Jego bezpośrednią charakterystykę postaci potwierdza analiza językowa
Tego się naucz! Przede wszystkim musisz umieć udowodnić, że nie bezpodstawnie Pan Tadeusz nazywany jest epopeją narodową. To dzieło spełnia większość wymagań eposu: rozpoczyna się inwokacją, przedstawia społeczność w przełomowej chwili dziejowej, akcja jest epizodyczna, występują porównania homeryckie (np. porównanie nagonki na niedźwiedzia do powoli narastającej kłótni), występują bardzo dokładne opisy, np. opis stroju zaręczynowego Zosi, występują retardacje, dzieło, tak jak np. Odyseja, podzielone jest na księgi. Ważny bohater to
Adam Mickiewicz żył i tworzył w latach, kiedy Polska znajdowała się pod zaborami. Nasza ojczyzna teoretycznie nie istniała, rozdzielona pomiędzy Rosję, Prusy i Austrię. Istnieliśmy jednak jako naród polski i staraliśmy się odzyskać utraconą wolność, czego wynikiem były powstania narodowe przeciwko zaborcom. Nasz wieszcz, przebywając na emigracji, nie mógł uczestniczyć w nich bezpośrednio. Tworzył więc postaci literackie, które były wzorami narodowych bohaterów, gotowych oddać życie za ojczyznę. Wprowadzał do utworów
Przedstaw koncepcję mesjanizmu na przykładzie „Widzenia księdza Piotra” z III części „Dziadów”. Przedstawiona w Widzeniu księdza Piotra historiozoficzna wizja losów Polski to przejaw popularnego w czasach romantyzmu mesjanizmu. Przypisywał on niektórym jednostkom bądź narodom misję duchowego odrodzenia ludzkości ma drodze ofiary i cierpienia. W Widzeniu księdza Piotra Polska przyrównana jest do cierpiącego Chrystusa, zaś jej tragiczną historię symbolizuje Droga Krzyżowa. To właśnie śmierć i ofiara niewinnych Polaków staną się w przyszłości odkupieniem grzechów całego świata. Nieszczęśliwy
Omów romantyczną koncepcję prometeizmu na przykładzie Wielkiej Improwizacji z III cz. Dziadów Mickiewicza. Prometeizm to dobrowolne skazanie się na cierpienie, a często nawet na utratę życia w imię dobra ludzkości. Termin ten pochodzi od imienia greckiego tytana Prometeusza, który wykradł bogom ogień, by zanieść go ludziom. Za postępek swój Prometeusz został surowo ukarany – Zeus przykuł go do skał Kaukazu, a sęp, według innej wersji mitu – orzeł, co dzień wyszarpywał mu wątrobę.
Podobnie jak u innych bohaterów mickiewiczowskich centralnym punktem w biografii Gustawa-Konrada jest przemiana. Jej model jest zazwyczaj podobny: bohater poświęca swoje życie osobiste, w tym miłość do ukochanej kobiety, na rzecz dobra ojczyzny. Z motywem przemiany łączy się również porzucenie starego imienia (np. Jacek Soplica przybiera imię Ksiądz Robak, Walter Alf – Konrad Wallenrod, a Gustaw-Konrad). Romantyczny kochanek (czyli Gustaw z IV części Dziadów) Nadwrażliwy, nieprzystosowany do świata romantyczny indywidualista. Owładnięty marzeniem o idealnej miłości nie
