Search Results for "Odprawa posłów greckich"
Pisywał i po łacinie (zgodnie z ówczesnymi normami kulturowymi), i – oczywiście – po polsku. Jego twórczość obejmuje przeróżne rodzaje i gatunki literackie; był także wszechstronnie wykształcony. Poznanie biografii i twórczości tego pisarza niemalże wystarcza, aby można było powiedzieć, że poznało się najważniejsze cechy polskiego renesansu. Jaka to epoka? Jan Kochanowski to jeden z najważniejszych twórców polskiego renesansu. Jego twórczość przypada na rozkwit odrodzenia i jego schyłkową fazę. Na tle epoki To
Drzewko epok dawnych Antyk —————————— Średniowiecze V–XV w. najwyższa wartość – Bóg (teocentryzm) nazwa wieki średnie = pomiędzy antykiem a renesansem uniwersalizm Europy istotną cechą kulturową dualizm życia: doczesność a mistycyzm, wiara w znaki i symbole wyprawy krzyżowe anonimowość twórców ideały: rycerz, król, asceta literatura świecka: epika rycerska, historiografia literatura sakralna – hagiografia Renesans XVI w. nazwa – odrodzenie ideałów starożytnych najwyższa wartość – człowiek (humanizm, antropocentryzm) szacunek dla nauki
Autor Autorzy mitologii giną w mrokach dziejów. Mity były od wieków przekazywane ustnie, przekształcane i modyfikowane (dlatego istnieje wiele ich różnych wersji) i tak przetrwały do czasów współczesnych. Wciąż wielu autorów podejmuje się trudnego zadania spisania mitów. Najbardziej znane realizacje są autorstwa Jana Parandowskiego, Zygmunt Kubiaka czy Roberta Gravesa. W szkole zwykle omawia się mity Parandowskiego. Tytuł Mitologia to po prostu określenie na zbiór tekstów konkretnego gatunku. Samo słowo nie
Jakie tematy z Króla Edypa są prawdopodobne? Na podstawie przytoczonego fragmentu tragedii oraz znajomości całego dzieła wyjaśnij, na czym polegał tragizm Edypa. Porównaj go z inną, wybraną przez siebie postacią tragiczną. Wyjaśnij, na czym polega ironia tragiczna. Omów ukształtowanie postaci króla Edypa, odwołując się do przytoczonego fragmentu dzieła Sofoklesa i wiedzy o lekturze. Jaką prawdę o losie ludzkim i o człowieku głosi Sofokles w przytoczonym fragmencie tragedii i w całym utworze? Jaką rolę w życiu ludzkim odgrywa Fatum, los? Edyp jako władca.
Dziś, po wiekach, widzimy, że Jan Kochanowski przyćmiewa swoich szesnastowiecznych literackich współtowarzyszy właściwie pod każdym względem – zarówno jeśli idzie o kunszt poetycki, talent językowy, wyczucie stylu, wszechstronność zainteresowań, jak i rozmiary dokonań artystycznych. Ówcześni czytelnicy bywali jednak innego zdania. Wśród szesnastowiecznej szlachty największym poważaniem jako pisarze cieszyli się Mikołaj Rej i Stanisław Orzechowski. Ten pierwszy zasłużył sobie na uwielbienie odbiorców chyba przede wszystkim dlatego, że w prywatnym życiu był właściwie taki sam jak
Dwór szlachecki, lipa z Czarnolasu, odkrycie Kopernika. Jeszcze sława Akademii Krakowskiej. Te hasła nie mogą budzić żadnych wątpliwości. Kojarzysz je z polskim renesansem i w dodatku radośnie uświadamiasz sobie, że znalazłeś się w czasach potęgi państwa polskiego. Nieczęsto tak bywało w historii. A tu proszę: pięć minut dla Rzeczypospolitej! Co jest ważne? Jan Kochanowski i filozofia epikurejska, stoicka, horacjanizm. Kochanowski łączy myśl antyku z ideą chrześcijańską. To jest ważne – bo
Kochanowski poskąpił wiadomości o własnym życiu. Rozrzucił w swoich utworach ułamki własnej biografii, z których jednak trudno byłoby ułożyć pełny życiorys. Mimo że kształt tego życiorysu był przez długie lata mozolnie odtwarzany przez badaczy, nadal pełno w nim luk i niejasności. Z twórczości Kochanowskiego czerpiemy informacje nie tylko o jego życiu, ale także o wyznawanych przezeń poglądach i co nieco o psychice i światopoglądzie. Czytając słowa: I wdarłem się
Jan Kochanowski biografia Ojciec polskiej literatury. Pisze w języku ojczystym poezję kunsztowną, o wysokim poziomie artystycznym. Jest najwybitniejszym poetą literatury staropolskiej, poeta doctus (poeta uczony), dramatopisarz, tłumacz – wszechstronnie wykształcony, znający języki obce (łacinę, grekę, hebrajski), wybitnie utalentowany; najważniejszy przedstawiciel polskiego renesansu. Edukacja Urodził się prawdopodobnie w 1530 roku w Sycynie niedaleko Radomia. Był synem Piotra Kochanowskiego i Anny z Białaczowskich. Wychowywał się w średniozamożnej rodzinie szlacheckiej (ojciec był właścicielem pięciu
I. Humanizm Hasło główne: „Homo sum et nihil homini me alienum esse puto” („Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce”) Terencjusz Cechy Główną cechą humanizmu – którego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „homo” (człowiek) – jest antropocentryzm, czyli skupienie zainteresowań filozoficznych na człowieku i uczynienie go wartością nadrzędną wobec wszystkich innych w świecie. A oto inne elementy renesansowego światopoglądu humanistycznego. Kult wykształcenia Edukację uważali humaniści za jedną z najważniejszych wartości. Liczyły
Ten niezwykle płodny i ważny poeta ponieważ do jego twórczości nawiązywali inni znaczący twórcy: Wyspiański w Weselu (w słynnym zdaniu Dziennikarza, które weszło do języka potocznego: Niech na całym świecie wojna, Byle polska wieś zaciszna, byle polska wieś spokojna. Dziennikarz nawiązał tu do Pieśni świętojańskiej o sobótce i otwierających pieśń Panny XII słów „Wsi spokojna, wsi wesoła…”), Julian Tuwim w Rzeczy czarnoleskiej, Bolesław Leśmian w Urszuli Kochanowskiej. . Jego rola w literaturze polskiej Kochanowski zaadaptował na
Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem Mikołaja Reja Gatunek: dialog udramatyzowany – to znaczy, że jesteśmy świadkami sceny – dysputy osób rozgrywającej się w jakiejś sytuacji, jakby to był „mały” dramat. Co się dzieje: Dyskutują tu przedstawiciele trzech stanów: kleru (Pleban), szlachty (Pan) i chłopów (Wójt). Wzajemnie wytykają sobie wady, przez co otrzymujemy ciętą charakterystykę i krytykę szesnastowiecznego społeczeństwa, dokładniej: satyrę na szlachtę i księży, bowiem najbardziej pokrzywdzony i uciskany jest chłop. O
Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem Mikołaja Reja To dialog udramatyzowany, co znaczy, że jesteśmy świadkami dysputy osób, rozgrywającej się w określonej sytuacji. Jest to jak gdyby mały dramat. Dyskutują przedstawiciele trzech różnych stanów społecznych: kleru (Pleban), szlachty (Pan) i chłopów (Wójt). Wytykają sobie wzajemnie wady, dzięki czemu serwuje Rej współczesnym i potomnym ciętą charakterystykę i krytykę szesnastowiecznego społeczeństwa. A dokładniej: satyrę na szlachtę i księży, bo najbardziej pokrzywdzony i uciskany jest chłop. Potwierdza
Poziom podstawowy Lektury obowiązkowe: Sofokles Król Edyp Horacy Pieśni Iliada Homera, a także znajomość ważniejszych mitów (ważniejsi bogowie, narodziny świata, Prometeusz, Ikar, Herakles, Syzyf, historia rodu Labdakidów) – wynika to z punktu wymagań egzaminacyjnych – wymagana jest także znajomość kontekstów biblijnych, antycznych i innych. Najważniejsze pojęcia: kultura, klasycyzm, antyk, mit, poetyka, mimesis, katharsis, decorum, tyrteizm, porównanie homeryckie, tragizm, harmonia, symetria, prometeizm, Fatum, niewiedza sokratejska, idealizm platoński, arystotelizm, stoicyzm, epikureizm, horacjański złoty środek, demokracja,
Renesans ma niewątpliwe prawo do swojej nazwy, o ile odniesiemy ją do niezwykłej „ponownej kariery” ideałów starożytności w tym okresie. To rzeczywiście czas „odrodzenia” kultury antycznej – staje się ona wzorem dla twórców i myślicieli. Jednocześnie to okres wielkiego odkrywania starożytności. Organizuje się wykopaliska archeologiczne i odkrywane są kolejne zabytki. Odnajdywane są klasyczne utwory, na ogół w klasztornych bibliotekach, gdzie od stuleci spoczywają pod warstwą kurzu; Petrarka na przykład angażuje się poważnie w poszukiwanie dzieł Cycerona.
Co trzeba wiedzieć? Istota przesłania: Podejmując decyzje, dokonując wyborów, człowiek sam kształtuje swój los. Nie warto ulegać żądzom – na przykład obsesja władzy może doprowadzić do zbrodni, a w rezultacie do życiowej klęski. Makbet powstał w roku 1606. Jest utworem z pogranicza renesansu i baroku. Szekspir korzystał z kronik Anglii, Szkocji i Irlandii i odwołał się do rzeczywistych zdarzeń z połowy XI wieku, kiedy to faktycznie niejaki Makbet zamordował króla Szkocji Dunkana, a sam poległ później z ręki Malkolma. Szekspir umiejscowił
Czasami może słyszysz wypowiedzianą o kimś opinię – „to człowiek renesansu”. Tak scharakteryzowana osoba posiada wszechstronne wykształcenie i wiele uzdolnień. Renesansowym ideałem był możliwie jak najpełniejszy rozwój jednostki – wielu artystom tej epoki udało zbliżyć się do postulowanego wzorca. Klasycznym przykładem renesansowego artysty był Leonardo da Vinci, kojarzony zazwyczaj ze swoimi najsłynniejszymi obrazami („Gioconda” i „Dama z łasiczką”), ale był on przecież nie tylko malarzem. Interesował się medycyną (jako jeden
Zagadnienia 1. Motyw władzy i różne portrety władców w literaturze renesansowej. 2. Renesansowe koncepcje ujmowania życia i człowieka. 3. Radości i smutki życia na wsi – różne wizje polskich pisarzy renesansowych. 1. Motyw władzy i różne portrety władców w literaturze renesansowej. O władzy zawsze lubimy się wypowiadać (najczęściej krytycznie, w końcu po to jest) – i nie ma epoki, w której nie powiedziano by czegoś o władcach. Renesans wnosi różne wizje, ujmuje
Najwięcej tej krytyki znajdziemy w literaturze doby staropolskiej. Począwszy od renesansu – światłe umysły dostrzegały i krytykowały wady szlachty. Później także romantycy i pozytywiści, Młoda Polska i dwudziestolecie międzywojenne – w każdym z reprezentatywnych dzieł zamieszczano obraz szlachty. Lecz bądźmy sprawiedliwi – inne stany, np. duchowieństwo także obrywało swoje cięgi. Najmniej miał do powiedzenia chłop, lecz i on w prozie Żeromskiego wypada nieszczególnie. Poza tym jeśli odczytamy wady szlachty, jakie
Tematy prac z renesansu Najczęściej w towarzystwie innych epok – rzadko występuje samodzielnie. Oto przykłady: Człowiek renesansu bliski współczesnemu? Twoje rozważania o trwałości humanistycznego wzoru „życia godnego”. Bardzo interesujący i wcale nie taki trudny! Zauważ jak wiele renesansowych ideałów wciąż pozostało aktualnych. Zauważ, że bliższy nam się wydaje człowiek renesansu z jego umiłowaniem życia, potrzebą harmonii, szacunkiem dla wiedzy i talentu – niż poszukujący ascezy i kontemplacji człowiek wieków średnich. Oczywiście – jest to pewne
Test sprawdzający zrozumienie czytanego tekstu jest obowiązkowym elementem matury pisemnej z polskiego. Ogólnie postrzegany jako ta łatwiejsza część – przecież znakomitą większość odpowiedzi da się wywnioskować z tekstu. Ale nie wszystkie – do pewnej grupy pytań potrzeba wiedzy. Celem pytań testowych jest sprawdzenie umiejętności czytania ze zrozumieniem: wyszukiwania żądanych informacji, definiowania pojęć, wyciągania wniosków, charakteryzowania nadawcy i odbiorcy. Trzeba dokładnie wczytać się w pytania, bo każda nieprecyzyjna, niekoniecznie błędna odpowiedź działa na niekorzyść ucznia.
