Tag "nowele pozytywistyczne"
Tytuł Wskazuje na rekwizyt, o którym wspomina się na początku i który odegrał znaczącą rolę w przemianie bohatera na końcu noweli. Katarynka jest motywem wiążącym cały utwór, wpływa na zmianę postawy głównego bohatera – pana Tomasza. Czas i miejsce akcji Czasy współczesne Prusowi – koniec XIX wieku. Wydarzenia rozgrywają się w Warszawie (Śródmieście, podane są nawet nazwy konkretnych ulic). Najważniejsze zdarzenia mają jednak miejsce w bliżej nieokreślonej kamienicy – w mieszkaniu od frontu (własność pana Tomasza), w oficynie
Latarnik Sienkiewicza – pozytywistyczna nowela Jesteś w pozytywizmie! W tej epoce cenimy pracę, nie walkę zbrojną, ziemię i naukę, nie fantastyczne światy i baśnie… A przy tym miłość ojczyzny i tęsknota za nią pozostaje ta sama… Henryk Sienkiewicz jest czołowym pisarzem polskiego pozytywizmu, najbardziej znane są jego powieści historyczne – ale pisał też powieści, nowele i opowiadania osadzone w swojej współczesności. Latarnik do nich należy. W utworze kluczową rolę odgrywa
Kamizelka Lektura w epoce Stop! Jesteś w pozytywizmie! Akcja Kamizelki rozgrywa się w Warszawie – a była to prawdziwa stolica pozytywizmu. Wyobraź sobie dorożki stukające po brukowanych ulicach stolicy, damy spacerujące po Łazienkach, salony literackie i kawiarnie, cukiernie, w których głośno czytano kolejne odcinki powieści panów Sienkiewicza czy Prusa… Pierwsze sklepy przy Krakowskim Przedmieściu, cukiernie, kataryniarzy, pensje na które uczęszczały dziewczęta z dobrych domów i sporo biedoty. W tamtych czasach
1. Miejsca akcji Lalki to: a) Warszawa, Berlin, Moskwa b) tylko Warszawa c) Warszawa, Paryż i Zasławek d) Warszawa i podwarszawskie miejscowości 1. Odpowiedź: c) Komentarz: Zasadnicza akcja najsłynniejszej polskiej powieści pozytywistycznej rozgrywa się w Warszawie. Interesujący jest realizm w opisie miasta. Do dziś można odnaleźć konkretne adresy, pod którymi mieszkali bohaterowie powieści Prusa. W utworze mowa jest o wielu miejscach stolicy: Łazienkach, Powiślu, ulicach: Miodowej, Krakowskim Przedmieściu i wielu
Nowela jednym z najważniejszych gatunków literackich pozytywizmu Gatunek ten wywodzi się ze starożytności; przykład: słynne Baśnie z tysiąca i jednej nocy. Za twórcę noweli uznaje się jednak zwykle Giovanniego Boccaccia, w którego Dekameronie kolejne historie opowiadane są przez dziesięciu przyjaciół w ciągu dziesięciu dni. Prawdziwy rozkwit noweli przypada na wiek XIX. Wówczas po tę formę wypowiedzi sięgali m.in. Stendhal, Guy de Maupassant, Antoni Czechow, Mikołaj Gogol. Właśnie w XIX w.
Nowele pisane zgodnie z tzw. teorią sokoła Charakterystyczną cechą noweli jest często specyficzny chwyt kompozycyjny, który polega na skoncentrowaniu akcji wokół jednego zasadniczego motywu – nazywanego sokołem. Teorię sokoła zawdzięczamy niemieckiemu pisarzowi Paulowi Heysowi, który doszedł do niej dzięki dokładnej analizie noweli Giovanniego Boccaccia pt. Sokół. Stąd też określenie tego chwytu. Taki chwyt kompozycyjny odgrywa ważną rolę w wielu pozytywistycznych nowelach. W Janku Muzykancie Henryka Sienkiewicza motywem przewodnim są skrzypce.
Czy można dochować wierności młodzieńczym ideałom? Punkt wyjściowy – młodzieńcze plany Stanisławy Bozowskiej i Pawła Obareckiego Stanisława i Paweł poznali się na jednym z ideologicznych spotkań u swoich wspólnych znajomych. Obarecki był wówczas studentem IV roku medycyny, a Stasia miała około 17 lat. Obydwoje byli bardzo biedni, a przez to bywali głodni i niedbale ubrani. Gdy Paweł poprosił Stasię o rękę, dziewczyna odrzuciła jego oświadczyny. Dlaczego? Dokładnie nie wiadomo. Może uważała, że miłość Pawła do niej jest złudzeniem,
Kto jest głównym bohaterem Siłaczki? Bohaterów jest dwoje. Pierwsze miejsce przynależy Stasi Bozowskiej – nie tylko ze względu na to, że jest bohaterką pozytywną, ale głównie dlatego, że to ją zamieścił w tytule i nazwał „siłaczką” Stefan Żeromski. To zresztą nazwa pełna szacunku dla tej szlachetnej postaci. Obarecki nie jest już ani pozytywny, ani szlachetny. Ale to jego losy śledzimy, to on wspomina przeszłość swoją i Joasi, to jego decyzje oceniamy. Zauważmy, że
Nowela – to utwór niewielkich rozmiarów o zwartej i wyraziście zarysowanej akcji, najczęściej jednowątkowy, charakteryzujący się prostotą, z wyraźnie zaznaczonym punktem kulminacyjnym i finałem (rozwiązaniem akcji). W pozytywizmie głoszono hasła walki o wolność ojczyzny nie za pomocą oręża, lecz poprzez podnoszenie poziomu oświaty oraz dobrobytu społeczeństwa. Uważano, iż tylko wykształcony naród umie wydajnie pracować i może przynieść w przyszłości Polsce wolność. W takiej sytuacji koniecznym stało się wykształcenie szerszych mas
Mieszkał w Polsce od lat, rozmawiał z sąsiadami, robił zakupy w pobliskim sklepiku i nagle zaczął być… wrogiem. Antysemityzm – co to takiego? Wrogość wobec osób pochodzenia żydowskiego. Najczęstsze przyczyny: religijne (odrębność kultu postrzegana jako przeciwstawianie się chrześcijaństwu), ekonomiczne (Żydzi zajmujący się handlem i przemysłem, a więc gromadzący kapitał, wzbudzali zawiść pozostałych obywateli – zazdrość taka zwiększała się w czasach kryzysów ekonomicznych), polityczne (przez wiele lat pozbawieni ojczyzny Żydzi zamieszkiwali kraje europejskie i stanowili tam spory procent ludności).
Czas powstania utworu: około roku 1879. Pierwsza publikacja: Gazeta Lwowska, rok 1879 (pod tytułem: Z pamiętnika korepetytora). Druga publikacja: warszawska Niwa, rok 1879 (pod tytułem: Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela). Miejsce akcji Większe miasto w zaborze pruskim. Być może Poznań. Czas akcji Jest trudny do ustalenia, ale oto kilka faktów, na podstawie których spróbujemy określić czas akcji: Na pewno jest to okres Polski rozbiorowej i na pewno dotyczy czasów po upadku powstania styczniowego (a więc
Wielki dar czy przekleństwo? Znaczenie talentu muzycznego w życiu Janka Muzykanta. Los podarował Jankowi Muzykantowi dość kłopotliwy „prezent”. Po co wiejskiemu chłopcu dusza artysty-muzyka? Gdy chłopiec przyszedł na świat, wszyscy myśleli, że umrze. Postawiono ochrzcić go, nie czekając nawet na księdza. Najmądrzejsza z kum pokropiła niemowlę wodą i wypowiedziała słowa sakramentu: „Ja ciebie krzcę w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego i daje ci na przezwisko Jan, a teraz-że duszo krześcijańska idź, skądeś przyszła. Amen!” – przyznajcie,
Jak nakreślony został portret tytułowego bohatera noweli Janko Muzykant? Charakterystyka Janka Muzykanta. W charakterystyce należy uwzględnić następujące elementy: wygląd zewnętrzny, usposobienie, charakter, intelekt i uzdolnienia, zainteresowania, osobowość. Nie wszystkie te składniki muszą być uwzględnione, różne też mogą być ich proporcje, różna kolejność występowania. Można zacząć charakteryzowanie od opisu sposobu mówienia i poruszania się jako swoistego portretu człowieka i z kolei przejść do opisu cech charakteru; albo od przedstawienia zainteresowań i uzdolnień, a skończyć opisem wyglądu zewnętrznego.
Udowodnij, że utwory Katarynka lub Kamizelka Bolesława Prusa to nowele doskonałe. 1. Na początku odpowiedzi… …wymień w punktach cechy doskonałej noweli (jedność czasu, jedność miejsca, mała liczba bohaterów, główny motyw, jeden wątek, punkt kulminacyjny, wyraźna puenta). 2. Rozwinięcie wypowiedzi Wybierz jedną z nowel (poniżej dwa przykłady) i jeszcze raz kolejno wymieniaj cechy tego gatunku, dopowiadając, jak wygląda to w omawianym utworze Prusa. 3. Jeśli chcesz podnieść poziom pracy wspomnij krótko o historii tego gatunku.
Kobieta – autorytet Eliza Orzeszkowa była w swoich czasach szanowaną osobą, uznaną pisarką i publicystką. Nie było to częste w XIX wieku, nawet w dobie pozytywizmu, bo z tą epoką należy kojarzyć autorkę licznych nowel i poczytnych powieści. Była bliska uzyskania Nagrody Nobla – jej kandydaturę proponowano dwukrotnie. Fakt, że pracowała samodzielnie i rozstała się z mężem, także w owych czasach nie był codziennością. Na szacunek zasługuje odwaga, z jaką głosiła swoje poglądy. Ponieważ przyszło jej obserwować klęskę powstania styczniowego
Tego się naucz! Przypomnij sobie treść noweli. Pokaż, jak funkcjonuje w niej motyw sokoła; jeśli trzeba – przeczytaj nowelę pt. Sokół Giovanniego Boccaccia (Dekameron). Przeanalizuj narrację. Na przykładzie Kamizelki pokaż nowelę jako typowy gatunek pozytywizmu. Tematy, z którymi można powiązać Kamizelkę miłość bieda, nędzne warunki życia poświęcenie małżeństwo technika narracji Udowodnij, że utwory Katarynka lub Kamizelka Bolesława Prusa to nowele doskonałe. Ulubiony gatunek pozytywizmu – nowela Pozytywiści z reguły –
Opisz zmieniające się nastroje Skawińskiego – bohatera noweli Henryka Sienkiewicza. Czy wiesz, jak opisać czyjeś przeżycia wewnętrzne? Polecenie wyraźnie sugeruje: „opisz zmieniające się nastroje”. Masz zatem stworzyć opis przeżyć wewnętrznych. Czego wymaga ta forma? Dokładnej lektury tekstu i – wyobraźni, bo nie wszystko jest w nim napisane wprost. Może nawet trzeba ponownie przeczytać lekturę. Jak opisywać przeżycia? Nie opowiadaj losów latarnika, nie koncentruj się na jego zajęciach czy burzliwej przeszłości. Skup się
Napisz list, jaki Rymwid mógłby wysłać przed śmiercią do swojego syna. Jak to napisać? Postaraj się, aby Twój list był nasycony emocjami, nie zawierał jedynie suchych informacji. Celem pracy jest także ukazanie sceny sądu, tak jak to widział Rymwid – w noweli jest to przekazane we wspomnieniach generała. Wstęp Lasy świętokrzyskie, karczma Zagoździe, 1864, noc Synu mój! Kiedym Cię opuszczał, byłeś dla mnie Piotrusiem. Teraz, kiedy czytasz ten list, jesteś
Autor Stefan Żeromski (1864-1925) – przedstawiciel Młodej Polski. Zakochany w Górach Świętokrzyskich. Autor m.in. Ludzi bezdomnych (lektura w liceum), Przedwiośnia (ekranizowanego niedawno), Syzyfowych prac (lektura w gimnazjum) oraz wielu nowel i opowiadań (wśród nich Siłaczka – Wasza lektura). Tytuł Zgromadzeni przy ognisku słuchają odgłosów rąbanych drzew. I ten monotonny odgłos wywołuje wspomnienia, przynosi echa pamięci. O czym mówi leśne echo? O dawnych legendach. Gatunek literacki Nowela Dotyczy jednego wydarzenia (opowieść generała). Wyraźny punkt kulminacyjny i puenta. Ograniczona liczba
Przeprowadź wywiad z bohaterem noweli Bolesława Prusa pt. Kamizelka. Jak to napisać? Wywiad nie jest trudną formą. Pamiętaj jednak o kilku rzeczach: Pytania muszą być konkretne, rzeczowe i oczywiście mają dotyczyć treści noweli. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby trochę pofantazjować i wzbogacić treść noweli. Poproś swojego rozmówcę o wyjaśnienie, jak dalej potoczyły się jego losy. Zaznacz jednak moment, w którym wychodzisz poza treść noweli. Zobacz, jak zrobiliśmy to w naszym przykładowym wywiadzie. Pytania nie mogą
