Tag "poezja romantyczna"
Adam Mickiewicz Oda do młodości Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy; Młodości! dodaj mi skrzydła! Niech nad martwym wzlecę światem W rajską dziedzinę ułudy: Kędy zapał tworzy cudy, Nowości potrząsa kwiatem I obleka w nadziei złote malowidła. Utwór ten został zbudowany na zasadzie kontrastu. Rozpada się na dwa ciągi obrazów: starego, zgnuśniałego świata, gdzie nad „wody trupie wzbił się jakiś płaz w skorupie”, oraz nowej, pełnej zapału rzeczywistości, którą stworzyć może
Konteksty Liryki lozańskie Mickiewicza – cykl wierszy napisanych w Lozannie w latach 1839-1840. Warto zauważyć, że Snuć miłość… różni się od pozostałych utworów z tego cyklu – nie ma w nim nostalgii i poczucia niemocy. Hymn o miłości z I Listu św. Pawła do Koryntian – inny utwór zawierający charakterystykę ideału miłości. Przykłady miłości jako pierwiastka pozytywnego, dającego człowiekowi niezwykłą moc: Kwiatki świętego Franciszka, Zbrodnia i kara Dostojewskiego, Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Konspekt realizacji Jak zacząć Modele odpowiedzi do analogicznych
Autor: Juliusz Słowacki Tytuł: Rozłączenie Data powstania: 20 lipca 1835 r. Miejsce powstania: nad Jeziorem Lemańskim Adresat: Trudny do skonkretyzowania na podstawie tekstu. Jedni mówią, że to Maria Wodzińska, towarzyszka górskich wycieczek w Alpy Berneńskie. Inni uważają, że wiersz dedykowany jest matce Salomei Bécu, z którą łączył poetę niezwykle silny, emocjonalny związek. To kwestia, której do dziś nie rozstrzygnięto. Typ liryki: bezpośrednia, dominuje sytuacja wyznania, kreowana przez bezpośrednie „ ja” liryczne, połączona
Testament mój Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami, Nigdy mi, kto szlachetny, nie był obojętny, Dziś was rzucam i dalej idę w cień – z duchami – A jak gdyby tu szczęście było – idę smętny. Nie zostawiłem tutaj żadnego dziedzica Ani dla mojej lutni, ani dla imienia – Imię moje tak przeszło jako błyskawica I będzie jak dźwięk pusty trwać przez pokolenia. Lecz wy, coście mnie znali, w podaniach przekażcie, Żem dla ojczyzny sterał
Na ile człowiek zdolny jest samodzielnie kierować swoim losem? Co sądzisz o tezach zawartych w wierszu Cypriana Kamila Norwida Fatum i w przytoczonym fragmencie Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa? Uzasadnij swoją wypowiedź. Cyprian Kamil Norwid Fatum I Jak dziki zwierz przyszło Nieszczęście do człowieka I zatopiło weń fatalne oczy… – Czeka – – Czy, człowiek, zboczy? II Lecz on odejrzał mu, jak gdy artysta Mierzy swojego kształt modelu; I spostrzegło,
Analiza porównawcza Testament mój Juliusz Słowacki i Testament Zbigniew Herbert. Juliusz Słowacki Testament mój Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami, Nigdy mi, kto szlachetny, nie był obojętny, Dziś was rzucam i dalej idę w cień – z duchami – A jak gdyby tu szczęście było – idę smętny. Nie zostawiłem tutaj żadnego dziedzica Ani dla mojej lutni – ani dla imienia; – Imię moje tak przeszło jako błyskawica
Po lekturze Ody do młodości Mickiewicza wykaż, że utwór łączy idee dwóch różnych epok. Odwołaj się do wiedzy o ideologii oświecenia i romantyzmu. Adam Mickiewicz Oda do młodości Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy; Młodości! dodaj mi skrzydła! Niech nad martwym wzlecę światem W rajską dziedzinę ułudy; Kędy zapał tworzy cudy, Nowości potrząsa kwiatem I obleka w nadziei złote malowidła. Niechaj, kogo wiek zamroczy, Chyląc ku ziemi poradlone czoło, Takie widzi świata
Zinterpretuj wiersz Cypriana Kamila Norwida Klaskaniem mając obrzękłe prawice… jako refleksję poety nad własną twórczością. Cyprian Kamil Norwid Klaskaniem mając obrzękłe prawice… Klaskaniem mając obrzękłe prawice, Znudzony pieśnią, lud wołał o czyny; Wzdychały jeszcze dorodne wawrzyny, Konary swymi wietrząc błyskawice. Było w Ojczyźnie laurowo i ciemno I już ni miejsca dawano, ni godzin Dla nieczekanych powić i narodzin, Gdy Boży-palec zaświtał nade mną; Nie zdając liczby z rzeczy, które czyni, Żyć mi rozkazał w żywota pustyni! *
Na podstawie dwóch przytoczonych wierszy Ciemność i Rozmowa o Norwidzie scharakteryzuj twórczość Cypriana Kamila Norwida w oczach publiczności literackiej. Cyprian Kamil Norwid Ciemność 1 Ty, skarżysz się na ciemność mojej mowy: – Czy też świecę zapalałeś s a m.? Czy sługa ci zawsze niósł pokojowy Światłość?… patrz – że ja cię lepiej znam. 2 Knot gdy obejmiesz iskrą, wkoło płonie, Grzeje wosk, a ten kulą wstawa, I w biegunie jej
Romantyczne ujęcie motywu podróży. Porównaj, jak został przedstawiony ten motyw w Żegludze Adama Mickiewicza i Pielgrzymie Cypriana Kamila Norwida. Adam Mickiewicz Żegluga Szum większy, gęściej morskie snują się straszydła, Majtek wbiegł na drabinę: gotujcie się, dzieci! Wbiegł, rozciągnął się, zawisł w niewidzialnej sieci, Jak pająk czatujący na skinienie sidła. Wiatr! – wiatr! – dąsa się okręt, zrywa się z wędzidła, Przewala się, nurkuje w pienistej zamieci, Wznosi kark, zdeptał fale i skróś niebios leci,
Porównaj wizje miłości zawarte w Zakochani Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Do*** Na Alpach w Splügen 1829 Adama Mickiewicza, zwracając uwagę na emocje osób mówiących i nastrój tych utworów. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Zakochani Wicher chmury rozwiesza, szumi zapachami, park utonął w jeziorze, drzewa w wodzie milczą. Róża półmrok fiołkowy białą farbą plami, pies wyje do księżyca melopeę wilczą. W altance nad jeziorem siedzą dwie niemowy, czekając, aby słowik niemoc ich wysłowił. Adam Mickiewicz Do*** Na Alpach w Splügen
Jaka jest wymowa wiersza Władysława Syrokomli pt. Lalka? Lalka, czyli „gawęda dziecinna”, jest utworem, w którym wypowiada się mała dziewczynka. Widzimy wdzięczny obrazek: panienka aniołek bawi się lalką, poucza ją i tłumaczy jej zawiłości tego świata. Gdy jednak przysłuchamy się tej „dziecinnej” wypowiedzi, zauważymy, że tematem głównym jest problem społeczny, nierówność panów i chłopów, hierarchia społeczeństwa – tyle że widziana oczami dziewczynki. Oglądamy dziewiętnastowieczną rzeczywistość, tak jak widzi ją dziecko,
Mesjanizm mistyczny a historyczny. Wstęp I „Umęczony naród” czy „zmartwychwstanie Polski” – takie religijne odniesienia do wyrażenia uczuć patriotycznych tkwią w naszej literaturze, a nawet w języku potocznym są od dawna rozpowszechnione. To właśnie romantyczna literatura spopularyzowała te zwroty. Przekonanie o posłannictwie Polski wobec innych narodów było w romantyzmie bardzo potrzebne i popularne – pozwalało znaleźć sens i odrobinę otuchy w czasie niepowodzeń i klęsk, które spadały na Polskę. Wstęp II Jak poradzić sobie po klęsce powstania listopadowego?
Czy można uznać, że tragizm wynika ze świadomości tego, że nie ma rady na sprzeczności życia? Odpowiedz, analizując dwa przykłady literackie. Wstęp I Tragizm nieodłącznie wpisany jest w ludzką kondycję – tak samo jak pozostałe wielkie uczucia. Zakłada przeciwieństwo dwóch równorzędnych racji, pomiędzy którymi nie sposób dokonać słusznego wyboru. Bohater z góry skazany jest więc na przegraną, a każde posunięcie zbliża go nieuchronnie do finalnej katastrofy. Wstęp II Słowo „tragizm” przywodzi na myśl
Wallenrod – rycerz, patriota, mąż. Na czym polega jego tragizm? Wstęp I Co jest ważniejsze – własne szczęście, rodzina, kochająca osoba przy boku czy też spokojna, bezpieczna i szczęśliwa ojczyzna? Konrad Wallenrod „szczęścia nie znalazł w domu, bo go nie było w ojczyźnie”. Ten romantyczny bohater został postawiony przed tragicznym wyborem: własne szczęście albo natychmiastowa pomoc upadającej Litwie, która nie ma szans w otwartej walce zbrojnej z zakonem. Jakkolwiek się zachowa, i tak poniesie klęskę. A to
Rola poezji w życiu narodu według Konrada Wallenroda. Wstęp I Poezja i ci, co ją tworzą, odgrywają niebagatelną rolę w życiu i historii narodów. Wystarczy popatrzeć na losy Konrada Wallenroda – gdy jako dziecko wychowywał się wśród Krzyżaków, to stary pieśniarz Halban rozbudzał w nim miłość do ojczyzny, za pomocą pieśni przybliżał mu obraz Litwy i wzbudzał patriotyczne uczucia. Wstęp II W epoce romantyzmu wskrzeszono starożytny mit poezji tyrtejskiej – zagrzewającej do walki, dającej siłę
Wykaż, że Ballady i romanse Mickiewicza są realizacją programu romantyków. Wstęp Data wydania „Ballad i romansów” – 1822 r., uznawana jest za początek romantyzmu w Polsce. Ten tomik zawiera utwory typowe dla wczesnej fazy romantyzmu w Polsce. Co w rozwinięciu? Ballady i romanse stanowiły praktyczną realizację haseł głoszonych przez romantyków i były ważnym „argumentem” w sporze klasyków z romantykami. Według klasyków ten tomik zawierał same bzdury i wołał o pomstę do nieba… Nie respektował bowiem ducha Poetyki Arystotelesa ani zbioru reguł
Fascynacja średniowieczem w literaturze romantyzmu. Odwołaj się do znanych Ci utworów. Wstęp I Romantyzm przynosi odrodzenie zainteresowania epoką średniowiecza, rycerskimi opowieściami, kultem Matki Boskiej i w ogóle kobiety, a przede wszystkim tajemniczością epoki, powrotem do baśniowości i fantastyki średniowiecznych legend. Wstęp II Po kilku wiekach, kiedy to średniowiecze zostało odrzucone i uznane za epokę ciemną i niewnoszącą nic do kultury, wieki średnie budziły zainteresowanie twórców w dobie romantyzmu. Romantycy upodobali sobie tę epokę, stała się ona
Parada postaci fantastycznych w Balladach i romansach Adama Mickiewicza. Wstęp I Literatura doby romantyzmu bardzo często i bardzo chętnie sięgała do przebogatego świata fantastyki, do zjawisk niezwykłych, nadprzyrodzonych i niemających oparcia w rzeczywistości. Ta fantastyka w literaturze romantyzmu jest związana bardzo często z odwołaniami do wierzeń ludowych. Wstęp II W romantyzmie wykorzystywanie zjawisk niemieszczących się w racjonalnej wizji świata, fantastycznych to nie tylko stylistyczne ozdobniki! Te zjawiska nie tylko dodają kolorytu opisywanym wydarzeniom, ale przede wszystkim
Czy Hymn (Smutno mi, Boże!…) jest klasycznym hymnem? W jaki sposób Słowacki odstępuje od konwencji hymnu? Wstęp I Ten utwór powstał w 1836 r. Poeta zawarł w nim swoje doświadczenia z pierwszego etapu podróży na Wschód. Tytuł zdaje się zapowiadać utwór pochwalny. Hymn to przecież pieśń zawierająca pochwałę bóstwa, wielkich bohaterów czy upersonifikowanych zjawisk lub idei. Cechuje go wzniosły styl; często rozpoczyna się apostrofą. Bez trudu spostrzeżemy, że hymn Słowackiego to hymn wyjątkowy, w którym
