Tag "praca domowa"
Postać kontrowersyjna – jej miejsce i funkcja w literaturze. Zestaw lektur • Mitologia – mit ikaryjski (Ikar) • Sofokles – Antygona (Antygona i Kreon) • Legenda o świętym Aleksym (Aleksy) • Pieśń o Rolandzie (Roland) • William Szekspir – Hamlet (Hamlet) • Miguel Cervantes – Don Kichot (Don Kichot) • Adam Mickiewicz – Konrad Wallenrod (Konrad Wallenrod) – Dziady (Gustaw-Konrad) – Pan Tadeusz (Jacek Soplica, Horeszko) • Juliusz Słowacki – Kordian (Kordian) • Zygmunt Krasiński
Miejsce magiczne, cywilizacyjna dżungla, przestrzeń destrukcji. Do jakich przemyśleń na temat różnych obrazów miasta przedstawionych w literaturze skłania cię lektura wybranych tekstów. Zestaw lektur • Bolesław Prus – Lalka (Warszawa) • Władysław Reymont – Ziemia obiecana (Łódź) • Honoriusz Balzak – Komedia ludzka (Paryż) • James Joyce – Ulisses (Dublin) • Emil Zola – cykl powieściowy Trzy miasta (trylogia Paryż, Lourdes, Rzym) • Tadeusz Konwicki – Mała apokalipsa (Warszawa) • Albert
Jeśli chcesz poznać człowieka, patrz na jego czyny. Jaką prawdę o człowieku – o jego wielkości i małości – odkryłeś, analizując i oceniając działania wybranych bohaterów literackich? Zaprezentuj swoje przemyślenia. Komentarz: Sięgnij po literaturę wojenną, współczesną, gdzie w obliczu wojny, totalitaryzmu człowiek albo staje na wysokości zadania, albo nie. Możesz też porównać dwie albo zanalizować dokładnie jedną epokę literacką pod kątem interesujących Cię postaci (np. romantyzm i neoromantyzm). Strategie realizacji tematu: Możliwość I: Początek banalny, ale
Jest taki czas i są takie miejsca, w których człowiek czuje się szczęśliwy – różne oblicza szczęścia utrwalone w literaturze. Komentarz: Możesz pisać o poszukiwaniu szczęścia, o jego odnajdywaniu lub nieustannej za nim pogoni. Możesz opisywać filozoficzne „metody” mające nam w tym pomóc. Możesz zająć się wreszcie literackimi wizjami utopijnymi czy arkadyjskimi. Nie popełnij jednak błędu i nie próbuj zajmować się tym wszystkim naraz. To najlepsza recepta na osiągnięcie stanu totalnego chaosu w pracy. Strategie realizacji tematu: Możliwość
Kim jesteś człowieku? Dobrze mieć przygotowany wstęp do takiej pracy. Czy to refleksję własną, czy pytanie – tezę, którą postawimy we wstępie, czy – wreszcie wypowiedź autorytetu: pisarza, filozofa, polityka itp. Albo piękny cytat z poezji lub prozy. Nie powinien pozostać bez komentarza, chyba że uznamy go jedynie za motto pracy, a nie wstęp. Jeśli chcesz zacząć od cytatu… Oto najbardziej znane (i często powtarzane w tematach maturalnych) refleksje pisarzy: Człowiek jest
„Jest zawsze miejsce na nadzieję…” (Gustaw Herling-Grudziński). Zaprezentuj utwory literackie, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudności. Zestaw lektur • Biblia – wędrówka Izraelitów do Ziemi Obiecanej (Księga Wyjścia), Księga Hioba • Homer – Odyseja • Jan Kochanowski – Pieśni, Treny • Dante Alighieri – Boska komedia • Adam Mickiewicz – Konrad Wallenrod • Bolesław Prus – Lalka • Henryk Sienkiewicz – Quo vadis • Stefan
Co prawda pierwsza z nich jest dyscypliną naukową w pełnym tego słowa znaczeniu, druga zaś sztuką, ale bardzo często splatają się one ze sobą. Może czytałeś Ucztę albo Obronę Sokratesa Platona? Koniecznie wspomnij o tych utworach, gdyż są one nie tylko genialnymi dziełami filozoficznymi, ale również odznaczają się kunsztowną literacką formą. Za sprawą Platona dialog stał się sposobem prowadzenia dyskursu filozoficznego, a jego szczególną odmianę stanowił dialog sokratyczny. Pochwal się
Droga bohatera literackiego od wyboru wartości do ich urzeczywistnienia. Rozważ decyzje i losy trzech, czterech wybranych postaci z różnych epok literackich. Zestaw lektur • William Szekspir, Hamlet • Stefan Żeromski, Ludzie bezdomni • Juliusz Słowacki, Kordian • Bolesław Prus, Lalka (Stanisław Wokulski) • Gustaw Herling-Grudziński, Wieża Wstęp Bohater jest motorem dzieła literackiego, od jego czynów zależy intensywność akcji, jego decyzje oceniamy, metamorfozę obserwujemy. On działa – nawet gdy nie działa. Znakomita scena
Dom rodzinny… idealizowany i ten karykaturalnie przedstawiony w wybranych przez Ciebie utworach literackich. Wyjaśnij przyczyny tak różnorodnego rozwinięcia przez twórców tego motywu. Zestaw lektur • Homer – Odyseja • Jan Kochanowski – Fraszki i Pieśni • Mikołaj Rej – Żywot człowieka poczciwego • Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz • Gabriela Zapolska – Moralność pani Dulskiej • Czesław Miłosz – Dolina Issy • Witkacy – W małym dworku • Maria Dąbrowska – Noce i dnie •
Czy zgadzasz się z twierdzeniem Alberta Camusa, że w ludzkim życiu najważniejsze są wybory? Uzasadnij swoją odpowiedź, odwołując się do losów wybranych bohaterów literackich. Twierdzenie wydaje się bezdyskusyjne, ale tylko z punktu widzenia XX wieku. W dawniejszych epokach udział ludzkiej woli w podejmowaniu wyborów był podawany w wątpliwość. Znacznie większą rangę przypisywano innym czynnikom, w starożytności np. Fatum, w wiekach średnich – Bożej ingerencji. Przykłady literackie Bohaterowie, których wybory, choć zgodne z ich ówczesną kulturą, mogą dziś budzić nasze
Postęp techniczny kontra tradycja. Przedstaw ten problem na przykładzie wybranych utworów literackich. Temat wyjątkowo aktualny – na co dzień przecież dostrzegamy, jak rozwój techniki zmienia świat i nas samych. W poleceniu chodzi jednak o coś więcej: o przeciwstawienie postępu techniki i tradycji (zwróć uwagę na słowo „kontra”!). Czy technika powoduje odrzucenie tradycji? Jeśli tak, to jakie są tego następstwa (negatywne i pozytywne)? A może tradycja mimo wszystko okazuje się silniejsza? Przykładów literackich do tej prezentacji warto szukać
Stosunki między rodzicami a dziećmi – omów ten problem na przykładach z Biblii. Komentarz Temat dość łatwy i chyba przyjemny. Śledzenie stosunków między ukazanymi w Biblii rodzicami i dziećmi można odnieść do współczesności; łatwo przyjdzie nam wysnuć wniosek, że ich istota poprzez wieki wcale tak bardzo się nie zmieniła. Nadal są one skomplikowane i nie zawsze do końca jasne. Uważaj tylko, by nie dać się ponieść fali zwierzeń… Rodzice i dzieci w Starym Testamencie • Adam i
Dramat narodu bez państwa na przykładzie wybranych utworów – motyw tułacza i tęsknoty za ojczyzną w literaturze polskiej. Zauważ, że trzeba przyjrzeć się aż dwóm motywom – tułacza – pielgrzyma i tęsknoty za ojczystym krajem. Jak się do niego zabrać? Przede wszystkim ograniczyć materiał literacki (choć jest z czego wybierać!). Na ten temat można by napisać obszerną książkę, nie jest to chyba jednak Twoim celem. Nie wolno także nie wspomnieć choćby słowem o Wielkiej Emigracji. Ten
Biblia i antyk – czy możliwe są porównania? Mówi się, że nasza kultura wyrosła z dwóch źródeł: Biblii oraz antyku. Mitologia, filozofia i sztuka starożytnej Grecji wpłynęły na nas na równi z wiarą Starego i Nowego Testamentu. Po Grekach odziedziczyliśmy kulturę oraz podstawy nauki, po starożytnych Izraelitach przykazania moralne. Jednakże nasza kultura nie byłaby tą samą bez Biblii, tak jak trudno wyobrazić sobie naszą etykę bez wpływu tradycji antycznej. Inne, pokrewne tematy •
„A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei, jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec” (Juliusz Słowacki, Testament mój). Romantyczna wizja ofiary. Komentarz Ofiara i poświęcenie to bardzo ważne terminy w literaturze polskiego romantyzmu. Temat taki jak ten, rozpoczęty pięknym cytatem, ma spore szanse na pojawienie się jako jeden z tematów pracy klasowej z literatury romantyzmu. Może również zaistnieć jako ambitne zadanie domowe. Dużą rolę odgrywają w nim cytaty, które wpleciesz w swoją pracę. Jeśli nie
Samotność – czym jest? Twoje rozważania na ten temat poparte przykładami z literatury, filmu, teatru. Temat odwołujący się do różnych tekstów kultury, czyli filmów, spektakli teatralnych, dzieł muzycznych i plastycznych. Daje możliwość wykazania się wiedzą spoza programu. Nie zagub się jednak w gąszczu przykładów! Nie zapomnij, że masz odpowiadać na „tytułowe” pytanie – czym jest samotność? Pracę warto uporządkować według definicji samotności, nie utworów! Jak zacząć? Przykład Samotność jest znakiem dzisiejszych
„Żart broń jest często zdradna i szkodliwa. Ale też czasem i jej trzeba zażyć” (Ignacy Krasicki). Śmiech, żart, kpina, groteska jako sposób wzbudzania refleksji na temat sensu życia. Zaprezentuj wybrane utwory, które, według Ciebie, w mistrzowski sposób realizują tę tezę. Uwaga! Zdarza się, że tematy tego typu nie pozwalają na swobodny wybór materiału literackiego, lecz wymagają znajomości konkretnych epok. Najczęściej chyba dotyczą wówczas literatury staropolskiej, która szczególnie często łączyła zadania
„Uczę się ciebie, człowieku. Powoli się uczę, powoli. Od tego uczenia trudnego Raduje się serce i boli” (J. Liebert). A Ty – czego o człowieku i jego naturze nauczyłeś się dzięki swoim lekturom? Temat w zasadzie prosty, ale podchwytliwy. Dzięki literaturze możemy dowiedzieć się o człowieku wszystkiego. A i tak nie wiemy nic. Najlepiej skupić się na kilku czy nawet na jednej opcji. Łatwo bowiem stworzyć chaotyczną wyliczankę. Człowiek – wersja optymistyczna: Optymizm z odrobiną cynizmu i kpiny prezentuje
„Raczej umrzeć stojąc niż żyć na kolanach” – słowa Alberta Camusa uczyń mottem rozważań na temat roli buntu w działaniach wybranych bohaterów tekstów kultury. Temat nie wydaje się trudny. To dobrze – gdyż często bywa on proponowany abiturientom. Być może jego czas nadejdzie i w tym roku? Twórcy tematów maturalnych zdają się sądzić (sam oceń, czy naiwnie), że temat buntu jest bliski młodym ludziom. Dobór lektur wydaje się być sprawą niemalże
„Pamięć jest sekretem odkupienia” (Baal Szem Tow) – mając w pamięci motto opowiadania Henryka Grynberga Wujek Aaron, przywołaj kilku autorów, którzy w swojej twórczości odnoszą się do tej tezy. Komentarz: Bezpośrednio w temacie nie ma wskazówki, by skupić się na literaturze dotyczącej II wojny światowej (lagrowej, łagrowej, dotyczącej Holocaustu czy powstania warszawskiego). Rozsądnie postąpisz, jeśli skierujesz uwagę właśnie w tę stronę. Przywoływanie takich wydarzeń, jak powstanie listopadowe czy styczniowe, I wojna czy targowica byłoby chyba