Posts From Zbyszek
Narodziny państwa litewskiego Plemienne księstwa litewskie zjednoczył w połowie XIII wieku książę Mendog. Ekspansja litewska dokonywała się kosztem osłabionej rozbiciem politycznym, a potem i mongolskim najazdem Rusi. Mendog skutecznie manewrował między wrogimi mu Krzyżakami i książętami ruskimi a Polską. W 1253 roku, po wcześniejszym przyjęciu chrztu, Mendog, za zgodą Innocentego IV koronował się na króla Litwy, a w 1261 roku połączył się ze Żmudzinami toczącymi zwycięskie boje z Krzyżakami. W 1263 roku król Mendog zginął w wyprawie na Brańsk. Po jego śmierci kraj
Stosunek pisarzy romantycznych do tradycji oświeceniowej nie był, rzecz jasna, przychylny. Wymownego przykładu na to dostarcza ballada otwierająca pierwszy tom Poezji Adama Mickiewicza – Romantyczność, w której następuje odrzucenie oświeceniowego racjonalizmu. Z późniejszych natomiast utworów wspomnieć warto choćby ponure drwiny z poetów tzw. klasycyzmu warszawskiego w III części Dziadów – owo „Sławianie, my lubim sielanki…”. Spośród paraleli między ideami oświecenia a późniejszymi koncepcjami oczywista wydaje się bliskość koncepcji politycznych polskiego oświecenia i programu warszawskich pozytywistów.
Rzym wypracowywał przeróżne zasady zarządu i organizacji podbijanych obszarów: plemiona częściowo spokrewnione (latyńskie) z czasem otrzymywały niepełne obywatelstwo, zaś inne, jak np. Samnici, Umbrowie czy greckie miasta posiadały status sprzymierzeńców (SOCII); w różnych częściach Italii powstawały też kolonie zamieszkałe przez Rzymian; pozaitalskie prowincje, zwane prokonsularnymi od nazwy urzędników sprawujących tam władzę, zarządzane były przez senat. Z czasem większość mieszkańców Italii otrzymała obywatelstwo rzymskie. Gorzej przedstawiała się sytuacja ludności pozaitalskich prowincji. Ze względów oszczędnościowych
Relacje rodzice – dzieci w dziełach Sofoklesa. Zacznij od stwierdzenia faktu. W Królu Edypie powiązania rodzinne są bardzo powikłane. Sami bohaterowie bywają zaskakiwani odkryciem pokrewieństw. Nie zmienia to faktu, że mamy do czynienia z tragedią rodzinną, opowieścią o klątwie ciążącej nad rodem; zresztą – mit o rodzie Labdakidów należy do mitów genealogicznych, czyli opisujących losy danego rodu. Rozważ problem ojców w całej historii. Ojców mamy aż trzech, przy czym Edyp występuje w roli i ojca, i brata.
Porównaj Edypa i Kreona, bohaterów znanych Ci z tragedii Sofoklesa. W świetle Króla Edypa Są to typy skrajnie różne. Edyp gwałtowny, wylewny, emocjonalny. Kreon rozważny, spokojny, rozsądny. Edyp pragnie władzy, jest o nią zazdrosny. Kreon nie pragnie tronu, woli spokój. Edyp jest podejrzliwy, rzuca oszczerstwa. Kreon rozważnie tłumaczy mu nieporozumienie. W świetle Antygony Kreon jest już kim innym. Zostaje władcą, ponosi odpowiedzialność za miasto. Tak jak niegdyś Edyp – wydaje stanowczy wyrok. Nie pozwala pochować
Przygotuj konspekt referatu – nawiązania do Króla Edypa w późniejszych epokach. Teza na początek Król Edyp Sofoklesa doczekał się wielu nawiązań, odwołań i aluzji literackich. Prawdopodobnie dlatego, że symbolizuje znikomość ludzkiego losu, niemoc, wręcz bezradność człowieka wobec bóstw. Absurd istnienia, jak powiedzieliby egzystencjaliści. Ten problem trapił ludzkość przez wieki, a po dziś dzień nikt nie znalazł rozwiązania zagadki ludzkiego losu… Punkty do przywołania Motyw Edypa w średniowieczu – przemieszanie losów Edypa i Judasza w Złotej legendzie.
O śmiertelnych pokolenia! Życie wasze to cień cienia… Zinterpretuj słowa Chóru w świetle losów Edypa i doświadczeń innych bohaterów literackich. Zacznij od kontynuacji cytatu: Los ten, co ciebie Edypie, spotyka Jest mi jakby głosem żywym Bym żadnego śmiertelnika nie zwał już szczęśliwym Tak Chór rozwija swoją myśl. Trzynaście wieków później Szekspir powie: Życie jest tylko przechodnim półcieniem Nędznym aktorem, który swoją rolę Przez parę godzin wygrawszy na scenie W nicość przepada –
Prawda w życiu ludzkim. Czy może okazać się siłą niszczącą? Odpowiedz w oparciu o tragedię Sofoklesa pt. „Król Edyp”. Zacznij od refleksji na temat prawdy. Prawda jest wartością bezdyskusyjną, prawdomówność to dewiza moralistów. Nawet Biblia głosi, że „prawda wyzwala”. Ale też zna literatura przypadki, w których poznanie prawdy okazało się niszczące dla tych, którzy jej szukali. Należy do nich Edyp. Opisz sytuację Edypa dociekającego prawdy mimo ostrzeżeń Tejrezjasza. Zwróć uwagę, że do
Zaprezentuj sens i przesłanie Króla Edypa. Prawdy o ludzkim życiu, które pokazał Sofokles w Królu Edypie, nie uległy dezaktualizacji. Należą do nich: Refleksja o znikomości życia i złudności fortuny. Nie ma nic bardziej ulotnego niż poczucie szczęścia, spokój powodzenia. Dziś jesteś na szczycie, królem i zwycięzcą – jutro nieszczęsnym, zrozpaczonym ślepcem. Taki los spotkał Edypa – króla Teb, pogromcę Sfinksa. Refleksja o przeznaczeniu – nikt go nie uniknie, im bardziej ktoś działa przeciw swojej wyroczni, tym bardziej
Co decyduje o ludzkim losie w świetle tragedii Sofoklesa pt. Król Edyp? We wstępie postaw tezę poprzyj ją cytatem: Fatum. Bogowie. Na pewno nie sam człowiek. Jego poczucie pewności siebie może zostać obrócone w pył i wyśmiane – tak jak w przypadku Edypa. Filozofia starożytnych nie pozostawiała człowiekowi wielu złudzeń: O śmiertelnych pokolenia! Życie wasze, to cień cienia. Odwołaj się do mitologii: Starożytni Grecy uważali, że nad przebiegiem naszego życia
W jaki sposób wiążą się z postacią Edypa następujące pojęcia; tragizm, ironia tragiczna, hybris i hamartia? Hamartia to błędne rozpoznanie własnej sytuacji przez bohatera tragedii, który fałszywie oceniając stan rzeczy, pogrąża się coraz bardziej i doprowadza do katastrofy. Tak – Edyp cierpi z powodu win, które popełnił, choć niejako bez własnej woli a nawet chciał ich uniknąć. Zabił ojca – ale nie wiedział z kim się kłóci. Ożenił się z
Nowe rodzaje broni użyte podczas I wojny światowej Czołgi Wprowadzili je Anglicy i po raz pierwszy pojawiły się w bitwie nad Sommą. Oddziaływały szczególnie na psychikę żołnierzy niemieckich: budziły strach i wywoływały panikę. Lotnictwo Obie strony na skalę masową używały samolotów. Początkowo tylko do celów zwiadowczych. Potem lotnicy staczali ze sobą regularne pojedynki. Wkrótce wykorzystano lotnictwo do bombardowania pozycji nieprzyjaciela. Gaz Pierwsi gazów trujących użyli Niemcy w 1915 r. i to na ziemiach polskich (pod Bolimowem, niedaleko
Najważniejsze powstania! insurekcja kościuszkowska – 1794 r. powstanie listopadowe – 1830 r. powstanie krakowskie – 1846 r. powstanie styczniowe – 1863 r. powstanie w getcie warszawskim– 1943 r. powstanie warszawskie – 1944 r. Insurekcja kościuszkowska Skojarz datę: 1794 r. Przyczyna powstania: Polska była po drugim rozbiorze; kraj był uzależniony od zaborców. W złym stanie były polskie fabryki, banki. Narastało niezadowolenie Polaków. Przywódca powstania: Tadeusz Kościuszko Ważne wydarzenie: Tadeusz Kościuszko na rynku w Krakowie 24 marca 1794 r., w obecności polskiego wojska i ludu,
Czym był feudalizm? Feudalizm był systemem społeczno-gospodarczym, który rozwinął się na terenie średniowiecznej Europy. Polegał na związaniu wszystkich członków społeczeństwa układami wzajemnych zależności, czyli powstaniem tzw. drabiny feudalnej. Najazdy i wojny czasów średniowiecza Średniowiecze to w dziejach świata czasy bardzo niespokojne. W całej tej epoce toczyły się liczne wojny – nie tylko między państwami, ale także domowe, wszczynane przez możne rody. Obowiązek krwawej zemsty ciążącej na rodzie w wypadku śmierci któregoś z jego członków
Najdłuższym i zapewne najbardziej spektakularnym konfliktem pierwszych kilku stuleci epoki nowożytnej stały się zmagania o hegemonię w Europie głównie między Francją a państwami rządzonymi przez Habsburgów (Hiszpanią i Austrią; krajami niemieckimi i burgundzkim dziedzictwem w mniejszym już stopniu), do których włączały się też przejściowo Niderlandy, Skandynawia czyli Dania i Szwecja, polityczny mikrokosmos włoski, a nawet epizodycznie Turcja i środkowoeuropejskie potęgi. Geneza wojen Genezy zaskakująco długotrwałego sporu należałoby szukać w splocie różnorakich czynników. Francja końca XV w. była krajem solidnie zunifikowanym, o silnej
Stosunkowo niewielka Macedonia była scentralizowaną monarchią, której kultura, pod wpływem kontaktów z wyżej stojącą cywilizacją helleńską, ulegała przyspieszonemu rozwojowi. Wbrew złośliwym pomówieniom Greków Macedończycy byli ludem im pokrewnym, a nie barbarzyńskim. Macedonia dosyć długo nie brała udziału w wielkiej polityce. Z racji swej słabości, podlegała Atenom, Tebom bądź potem Persji. Wielkie dni dla tego północnogreckiego państwa nadeszły w IV w. p.n.e. , gdy świat helleński był osłabiony po wojnach domowych. Zwierzchnictwo tebańskie zrzucił wyjątkowo
Wojny peloponeskie Zwycięstwa nad Persami umocniły pozycję polityczną i gospodarczą Aten w świecie greckim. Całkowita hegemonia tej demokratycznej w owym czasie republiki (wojny perskie wzmocniły żywioły demokratyczne) nie mogła się urzeczywistnić bez pokonania Sparty. Konflikt zbrojny dojrzewał od lat 60. V w. p.n.e. Do pierwszej, zakończonej kompromisem wojny doszło w latach 461-446 p.n.e. O wiele poważniejszy konflikt, zwany popularnie wojną peloponeską, miał miejsce w latach 431-404 p.n.e. Pretekstu dostarczyło starcie
Antoni Czechow (1860-1904) – rosyjski prozaik i dramaturg. Lekarz, syn zbankrutowanego kupca. Nieprzyjemne doświadczenia dzieciństwa (przymusowa praca, ukrywanie się przed wierzycielami ojca) wpłynęły na jego twórczość, w której ironicznie przedstawia życie Rosjan, pokazuje bezsens i głupotę. Krótkie, humorystyczne scenki kryją w sobie wiele gorzkich prawd – na temat ludzkich pragnień i charakterów. Zły chłopiec Czas Od czerwca do sierpnia. Miejsce Ziemiańska posiadłość położona niedaleko rzeki lub jeziora, być może dom letniskowy. Bohaterowie: Iwan Iwanowicz
Jaki jest czas i miejsce akcji? Czas akcji: Nie jest określony dosłownie, ale domyślamy się, że to oczywiście współczesność (na pewno po II wojnie światowej, wiek XX) – czasy tzw. realnego socjalizmu. Miejsce akcji: Z treści propagandowego, poprawnego politycznie wierszyka (ostatnia wyliczanka) wywnioskować można, że miasto w Polsce. Potwierdza to też słownictwo – tzw. nowomowa (język propagandowy w Polsce Ludowej). Bohaterowie opowiadania Baba Bohaterka wyliczanki, którą recytują dzieci na podwórku. Na jej prośbę
Tragiczne sytuacje o komicznym zakończeniu. To groteskowy świat opowiadań Mrożka. Mrożek – pisarz groteskowy We wszystkich groteskowych opowiadaniach Mrożka znajdziesz: Kontrastowe zestawienie zdarzeń tragicznych i komicznych. Używanie podniosłych słów w opisywaniu rzeczy banalnych. I odwrotnie – używanie banalnych wyrażeń w opisywaniu rzeczy tragicznych. Bohaterowie – zwyczajni, przeciętni ludzie, których nawet można nazwać nudnymi (Ktoś, goście w Profesorze Robercie). Postacie fantastyczne (w Babie, Winie i karze). Drwinę z ludzkich zachowań: żądzy sławy – Profesor
