Antyk

Istotne historie biblijne i ich przesłanie

Grzech pierworodny To nie tylko pierwszy ludzki grzech w Biblii. To także moment, w którym ujawnia się złożona natura człowieka stworzonego „na obraz i podobieństwo Boga”, ale jednocześnie przecież ułomnego i słabego. To po tym, jak skuszona przez węża Ewa namówiła Adama do skosztowania jabłka z zakazanego drzewa, nastąpiło wygnanie z raju – i koniec niezmąconego szczęścia ludzi. W opisie grzechu pierworodnego każdy „rekwizyt” ma swoje symboliczne znaczenie – w dodatku różnie na przestrzeni wieków interpretowane. Ewa – jako

Mitologia – TEST 4

Mitologia TEST 1. Na  podstawie  fragmentu Teogonii Hezjoda (czyli opowieści o rodowodzie greckich bogów napisanej przez poetę greckiego w VII w. p.n.e.) narysuj drzewo genealogiczne bogów greckich. Hezjod Teogonia Zaiste najpierw Chaos powstał, potem Gaja Rozłożysta, bezpieczna podstawa dla wszystkich [Nieśmiertelnych, co śnieżnym władają Olimpem, I mglisty Tartar w głębi pod rozległą ziemią], I Eros, najpiękniejszy z nieśmiertelnych bogów, Wątlący członki, który i bogom, i ludziom Ujarzmia w sercach rozum

Antyk i Biblia – TEST 1

1. Zenon z Kition był twórcą: a) filozofii epikurejskiej, b) filozofii stoickiej, c) cynizmu, d) hedonizmu. 2. Epikurejczycy głosili, że: a) największym szczęściem jest odczuwanie przyjemności i brak cierpień, b)  nie należy poddawać się emocjom, człowiek powinien kierować się w swoim postępowaniu rozumem, c) należy wyrzec się wszelkich dóbr doczesnych, prowadzić życie ascetyczne. 3. Co to jest mit? a) opowieść wyjaśniająca przez alegorie i symbole pochodzenie świata, bogów i ludzi, b) utwór pisany prozą lub wierszem, którego bohaterami

Biblia – frazeologizmy

Zbiór biblijnych frazeologizmów Stary Testament Jabłko Adama  To przenośna nazwa anatomicznej chrząstki, dobrze widocznej na męskich szyjach, upamiętniająca grzech pierwszych rodziców. Czyżby kąsek jabłka z zakazanego drzewa miał stanąć kością w gardle Adamowi? Alfa i omega Tak określamy kogoś, kto zna się na wszystkim od a do z, jest osobą wszechstronną, autorytetem wszechwiedzy. W rzeczywistości – jest to pierwsza (alfa) i ostatnia (omega) litera greckiego alfabetu. Natomiast źródłosłów jest biblijny – według św. Jana: Jam jest

Podział Starego i Nowego Testamentu

Podział Biblii Stary Testament 46 ksiąg – od powstania świata do narodzin Chrys­tusa. Księgi historyczne  Pięcioksiąg Mojżeszowy (Tora) Obejmuje dzieje ludzkości od stworzenia świata, dzieje patriarchów, dzieje Izraelitów do czasów Mojżesza po czasy króla Salomona, wyjście do Ziemi Obiecanej. Składa się nań pięć ksiąg: Księga Rodzaju (Genesis) Zawiera opis stworzenia świata i człowieka, historię Adama i Ewy, Kaina i Abla. W tej księdze mieści się podanie o Arce Noego i o wieży Babel, o Sodomie i Gomorze oraz

Na czym polega ponadczasowość Antygony Sofoklesa?

Na czym polega ponadczasowość Antygony Sofoklesa? Nieśmiertelność tego dzieła polega na tym, iż autor tragedii ukazuje ludzkie konflikty i motywy postępowania ludzi, które przetrwały wiele stuleci i jeszcze dziś są aktualne. Wciąż żywy jest konflikt pomiędzy dobrem społecznym a dobrem jednostki, wciąż istnieje walka o władzę, motyw zdrady i dochodzenia swoich praw, zderzenie sfery uczuć i obowiązku. Nadal dyskutujemy pojęcie sprawiedliwości i pragniemy, aby prawo czy ustawa dotyczyły w tej samej mierze wszystkich – nawet rodzin rządzących i wydających

Epos na przestrzeni wieków

Łańcuch eposów: Iliada • Odyseja • Eneida Iliada, Odyseja, Eneida  – to eposy starożytne – wzorcowe dla późniejszych pokoleń. Możemy je nazwać klasycznymi. Ustalają wzorcowy schemat, opiewają dzieje i czyny starożytnych bohaterów, są wspólnym dziedzictwem kulturowym Europy. Iliadę i Odyseję stworzył Homer. Iliada dotyczy Troi (Ilionu) i wojny trojańskiej. Odyseja opowiada o powrocie Odyseusza do domu – dziesięcioletniej tułaczce po morzach. Pojawiają się wątpliwości, czy rzeczywiście Homer był autorem obu dzieł – to słynna

Frazeologizmy odnoszące się do antyku

Róg obfitości to dziś symbol bogactwa, niewyczerpanych zasobów. Był to zaś ułamany róg mitycznej kozy Amaltei, która wykarmiła małego Zeusa, mający moc napełniania się zgodnie z życzeniem posiadacza. Puszka Pandory to dzisiaj źródło niekończących się kłopotów, nieszczęść. Gdy bogowie zesłali na ziemię Pandorę, pierwszą kobietę, wyposażyli ją w tajemniczy pojemnik, który zabronili otwierać. Pandora nie posłuchała zakazu i namówiła męża do otwarcia puszki. W niej zaś ukryte były wszystkie nieszczęścia i choroby. Syzyfowa praca oznacza

Mit ikaryjski

Mit ikaryjski Jest to opowieść o nierozważnej młodości, marzeniach, nieposłuszeństwie i tragedii. Ma dwóch bohaterów – Dedala i Ikara – ojca i syna. Dedal był niezwykle zdolnym konstruktorem, zbudował słynny labirynt dla Minotaura, był też genialnym rzeźbiarzem. Więziony przez króla Krety tęsknił za ojczyzną, a nie mógł inaczej uciec z wyspy jak tylko drogą powietrzną. Skonstruował skrzydła z ptasich piór zlepionych woskiem. Wraz z synem wzbili się w powietrze – realizując tym samym odwieczne marzenie człowieka o podniebnym locie na

Ważne historie Starego Testamentu

Najważniejsze historie Starego Testamentu Stworzenie świata – kosmogonia biblijna W Biblii znajdują się dwa niezależne opisy stworzenia świata. Wersja I Stworzenie świata trwało sześć dni. Bóg tworzył kolejne elementy wszechświata werbalnie – za pomocą słów powoływał je do istnienia, po czym nadawał im nazwę. Uwaga: najpierw tworzył, a dopiero potem nazywał! Po nadaniu nazwy w biblijnym opisie pada zawsze formuła: „A Bóg widział, że były dobre”. Dzień pierwszy: „Na początku Bóg stworzył niebo

Mitologia w sztuce

Malarze wszech czasów uwielbiali motywy antyczne! Każdy szanujący się artysta sięgał po wątki mitologiczne, by przedstawić swoje wyobrażenie urody Wenus lub uosobienie Amora i Psyche. W dodatku przyjemnie było malować postaci mitologiczne, bo tylko w ich wypadku dopuszczano nagość modeli… Mitologia stała się więc sposobem na malowanie aktu i pokazanie piękna ludzkiego ciała. Trudno spośród tak wielu wybrać dzieła reprezentatywne. Sandro Botticelli, Narodziny Wenus Wenus, zwana też Afrodytą, bogini miłości, narodziła się z piany morskiej,

Liryka starożytnej Grecji

Liryka w starożytnej Grecji Liryka to trzeci główny rodzaj literacki (obok epiki i dramatu). Obejmuje utwory liryczne, czyli takie, które wyrażają uczucia podmiotu lirycznego. Kojarzymy utwory liryki, czyli poezję z wierszami – słusznie, ale nie jest to najważniejszy wyróżnik. Istotne jest kto i jak mówi, czy wyraża uczucia i przekształca poetycko świat czy raczej relacjonuje bieg zdarzeń. Liryka w swoich początkach nierozerwalnie związana była z muzyką – wywodzi się z modlitw (odprawianych przy akompaniamencie instrumentów

Mit heraklejski

Herakles (Herkules)  był synem Zeusa – spłodzonym z królową Alkmeną. Naturalne więc, że przez całe życie nienawidziła go i prześladowała prawowita żona Zeusa – Hera (zwłaszcza że podstępem nakarmiono Heraklesa jej pokarmem, w wyniku czego stał się nieśmiertelny). Kiedy chłopiec i jego bliźniaczy brat spali jeszcze w kolebkach –  bogini podesłała ku nim dwa węże. Maleńki Herakles zadusił obie bestie. Jako młodzieniec – zabił Hydrę, potwora o dziesięciu głowach, potem centaura – pół konia, pół człowieka.

Charakterystyka Odyseusza

Biografia Odyseusza Imię: Odyseusz lub Odys, łacińskie – Ulisses. Jego imię – szczególnie rzymskie: Ulisses – symbolizuje przebiegłość. Kiedy trzeba, bohater ten ucieka się do podstępu, a nawet kłamie. Odyseusz był królem Itaki, mężem wiernej Penelopy. Nie chcąc brać udziału w wojnie trojańskiej udaje obłąkanego, jednak jego podstęp zostaje odkryty. Z żalem opuszcza swą żonę oraz narodzonego właśnie syna Telemacha i wraz z innymi królami greckimi udaje się pod Troję. Przez dziesięć

Poezja starożytnego Rzymu

Najważniejsi twórcy Wergiliusz, autor słynnej Eneidy, epopei napisanej na wzór eposów Homera, ukazującej wędrówkę Eneasza. Horacy, najsławniejszy poeta Rzymu, do twórczości którego nawiązywali późniejsi twórcy wielu krajów, w tym także Polski. Owidiusz – twórca dzieła pt. Metamorfozy, a także Sztuki kochania. Lukrecjusz – poeta – filozof, autor poematu O naturze wszechrzeczy. Katullus – autor miłosnych wierszy adresowanych do ukochanej Lesbii.   Wergiliusz Żył za czasów Oktawiana Augusta. To Eneida (chociaż jej nie dokończył)

Zasady dramatu antycznego

Gdybyś chciał zabawić się w dramaturga i stworzyć dzieło ściśle według norm obowiązujących w tragedii greckiej, obowiązuje Cię reguła trzech jedności: Całą akcję zdarzenia należy umieścić w jednym miejscu – może to być sala gimnastyczna albo szkolne schody – ale już nigdzie poza tym terenem. W dramacie antycznym to, co się działo poza tą przestrzenią, było relacjonowane – np. przez posłańca. TO JEDNOŚĆ MIEJSCA Wszystko musi rozegrać się w jak

Odyseja. Trasa Odyseusza.

Uporządkowanie przygód Odyseusza Przed zdobyciem Troi: Odkrywa Achillesa, ukrytego przez Tetydę wśród dwórek. Przewodzi poselstwu usiłującemu wymóc na Trojanach oddanie Heleny Trojańskiej (wątek wykorzystany przez Jana Kochanowskiego w Odprawie posłów greckich). Zdobywa Troję, wprowadzając do miasta posąg drewnianego konia z ukrytymi w środku żołnierzami. Po wojnie (treść Odysei) Odwiedza przylądek Libijski Lotofagów – tu mieszkańcy częstują przybyszy lotosem, czyli owocem, powodującym zapomnienie o ojczyźnie. Kilku towarzyszy Odysa kosztuje specjału, lecz wódz siłą odciąga ich

O czym jest Odyseja?

O czym jest Odyseja? Na Odyseję Homera składają się 24 księgi opowiadające o tułaczce Odyseusza spod Troi do ojczyzny – Itaki. Dziesięć lat jest na wojnie, a kolejnych dziesięć zabiera mu, obfitująca w przygody, podróż do domu. Czym jest Odyseja? Odyseja jest opowieścią o wielkiej podróży. Niesie w sobie myśl, że życie ludzkie jest wędrówką obfitującą w przygody, wybory, powodzenia i porażki. Jest pochwałą życia – najważniejszy wybór Odyseusza to odrzucenie nieśmiertelności. Jest eposem o człowieku i ludzkiej

Odyseja na maturze pisemnej

Zwróć uwagę na: Wizytę Odyseusza w krainie śmierci – to często przytaczany fragment. Ważne jest spotkanie z matką, z którą rozmawia, ale nie może jej objąć, dialog z Achillesem, który powiada, że wolałby być najlichszym z ludzi, ale żyć… Takie fragmenty i wizja pośmiertnej krainy może być zestawiona z fragmentami Piekła z Boskiej komedii Dantego. W takim przypadku nie zapomnij, że oba dzieła i obu autorów różni podstawowa sprawa –

Iliada – Homer

Autor Homer – pierwszy epik naszej kultury. Żył na przełomie IX i VIII w. p.n.e. Pochodzenie i biografia twórcy owiane są tajemnicą, pewne jest tylko imię. Najprawdopodobniej pochodził z greckiej wyspy Chios. Imię Homer oznacza ślepca, co dało podstawę do podań, że był niewidomy. Kwestionowano jego istnienie, lecz badania potwierdzają fakt, iż oba wielkie eposy, Iliada i Odyseja, są dziełem jednego człowieka. Pozostał uosobieniem wieszcza, stał się wielkim autorytetem dla współczesnych sobie i potomnych.