LICEUM
Rozważ tezę Aleksandra Świętochowskiego: „Żaden utwór nie przerobi ludzi. Są wszakże takie, które pobudzają do przetwarzania się…” Praca, gotowanie, pranie, sprzątanie, chwila relaksu podczas oglądania kolejnego odcinka (którego już?) brazylijskiej, argentyńskiej czy polskiej opery mydlanej, potem sen, a rano kolejne powielanie tego samego schematu życia. Należałoby raczej powiedzieć – egzystencji, bo cóż to za życie wypełnione jedynie pogonią za pieniądzem i próbą odnalezienia chwili odpoczynku w nawale obowiązków? Urozmaiceniem takiego życia są święta,
Kultura masowa – godna zachwytu czy potępienia. Wypowiedz się na podstawie własnych doświadczeń czytelniczych i filmowych. Kolorowe ściany i stoliki w Pizza Hut, jednorazowe opakowania z Burger Kinga i McDonald’sa, kolorowe gazety karmiące się plotkami i sensacją, książki jednorazowego użytku, obliczone tak, by przeczytać je podczas podróży i wyrzucić do najbliższego kubła, filmy produkowane z myślą o szerokim kręgu odbiorców, tasiemcowe, kiczowate seriale, ale także Mona Liza namalowana na pudełku czekoladek, arcydzieło muzyki klasycznej przerobione na rozrywkowy utwór czy
Opisz historię Winicjusza i Ligii, dowodząc, że: miłość jest siłą odmieniającą ludzi. Propozycja pracy: On – młody rzymski patrycjusz, żołnierz walczący wcześniej z Partami, energiczny i porywczy. Był „pięknym i atletycznym młodzieńcem”. Ona – córka władcy Ligów, zakładniczka wychowywana w domu Aulusów, delikatna i wrażliwa. Miała „twarz różową i przezroczą, i świeże usta jakby do pocałunku złożone, i niebieskie jak lazur mórz oczy, i alabastrową białość czoła, i bujność ciemnych włosów [..] ”. Miłość Marka Winicjusza i Ligii jest w powieści Sienkiewicza najważniejszym
Milej sobie wspomniam nie dzieła waleczne I głośne, ale czyny ciche, użyteczne I cierpienie„ (Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz) Cierpienie towarzyszy istocie ludzkiej od początku dziejów ludzkości. Może być spowodowane chorobą, czyjąś śmiercią albo miłością do ojczyzny. Działanie ludzkie jest zawsze usprawiedliwione, jeżeli jego pobudką jest miłość do ludzi. Ten, kto kocha – nie potrzebuje się lękać. Tłumi w sobie egoizm i otwiera się na drugiego człowieka. Rodzi się w nim chęć nieustannej ofiary
Na czym polega – Twoim zdaniem – siła oddziaływania teatru. Rozważ temat, odwołując się do wybranych dramatów czy ich inscenizacji. „Nie samym chlebem żyje człowiek”. (Ewangelia) Teatr to rodzaj umowy między aktorami i widzami: „my udamy, że na scenie coś robimy, poudajemy śmierć, miłość, radość lub rozczarowanie, a wy udacie, że to wszystko jest prawdziwe i rzeczywiście się wzruszycie lub wkurzycie”. Zasada ta, tak prosta, świetnie funkcjonowała przez wieki. Ludzie już w starożytnej Grecji
Moralna refleksja twórcy nad naturą człowieka i jego dziełem. (literatura współczesna) Kim jest człowiek? Odpowiedzi na to pytanie od wieków poszukiwali filozofowie, egzystencjaliści, twórcy. Teraz, u progu wieku 21., my, ludzie, których jedynym sensem istnienia, zamiast: być” stało się za wszelką cenę „mieć”, nadal nie potrafimy odnaleźć tej odpowiedzi. Współczesny człowiek, dumny zdobywca Kosmosu, twórca bomby jądrowej i dzieci z probówki, wszechobecny, ingerujący w prawa Natury – potrafi zabić, unicestwić życie
Moje spotkanie z Ferdydurke. Wstęp – autoanaliza: jaka byłam przed lekturą Ferdydurke Żyłam w świecie szarym, jednostajnym, codziennym. Gobelin moich dni minionych tkany był szarą nicią przyziemności. Każdego dnia wstawałam, powtarzając utrwalone rytuały, sumarycznie składające się na coś piękniejszego, co miało być moim życiem. Ale to były tylko różne odcienie szarości, „które rankiem mi w głowie, później na dłoniach i w każdym słowie, niczym gołąb pocztowy powracały”. Aż pewnego dnia spostrzegłam go. Był
Literatura często staje się źródłem wiedzy o człowieku i świecie. Jaką wiedzę o człowieku odnalazłam w wybranych dziełach? Podróże powodują, że w każdym pięknym miejscu chciałabym pozostawić „kawałek” siebie, a zabrać wszystko, wszystko ocalić od zapomnienia. Tak było do tej pory, do mojej ostatniej wędrówki po świecie. Teraz nie wiem, gdzie jest moje miejsce. Gdzie leży granica, której żadnemu człowiekowi przekroczyć nie wolno. Nie rozumiem pewnych rzeczy i pewnie nigdy nie dorosnę do tego, żeby
Młodość w literackich i filmowych dziełach współczesności. Epoką, której zawdzięczamy niespotykaną ani wcześniej, ani później apoteozę młodości – był romantyzm. Nie znaczy to jednak, że temat ten nie pojawiał się w innych okresach literackich. Przeciwnie, wydaje mi się, że dla literatury, a współcześnie także dla filmu, to właśnie młodość jest zagadnieniem podstawowym, swoistym punktem wyjścia, wobec którego niemal każdy twórca próbuje się jakoś ustosunkować. Gdyby zebrać dzisiejsze opinie o młodym
Historia – niszczy? ocala? buduje? – uzasadnij wypowiedź, odwołując się do literatury wojny i okupacji. Wszyscy jesteśmy pionkami w ręku Boga przesuwanymi beznamiętnie po szachownicy historii. Bóstwo owo, pogrążone w jakiejś ponurej zadumie, niedbałymi ruchami przemieszcza nas z pola białego na czarne, potem odwrotnie, znowu… Znudzone nieprzespaną wiecznością, męczy siebie i nas. Wydaje mi się, że okres drugiej wojny światowej porozmawiał ludzi po wszystkich osiągalnych czarnych kwadracikach, naród polski zaś, niepazerny wobec otaczających go
„Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka, wielbi urząd, czci króla, lecz sadzi człowieka”. Komizm, groteska, błazeństwo w polskiej literaturze. Powyższe słowa Ignacego Krasickiego, pochodzące z satyry „Do króla”, mówią, że dopóki będą istnieć takie środki wyrazu, jak satyra, groteska, parodia i inne podobne gatunki, mistrzowie pióra nie będą „oszczędzali” ludzi i ich przywar. W literaturze człowiek od wszech czasów był w centrum zainteresowań, opisując jego stosunek do Boga, otaczającego świata,
Do jakich przemyśleń na temat trudnych problemów moralnych skłoniła się lektura wybranych utworów. Moralność, piękne słowo. Jedno, niezmienne od tysiącleci… Tak to już jednak jest z człowiekiem, że im coś jest potężniejsze, tym bardziej różnorodne stają się zapatrywania na to. A moralność właśnie jest potężna niczym piramida egipska, którą każdy zwiedzający widzi z innej strony. Ludzie pióra od początku swego zaistnienia na Ziemi poruszają w swych dziełach problem moralności. Niektórzy
Co literatura mówi Ci o Tobie samym? Uargumentuj odpowiedź, odwołując się do wybranych tekstów modernizmu i XX-lecia międzywojennego. Wstęp – zarysowanie sytuacji fabularnej Co ja teraz będę robiła? Nie wzięłam tej książki, którą przygotowałam sobie już wczoraj. W porannym pośpiechu zapomniałam o Doktorach Segala, którzy mieli umilić czas mojej podróży. Teraz pozostają mi jedynie rozmyślania. Myślenie o sobie nie jest mym ulubionym zajęciem, gdyż zwykle po takiej autoanalizie jestem przygnębiona, dręczą mnie wyrzuty sumienia, będące
Charakterystyka Gustaw z Innego świata. Porównanie z Tadkiem z Opowiadań Borowskiego. Postacie bohatera Innego świata i vorarbeitera Tadka, bohatera opowiadań Borowskiego, często są zestawiane. Jednak o ile w obu przypadkach mamy do czynienia z narracją pierwszoosobową, bohatera-narratora możemy utożsamiać z autorem powieści, zaś w przypadku opowiadań Borowskiego nie mamy do tego prawa. Co ich różni? Zauważmy, jak różne są postawy Tadka i Grudzińskiego. Tadek to człowiek zlagrowany, przystosowany do życia w obozie, momentami wesoły i cyniczny. Grudziński to człowiek,
Jego rola w literaturze europejskiej Bohaterowie Dostojewskiego miotają się między moralnym upadkiem a najwyższymi uczuciami, szczęściem a nędzą, wiarą a niewiarą. Ciągłe rozdarcie, popadanie ze skrajności w skrajność, poddawanie się władzy potężnych uczuć – bywa określane jako dostojewszczyzna. W swych dziełach Dostojewski realizował model powieści polifonicznej (patrz niżej). Postacie Dostojewskiego muszą z reguły zmagać się z „przeklętymi pytaniami” (z ros. „proklatyje woprosy”). Jest to zbiór niezwykle ważnych problemów moralnych i filozoficznych, wobec których bohaterowie są z reguły bezradni. Te pytania
Historia Początki noweli jako gatunku literackiego sięgają czasów antycznych. Najstarszym zbiorem były Opowieści mileckie Arestydesa z Miletu (II/I wiek p.n.e.). Już wtedy nowela stanowiła gatunek opozycyjny (przeciwstawny) do eposu, w którym motywacja wydarzeń jest zdecydowanie fantastyczna (udział bogów w akcji), podczas gdy dla noweli charakterystyczne jest w pełni realistyczne uzasadnienie zdarzeń. Poza tym nowela przynosi relacje o sprawach codziennych, zwyczajnych, a epos opiewa czyny bohaterów w przełomowych momentach historycznych. Nowela, taka, jaką znamy, wykrystalizowała się na przełomie
Referat to ciekawa forma – nikt Cię nie uczy, jak się do niej zabrać, a wszyscy bezlitośnie Cię rozliczają, czy dobrze ją opanowałeś. Przy pisaniu referatów musisz zetknąć się z jedną z dwóch metod pracy: z jednym tekstem źródłowym lub z wieloma. Praca z jednym tekstem źródłowym Pozornie powinna być łatwiejsza, bo masz przed sobą jeden tekst i wystarczy, że go dobrze… No właśnie! Co właściwie powinno się zrobić z tekstem, żeby go potem jak
Jakie ważne wydarzenia historyczne pojawiły się w koncercie Jankiela w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza? Koncert Jankiela ukazuje tradycję walk o niepodległość, przywołuje minione wydarzenia. Jest jakby muzycznym sprawozdaniem z niezbyt odległej historii Polski. Historii burzliwej, pełnej dramatycznych i przełomowych wydarzeń, które skazały Polskę na ponad sto lat niewoli. Swój koncert Jankiel zaczął od przypomnienia uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku. Wśród wszystkich obecnych dźwięki Poloneza Trzeciego Maja wywołały wielkie poruszenie i radość. Konstytucja miała przecież ograniczyć
Na podstawie wiersza Czesława Miłosza Piosenka o końcu świata oraz Apokalipsy według św. Jana porównaj przedstawione wizje końca świata. Koniec świata według Apokalipsy: niespodziewany czas i miejsce trzęsienie ziemi, spadanie gwiazd wielki sztorm znaki na niebie i ziemi zaćmienie słońca i księżyca strach i przerażenie ludzi klasyfikacja ludzi na dobrych i złych (męki i cierpienia spadną na tych, którzy za życia odwrócili się od Boga, a łaska wiecznego szczęścia będzie
Zapamiętaj bajkowych autorów! Ezop z Frygii – legendarny bajkopisarz pochodzący z Grecji (VI w. p.n.e.), pomysłodawca bajek zwierzęcych. Jean de La Fontaine – najdoskonalszy bajkopisarz francuski, autor głównie bajek narracyjnych (wiele z nich polscy bajkopisarze tłumaczyli na język polski). Ignacy Krasicki – największy polski bajkopisarz epoki oświecenia. Adam Mickiewicz, Aleksander Fredro – poeci epoki romantyzmu, autorzy i tłumacze bajek narracyjnych. Jan Sztaudynger – bajkopisarz XX wieku. Ignacy Krasicki Słowik i szczygieł Rzekł szczygieł do słowika,
