PRACA DOMOWA
„Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka, wielbi urząd, czci króla, lecz sadzi człowieka”. Komizm, groteska, błazeństwo w polskiej literaturze. Powyższe słowa Ignacego Krasickiego, pochodzące z satyry „Do króla”, mówią, że dopóki będą istnieć takie środki wyrazu, jak satyra, groteska, parodia i inne podobne gatunki, mistrzowie pióra nie będą „oszczędzali” ludzi i ich przywar. W literaturze człowiek od wszech czasów był w centrum zainteresowań, opisując jego stosunek do Boga, otaczającego świata,
Do jakich przemyśleń na temat trudnych problemów moralnych skłoniła się lektura wybranych utworów. Moralność, piękne słowo. Jedno, niezmienne od tysiącleci… Tak to już jednak jest z człowiekiem, że im coś jest potężniejsze, tym bardziej różnorodne stają się zapatrywania na to. A moralność właśnie jest potężna niczym piramida egipska, którą każdy zwiedzający widzi z innej strony. Ludzie pióra od początku swego zaistnienia na Ziemi poruszają w swych dziełach problem moralności. Niektórzy
Co literatura mówi Ci o Tobie samym? Uargumentuj odpowiedź, odwołując się do wybranych tekstów modernizmu i XX-lecia międzywojennego. Wstęp – zarysowanie sytuacji fabularnej Co ja teraz będę robiła? Nie wzięłam tej książki, którą przygotowałam sobie już wczoraj. W porannym pośpiechu zapomniałam o Doktorach Segala, którzy mieli umilić czas mojej podróży. Teraz pozostają mi jedynie rozmyślania. Myślenie o sobie nie jest mym ulubionym zajęciem, gdyż zwykle po takiej autoanalizie jestem przygnębiona, dręczą mnie wyrzuty sumienia, będące
Charakterystyka Gustaw z Innego świata. Porównanie z Tadkiem z Opowiadań Borowskiego. Postacie bohatera Innego świata i vorarbeitera Tadka, bohatera opowiadań Borowskiego, często są zestawiane. Jednak o ile w obu przypadkach mamy do czynienia z narracją pierwszoosobową, bohatera-narratora możemy utożsamiać z autorem powieści, zaś w przypadku opowiadań Borowskiego nie mamy do tego prawa. Co ich różni? Zauważmy, jak różne są postawy Tadka i Grudzińskiego. Tadek to człowiek zlagrowany, przystosowany do życia w obozie, momentami wesoły i cyniczny. Grudziński to człowiek,
Jakie ważne wydarzenia historyczne pojawiły się w koncercie Jankiela w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza? Koncert Jankiela ukazuje tradycję walk o niepodległość, przywołuje minione wydarzenia. Jest jakby muzycznym sprawozdaniem z niezbyt odległej historii Polski. Historii burzliwej, pełnej dramatycznych i przełomowych wydarzeń, które skazały Polskę na ponad sto lat niewoli. Swój koncert Jankiel zaczął od przypomnienia uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku. Wśród wszystkich obecnych dźwięki Poloneza Trzeciego Maja wywołały wielkie poruszenie i radość. Konstytucja miała przecież ograniczyć
Na podstawie wiersza Czesława Miłosza Piosenka o końcu świata oraz Apokalipsy według św. Jana porównaj przedstawione wizje końca świata. Koniec świata według Apokalipsy: niespodziewany czas i miejsce trzęsienie ziemi, spadanie gwiazd wielki sztorm znaki na niebie i ziemi zaćmienie słońca i księżyca strach i przerażenie ludzi klasyfikacja ludzi na dobrych i złych (męki i cierpienia spadną na tych, którzy za życia odwrócili się od Boga, a łaska wiecznego szczęścia będzie
„Już dom widać, dym na niebie pełznący cierpliwie i matkę w oknie z dłonią nad oczami”. (cytat z Tadeusza Różewicza). Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury. Zwróćmy uwagę na zawarte w temacie sformułowanie: tekst kultury. Sugeruje ono, że powinniśmy zająć się nie tylko literaturą, ale także teatrem, filmem, sztukami plastycznymi… Pominięcie w swojej pracy innych niż literatura tekstów kultury może być (przy takim sformułowaniu tematu) uznane za błąd! Układ pracy:
Czy prawda i dobro zapewniają człowiekowi szczęście? Jak na to pytanie odpowiadają bohaterowie literaccy wybranej epoki? Wersja I. Przemyśl temat! Na pierwszy rzut oka sprawia on wrażenie prostszego niż inne. Na maturze pojawiają się najczęściej tematy przekrojowe – tu wyraźnie zaznaczono, że masz odwoływać się do literatury tylko jednej, w dodatku samodzielnie wybranej epoki. Ale żeby swobodnie się w niej poruszać i selekcjonować materiał literacki pod wskazanym kątem, musisz mieć tę epokę w jednym
„Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”. Czy w czasie dominacji kultury masowej Twoje doświadczenia czytelnicze pozwalają potwierdzić słowa Wisławy Szymborskiej? Zastanów się nad tematem! Wymarzony temat dla moli książkowych! Macie okazję, by pochwalić się swoim oczytaniem. Plusem jest tu duża dowolność – sami wybieracie pisarzy, dzieła, epoki literackie. Nie musicie poruszać się wyłącznie wśród szkolnych lektur, chociaż byłoby dobrze, aby wśród wybranych przez Was książek znalazło się
„Człowiek (…) jest trochę zagubiony w moralnym labiryncie współczesnego świata” (W. Myśliwski). Rozwiń tę myśl w oparciu o literaturę i o własne doświadczenia. Układ pracy: I Rozważania wstępne. II Pokusa kariery, pieniędzy, stanowiska (Granica). III Moralność wystawiona na próbę przez historię – Tadeusz Borowski: Pożegnanie z Marią, Czesław Miłosz: Campo di Fiori, Jan Józef Szczepański: Przed nieznanym trybunałem, Gustaw Herling-Grudziński: Inny świat. IV Metaforyczne ujęcie wyzwania moralnego i ludzkich reakcji w
Literatura, film, teatr – która z tych sztuk najbardziej odpowiada Twojej wrażliwości? Odwołaj się do przykładów dzieł z XX wieku. Co jest istotą tematu? Masz wyjaśnić, która z wymienionych dyscyplin sztuki najbardziej do Ciebie przemawia. Aby napisać dobre wypracowanie, nie wystarczy stwierdzenie: „najbardziej lubię kino” i streszczenie kilku ostatnio obejrzanych filmów. Musisz zadać sobie pytanie: „dlaczego interesuje mnie ta, a nie inna sztuka?” i zgromadzić argumenty uzasadniające Twoje zdanie. Jeśli zdecydowanie nie lubisz którejś
Ludzie-marionetki. Porównaj sposób ujęcia tego motywu w wierszu Jana Kochanowskiego O żywocie ludzkim i fragmencie Lalki Bolesława Prusa. 1) Fraszki to wszystko, cokolwiek myślemy, Fraszki to wszystko, cokolwiek czyniemy; Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy, Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy. Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława, Wszystko to minie jako polna trawa; Naśmiawszy się nam i naszym porządkom, Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom. Jan Kochanowski O żywocie ludzkim
Antyk, okres przed zapisem tekstu Trudno mówić o literaturze tego okresu. Chodzi o poezję epicką przekazywaną ustnie, której dwa znane nam arcydzieła spisane zostały jako Iliada i Odyseja. Poezja ta to najprawdopodobniej jeden z podstawowych środków przekazywania świadomości kulturowej. Śpiewane przez aojdów (wędrownych poetów recytatorów) poematy mają charakter mityczny: są środkiem przekazywania i odradzania mitu – podstawowego elementu ówczesnego sposobu myślenia religijnego i społecznego. Jeżeli mówi się, że w kulturach mitologicznych mit dzieje się wciąż na nowo, to
Napisz fantastyczne opowiadanie, którego bohaterowie walczą w obronie swojej planety. Historia Kwazara – Nasze anteny odebrały wiadomości od Gnoerów. Ostrzegają nas przed Kwazarem – relacjonował Pectorius. – Tak, znowu Gnoerzy – westchnął Teleus. Gnoerzy to Ziemianie, którzy eksperymentowali z wszczepianiem do ciała ludzkiego sztucznych elementów. Często mieli elektroniczne dodatkowe ucho. Dłonie z lekkiego, wytrzymałego stopu metali. Widzieli w podczerwieni. W swych eksperymentach przekroczyli granicę, w której przestaje się być człowiekiem. Zaingerowali w uczucia. Zmienili je. Byli trochę
Jakie obyczaje rycerskie zostały przedstawione w Krzyżakach Henryka Sienkiewicza? Ślubowanie – rycerz wybierał damę swojego serca i ślubował jej wierną służbę. Dama ta niekoniecznie musiała w przyszłości zostać jego żoną, zdarzały się przypadki, że rycerz składał ślubowanie przed małżonką swego władcy albo innego ważnego rycerza. Zwyczaj składania ślubów na przełomie XIV i XV wieku nie był jeszcze bardzo powszechny. Najlepszy dowód, że Maćko z Bogdańca traktuje śluby Zbyszka jako młodzieńczy wybryk, fanaberię, której nie
Wymień i krótko scharakteryzuj postacie historyczne występujące w powieści Henryka Sienkiewicza pt. Krzyżacy Król Władysław Jagiełło – wielki książę litewski, po ślubie z Jadwigą król Polski. Przygotował kraj do ostatecznej wojny z zakonem krzyżackim i wspólnie z księciem Witoldem zwyciężył pod Grunwaldem. W powieści przedstawiony jako bogobojny, odpowiedzialny, inteligentny, a nawet przebiegły. Zdarzało się, że unosił się gniewem, zwłaszcza gdy ktoś wytykał mu pogańskie pochodzenie lub brak znajomości obyczajów. Ofiarą właśnie takiego gniewu padł Zbyszko. Królowa
Z życia bohaterów „Pana Tadeusza”… Napisz opowiadanie z dialogiem o wydarzeniach nieopisanych w Mickiewiczowskiej epopei. Zapamiętaj! Opowiadanie z dialogiem to opowiadanie o czymś wraz z przytaczaniem rozmów bohaterów (dialogów). Ważny jest zapis graficzny! Wypowiedź każdego bohatera zaczynamy od myślnika. Gdy zaczyna mówić inny bohater, jego wypowiedź zapisujemy w nowej linii, też od pauzy. Pamiętajmy o wydzielaniu myślnikami wtrąceń typu: – powiedziała Asia, – odparł Zenek, – zapytała Oliwia, – zdziwił się Tomek. Przydatne sformułowania. Skorzystaj z nich przy pisaniu
W imieniu jednego z bohaterów „Pana Tadeusza” napisz pamiętnik dokumentujący wydarzenia przedstawione w epopei. Zanim napiszesz Zdecyduj, którego z bohaterów wybierzesz. Uważa się, że głównym bohaterem jest Jacek Soplica, ale może dopuścisz do głosu słabiej scharakteryzowaną postać, np. Zosię czy Hrabiego? Jak to napisać? Forma – pamiętnik. Przedstawiasz wydarzenia z perspektywy nie narratora, ale tej właśnie osoby. Pamiętaj o szczegółach (tych nie brakuje w Panu Tadeuszu) – w co był tego dnia ubrany bohater, co jadł, z kim rozmawiał.
Wyobraź sobie, że nagle znalazłeś się w świecie bohaterów „Zemsty”. Przeprowadź wywiad z jednym z nich, w taki sposób, aby uchwycić najważniejsze cechy jego osobowości i języka. Przeprowadź wywiad z jednym z bohaterów Zemsty. Pamiętaj! Zadawaj rozmówcy takie pytania, które ujawnią cechy jego osobowości. Staraj się sprowokować rozmówcę, stworzyć sytuację, w której ujawni swoje poglądy. Niech pokaże się ze wszystkich możliwych stron! Wykorzystaj wiedzę o bohaterze wyniesioną z lektury, ale staraj się też tworzyć nowe sytuacje, konfrontować go
Możliwe tematy: Miłość w średniowieczu, w renesansie, w baroku… Jak ukazują miłość poeci dawnych epok? Do Ciebie miłości Przystępuję (…) Ale iż i w niebie, I na ziemi nikt nie jest bezpieczen ciebie, a twym strzałom trudno się pawęzą zasłonić Ani uciekać, ani rozumem się bronić (Jan Kochanowski, Dziewosłąb). Który z poetów staropolskich (Jan Kochanowski, Jan Andrzej Morsztyn, Daniel Naborowski, inni) najpiękniej i najtrafniej – Twoim zdaniem – pisał o miłości? Dama serca, żona, kochanka, towarzyszka życia i rycerz, mąż,
