SZKOŁA PISANIA – POZIOM PODSTAWOWY
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 41 Jakie informacje powinien zawierać wstęp do pracy: Piętno Fatum w kreacjach postaci z “Antygony” Sofoklesa? Odpowiedź Wstęp powinien zawierać: informację o tym, czym jest fatum, czym było Fatum w przekonaniu starożytnych, synonimy tego pojęcia (np. los), informację o roli, jaką spełniało Fatum w tragedii antycznej. Komentarz: Warto przyjrzeć się tematom kilku wypracowań i zadać sobie pytanie, co
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 42 Andrzej Morsztyn Nowe słońce Gdym blisko ciebie, o mój niepokoju, Pałam i ciało w zbytnim tleje znoju. Jak się oddalisz, marznę i z ochłody Zmarzły krwie w żyłach wścinają się lody. Mogą cię tedy nazwać słońcem za to, Że mi przynosisz i zimę i lato. Jakim środkiem stylistycznym (i w jakim celu) posłużył się autor? Odpowiedź: Autor
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 43 Jak zastąpiłbyś zwrot “kompozycja utworu”? Odpowiedź: O “kompozycji utworu” można mówić inaczej: struktura dzieła literackiego, budowa utworu, konstrukcja powieści, układ elementów dzieła, architektura dzieła. Komentarz: Niezamierzone, wielokrotne powtarzanie tego samego sformułowania obniży wartość stylistyczną każdej pracy. Dlatego ćwicz i wymyślaj słowa i zwroty synonimiczne. Zobacz: Zadanie 44 – SZKOŁA PISANIA
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 44 Jakie utwory wykorzystałbyś, omawiając temat absurdu w literaturze? Odpowiedź: Alfred Jarry, Ubu król Stanisław Witkiewicz, Szewcy Witold Gombrowicz, Ferdydurke Samuel Beckett, Czekając na Godota Sławomir Mrożek, Tango Tadeusz Różewicz, Kartoteka Komentarz: Pojęcie absurdu pojawia się w tematach prac z reguły w odniesieniu do literatury współczesnej. Posłużenie się absurdem to popularny chwyt artystyczny stosowany zarówno w prozie, jak
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 45 Jak zacząłbyś swoje rozważania na temat: Człowiek wobec rzeczywistości, w której przyszło mu żyć? Odpowiedź: Rzeczywistość, która nas otacza bywa złowroga, niezbadana, innym razem przyjazna. Czy to rzeczywistość kształtuje człowieka, czy jest może odwrotnie? Zarówno istota aktywna i formująca swój świat, jak i słabeusz biernie poddający się naciskom otoczenia, są niezaprzeczalnie uwikłani w reguły swojej rzeczywistości. Jest
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 46 Wymień dwa związki frazeologiczne ze słowem “ręka”. Napisz po jednym zdaniu z użyciem każdego z wymienionych przez Ciebie związków. Odpowiedź: z ręką na sercu Z ręką na sercu mówię ci, że Agnieszka nie brała udziału w tej kradzieży. siedzieć z założonymi rękami Przestań siedzieć z założonymi rękami i weź się do pracy! Komentarz: To bardzo proste zadanie.
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 47 Z którą epoką literacką kojarzy ci się termin “symbolizm”? Spróbuj krótko wyjaśnić to pojęcie, podaj też jakiś przykład literackiego symbolu. Odpowiedź: Symbolizm to kierunek najbardziej charakterystyczny dla epoki Młodej Polski. Symbolizm zrywa z opisywaniem świata, odrzuca model literatury tendencyjnej i opisowej. Symboliści chcą wyrażać to, co niewyrażalne. Pragną wyrażać nastroje i myśli za pomocą symboli ukrywających wieloznaczne
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 48 Jak rozumiesz określenie “dulszczyzna”? W jaki sposób to słowo trafiło do języka polskiego? Odpowiedź: Wyraz “dulszczyzna” pochodzi od nazwiska tytułowej bohaterki dramatu Gabrieli Zapolskiej Moralność pani Dulskiej. “Dulszczyzna” to określenie specyficznego, właściwego drobnomieszczaństwu sposobu bycia, charakteryzującego się obłudą moralną, pretensjonalnością i pozerstwem. Komentarz: Pytanie po części sprawdza Twoją wiedzę z zakresu historii literatury (i to jest ta
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 49 Jakie uczucie wyraża podmiot zacytowanego niżej fragmentu wiersza Bolesława Leśmiana z cyklu W malinowym chruśniaku: Kto całował twe piersi, jak ja, po kryjomu? Czy jest wśród twoich pieszczot choć jedna pieszczota, Której, prócz mnie, nie dałaś nigdy i nikomu? Odpowiedź: zazdrość Komentarz: Nie każdy erotyk opowiada tylko o miłości… Gama uczuć, których doświadczają kochankowie jest bardzo skomplikowana
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 50 Jak został ukazany Bóg w poniższym wierszu Bolesława Leśmiana? Odpowiedz w kilku zdaniach. Eliasz (fragment) (…) a Bóg rzekł te słowa: “Chcę ci wyznać to, czego nie wyznam nikomu. Świat mój mija się ze mną! Źle mi w moim domu! Mogłem nieraz przymusić nicość jeszcze młodą Do uśmiechu w mrok inny! Mrok nie był przeszkodą… Gdybym dał
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 51 Jak zastąpiłbyś sformułowanie “cechą charakterystyczną utworu jest…”? Odpowiedź: Można napisać na przykład: Walorem dzieła jest… Utwór wyróżnia się… Zaletą (wartością) niezaprzeczalną dzieła jest… Ujemną stronę utworu znajduję w… Komentarz: Ten zwrot często pojawia się w Waszych pracach. Warto zastanowić się i spróbować zastąpić także inne popularne i często nadużywane sformułowania. Takie ćwiczenia naprawdę dużo dają. Zobacz: Zadanie
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 52 Ułóż zdania ze słowami: a) sugestywny b) uzurpować c) profetyzm Odpowiedź: a) Jest to ogromnie sugestywny obraz. b) Główny bohater uzurpował sobie prawo do decydowania o ludzkim życiu i śmierci. c) Dziady Mickiewicza są utworem o charakterze profetycznym. Komentarz: Pamiętaj o zasadzie, by nie używać słów, których znaczenia nie jesteś pewien. Dla przypomnienia: sugestywny – przekonujący, trafiający
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 53 W jaki sposób wyzyskana została wieloznaczność słowa róża w wierszu Tadeusz Różewicza. Jakim zabiegiem stylistycznym posłużył się poeta? Róża Róża to kwiat albo imię umarłej dziewczyny Różę w ciepłej dłoni można złożyć albo w czarnej ziemi Czerwonowłosa róża krzyczy złotowłosa odeszła w milczeniu Krew uciekła z bladego płatka kształt opuścił suknię dziewczyny Ogrodnik troskliwie krzew pielęgnuje ocalony
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 54 Przeczytaj fragment wiersza Kazimierz Przerwy-Tetmajera i odpowiedz, z jakim rodzajem liryki mamy tu do czynienia? List Hanusi Kochany Jerzy mój! Pisę tu stela ten list do tobie, a pisęcy płacę. Świat mię calućki nic nie uwesela, kie w lesie pasę, hnet krowy potracę, bo syćko myślę, kielo nas ozdziela kraju i cy cię tyz jesce zobacę? Kiebyś
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 55 Co łączy poniższe cytaty? Do jakiego tematu pracy mógłbyś je wykorzystać? Nic co się stało pod sklepieniem niebios, Bez Twej woli się nie stało Jan Kasprowicz, Hymny Kiedy patrzę na Twoje niebiosa, dzieło palców Twoich, na księżyc i gwiazdy, któreś ustanowił: Cóż jest człowiek, że pamiętasz o nim, syn człowieczy, że go nawiedzasz? Księga Psalmów, Psalm 8
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 56 Wyobraź sobie temat: Walka z formą i schematem w literaturze. Na jaki utwór powołałbyś się w pierwszej kolejności? Spróbuj napisać kilka zdań uzasadniających. Odpowiedź: Podejmując temat walki z formą w literaturze, nie sposób obejść się bez twórczości Witolda Gombrowicza. Pisarz ten całe życie walczył ze schematami, protestował przeciw szablonom, które zniewalają człowieka. Jego twórczość przepełniona jest buntem
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 57 W poniższych zdaniach zostały popełnione błędy. Popraw je: W tym momencie wysuwa mi się pytanie, czy Andrzej rzeczywiście miał prawo tak postąpić. Odważność Julii zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Odpowiedź: Poprawne rozwiązania: W tym momencie nasuwa mi się pytanie, czy Andrzej rzeczywiście miał prawo tak postąpić. Odwaga Julii zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Komentarz: Poprawność językowa to
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 58 W podanych niżej zdaniach popełniono błędy językowe. Jakiej płaszczyzny języka dotyczą te błędy? Zaproponuj poprawne rozwiązania. Sukces był niewątpliwy i wszystkim, którzy maczali w tym palce, należą się słowa uznania. Chociaż wciąż miał duże kłopoty z chemią, spoczął na laurach i zupełnie przestał się uczyć. Odpowiedź: W obu zdaniach popełniono błędy frazeologiczne (związki frazeologiczne zostały zastosowane w
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 59 Wyobraź sobie, że musisz napisać wypracowanie o motywie podróży w literaturze polskiej. Jakie utwory (nie zapomnij o podaniu imienia i nazwiska autora) uwzględniłbyś w swojej pracy? Podaj trzy przykłady. Odpowiedź: Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego Kordian Juliusza Słowackiego Sonety krymskie Adama Mickiewicza Komentarz: Umiejętność szybkiego kojarzenia, ale i ugruntowany zasób szkolnej wiedzy powinny wystarczyć, abyś poprawnie rozwiązał
AKADEMIA MATURALNA Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy). Zadanie 60 Krótko (w kilku zdaniach) zinterpretuj wiersz Ewy Lipskiej: Przesłanie Tak pisać aby nędzarz myślał że pieniądze. A ci co umierają: że to urodziny. Odpowiedź: W tym krótkim utworze Lipska ustosunkowuje się do problemu funkcji, jaką powinien pełnić pisarz w społeczeństwie. W wierszu wyeksponowana została postać odbiorcy – to dla niego, a nie dla własnej przyjemności artysty (sobie
