SIDEBAR
1. Czyje losy uświadamiają Cezaremu Baryce okrucieństwo i tragizm rewolucji? a) matki b) młodej Ormianki c) własne d) najlepszego przyjaciela 1. Odpowiedź: a), b) Komentarz: Młody Cezary Baryka początkowo zachwyca się rewolucją. Biega na wiece i przyjmuje za swoje wszystkie tezy rewolucjonistów. Ale tragiczne losy dwóch kobiet: własnej matki i młodej, pięknej Ormianki uświadamiają mu okrucieństwo rewolucji, jej niesprawiedliwość społeczną i wysokie prawdopodobieństwo niewinnej śmierci. 2. Które z poniższych utworów
TEST 1. Retrospekcja to nic innego jak: a) umiejętność wyciągania wniosków z wydarzeń z przeszłości, b) typ narracji, c) przedstawianie minionych zdarzeń w innym porządku niż chronologicznie, d) typ bohaterki zapatrzonej w przeszłość. Odpowiedź: c) Komentarz: Retrospekcja to technika pisarska, polegająca na przywoływaniu z punktu widzenia bohatera zdarzeń wcześniejszych od właściwego momentu rozpoczęcia się fabuły. Zaburza to linearność powieściowego (bo zwykle w powieściach retrospekcja jest stosowana) czasu, ale pozwala narratorowi
Cytaty wzbogacają i uzupełniają nasze wypracowania. Umiejętnie wprowadzone i skomentowane podnoszą walory naszej pracy i jej ocenę końcową. Ale jak wprowadzić cytat, by „nie odstawał” od reszty pracy, a pięknie się z nią komponował? Naszym „poligonem doświadczalnym” będą cytaty związane z człowiekiem. Pamiętaj! Cytat jest dosłownym przytoczeniem czyichś słów lub innego tekstu. Kiedy cytujemy – do naszej pracy wprowadzamy słowa słynnego poety, filozofa, pisarza, polityka lub przywódcy duchowego. Jak to zrobić? Mamy fajny, ciekawy temat pracy
Najpopularniejsze błędy: pisanie streszczeń zamiast rozważania zagadnień, przytaczanie biografii bohatera zamiast charakteryzowania, rozważania postaw czy decyzji, opis epoki lub biografia pisarza zamiast analizy dzieła lub motywu, przepisywanie fragmentów podręcznika na podobny temat, tzw. kompleks ucznia – bezwarunkowe zgadzanie się z tematem, bez względu na własne zdanie czy dwuznaczność sformułowania, powtarzanie słów, zdań o tej samej budowie, niekonsekwencja w rozumowaniu, typowe lanie wody – czyli pisanie o niczym. Rady Staraj się dokładnie rozpracować temat –
1. Które z poniższych tytułów to utwory Bolesława Leśmiana? a) Dziejba leśna, Klechdy polskie b) Klechdy sezamowe c) Zdziczenie obyczajów pośmiertnych d) Łąka, Przygody Sindbada Żeglarza 1. Odpowiedź: a), b), c), d) Komentarz: Jasne jest, że nie znacie wszystkich utworów wszystkich pisarzy – to jest po prostu niemożliwe. Dla pocieszenia dodam, że tak naprawdę nikt nie przeczytał wszystkiego. Należy jednak orientować się w tytułach dzieł ważnych pisarzy i wiedzieć “co
Kandyd Kandyd, czyli Optymizm to tytuł powiastki filozoficznej napisanej przez Woltera. Pojawiają się tu motywy podróżnicze i awanturnicze. Od samego początku trudno jednak traktować owo dzieło na serio, skoro sam autor nie traktuje serio swoich bohaterów. Bo czy autor szanujący swojego bohatera umieściłby go w zamku, o którego potędze świadczy to, że posiadał drzwi i okna? Zresztą Wolter postarał się, aby jego bohater nie pozostał w owym świetnym zamku zbyt
Wstęp – czas i przestrzeń Wstęp sprawdza się przy opowiadaniach. Technika określania miejsca lub czasu akcji ma wiele zalet. Czytelnikowi wyjaśnia, gdzie się znalazł i czego może się spodziewać. Uporządkuje teren do wprowadzenia postaci i akcji. Pozwoli popisać się wyobraźnią. Miejscem wydarzeń, które opisuję, jest … (stare zamczysko). Rzecz dzieje się w roku… w miejscu… (1944), (straszliwym). Znajdujemy się w… Jest rok… Trudno określić dokładnie czas tych wydarzeń. Miejscem ich stał się/stało się/stała się… (dwór,
Zakończenie wypracowania Zakończenie potrzebne jest, aby uwieńczyć pracę zgrabnym wnioskiem, podsumowaniem lub na przykład dać odpowiedź na pytanie zawarte w temacie lub we wstępie pracy. Wiadomo, że wstęp jest ważny, bo „robi pierwsze wrażenie”, jest zapowiedzią i już wizytówką tego, co będzie się działo w dalszej części. Tym niemniej nie należy lekceważyć zakończenia – jest to przecież część – dopełnienie, ozdoba, a przy tym miejsce na własną wypowiedź. Funkcje zakończenia
Nie ma jednego uniwersalnego wzorca – każde zakończenie jest inne, bo przecież wiąże się z konkretnym tematem. Można jednak wskazać kilka ogólniejszych zasad: Podsumuj rozważania Jeśli analizujesz jeden tekst, zbierz najważniejsze wnioski. Jeżeli twoim zadaniem było porównanie zjawisk, postaw czy bohaterów, wyszukaj najważniejsze podobieństwa i różnice. Warto także zadać sobie pytania, które wcześniej się nie pojawiły: z czego wynikają odmienności, a z czego podobieństwa, jaki był cel tekstu itp. W pracach, w których temat każe
Zakończenia wypracowań Zakończyć typowo – Reasumując… / Sumując… – Podsumowując… / Kończąc… – Zakończę podsumowaniem… – Wnioski końcowe są następujące… – Na koniec dodam drobną refleksję… – Niech sumą wniosków będzie następujące stwierdzenie… – Na zakończenie dodam jeszcze pewną uwagę… – Pozwolę sobie teraz zebrać uwagi końcowe… – Na koniec – podsumowanie moich przemyśleń / rozważań… – Na koniec mogę stwierdzić, że… – Czy udowodniłem swoje racje? Mam nadzieję, że
Trudności z początkiem pracy Mają je nawet uzdolnieni, bowiem nie chcą powtarzać schematów, próbują zacząć pracę w oryginalny sposób, pamiętając, że są wstępy słabe, poprawne, niezłe i świetne. Słabe – a nawet złe, to wstępy „nie na temat”. Poloniści ich nie znoszą: takich urzędowych, schematycznych formułek, stosowanych (często przepisanych) przy każdej okazji. Jeśli ktoś przepisze sobie z encyklopedii informację o romantyzmie i uważa, że to dobry początek każdej pracy, która choćby daleko dotyczy epoki – myli się.
Liczne zalety cytowania Czemu służy przytaczanie cudzych słów? To zabieg bardzo pożyteczny z co najmniej kilku powodów: Cytaty są potwierdzeniem wyciąganych przez nas wniosków. W ten sposób wiążemy ze sobą analizowany tekst i wynikające z tej analizy spostrzeżenia, udowadniamy, że nasze refleksje nie są przypadkowymi stwierdzeniami. Cytaty wzmacniają argumentację, a dodatkowo ułatwiają zrozumienie naszych myśli. Jeśli nie uda Ci się sformułować czegoś wystarczająco precyzyjnie, przytoczenie odpowiedniego fragmentu może przekonać egzaminatora, że mimo wszystko warto
Pierwotnie powieść miała nosić tytuł Schematy i uzasadniać tym samym, że konwencje obyczajowe, stereotypy myślowe, role społeczne determinują kształt naszej osobowości, kierują naszym postępowaniem. W trakcie pracy nad utworem autorka odeszła nieco od wstępnych zamierzeń, postanowiła poszerzyć problematykę psychologiczną powieści o krąg rozważań filozoficznych. Obiektem najwyższego pisarskiego zainteresowania Nałkowskiej była analiza złożonych motywów ludzkiego postępowania, nawet tych najbardziej ukrytych, jak ślepe instynkty i popędy. Człowiek nie istniał dla niej jako
Wydana w 1924 roku powieść Żeromskiego stała się przyczyną sporów nie tylko stricte literackich, ale także politycznych. Szczególne emocje wzbudziła ostatnia scena powieści, w której to główny bohater maszeruje na Belweder. Odczytana nie do końca trafnie, jako wyraz akceptacji dla rewolucyjnego zrywu, wywołała ostrą krytykę zwłaszcza ze strony konserwatywnych środowisk ziemiańskich i burżuazyjnych. Zmusiła samego Żeromskiego do wielokrotnego tłumaczenia się i wyjaśniania, iż sens końcowej sceny jest zupełnie inny, nie
Wyjaśnij pojęcie Teatr ogromny, odnoszące się do koncepcji teatru, którą chciał realizować Wyspiański. Teatr ogromny – koncepcja teatru, którą chciał realizować Stanisław Wyspiański jako artysta i reformator ówczesnego teatru. Ta koncepcja zakładała, że zdarzenie teatralne powinno przekraczać granice poszczególnych sztuk, być wielką syntezą sztuk. Dramat to nie tylko sztuka słowa, ale również malarstwo, muzyka… Z tą syntezą bardzo wyraźnie mamy do czynienia w Weselu. Ideę syntezy sztuk artysta realizował w swoich dziełach –
Bajki Podstawowe cechy bajki: miniaturyzacja świata przedstawionego. Bajka dąży do maksymalnie skrótowego, zwięzłego ujmowania rzeczywistości, stąd tendencja do redukcji partii opisowych. Realia zarysowane są bardzo skąpo, często, gdy nie jest to konieczne dla zrozumienia sensu bajki, autor w ogóle nie informuje czytelnika, gdzie rozgrywa się akcja. alegoryzacja treści. Bajka jest utworem o dwuplanowej strukturze: zawiera płaszczyznę znaczeń dosłownych (fabułę), która kryje w sobie sceny alegoryczne. Są one jednoznaczne, czytelne, ponieważ
Jan Kochanowski Życie Urodził się w 1530 roku w Sycynie, w typowej dla tego czasu rodzinie szlacheckiej. Jego życiorys jest wzorcową biografią człowieka renesansu. Kochanowski studiował od czternastego roku życia przez lat piętnaście – najpierw w Krakowie, potem we Włoszech: w Bolonii i Padwie. Zarówno do studiów, jak i podróży, dzięki którym poznał sporą część Europy, potrzebował wsparcia mecenasów – zachowały się listy, w których poeta prosi np. księcia pruskiego o – jak byśmy to dzisiaj powiedzieli – sponsoring.
Recenzja Recenzja – to gatunek dziennikarski, znany przede wszystkim z prasy i internetu, ale też radia czy telewizji. Autor recenzji dokonuje oceny dzieła: książki, filmu, sztuki teatralne. Plan recenzji: CZĘŚĆ I – PRZEDSTAWIENIE DZIEŁA Autor, tytuł, data powstania, przynależność do nurtu, epoki, czas odbioru. CZĘŚĆ II – OCENIAJĄCA Kolejność dowolna, zależna od specyfiki dzieła: inaczej film, inaczej książka. CZĘŚĆ III – PODSUMOWUJĄCA Ocena końcowa, zaproszenie lub zniechęcenie czytelnika do odbioru dzieła.
Na czym polega pisanie recenzji? Przede wszystkim na ocenianiu filmu, książki, wystawy, spektaklu. Na wyrażaniu własnych sądów na temat danego dzieła. Mamy pisać o tym, co nam się w danej książce lub filmie podobało, a co nie. Pochwalamy zalety i wytykamy wady. Ale recenzja ma też informować – o tematyce utworu, autorze – o całej „technicznej” stronie dzieła. W Twojej recenzji nie może zabraknąć tego elementu. I jeszcze ostatnia, ale wcale nie najmniej ważna funkcja recenzji –
Cechy twórczości Renesansowy klasycyzm. Praktykuje gatunki antyku. Nawiązuje do Horacego w formie i treści. Liczne nawiązania do mitologii. Dba o kunsztowną budowę utworów. Buduje dzieła harmonijne. Operuje metaforą, epitetami, licznymi środkami stylistycznymi. Nurty, pojęcia stoicyzm humanizm epikureizm horacjanizm – idea złotego środka patriotyzm Możliwe tematy Renesansowa filozofia w wybranych pieśniach. Obraz Boga w wierszach Kochanowskiego. Koncepcja poety i poezji. Piękno natury i wsi. Jak poeta postrzega powinności obywatelskie? Portret ojca