SIDEBAR
Jak poeci młodopolscy wykorzystywali w swoich wierszach impresjonizm i symbolizm? Porównaj Widok ze Świnicy… Tetmajera i Krzak dzikiej róży Kasprowicza. Wstęp Dobry pomysł to przywołanie definicji pojęć, które pojawiają się w temacie wypracowania: symbolizm i impresjonizm. Zwróćmy także uwagę na powinowactwa tych nurtów literackich z malarstwem. Zastanówmy się, dlaczego szczególną popularność zyskały w lirykach tatrzańskich. Rozwinięcie TECHNIKA IMPRESJONISTYCZNA Widok ze Świnicy do doliny Wierchcichej Tetmajer gromadzi w tym wierszu przymiotniki i epitety, odnoszące się do wrażeń zmysłowych, zwłaszcza wzrokowych.
Czy w obozie pracy można było zachować człowieczeństwo? Jak na to pytanie odpowiada Tadek, bohater Opowiadań Borowskiego i Gustaw – narrator Innego świata? Jak oni obaj oceniają swoich obozowych towarzyszy? Wstęp Najpierw postaraj się uporządkować swoją wiedzę. Przede wszystkim zastanów się, co wiesz o Gustawie i Tadku, spróbuj zebrać najważniejsze informacje. Możesz je potem umieścić we wstępie. Oczywiście i Tadek, i Gustaw znaleźli się w obozach pracy – Gustaw w sowieckim, w Jercewie, Tadek w niemieckim obozie koncentracyjnym, w Oświęcimiu.
Zagłoba – charakterystyka postaci. Onufry Zagłoba to jedna z najpopularniejszych i jednocześnie najsympatyczniejszych postaci stworzonych przez Sienkiewicza. Uosabia typowego szlachcica – Sarmatę, skupia w sobie jednocześnie wszystkie wady i zalety narodowe. Zagłoba pojawia się we wszystkich częściach Trylogii. Nazywany jest polskim Ulissesem, bo jak słynny Odyseusz jest sprytny i potrafi dzięki różnym fortelom cało wyjść z różnych kłopotów i opresji. Zagłoba wygląda jak typowy szlachcic, jest gruby, naznaczony śladami jakichś bitek czy potyczek (ma na czole dziurę
Jakie cechy twórczości Andrzeja Morsztyna sprawiają, że jest on uznawany za największego polskiego marinistę? Odpowiedz, odwołując się do wierszy poety. Najpierw wytłumacz, co to jest marinizm. Marinizm – styl barokowej poezji dworskiej narodził się we Włoszech. Jego twórcą był poeta, Giambattista Marino. To od jego nazwiska ten nurt wziął swoją nazwę. Marino uważał, że celem poezji jest zadziwienie, a nawet olśnienie czytelnika. Jej tematem winno stawać się wszystko, co człowiek może
Na podstawie lektury fragmentów Kronik Prusa (wybór) i znajomości Lalki napisz artykuł (felieton) do codziennej gazety warszawskiej, zgodnie ze stylem Prusa, którego tematem będzie dowolne wydarzenie z Lalki. Taki temat wypracowania skłania do wczucia się w realia epoki, uważnej lektury książki i do zajrzenia do Kronik Prusa (a naprawdę warto). Co można opisać? • Proces o lalkę • Kłótnie Krzeszowskiej ze studentami • Pojedynek Krzeszowskiego z Wokulskim • Wizytę słynnego włoskiego skrzypka Molinariego i
1. Potop Henryka Sienkiewicza to: a) pierwsza część Trylogii b) środkowa część Trylogii c) czwarta część Trylogii d) inna nazwa Trylogii 1. Odpowiedź: b) Komentarz Nazwa trylogia określa po prostu każdy cykl literacki złożony z trzech utworów (może odnosić się również do filmu). Sienkiewicz napisał wielkie dzieło oparte na wydarzeniach w XVII-wiecznej Polsce, które miało służyć pokrzepieniu serc Polaków znękanych przez zaborców. Pierwsza część – Ogniem i mieczem – dotyczy
Zaproponuj kilka różnych sposobów odczytania Procesu Kafki. Powieść możemy odczytać: Jako parabolę ludzkiego losu. Jako nowoczesny moralitet. Na sposób egzystencjalny – żyjemy z wyrokiem śmierci w zawieszeniu. Nie wiemy, kiedy zostanie wykonany. Na scenie życia jesteśmy tylko nędznymi aktorami – nie mamy wielkiego wpływu na swoją rolę. Nasze życie na milion różnych sposobów kształtują inni ludzie – a wedle Sartre’a „piekło to inni”. Człowiek, wrzucony w istnienie (to z kolei sformułowanie Heideggera), czuje się zagubiony
Kafkowskie przestrzenie – scharakteryzuj opisy miasta i sądu w „Procesie” i ich sens. Na początku możesz ogólnie scharakteryzować miejsce akcji: rozgrywa się ona w nieznanym, niewiadomym mieście. Prawdopodobnie jest to Praga, w której mieszkał Kafka. Większość wydarzeń dzieje się w nieprzyjaznych, dusznych pomieszczeniach, nie zaś w uroczych ogrodach czy pięknych salonach. Mamy tu labirynty budynków, ciasne mieszkania lokatorskie, sale sądowe, katedrę „bez Boga”. Wszystko dzieje się w półmroku, półcieniu lub w mętnym świetle. Przestrzeń kafkowska to taka, która osacza
Charakterystyka Józefa K. • Uwzględnij koniecznie fakt, że o bohaterze wiemy bardzo niewiele. Nie znamy jego przeszłości, niewiele możemy powiedzieć o jego wyglądzie. To jednak okazuje się nieważne – K. jest współczesnym everymanem, który ma ukazać losy człowieka, absurd istnienia. • Krótko opisz sytuację, w której znalazł się K. Bez wątpienia jest ona dziwna, pozbawiona sensu – dla świata prozy Kafki typowe jest poczucie metafizycznej trwogi. Józef K. został oskarżony i aresztowany, lecz mimo
Charakterystyka Fausta. Prezentacja postaci Bohaterem dramatu Goethego jest Faust, uczony o imponującej wiedzy, który rozczarowany nią zwraca się w stronę czarnej magii. Aby zrealizować swoje pragnienie poznania tego, co niedostępne człowiekowi, właściwie bez wahania (co więcej, bardzo chętnie!) podpisuje diabelski cyrograf. Pragnie wiedzieć więcej i żyć pełnią życia, zamiast gnić w pracowni, ze smutną świadomością, że jest stary i na wiele w życiu nie starczy mu już czasu. Sam o sobie Faust mówi, że „przestudiował wszystkie fakultety”:
Krajobrazy w poezji Staffa – czy to tylko pejzaże, jak określisz ich rolę? Postaw tezę Staff sławi piękno świata. Opisy przyrody są znakomitym dowodem, potwierdzeniem doskonałości stworzenia. Jednak nie są oderwane od spraw ludzkich. Opisy w wierszach poety nie istnieją też sztuka dla sztuki – zawsze spełniają rolę ideową, współgrają z zamieszczoną tezą, współtworzą nastrój lub definiują świat. Przytocz dowody na poparcie powyższej tezy. pejzaż w Deszczu jesiennym – wykładnia dekadentyzmu przyroda w Sonecie szalonym
Staff jako poeta-nauczyciel. Które z jego pouczeń poetyckich uważasz za szczególnie cenne? Postaw tezę Pouczenia i moralizatorstwo nie są na ogół lubiane. Ale w przypadku Staffa mamy raczej do czynienia z Mistrzem – dyskretnie ukrytym w strofach pięknej poezji. W jego ujęciu klasycyzm staje się receptą na życie, zyskuje niemal terapeutyczną wartość. Ta mądrość Mistrza jest dla mnie najcenniejsza. Ułóż pracę według „pouczeń”, przy każdym podając adres literacki – gdzie znalazłem, i dlaczego wysoko sobie cenisz
Koncepcja człowieka w poezji Leopolda Staffa. Postaw tezę Jakkolwiek w całokształcie poezji zwycięża i dominuje klasyczne ujecie człowieka, to tak jak przebiegały przemiany postaw, tak i koncepcja człowieka przybierała różne postacie. Należy wyróżnić cztery modele: człowiek – kowal ujęcie dekadenckie człowiek w ujęciu franciszkańskim model klasyczny Każdy z modeli scharakteryzuj, odwołaj się do filozofii, autorytetu, który za nim stoi i poprzyj cytatami z wierszy Staffa Człowiek – kowal – w myśl programowego utworu Kowal. Nurt – nietzscheański, autorytet: Nietzsche.
Czy Kamizelka Prusa zawiera typowe cechy noweli? Zacznij od przypomnienia cech gatunkowych noweli. Nowela jest to krótki utwór fabularno-narracyjny. Występuje zwykle narrator trzecioosobowy, obiektywny. Treść noweli osnuta jest wokół jakiegoś dominującego motywu, może nim być rekwizyt. Nowela ma jeden wątek, brak w niej epizodów, liczba bohaterów noweli jest ograniczona od jednego do najwyżej trzech. Nowela zawiera w swoim zakończeniu przesłanie, czyli morał. Teraz zastanówmy się, które z tych cech ma Kamizelka. Akcja noweli
Dlaczego Orzeszkowa w Glorii victis uczyniła narratorem przyrodę? Zacznij np. tak: Nowela Orzeszkowej powstała już w epoce Młodej Polski, w odpowiedzi na wydarzenia lat 1905-1907. Pisarka jednak celowo powraca do romantycznego etosu walki bohaterów powstania styczniowego z 1863 r. Byli to jedyni bohaterowie, których znała i rozumiała. Bolało ją, że społeczeństwo polskie tak szybko zapomniało o przelanej krwi powstańców. Tym bardziej że byli to często młodzi chłopcy, idealiści, tak jak bohaterowie jej noweli, Marian i Jagmin. Samotna leśna
Autor Jan Kochanowski (1530-1584), nazywany ojcem literatury polskiej, urodził się w Sycynie pod Zwoleniem, w powiecie radomskim. Trzy lata studiował w Akademii Krakowskiej, potem kontynuował naukę na innych uczelniach: w Królewcu, a także w Padwie we Włoszech. W czasie swoich studiów wielokrotnie odbywał podróże zagraniczne, zwiedził m.in. Rzym, Neapol, Marsylię, Paryż. Po piętnastu latach studiów wrócił do ojczyzny. Studia te dały mu gruntowne wykształcenie: znał grekę i łacinę, poznał literaturę w obu tych językach, literaturę włoską i świat starożytny. 1559
Jaki środek artystyczny pomógł Naborowskiemu zbudować koncept w wierszu Do Anny? Na czym ten koncept polega w tekście? Do Anny Z czasem wszytko przemija, z czasem bieżą lata, Z czasem państw koniec idzie, z czasem tego świata. Za czasem ustawa dowcip i rozum niszczeje, Z czasem gładkość, uroda, udatność wiotszeje. Z czasem kwitnące łąki krasy ostradają, Z czasem drewa zielone z liścia opadają. Z czasem burdy ustają, z czasem krwawe boje, Z czasem
Jaki wzór postępowania wyłania się z wiersza Marność Daniela Naborowskiego? Czy utwór zachęca do ascezy? Marność Świat hołduje marności I wszytkie ziemskie włości; To na wieki nie minie, Że marna marność słynie. Miłujmy i żartujmy, Żartujmy i miłujmy, Lecz pobożnie, uczciwie, A co czyste, właściwie. Nad wszytko bać się Boga – Tak fraszką śmierć i trwoga. Wbrew tytułowi wiersz Marność nie jest potępieniem życia ani zachętą do ascezy. Na początku tego
1. Które z poniższych tytułów to wyłącznie tomiki wierszy Leopolda Staffa? a) Sny o potędze, Uśmiechy godzin, Pieśń o skowronku, Wysokie drzewa b) Ptakom niebieskim, Sad rozstajny, Oczy otchłani, Szumiąca muszla c) Barwa miodu, Ptakom niebieskim, Studium przedmiotu, Martwa pogoda d) Wszystkie powyższe tytuły 1. Odpowiedź: a) Komentarz: Leopold Staff, jako poeta trzech pokoleń, był bardzo płodnym twórcą i lista jego tomików wierszy jest długa. Tym niemniej należy umieć je rozpoznać.
Tło epoki Norwid jest często uznawany za artystę epoki przełomu, tworzącego między romantyzmem a pozytywizmem. Rzeczywiście, możemy zaliczyć go do tzw. drugiego pokolenia romantyków. Jako poeta był już wychowany na literaturze polskich romantyków, wieszczów największego formatu. Norwid debiutował w okresie, kiedy polski romantyzm przestaje być awangardowy i łagodnieje. W Polsce romantyczny zapał powoli wygasał i stopniowo zaczynał się krystalizować, zwłaszcza po powstaniu styczniowym, nowy nurt – pozytywizm. Wydarzeniem, które w istotny sposób wpłynęło na twórczość Norwida
