Opowiedz najciekawszą, według ciebie, przygodę Odyseusza.
Komentarz
To raczej ma być krótka praca, która będzie doskonalić twoją umiejętność konstruowania opowiadań. Musisz mieć orientację w bogatych doświadczeniach z życia Odyseusza. Zauważ, że nie musisz koniecznie znać Odysei! Także w Iliadzie znajdziesz coś ciekawego, choć Odys nie jest głównym bohaterem.
Kwestionariusz osobowy:
- Imię: greckie – Odyseusz lub Odys, łacińskie – Ulisses.
- Imiona rodziców: Antikleja i Laertes.
- Stan cywilny: żonaty.
- Żona: Penelopa.
- Synowie: z Penelopą Telemach; z Kirke Telegonos.
- Znaki szczególne: szrama na udzie (gdy jako młody chłopak gościł u dziadka ze strony matki, Autolikosa, słynnego złodzieja, w czasie polowania dzik zranił go w udo).
- Stanowisko: król Itaki, małej, skalistej wysepki na Morzu Jońskim.
- Umiejętności: wojowanie, żeglowanie.
- Główne cechy charakteru: wytrwałość, dzielność, spryt.
Jak zacząć?
Przykład:
Odyseusz to najsłynniejszy literacki homo wiator. Jego powrót do domu z wojny trojańskiej jest jedną, wielką fantastyczną przygodą. Mnie jednak najbardziej zainteresowało….
Co w rozwinięciu?
Fakty z życia Odysa – do wyboru. Pamiętaj aby zachować formę opowiadania.
- Udaje obłąkanego, żeby nie iść na wojnę.
- Odkrywa Achillesa, ukrytego przez Tetydę wśród dwórek.
- Przewodzi poselstwu usiłującemu wymóc na Trojanach oddanie Heleny Trojańskiej (wątek wykorzystany przez Jana Kochanowskiego w Odprawie posłów greckich).
- Stosuje prowokację, żeby zemścić się na Pelemedesie.
- Zdobywa Troję, wprowadzając do miasta posąg drewnianego konia z ukrytymi w środku żołnierzami.
- Po wojnie przybywa do kraju Lotofagów, gdzie odmawia poczęstunku w postaci narkotycznego kwiatu lotosu, pod wpływem którego natychmiast zapomina się o własnej ojczyźnie.
- Wywodzi w pole wielkiego, silnego cyklopa – ludożercę Polifema – i oślepia go, budząc tym gniew jego ojca, samego Posejdona.
- Od Eola, władcy wiatrów, dostaje worek z zamkniętymi w nim przeciwnymi wiatrami, ale towarzysze Odyseusza rozwiązują go, gdy widać już dymy domów Itaki – i wiatry gnają ich znowu do wyspy Eola.
- Po walce z Lajstrygonami pozostaje z jednym tylko okrętem i na nim dociera do wyspy czarodziejki Kirke, która jego zwiadowców zamienia w wieprze, lecz, zmuszona do tego przez Odyseusza, przywraca im ludzką postać. Za namową Kirke schodzi do Hadesu, by zapytać o swoją przyszłość zmarłego wieszczka Terezjasza.
- Udaje mu się usłyszeć śpiew syren, ale statek, którym płynie, nie rozbija się o skały.
- Przepływa cieśninę między dwoma potworami morskimi Scyllą i Charybdą.
- Na wyspie Trinakii jego towarzysze zabijają kilka sztuk bydła ze świętego stada Heliosa, za co wkrótce Zeus karze ich, gromem zatapiając statek wraz z załogą.
- Uratowany jako jedyny, na desce z okrętu dopływa na wyspę Ogigię, gdzie spędza siedem lat u nimfy Kalipso. Piękna nimfa zakochuje się w nim i w zamian za pozostanie przy niej ofiarowuje Odysowi nieśmiertelność i wieczną młodość, ale pamięć o Penelopie i ojczyźnie każe mu płynąć dalej.
- Wyrusza na zbitej własnoręcznie tratwie i podczas rozpętanej przez Posejdona burzy wyrzucony zostaje na brzeg wyspy Feaków. Ich władca wyposaża go na dalszą podróż.
- Nierozpoznany – przez opiekującą się nim Atenę przebrany za żebraka – przybywa do swego domu i przy pomocy Telemacha oraz wiernego świniopasa Eumajosa zabija ucztujących tam zalotników Penelopy, od dawna uważanej za wdowę. Daje się rozpoznać żonie i odtąd szczęśliwie rządzi Itaką.
- Według jednej z wersji mitu syn Odyseusza i czarodziejki Kirke, Telegonos, wysłany przez matkę na poszukiwanie ojca, w czasie burzy trafia na Itakę. Schwytany przez Odysa i Telemacha, gdy grabi wieśniaków, by zdobyć pożywienie, zabija swego nierozpoznanego ojca włócznią zakończoną kolcem ryby płaszczki. Tak oto miały się spełnić słowa wieszczka Tejrezjasza, który przepowiedział Odysowi, iż śmierć przyjdzie do niego z morza.
Jak zakończyć?
Koniecznie uzasadnij, dlaczego właśnie tę przygodę wybrałeś!
Przykład I
Większość życia Odyseusza to zdające się nie mieć końca wracanie do ojczyzny. Dziesięć lat jest na wojnie, a kolejnych dziesięć zabiera mu, obfitująca w przygody, podróż do Itaki.
Podróż, wędrówka – symbolizuje życie, ludzki los. A zatem droga to także metafora przemijania. Jesteśmy, istniejemy – bo, jak każdy wędrowiec, zmagamy się z czasem i przestrzenią. Trudno rozstrzygnąć, co ważniejsze: cel, do którego dążymy, czy sama droga.
Przykład II
Rezygnacja z nieśmiertelności i wiecznej młodości to chyba najtrudniejszy i najbardziej doniosły wybór Odysa. Może wydać się niezrozumiały. Przecież wielu ludzi marzy o nieśmiertelności. Faust z dramatu Goethego, aby ponownie i już na zawsze być młodym, zaprzedaje duszę diabłu. Odys natomiast, miast cieszyć się pieszczotami Kalipso i perspektywą boskiej nieśmiertelności, marzy o powrocie do domu. Dowodzi to także, iż są wartości, które ludzie cenią bardziej niż własne życie.
Zapamiętaj!
Najważniejsi podróżnicy literatury:
- Eneasz – główny bohater Eneidy Wergiliusza, uciekinier z płonącej Troi, tułacz, gość królowej Dydony, wreszcie założyciel Rzymu.
- Dante – autor i bohater Boskiej komedii, tułacz po zaświatach: piekle, czyśćcu i raju.
- Don Kichot – bohater powieści Cervantesa, szlachcic XVII wieku. Wyruszył, by walczyć ze złem, w mniemaniu, że jest błędnym rycerzem.
- Robinson Crusoe – najsłynniejszy rozbitek, gospodarz bezludnej wyspy.
- Faust – wędrowiec w czasie i przestrzeni, który za wieczną młodość i możliwość podróży oddał życie diabłu.
- Pielgrzym – bohater i podmiot liryczny Sonetów krymskich Adama Mickiewicza.
- Leopold Bloom – współczesny Odys z powieści Jamesa Joyce’a – Ulisses. Jego wielka wędrówka trwa osiemnaście godzin, przestrzenią jest Dublin początku wieku XX.
Zobacz:
