Search Results for "Prometeusz"

Tango Sławomira Mrożka – uniwersalna problematyka ukryta pod maską groteski

Tango Sławomira  Mrożka – uniwersalna problematyka ukryta pod maską groteski. Żeby napisać dobrą pracę na ten temat (albo odpowiedzieć na pytanie), trzeba dokładnie rozumieć obydwa pojawiające się w nim terminy. Problematyka uniwersalna to problemy wspólne i czytelne dla wszystkich ludzi, w jakimś stopniu ich wszystkich dotyczące, ponadczasowe. W odróżnieniu od problematyki współczesnej nie koncentruje się wokół wydarzeń bieżących, lecz porusza tematy głębsze, nieprzemijające. Może skupiać się na zagadnieniach: egzystencjalnych (życia i śmierci), dylematach moralnych (np.

Dziady III część – Adam Mickiewicz

Dziady część III Miejsce akcji Większość scen części III rozgrywa się w wileńskim klasztorze Bazylianów, zamienionym przez władze carskie na więzienie. Miejsca akcji tej części dramatu to także pałac Nowosilcowa w Wilnie, okolice Lwowa i Warszawa. Ostatnia scena dramatu rozgrywa się na cmentarzu. W Dziadów części III Ustępie znajdujemy opisy Petersburga.   Konstrukcja dramatu Motta Dziadów części III to trzy cytaty z Biblii. Ich przywołanie ma uwznioślić i uświęcić przedstawioną tu martyrologię Polaków. Zwykło

Biblia – TABELA

Biblia – TABELA Biblia objaśnienia Jak powstał świat? Kosmogonia biblijna dokładnie opisuje sześć dni stworzenia świata przez Boga. Bóg oddziela światło od ciemności, tworzy wody, lądy, florę, faunę. Kolejne etapy Biblia potwierdza słowami: I było dobre. Jak powstał człowiek? Bóg stwarza go na swój obraz i swoje podobieństwo. Najpierw Adama, potem Ewę. Żyją w raju i tu za namową szatana popełniają grzech pierworodny. To obraz pierwszego buntu, grzechu i przyczyna

Antyk w poezji XX wieku

Zbigniew Herbert Herbert jest najważniejszy! Spadkobierca myśli, obserwator postaci dawnego, antycznego świata – najwięcej darów starożytności wprowadził do współczesnej poezji. Herbert bez obaw czerpie ze świata ksiąg, obrazów, mitów, również z mądrości Biblii, ale szczególnych barw w jego poezji nabiera właśnie kostium antyczny. Wielu uważa Herberta za klasyka, który w postawach antycznych upatruje wzorców postępowania, odnajduje w nich powagę, spokój, prawość – obce współczesnemu światu. Dlaczego klasycy 1 W księdze czwartej Wojny Peloponeskiej Tukidydes

Maturalne ABC

Nowa formuła egzaminu maturalnego z języka polskiego to wyzwanie dla wszystkich: i dla uczniów, i dla nauczycieli. Chociaż zapowiadana od trzech lat, dla zwykłego zjadacza chleba jej realny kształt zaczął się jawić dopiero po opublikowaniu Informatora maturalnego (www.cke.edu.pl) na początku roku szkolnego 2013/2014.  W dodatku zaczął się nie tylko jawić, ale i straszyć! Jakby tego nie było dosyć, na początku roku szkolnego 2014/2015 opublikowane zostały przykładowe pytania i wzorcowe realizacje

Buntownicy

Przykłady: Antygona Kmicic Wokulski Kordian Hrabia Henryk Jacek Soplica Konrad Wallenrod Prometeusz Cezary Baryka Sformułowania tematów: Bunt jako wyraz niezgody na rzeczywistość. Odwołując się do wybranych tekstów literackich, zaprezentuj bohaterów, którzy bunt uznali za konieczność. „Aby istnieć, człowiek musi się buntować”. (Albert Camus) Zastanów się nad źródłami i sensem buntu wybranych bohaterów literackich, oceń ich postawy. Kim są zbuntowani? To silne jednostki, indywidualności, które przeciwstawiają się światu, idą pod prąd,

Idealiści

Przykłady: Ikar Prometeusz Don Kichot Konrad Wallenrod Justyna Orzelska Doktor Rieux Kolumbowie Bohaterowie romantyczni Gustaw-Konrad Kordian Bohaterowie Lalki Wokulski Rzecki Ochocki Sformułowania tematów: Życie literackie jest mieszanką szaleństwa i rozsądku. Wskaż, w jakim stopniu wpływały one na postępowanie wybranych bohaterów literackich. Idealiści i marzyciele zbyteczni czy potrzebni światu? Rozważ, odwołując się do wybranych lektur. Straceńcy, marzyciele, społecznicy – bohaterowie literaccy. Prezentacja i ocena. Trud wierności sobie. Słowa te uczyń mottem

Archetyp

Słowo wywodzi się z języka greckiego (gr. archetypon – pierwowzór, pierwsza zasada, oryginał). Teoria archetypów została stworzona przez Carla Gustava Junga (ucznia Zygmunta Freuda): między innymi jej poświęcona jest praca Psychologia i literatura. Archetyp to prastary wzorzec, na stałe wchodzący do zbiorowej nieświadomości. Od wieków istnieje w umysłach ludzi (niezależnie od kultury, w której się wychowali i czasów, w których żyli). Porządkuje ich postawy, wyobrażenia o świecie i nawet kształtuje

Mity greckie a literatura

Mit o powstaniu świata Jak to było na początku? Najpierw panował wielki chaos, z niego wyłonili się pierwsi bogowie: Uranos (Niebo) i Gaja (Ziemia). Bogowie mają dzieci, ale Uranos je zabija. Matce udaje się ocalić tylko jednego Kronosa. Ten dla odmiany będzie swoje dzieci pożerał – tym razem ocaleje Zeus, pokona ojca i z jego brzucha odratuje: Herę, Hadesa, Posejdona, Demeter. Bogowie zasiadają na Olimpie, dzielą między siebie władzę, mają dzieci i żyją szczęśliwie, aż

Cierpienie – motyw do prac pisemnych

Dlaczego cierpimy? Cierpienie stanowi nieodłączny element ludzkiego życia. Tak jak miłość, radość, szczęście, tak i cierpienie jest jednym z wielu doznań ludzkich. Cierpimy, ponieważ mamy uczucia, nie jesteśmy obojętni. Utrata ukochanej osoby, nieszczęśliwe wydarzenie czy po prostu brak powodzenia w życiu to powód do cierpienia. Cierpienie objawia się płaczem, chęcią schowania się przed światem, tzw. czarnymi myślami. Czasem jest bardziej spektakularne – kiedy cierpiący krzyczy, złorzeczy Bogu, życiu, innym ludziom, chcąc w ten sposób

Młodość w literaturze – motyw

Cechy młodości: wiara w ideały; entuzjazm, radość z życia; bunt; spór ze starszym pokoleniem: dzieci kontra rodzice spory epokowe, np. romantycy kontra klasycy, pozytywiści kontra romantycy; potrzeba przyjaźni i miłości; poszukiwanie autorytetów.   Idealiści Ikar W co wierzył? W to, że ludzkie możliwości są nieograniczone. Jak się to objawiało? Wzbił się ku słońcu i przypłacił to śmiercią. Prometeusz W co wierzył? W to, że ludzie mają prawo do szczęśliwego życia. Jak się to objawiało?

1. Wyjaśnij pojęcia mitu i archetypu, posługując się przyk­ła­dami z mitologii grecko-rzymskiej

Wyjaśnij pojęcia mitu i archetypu, posługując się przyk­ła­dami z mitologii grecko-rzymskiej. Zacznij: Przedstaw obie definicje: mit – przekazywany ustnie (oralnie) tekst związany z wierzeniami religijnymi pełniący funkcję sakralną i/lub kulturotwórczą; archetyp – stworzone przez Carla Gustava Junga pojęcie z pogranicza psychologii oznaczające wspólny wszystkim, osobowy prawzorzec społecznej roli lub określonego typu zachowania. Dokonaj rozróżnienia między mitem (pojęcie tradycyjne) a archetypem (pojęcie współczesne, wtórne wobec mitu). Rozwiń: Przedstaw kilka przykładów mitów, których bohaterowie mają

8. Dobro i zło – wyjaśnij, jakie jest ich pochodzenie i miejs­ce w konstrukcji świata według mitologii starożytnej Grecji i Biblii

Dobro i zło – wyjaśnij, jakie jest ich pochodzenie i miejs­ce w konstrukcji świata według mitologii starożytnej Grecji i „Biblii” Zacznij: Zaznacz, że obie grupy tekstów powstawały w odmiennych kręgach kulturowych i są zorganizowane wokół różnych hierarchii wartości. Rozwiń: Przedstaw ujęcie wartości moralnych: W Biblii Rozdział dobra od zła jest bezwzględny i wyrazisty. W Starym Testamencie dobre jest postępowanie zgodne ze ściśle ustaloną wolą Boga (dekalog, Ksiega Powtórzonego Prawa). Grzesznika (czyli odstępcę od Prawa)

9. Ukaż kulturę starożytnej Grecji i Rzymu oraz Biblię ­jako źródło inspiracji twórców następnych epok

Ukaż kulturę starożytnej Grecji i Rzymu oraz „Biblię” ­jako źródło inspiracji twórców następnych epok. Zacznij: Starożytność to prawdziwa kopalnia literackich i kulturowych motywów dla wszystkich pokoleń twórców aż po dziś dzień. Co ważne – wiele z nich występuje jednocześ­nie zarówno w Biblii, jak i w kulturze antycznej – warto skupić się właśnie na takich. Rozwiń: Przedstaw kilka starożytnych toposów, wyjątkowo istotnych w historii kultury: prometeizm – postać Prometeusza, kojarzonego zresztą często z Jezusem Chrystusem, inspirowała twórców

Wypracowania o epokach literackich

Prędzej czy później każdy licealista musi napisać pracę typu: antyk – epoka daleka nam ­czy bliska; co wolę: romantyzm czy pozytywizm; jak postrzegamy dziś średniowiecze, renesans, barok… Trzeba pisać? No to piszemy. Chcesz przygotować się do pisania prac z danej epoki? Zadaj sobie trzy pytania. Pierwsze – o fakty. Kiedy to wszystko się działo?, jakie były założenia epoki?, kto je głosił?, kto co napisał wielkiego, ważnego, nieśmiertelnego? Drugie pytanie – jak dorobek

TEST z wiedzy o Biblii i antyku z komentarzem

1. Antyk to konkretny czas historyczny. Mianem tym określamy: a. okres trwania kultury starożytnej Grecji i Rzymu b. starożytność c. dzieje ludzkości od jej zamierzchłych początków aż do upadku Cesarstwa Rzymskiego Komentarz Antyk to okres trwania kultury starożytnej Grecji i Rzymu. Ponieważ obie kultury lokalizowały się w obrębie Morza Śródziemnego, kulturę antyku nazywa się również kulturą śródziemnomorską. Dzieje ludzkości od jej zamierzchłych czasów aż do upadku Cesarstwa Rzymskiego noszą wspólne

Przedstaw najważniejszych twórców tragedii greckiej

Ajschylos z Eleuzis (525-456 p.n..e) – najstarszy z trzech wielkich tragików greckich. Twórca tragedii klasycznej i jej reformator. Wprowadził drugiego aktora, co umożliwiło rozwój dialogu i akcji dramatycznej. Ograniczył na rzecz większego rozbudowania akcji partie chóru. Kładł duży nacisk na dekorację, ulepszył stroje aktorów. W swych sztukach podkreślał przede wszystkim dominującą rolę fatum w życiu człowieka, tłumaczył, że poprzez cierpienie bogowie uczą ludzi prawdy. Napisał około 70 tragedii, z których

Wymień wybrane mity greckie, które poznałeś, i krótko je scharakteryzuj.

Mit o Prometeuszu, który poświęcił się dla ludzkości, wykradając bogom z Olimpu ogień. Mit o Ikarze i Dedalu, praktycznym wynalazcy, i idealiście Ikarze, który leciał zbyt blisko słońca, stopił wosk swoich sztucznych skrzydeł i spadł. Mit o Syzyfie skazanym na wieczne wtaczanie głazu, który przy samym szczycie znów spadał – stąd pojęcie syzyfowej pracy. Mit o Narcyzie, który zachwycił się własną urodą. Mity o Korze i Demeter. Mit o jabłku niezgody i pięknej Helenie. Mit o kowalu Hefajstosie i jego żonie

Dziady cz. II Adama Mickiewicza

Dziady cz. II Lektura w epoce Stop! Jesteś w romantyzmie! Świat duchów i wyobraźni wita! Racjonalistom nie będzie tu dobrze! Przygotuj się na zdarzenia niewyjaśniane za pomocą zdrowego rozumu, na spotkanie z postaciami z nierealnego świata. Romantycy pokochali cytat szekspirowski, który brzmi: „Widzę. Gdzie? Przed oczyma duszy mojej”. Chcieli pisać i pisali o tym, co zobaczyć można oczyma duszy, wyobraźni, fantazji. Z nauką to się zgadzać wcale nie musi. W

Dziady cz. III – klucze maturalne

Co warto wiedzieć o III części Dziadów, czyli pięć podstawowych zagadnień zawartych w utworze Mickiewicza, które maturzysta powinien wiedzieć: III część Dziadów – utwór przywołujący wydarzenia związane z wileńskim procesem filomatów i filaretów w 1823 roku – ukazuje przede wszystkim rozmiar narodowej martyrologii. Na jej obraz składa się szereg dramatycznych  ujęć przedstawiających męczeństwo Polaków. To między innymi opis działań represyjnych podjętych wobec polskiej młodzieży przez aparat policyjny Nowosilcowa, opowieść Jana