Tomasz, renomowany praski lekarz został pewnego dnia wezwany do pacjenta w małym miasteczku. Czekając na powrotny pociąg, zatrzymał się w miejscowej kawiarni. Teresa, kelnerka akurat miała tam dyżur. Zobaczyła na jego stoliku książkę – dla niej był to znak tajemnego bractwa – lubiła czytać, a w jej środowisku nikt nie potrafił tego zrozumieć, zaakceptować. Mężczyzna z książką wydał jej się księciem, na którego czekała, kimś, kto zabierze ją do lepszego
Kim był Jasza? W jaki sposób zachować swoją tożsamość duchową? Jak nie ulec wpływowi innej kultury? – oto pytania, jakie zadają sobie singerowscy bohaterzy. Te pytania trapiły także Żyda Jaszę. Na pewno nie stereotypowym Semitą, który nosi brodę, jarmułkę i cały niemal dzień spędza na modlitwie. Żydostwo nie było dlań „istotą życia”. Acz nie był on też gojem (goj – nie-Żyd). „Był pół-Żydem – ani Żydem, ani chrześcijaninem”. Autor każe mu
Dziwny przybysz Nudny poranek na oddziale psychiatrycznym jednego ze szpitali w zachodnich Stanach Zjednoczonych. Osowiali pacjenci siedzą pod ścianami świetlicy, leniwie grają w karty, rozwiązują łamigłówki. Jak co dzień, czekają, aż coś się wydarzy. Zazwyczaj nie wydarza się nic. Aż do tego ranka. Tego ranka bowiem na oddział przybywa nowy pacjent. Pierwszą rzeczą, jaką pensjonariusze słyszą, zanim go jeszcze zobaczą, jest jego śmiech. Donośny, tubalny, spontaniczny i pełen energii śmiech, który wypełnia smutne
Zamek nie przypomina swym widokiem rycerskich warowni, tylko zespół niewielkich zabudowań. Jednak już pierwszy rzut oka na okolicę wprawia w zadumę. I przynosi przeczucie, że w miejscowości tej dzieje się coś niepokojącego i dziwnego. Tego w Zamku nie zabraknie: posępnej, zamglonej aury uczucia strachu, niepewności surrealistycznych koszmarów dziwnego splotu zdarzeń Gatunek? Bez wątpienia powieść-parabola. Zamek to jedna z tych książek, które otwierają przed czytelnikiem nieograniczone pole interpretacji dzięki ukrytym warstwom znaczeń. Konstrukcja czasoprzestrzeni i bohatera wskazuje na
Czy można wyjść poza czas? Skoro człowiek jest tak bardzo z nim związany? Bohater Podróży… puszcza się w daleki rejs, by gdzieś, w jakiejś rzeczywistości pierwotnej i naiwnej go odnaleźć. Dlaczego Podróż do źródeł czasu? Żeby zbadać istotę czasu i poznać, gdzie biją jego źródła, trzeba wyjść poza czas. Taka jest wyjściowa teza autora Podróży… Bohater marzy o znalezieniu miejsca, w którym ludzie, choć związani kategoriami „przed” i „po”, żyją jednak niezależnie od tych kategorii, zanurzeni jakby w wiecznym
Czy widziałeś kiedyś szeroki, bezkresny step? W tym odludziu żyje właśnie wilk stepowy. Czujne spojrzenie, trwożnie rozchylone nozdrza. Biegnie – nie wiadomo dokąd. Przerażony i zarazem agresywny. Gotowy do ucieczki i do ataku. Zwierzę o podwójnej „osobowości”. Nie próbuj zrozumieć natury wilka. Jego istotę możesz jedynie obserwować, śledzić. Nie opuszczaj więc lornetki! Kim jest „wilk stepowy”? W przestrzeni niemieckiego miasta, w bezmiarze ulic, na pustyni ludzkich serc skórę wilka przywdziewa Harry Haller. Niewiele o nim wiemy.
Ulisses jak epos Homera? Przypominamy sobie Odyseję. Po zakończeniu dziesięcioletniej wojny trojańskiej dzielny Odys (inaczej – Ulisses) wraca do swej ojczyzny – Itaki. Perypetie powodują, że jego tułaczka trwa kolejne dziesięć lat. W domu czeka żona – wierna Penelopa, niezmiennie odrzucająca wszystkich zalotników, którzy chętnie uznaliby Odysa za zaginionego na wieki. Kiedy ojciec nie wraca do domu przez blisko dwadzieścia lat, Telemach (pierworodny syn) wyrusza wraz z Ateną na jego poszukiwanie. Po
Paragraf 22 nie istnieje, ale władza wojskowa powołuje się na niego, aby uzasadnić każdy najbardziej nawet absurdalny rozkaz. Dzieło kontrowersyjne Nawet gdyby Heller nie napisał już ani linijki, to jego sława jest ugruntowana – tak mniej więcej określał pierwszą i zdecydowanie najlepszą książkę Hellera jeden z krytyków. Paragraf 22 wyrasta z bolesnego protestu autora przeciw nie tylko własnym, lecz i pokoleniowym przejściom wojennym. Heller pracował nad książką długie lata i nie był pewny, czy skończy
Kiedy dziś oglądamy spektakl lub czytamy książkę, której tytuł zawiera słowa Świat według…, niewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego, że jest to parafraza tytułu najsłynniejszej, „kultowej” książki Johna Irvinga… Świat według Garpa to świat, w którym rządzi przypadek, reguły, także prawdopodobieństwa, są względne. Książka w sposób tragikomiczny opowiada o perypetiach młodego pisarza, którego zawodowy i finansowy sukces nie chroni przed osobistymi tragediami. S. T. Garp jest nieprzystosowanym do otoczenia
„Usłyszał w górze coś jakby melodyjny krzyk sowy, tylko że to nie była wcale muzykalna sowa. Był to latający talerz z Tralfamadorii, który poruszał się zarazem w czasie i przestrzeni i dlatego wyłonił się przed Billym jakby z nicości”. Cytat ten, wbrew pozorom, nie pochodzi z powieści science fiction. Choć może się to wydać dziwne, słowa te zostały zaczerpnięte z książki Rzeźnia numer pięć, której głównym tematem jest dokonany w
Powieść-saga Opowieści-sagi były gatunkiem znanym od czasów wczesnośredniowiecznych. Przedstawiały losy historycznych lub legendarnych bohaterów czy też opiewały dzieje słynnych rodów. Sto lat samotności włącza się w ten nurt pisarstwa, opowiadając historię rodziny na przestrzeni stu lat. Fabuła utworu obejmuje losy rodu od czasów małżeństwa protoplastów José Arcadio Buendia i Urszuli aż po ostatniego potomka – owoc kazirodczego związku praprawnuków, dziecko ze świńskim ogonkiem, zjedzone w kołysce przez mrówki. Powieść Márqueza
Władca much zaczyna się jak klasyczna powieść przygodowa. Kilkudziesięcioosobowa grupa chłopców w wieku od 6 do 12 lat ląduje na tropikalnej wyspie. A jednak po upływie kilku miesięcy ich życie w tym pięknym miejscu zmieni się w ponury koszmar. Co sprawiło, że „dobra wyspa” stała się widownią krwawej tragedii? Cywilizacja nastolatków Mimo swego młodego wieku, wychowani w zhierarchizowanym społeczeństwie angielskim, chłopcy szybko organizują swą społeczność na wzór dorosłych. Zwołują zebranie
A jednak to właśnie na przełomie XIX i XX stulecia dokonało się coś, co na trwałe odcisnęło swe piętno na historii literatury. Przede wszystkim, jak sądzę, dużą rolę odegrały wtedy dokonania nauki i filozofii. Teoria względności Alberta Einsteina wskazywała jednoznacznie, że nie ma możliwości tak zwanego obiektywnego poznania, a zatem jedyną słuszną prawdą jest prawda subiektywna, indywidualna. Potwierdzał to również filozof Henri Bergson, według którego na świecie nie ma nic stałego – wszystko nieustannie
Interpretacja porównawcza Epitafium Rzymowi Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i Epitafium Czesława Miłosza. Konteksty Biblijna Księga Koheleta – z niej pochodzi często spotykany w kulturze XVII wieku motyw vanitas (podkreślenie marności rzeczy ziemskich; wszystko ma swój czas i podlega przemijaniu). Inne utwory mówiące o przemijaniu: Pieśń XXIII („Nie zawżdy, piękna Zofija…”) i fraszka O żywocie ludzkim Kochanowskiego, wiersze Naborowskiego (Krótkość żywota), Sonet I i Sonet II Sępa-Szarzyńskiego, Światowa rozkosz Hieronima Morsztyna. Epitafium dla Rzymu Jarosława Marka Rymkiewicza – jeszcze jeden wiersz
Porównanie bohaterów Lalki i Ludzi bezdomnych. Pamiętaj, że masz szukać podobieństw i różnic między oboma bohaterami, nie tylko śledząc ich koleje losu, ale także stosunek do życia, miłości, osobistego szczęścia, innych ludzi itd. Plan pracy Jak zacząć Zarysuj podstawowy kierunek swego porównania. W tym konkretnym wypadku określają go wątpliwości pod adresem tematu – autor pracy powątpiewa w to, czy rzeczywiście można do Wokulskiego i Judyma stosować określenie „idealista”. Znalezienie jeszcze jednej postaci literackiej (w
Interpretacja wiersza Ostatni z mego pokolenia… Leopolda Staffa. W swojej pracy musisz ukazać drogę poetycką Leopolda Staffa, zaobserwować to, w jaki sposób „przystosowywał się” do epok, w których żył. A żył bardzo długo – Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, Polska powojenna… Aby wykazać przemiany w jego twórczości, musisz podeprzeć się znajomością choćby kilku jego utworów. Możesz bazować tylko na poznanych na lekcjach polskiego. Może też przydać się znajomość innych utworów. Konspekt realizacji Jak zacząć Po pierwsze, wytłumacz, co
Analiza i interpretacja wiersza Wisławy Szymborskiej Utopia. Konteksty Literackie utopie: Państwo słońca Campanelli, Nowa Atlantyda Bacona, kraina Eldorado z Kandyda Woltera, wyspa Nipu z Mikołaja Doświadczyńskiego przypadków Krasickiego. Biblia – motyw Edenu. Jeśli wspomnianą w wierszu topiel skojarzysz z morzem grzechów, przyda się także Psalm 69: Wybaw mnie, Boże, bo woda mi sięga po szyję. Ugrzązłem w mule topieli I nie mam nigdzie oparcia. Inne utwory Szymborskiej dotykające podobnych problemów, np. Sto pociech, Rozmowa z kamieniem, Zdumienie,
Interpretacja porównawcza Do młodych Adama Asnyka i Ody do młodości Adama Mickiewicza. Konteksty Walka romantyków z klasykami oraz epigonów romantyzmu z pozytywistami „Młodzi”, czyli nowatorzy, zwiastuni nowych prądów na ogół źle oceniali „starych”, czyli przedstawicieli mijającej generacji. To, co stworzyli tamci, wydawało im się nieprzystające do nowych czasów, czasem nawet bezwartościowe i przestarzałe. „Starzy” z kolei zaciekle bronili swoich pozycji i wcale nie zamierzali zejść ze sceny (literackiej i kulturowej). W sporze romantyków z klasykami to właśnie oni byli
Interpretacja Fatum Cypriana Kamila Norwida. Konteksty Wiersz Leopolda Staffa pt. Kowal – człowiek ma możliwość kształtowania własnego życia. Warunkiem jest zapał, wysokie cele i wiara w ich osiągnięcie. Powiedzenie „Każdy jest kowalem swego losu” – człowiek nie jest bezsilny wobec przeznaczenia. Jego los zależy głównie od niego samego – jego aktywności, trafności podejmowanych decyzji, umiejętności realizowania swoich planów i marzeń. Konspekt realizacji Jak zacząć We wstępie możesz zająć się tytułem wiersza. Określić, jaki
Interpretacja porównawcza Rozmowy mistrza Polikarpa ze Śmiercią i Wywiadu Mirona Białoszewskiego. Konteksty Średniowieczne wyobrażenia śmierci Refleksja nad śmiercią towarzyszyła piśmiennictwu chrześcijańskiemu już od jego początków. Chrześcijańscy autorzy schyłku starożytności i średniowieczni twórcy bardzo chętnie podejmowali ten temat i rozwijali go w traktatach, np. O śmiertelności św. Cypriana, Księga o dobru śmierci św. Ambrożego, O śmierci św. Augustyna. W dziełach autorów średniowiecznych bardzo ważne zagadnienia to: istota śmierci, konieczność dobrego przygotowania się do niej (czyli umiejętnego pokierowania życiem doczesnym),
