Tag "Konrad Wallenrod"
Dlaczego romantycy to pokolenie zbuntowane i walczące? Bo musieli żyć w niewoli. Ich rodzice żyli jeszcze w wolnej Polsce, pamiętali czasy szlacheckiej wolności. Młodzi romantycy nazbyt entuzjastycznie podeszli do idei walki o wolność. Spisek w Szkole Podchorążych zaowocował powstaniem listopadowym, które zakończyło się kompletnym fiaskiem. Wydawać by się mogło, że bardziej przemyślane będzie powstanie styczniowe – niestety, również zakończone klęską. Jakie programy walki o wolność przedstawili romantycy w swojej twórczości? Romantyczni poeci wcielali się w role narodowych
Dwa sposoby mówienia o Polsce i Polakach Kostium mitologiczny Odprawa posłów greckich Podtekst ukazanych zdarzeń Dramat Jana Kochanowskiego przywołuje zdarzenia z czasów antycznych – ukazuje jeden z epizodów mitu trojańskiego, wielokrotnie wykorzystywany przez literatów i przeróżnie interpretowany. Królewicz trojański Parys porwał Helenę – żonę władcy greckiego Menelaosa. Nic dziwnego, że Grecy żądają, by Helena wróciła do kraju. Prywatna sprawa będzie przyczyną wojny, która zrówna Troję z ziemią, spowoduje całkowitą zagładę królestwa Priama. Treść Do
Uwaga! Temat bardzo ogólny. I to właśnie jest jego największym niebezpieczeństwem. Pisząc czy mówiąc o zwycięstwie, wciąż bowiem musimy definiować jego konkretne, odnoszące się do poszczególnych postaci znaczenia. Ciągle trzeba czynić rozmaite zastrzeżenia, pisać, że ten akurat zwycięzca jest nim w takim rozumieniu, ten w innym, ów zaś częściowo. Bo liczba szeroko rozumianych zwycięzców w historii literatury jest wręcz zatrważająca! Ale wśród tej przerażającej liczebnie rzeszy niemal brak zwycięzców niezaprzeczalnych, całkowitych. Prawie każdy bohater literacki
Kostium mitologiczny („Odprawa posłów greckich”) i kostium historyczny („Konrad Wallenrod”) jako dwa sposoby mówienia o Polsce i Polakach. Odprawa posłów greckich Podtekst ukazanych zdarzeń Dramat Jana Kochanowskiego przywołuje zdarzenia z czasów antycznych – ukazuje jeden z epizodów mitu trojańskiego, wielokrotnie wykorzystywany przez literatów i przeróżnie interpretowany. Królewicz trojański Parys porwał Helenę – żonę władcy greckiego Menelaosa. Nic dziwnego, że Grecy żądają, by Helena wróciła do kraju. Prywatna sprawa będzie przyczyną wojny, która zrówna
Władza Literatura prezentuje i ocenia różne typy władzy. Literatura poucza sprawujących władzę. Literatura pokazuje dylematy i trud władzy. Literatura pyta o istotę i sens władzy. Literatura rejestruje bieżące czyny władców Dylemat Kreona Starożytna tragedia Sofoklesa – Antygona – między innymi dotyczy zagadnienia władzy. Kreon ma swoje racje i choć przegrywa, to jego przegrana ma być przecież ponadczasowym pouczeniem dla władców tego świata. I jest! Jest – chociaż utwór liczy
W sposób krańcowo różny. Przede wszystkim gdzie indziej poszukiwali tych wartości. Romantyk penetrował sferę ducha, pozytywista – sferę materii. Romantyk doznawał olśnienia drogą objawienia, pozytywista – dzięki doświadczeniu Romantyk chciał walczyć, pozytywista – pracować. I wreszcie: romantyk tworzył poezję natchnioną, strofy płynęły z głębi jego wrażliwej duszy, a pozytywista skrobał swoją mozolną prozę, tak by spełniała użyteczne cele. Znajdują się na różnych biegunach, choć w gruncie rzeczy chodzi im o to samo: o prawdę, poszukiwanie pojęć
Literacka wizja odzyskania niepodległości w twórczości Adama Mickiewicza – ewolucja poglądów. Poglądy Mickiewicza ulegały przeobrażeniom – wpływ na ich ewolucję miała obserwacja bieżących wydarzeń. Pierwszy pomysł „wybicia się na niepodległość” przedstawił poeta w Konradzie Wallenrodzie. Patrząc na krwawe stłumienie powstania dekabrystów i widząc potęgę caratu, doszedł do wniosku, że silniejszego wroga można pokonać tylko sprytem i inteligencją. Poemat jest apoteozą spiskowych metod walki. Już samo motto utworu stanowi „podpowiedź” skutecznego sposobu walki! Mickiewicz
Pieśń – poezja – i ci, co ją tworzą, odgrywają niebagatelną rolę w życiu i w historii narodów. Popatrzmy na losy Konrada Wallenroda: gdy jako dziecko wychowywał się wśród Krzyżaków, stary pieśniarz Halban wzniecał w nim miłość do Litwy, za pomocą pieśni przybliżał mu obraz ojczyzny i wzbudzał uczucia patriotyczne. Powieść Wajdeloty kryła w sobie prawdę o dziejach narodu litewskiego i o życiu Konrada, przechowywała te informacje dla innych pokoleń. Gdy Konrad był już komturem krzyżackim i miał dokonać
Wallenrodyzm jest postawą człowieka, który postępuje podobnie jak uczynił to Konrad Wallenrod – walczy o słuszną i sprawiedliwą ideę, lecz żeby osiągnąć swój cel, używa środków nieetycznych, nagannych moralnie, takich jak podstęp, zdrada, kłamstwo. Wallenrod, by zwyciężyć Krzyżaków, przeniknął do ich szeregów, zdobył władzę, udawał dobrego rycerza krzyżackiego i przywiódł zakon do klęski. A zatem zdradził tych ludzi, był czymś na kształt szpiega tamtych czasów. Nie była to walka czysta i honorowa. Konrada Wallenroda poprzedza
Sformułowana już w starożytności definicja tragizmu mówi, że sytuacja tragiczna ma miejsce wówczas, gdy bohater stoi przed koniecznością dokonania wyboru między dwoma racjami, które są równorzędne, lecz każda decyzja bohatera będzie zła – przyniesie negatywne skutki. W takiej właśnie sytuacji znalazł się Konrad Wallenrod, gdy zbliżała się wojna z Krzyżakami. Musiał wybrać pomiędzy miłością do ojczyzny a miłością do Aldony. Wybrał Litwę – poświęcił swoje życie prywatne i miłość ukochanej kobiety. Z kolei gdyby wybrał dobro
Mickiewiczowski Konrad Wallenrod – jest postacią tajemniczą, poznajemy jego pogmatwane losy głównie dzięki Powieści Wajdeloty. Dzieje Konrada Wallenroda Rzecz miała miejsce w średniowieczu, za czasów walk krzyżacko-litewskich. Bohater – młody Litwin – jako dziecko został porwany przez Krzyżaków – miał w pamięci obrazy z napadu zakonu, krzyk matki dźwięczał mu w uszach. Wychowano go w zakonie na Krzyżaka. Lecz pewien stary Litwin – śpiewak Halban – nie dopuścił do wynarodowienia chłopca, powiedział mu prawdę o jego
Kwestia niepodległości Polski rozdartej między zaborców była tym elementem, który sprawił, że romantyzm polski nie przeminął tak szybko jak w innych krajach, to wiadomo, że będzie to temat najważniejszy i podejmowany bardzo, bardzo często. Zresztą – walka o wolność może odbywać się na różne sposoby – metody patriotów są tak samo dyskutowane jak ich skuteczność. Oto przekrojowy zestaw utworów podejmujących problem miłości do ojczyzny i walki o jej wyzwolenie: Adam Mickiewicz Konrad Wallenrod – walka
Nie ma romantyzmu bez bohatera romantycznego. Jest to postać zrośnięta z epoką, organizująca większość utworów – symbol młodego człowieka pierwszej połowy XIX w. Jest czymś na wzór znajomego, to symbol, uosobienie, do którego ciągle powracamy. Jest może dziwaczny, czasem nie wiadomo, czy żywy, czy martwy – ale na pewno nie jest nudny. Zarysujmy schemat ogólny Młodość bohatera romantycznego określona jest przez: samotność, poczucie wyobcowania wśród ludzi, wrażliwość, bunt wobec świata. Młody
Jest niezaprzeczalnym faktem, że w polskiej literaturze epoki romantyzmu poezja zwyciężyła nad realistyczną powieścią obyczajową i realizmem obyczajowym w ogóle, ale nie możemy zapominać, że dorobek tego okresu nie jest jednolity w swoim charakterze, choćby ze względu na indywidualność i odmienność twórców. Widać to wyraźnie, gdy porównamy tylko dzieła wielkich romantycznych poetów – Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego i Cypriana Kamila Norwida, a różnorodność artystycznych koncepcji okaże się jeszcze większa, kiedy przywołamy komediopisarza Aleksandra Fredrę, również
Trzy podstawowe schematy romantycznej kreacji bohatera Bohater werterowski Pierwowzór – Werter bohater powieści Goethego Cierpienia młodego Wertera. Kluczem do psychologii postaci jest w niemożność porozumienia się ze światem. Stan depresyjny, bolesny i trwały. Przekłada się na kłopoty z podejmowaniem decyzji i wykonywaniem jakichkolwiek bardziej radykalnych manewrów. Bohater werterowski wciąż pozostaje w tragicznej sprzeczności między racjami własnego „ja” a otaczającego go świata. Ta sprzeczność go paraliżuje i obezwładnia. Los bohatera werterowskiego
Miłość Miłość to wielki romantyczny temat i to ogólnoeuropejski – nie tylko polski. Zaczyna się od Cierpień młodego Wertera Goethego. Jego bohater: wrażliwy, nieszczęśliwie zakochany, wreszcie samobójca – stał się wzorem dla większości poetów i kochanków. Dziełko Goethego stało się najpoczytniejszą książką epoki, młodzież naśladowała strój Wertera, niestety również postawę – rozgoryczenia, rozczarowania światem, nierzadko – samobójczą śmierć z miłości. Byronowski Giaur także traci swoją ukochaną – niewolnicę tureckiego emira Leilę – i będzie
Temat poezji i poety istnieje w literaturze od starożytności, wspomnijmy choćby Horacego i motyw exegi monumentum, nadzieję nieśmiertelności, jaką daje poezja. Liczni twórcy pragnęli ją zdefiniować i określić jej cele: Czy poezja jest darem Boga, czy pięknem, czy też powinna być po prostu użyteczna? Czy poeta podobny jest do ptaka-samotnika, czy jest zwykłym rzemieślnikiem poezji? Każda epoka ma własne wypowiedzi w tej kwestii, lecz nigdy chyba temat ten nie stał się tak ważny jak w epoce
Polski bohater romantyczny i jego przeobrażenia w utworach Adama Mickiewicza Gustaw (Dziady cz. II i IV) – romantyczny (nieszczęśliwy) kochanek, który przemieni się w w Konrada – polskiego spiskowca – męczennika III części Dziadów. Walter Alf (Konrad Wallenrod) przywłaszcza sobie imię Konrada Wallenroda – staje się bojownikiem walczącym podstępem, z lisią chytrością. Nieszczęśliwie zakochany Jacek Soplica (Pan Tadeusz) – przeobraża się w patriotę – emisariusza ukrywającego pod mnisim habitem (ksiądz Robak)
Do tematu „poezja” trzeba znać różne koncepcje na temat roli poezji i jej twórcy – od starożytności po współczesność. Trzeba także umieć odpowiedzieć na pytanie: jakie miejsce sztuce, poezji, poetom Ty sam przyznajesz? Będzie to wypowiedź w kwestii, która od wieków jest tematem sporów: iż niczym jest poezja, sztuka wobec dokonań nauki: medycyny, techniki; po prostu ozdoba, coś dla ducha, lecz nie niezbędna do istnienia; iż tak naprawdę wszyscy chcieliby poezję pisać,
Powtórka – przegląd lektur Romeo i Julia Williama Szekspira Przywołanie wielkiej tragedii o miłości w pierwszej chwili może zdziwić: wiadomo, jak się ta historia skończyła – niestety, nie happy endem, ale i nie rozstaniem. Przez zwykłe nieporozumienie, intryga, która miała połączyć kochanków – wiedzie ich do śmierci. Romeo wypija truciznę na widok leżącej zmarłej Julii, podczas gdy ona tylko śpi. Ona zaś, po przebudzeniu zabije się na widok martwego Romea… Ale zanim to nastąpiło,