Tag "powieść realistyczna"

Przedstaw społeczną mapę świata ukazanego w Ojcu Goriot

Akcja powieści rozgrywa się w dwu podstawowych przestrzeniach. Pierwszą z nich jest mieszczański pensjonat pani Vauquer – doskonale wybrane przez Balzaka miejsce. w którym krzyżują się losy przedstawicieli niższych i średnich warstw społecznych, bo do tych właśnie warstw należą jego mieszkańcy. Drugą zaś są salony arystokratycznych pałaców elitarnej dzielnicy Fabourg Saint-Germain. Aby móc ustosunkować się do tezy, że Balzak w powieściach tworzył przekrojową panoramę społeczeństwa, należy przyjrzeć się obu tym

Co łączy bohaterów Balzakowskich?

Co łączy bohaterów Balzakowskich? Podstawową cechą Balzakowskich postaci jest ich nieustanne, zachłanne dążenie do awansu społecznego, do przebicia się do warstwy wyższej lub przynajmniej, w ostateczności, utrzymania dotychczasowej pozycji. Ów pęd do wspinania się po szczeblach drabiny społecznej jest jednym z podstawowych motywów całej Komedii ludzkiej. Bohaterowie Balzaka są zachłanni i drapieżni. Zrobią wszystko, by wspiąć się wyżej – by mieć i znaczyć więcej. Hierarchia społeczna w ujęciu Balzaka jest

Przemiany powieści jako gatunku

Kryzys powieści? Jest niewątpliwie najbardziej popularnym gatunkiem literackim. W drugiej połowie dziewiętnastego wieku przeżyła chwile największego triumfu. Dzisiaj mówi się, że żyjemy w dobie kryzysu powieści. Na pewno zauważyłeś, że obecnie obszar literatury wypełniają wszelkiego rodzaju dzienniki, pamiętniki, wspomnienia. Szczególnie uprzywilejowaną pozycję zajmują eseje i biografie. Dominują także krótkie formy prozatorskie, takie jak opowiadania czy nowele. Powieść jakby straciła swoje znaczenie. Amerykański krytyk i pisarz John Barth postawił bardzo pesymistyczną

Techniki pisarskie pozytywistów

Dwa realizmy Pozytywizm to czas, w którym koegzystują co najmniej dwa – pokrewne, lecz jednak różne – nurty literackie. Pierwszym jest realizm nazywany dojrzałym lub krytycznym. Drugim – jego specyficzna, polska odmiana – realizm tendencyjny. Różnice między tymi dwiema wizjami literatury przebiegają przede wszystkim na płaszczyźnie stosunku autora i narratora do przedstawianej rzeczywistości. W dojrzałym realizmie celem stworzenia dzieła jest mimetyczny opis pewnego fragmentu świata. W realizmie tendencyjnym – w

Chłopi – powieść Władysława Reymonta

Chłopi Władysława Reymonta Gatunek W zakresie gatunku Chłopi są dziełem wielowarstwowym: Powieścią realistyczną są w tej warstwie, która dotyczy obyczajowości, hierarchii społecznej na wsi, stosunku dwór – wieś, sytuacji ekonomicznej chłopów, a nawet w obserwacji ludzkiej psychiki. Są to często partie opisowe – zestawy realistycznych, zgodnych z rzeczywistością obrazów wsi. Są epopeją. Istnieją w powieści elementy, które stwarzają naturalistyczny wymiar dzieła. Jest to: podporządkowanie życia ludzi rytmowi przyrody; eksponowanie roli,

Na czym polega artystyczna złożoność kompozycji Chłopów Reymonta?

Podobnie jak w układzie treści tak w kwestii kompozycji wartość i artyzm Chłopów tkwi w złożoności, w harmonii i zespoleniu wielu aspektów budowy dzieła. Łatwo orzec, że Chłopi są epopeją. Nie jest to jednak jedyna konwencja charakteryzująca kompozycję utworu. Nie zawiera także informacji o wszystkich jego cechach. Trzeba przecież zaznaczyć, że Reymont mistrzowsko stosuje: stylizację językową – używa w dialogach gwary łowickiej bez mazurzenia, w partiach odautorskich różnych odmian polszczyzny mitologizację – czyli zabieg, który upodabnia świat powieści, bohaterów

Jak literatura pozytywizmu przedstawia niedolę chłopa i nędzę wsi polskiej XIX wieku?

W myśl hasła pracy u podstaw, programu oświecania i pomocy biedocie, bohater chłopski stał się przedmiotem literackich przedstawień w pozytywizmie. Piewczynią nędzy ludu i niedoli chłopa była Maria Konopnicka. Jej „obrazki” przedstawiały sylwetki nędznych, głodnych, wyrzuconych ze swoich chat ludzi, umierające z chorób i niedostatków dzieci (Wolny najmita, Jaś nie doczekał). Siłę cierpienia , a zarazem współczucia poetki i otaczającego świata przyrody zawierają jej liryki ludowe (Po rosie, Na fujarce, A jak poszedł król na wojnę…). W tych lirykach, stylizowanych

Jakie gatunki literackie uznasz za typowe dla epoki pozytywizmu?

W pozytywizmie dominuje proza. Chyba nigdy przedtem w polskiej literaturze proza nie była tak ważna i nie miała tak wybitnych osiągnięć. Podstawowym gatunkiem literackim została oczywiście powieść. Najpierw modna była powieść tendencyjna (np. Marta, Pan Graba Elizy Orzeszkowej), potem powieść realistyczna (np. Nad Niemnem). Powieść tendencyjna była skomponowana tak, by udowadniać założoną z góry tezę – np. konieczność kształcenia warstw niższych. Powieść realistyczna spełniała już inne założenia – ukazywała prawdę o ówczesnym świecie i o człowieku

TEST z wiedzy o pozytywizmie z komentarzem cz. 1

1. Epokę realizmu w Polsce nazywa się: a) realizmem polskim, b) pozytywizmem, c) pozytywizmem polskim. 1. Odpowiedź: c) Komentarz: Epokę realizmu w Polsce nazywamy pozytywizmem polskim (sama nazwa pozytywizm oznacza kierunek w filozofii francuskiej zapoczątkowany przez Comte’a). Pozytywizm polski jest swoistym odpowiednikiem realizmu w Europie, jednak przesuniętym w czasie i wzbogaconym o pewne wątki ideologiczne. A to dlatego, że polski romantyzm trwał o wiele dłużej niż w innych krajach europejskich

Jakie warstwy znaczeniowe Lalki możesz wymienić?

Jest to powieść o ludzkiej psychice, uczuciach, wielkiej miłości i skomplikowanej naturze ludzkiej. Miłość Wokulskiego do Izabeli Łęckiej jest głównym nurtem akcji i jej motorem. Wiążą się z tym kwestie takie jak obserwacja psychiki i postępowania zakochanego mężczyzny, reakcja „zaatakowanej” takim uczuciem kobiety, kolejne etapy uczucia, jego siła itd. Ale to nie jedyna miłość w powieści. Przecież pani Stawska kocha Stacha (wariant uczciwej, wartościowej miłości), Rzecki kocha się w pani Stawskiej (uczucie ojcowskie, ale nie pozbawione erotyzmu),

O jakich wartościach dyskutuje w Lalce Prus?

Praca Jesteśmy przecież w pozytywizmie, nic dziwnego, że powieść podkreśla wartość pracy. Wokulski obserwuje nędzę Powiśla i rozmyślając o bolączkach kraju, rozważa: „A przecież jest proste lekarstwo – praca obowiązkowa – słusznie wynagradzana”. Pomaga też znaleźć pracę Magdalence i Węgiełkowi, co ratuje ich od katastrofy moralnej. Wiedza I scjentyzm odezwał się w Lalce. Młodość Wokulskiego, Geist, Ochocki, poszukiwanie metalu lżejszego od powietrza – to wielkie nadzieje pisarza, ale podszyte obawą. Tak – bo marzenie jest

Omów kompozycję Lalki Bolesława Prusa

Lalka Bolesława Prusa jest panoramiczną powieścią realistyczną, której wartość zwiększają dodatkowe, nowatorskie zabiegi kompozycyjne. Dlaczego jest to powieść panoramiczna? Ponieważ prezentuje panoramę – przekrojowy, ogarniający wszelkie elementy obraz społeczeństwa, sytuacji poszczególnych warstw, miasta (Warszawy) i jego mieszkańców. Cechą powieści panoramicznej jest wielka liczba postaci, w tym drugoplanowych, tworzących tło akcji. Wszystkie te zjawiska zachodzą w Lalce Bolesława Prusa.   Na czym polega realizm Lalce? Na  opisie przestrzeni i osób. Tłem wydarzeń jest wielkie miasto,

Zaprezentuj świat postaci opisanych w Lalce Bolesława Prusa

Lalka Bolesława Prusa jest powieścią panoramiczną, skutkiem czego występuje w niej cała armia postaci – liczni przedstawiciele wszystkich warstw społecznych obojga płci, różnego zawodu i wyznania. Panie: Izabela Łęcka – główna bohaterka powieści. Kobieta piękna (klasyczny typ błękitnookiej blondynki), arystokratka o zimnym sercu i wysokim mniemaniu o sobie i swojej rodzinie. Panna Łęcka ma wielu zalotników, lecz mało kandydatów na męża – bo arystokratyczny majątek papy Łęckiego jest mocno zadłużony. Dziewczyna jest nieco egzaltowana – łatwo

Stanisław Wokulski – bohater pozytywistyczny czy romantyczny?

Zacznij Lalka Bolesława Prusa to jedna z największych powieści polskiego pozytywizmu. Jej główny bohater – kupiec Stanisław Wokulski – to człowiek, którego osobowość kształtowała się w dobie romantyzmu, ale dorosłe życie upływało w czasach pozytywizmu. Epoki te były tak skrajnie różne, że trudno sobie wyobrazić, iż w jednym bohaterze mogą skupić się cechy zarówno romantyka, jak i pozytywisty. Ale tak właśnie jest w przypadku Stanisława Wokulskiego. Cechy pozytywistyczne Każdy bohater pozytywistyczny powinien w swoim życiu dążyć do

Przedstaw panoramę epoki realizmu

II połowa XIX wieku była prawdziwą rewolucją we wszystkich niemal dziedzinach życia ludzkiego. Już nie świece płonęły wieczorami w domach, lecz lampy naftowe. Podróże odbywano nie konno, lecz najzwyczajniej w świecie – pociągiem. Piękne pióro poety poszło do lamusa – pisarz pozytywista używa maszyny do pisania. Ludzie porozumiewają się na odległość, mają telegraf, a od 1876 roku – telefon. Nie doceniamy dziś wagi tych wynalazków, a przecież to one zmieniły

Jakie przesłanie i ogólnoludzkie wartości zawiera Ojciec Goriot Balzaka?

Jakie przesłanie i ogólnoludzkie wartości zawiera Ojciec Goriot Balzaka? Ojciec Goriot, jak wiele dzieł Balzaka, ma wartość ponadczasową, dociera i, co najważniejsze, dotyczy problemów ludzi każdej epoki, bez względu na historyczne realia. Akcja Ojca Goriot rozgrywa się w Paryżu w latach 20. ubiegłego stulecia. Poznajemy tytułowego bohatera – ojca Goriot – starego człowieka mieszkającego w pensjonacie pani Vauquer. Jest ubogi, przedwcześnie postarzały i bezgranicznie zakochany w swoich córkach: hrabinie de Restaud i pani de Nucingen, którym

Powieść to zwierciadło przechadzające się po gościńcu, czyli co wiesz o Stendhalu?

Jego życie i twórczość także przypada jeszcze na czasy romantyzmu. Trzeba go zaliczyć do ojców powieści. Znajdujemy w jego powieściach romantyczne przygody i eksplozje gwałtownych uczuć. Zarazem jednak Stendhal przeprowadza wnikliwą analizę psychologiczną swoich postaci, rejestruje fakty, dba o autentyzm, prawdopodobieństwo świata przedstawionego. Stendhalowski prowincjusz bez skrupułów wspinający się po drabinie kariery społecznej to Julian Sorel, bohater powieści Czerwone i czarne, który spadnie na łeb na szyję, gdy podda się prawdziwemu uczuciu. Być może dlatego,

Co wiesz o Gustawie Flaubercie?

Realista, który nie uważał się za realistę. Sądził, że realizmowi brak piękna i uczucia, ale głosił podobny program. Mówił o zdystansowaniu, bezosobowości i beznamiętności narratora, postulował wielką dbałość o prawdę, podejmowanie tematów z życia codziennego. Pisanie powieści poprzedzał obserwacjami i doświadczeniami, gromadził wielką dokumentację. Poświęcał swemu zajęciu wiele czasu i energii. Był samotnikiem. Pisał o idealnej miłości, o środowisku drobnomieszczańskim, podejmował też tematy historyczne, a fabułę opierał na faktach. Najsłynniejsza powieść Gustawa Flauberta, Pani Bovary, powstała na podstawie autentycznego wydarzenia: samobójstwa

Daty graniczne i wewnętrzny podział pozytywizmu polskiego

Tradycyjnie umieszczamy pozytywizm polski między rokiem 1864 a 1890. Ramy czasowe epoki Rok 1864 – klęska powstania styczniowego. Rok 1890 – umowna data początku Młodej Polski (debiuty modernistów). Rok 1864 – to data ostatecznego zakończenia i upadku powstania styczniowego. Jest to także data uwłaszczenia chłopów na terenie zaboru rosyjskiego. Oba wydarzenia pociągnęły za sobą skutki narodzin zupełnie innej epoki. Po pierwsze klęska kolejnego zrywu niepodległościowego wywołała zniechęcenie wobec romantycznych metod walki,

Czy Nad Niemnem jest powieścią tendencyjna czy realistyczną?

Realizm powieści jest niezaprzeczalny Wierne przedstawienie obrazu społeczeństwa: środowiska arystokratycznego – pani Andrzejowa i Zygmunt Korczyńscy, ziemiańskiego – Korczyńscy, zaściankowego – mieszkańcy Bohatyrowicz. Stypizowanie postaci, wyrazistość i dokładność w przedstawieniu charakterów i tła obyczajowego. Eliza Orzeszkowa z drobiazgowością opisała Korczyn, Bohatyrowicze, Olszynkę, Osowce. Działania bohaterów umotywowane są nie tylko przyczynami współczesnymi, ale także dawnymi – występują odniesienia do historii, czyli nawiązania do niedawnych powstań i bardzo odległych w czasie dziejów Jana i Cecylii. Narracja w powieści realistycznej jest prowadzona