HISTORIA
Za panowania władców z dynastii Stuartów – Jakuba I (1603-1625) i Karola I (1625-1649) doszło do konfliktu między monarchią, dążącą do absolutyzmu a parlamentem, który chciał współdecydować o losach Anglii. W 1640 r. zwołano parlament zwany Długim (1640-1653). Podczas jego obrad uchwalono w 1641 r. tzw. Wielką Remonstrację, zawierającą program burżuazji angielskiej, potępiający nadużycia popełnione przez króla, żądającą jednocześnie ścisłej kontroli nad finansami i ograniczenia uprawnień biskupów. Doprowadziło to do
Postęp w gospodarce rolnej Od XII w. miał na ziemiach polskich miejsce postęp w dziedzinie rolnictwa. Wprowadzono trójpolówkę, lepsze narzędzia, zwiększono wydajność ziemi. Starano się rozszerzać uprawy przez zagospodarowanie pustek. Osiągano to na drodze osadnictwa, zarówno na prawie polskim jak i niemieckim. Immunitet Dobra kościelne i możnowładcze otrzymywały w okresie rozdrobnienia feudalnego immunitet – czyli przywilej, w którym monarcha zrzekał się wszystkich lub niektórych ciężarów swego prawa (immunitet ekonomiczny), lub
Zapamiętaj o średniowieczu! Średniowieczem nazywany jest bardzo długi okres w dziejach Europy. To ponad 1000 lat. Od upadku Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie (476 r.) do końca XV w. (często za datę kończącą tę epokę podaje się odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 r.). Czym charakteryzowała się epoka średniowiecza? Głęboką wiarą w Boga. To Jego chcieli poznać wielcy filozofowie tacy jak św. Tomasz z Akwinu. Powszechnie wierzono w cuda, pielgrzymowano nawet do bardzo odległych, sławnych sanktuariów. Starano sobie
Statut Bolesława Krzywoustego Bolesław Krzywousty w swym testamencie (1138 r.) podzielił Polskę pomiędzy synów na pięć dzielnic. najstarszy syn – Władysław, otrzymał Śląsk, Bolesław Kędzierzawy – Mazowsze, Mieszko Stary – Wielkopolskę, Henryk – ziemię sandomierską. Piąta dzielnica (ziemia krakowska, sieradzka i łęczycka) była dzielnicą senioralną. Władza w niej nie była dziedziczna, lecz przechodziła każdorazowo na najstarszego w rodzinie Piastów (stąd senior). Senior był zwierzchnim księciem (princeps), reprezentującym ideę jedności państwa.
Postęp w gospodarce rolnej Od XII w. miał na ziemiach polskich miejsce postęp w dziedzinie rolnictwa. Wprowadzono trójpolówkę, lepsze narzędzia, zwiększono wydajność ziemi. Starano się rozszerzać uprawy przez zagospodarowanie pustek. Osiągano to na drodze osadnictwa, zarówno na prawie polskim jak i niemieckim. Osadnictwo na prawie polskim Osadnicy, zwani gośćmi (hospites) otrzymywali od pana ziemi pożyczkę w inwentarzu i nasionach oraz zwolnienie na pewien czas od świadczeń, z wyjątkiem danin dla
Organizacja państwa Władzę sprawowali dziedziczni władcy (książęta bądź królowie) przy pomocy urzędników centralnych (palatyn, kanclerz, skarbnik) i lokalnych (namiestnicy, kasztelanowie, dowódcy drużyn). Władca oraz urzędnicy sprawowali sądy nad ogółem ludności, przy czym monarcha był rzecznikiem prawa i najwyższym sędzią. Prawo w przeważającej mierze opierało się na zwyczajach. Podstawą utrzymania państwa były: daniny i posługi ludności, wpływy z ceł i regalia. Podstawę siły zbrojnej stanowiła drużyna książęca, w mniejszym stopniu osadzane
Jakie były skutki wewnętrzne ekspansji Bolesława Chrobrego? W wyniku wojen Chrobrego znacznie wzrosło terytorium państwa piastowskiego. Nie nadążała za nim rozbudowa aparatu administracyjnego. Zdobyte ziemie ciążyły do innych ośrodków państwowych (Morawy), lub pragnęły samodzielności (Pomorze). Żywe wciąż jeszcze były tradycje plemienne (Mazowsze). Chrześcijaństwo konsolidujące państwo nie zakorzeniło się jeszcze głęboko. Długotrwałe wojny nadwyrężyły gospodarczo kraj. Panowanie Mieszka II (1025-1034) Swym następcą Bolesław Chrobry mianował Mieszka II, pomijając najstarszego syna Bezpryma.
Bolesław I Chrobry (992-1025) był jedynym synem Mieszka I i Dobrawy. Po śmierci ojca wygnał z kraju macochę Odę z przyrodnim rodzeństwem (byli oni pretendentami do tronu) i przywrócił jedność kraju. Po śmierci ojca wygnał z kraju macochę Odę z przyrodnim rodzeństwem (byli oni pretendentami do tronu) i przywrócił jedność kraju. W 997 r. zorganizował pokojową misję chrystianizacyjną do Prusów (pogańskiego ludu bałtyjskiego mieszkającego na terenach obecnej Polski pn.-wsch.). Misją
Po wygaśnięciu dynastii Przemyślidów Władysław Łokietek (1306-1333) opanował Małopolskę i Pomorze Gdańskie. W Wielkopolsce na tron książęcy wstąpił Henryk głogowski. Piastowie śląscy i mazowieccy nie uznawali nad sobą niczyjej władzy zwierzchniej. W Małopolsce przeciw Łokietkowi wystąpił biskup krakowski Jan Muskata. Polsce znów groziło rozpadnięcie na wiele części. Zajęcie Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków Wykorzystując zaangażowanie Władysława Łokietka w tłumieniu buntu Jana Muskaty, Brandenburczycy zaatakowali Pomorze Gdańskie (w 1303 r. zajęli Santok
Panowanie Bolesława II Śmiałego (1058-1079) Następcą Kazimierza Odnowiciela został jego syn Bolesław II Śmiały. Dążył on do wzrostu międzynarodowego znaczenia Polski. Ingerował w sprawy wewnętrzne Rusi, Czech i Węgier (1069 i 1073). Sukcesy Bolesława w Czechach i na Węgrzech łączyły się z wypierania z nich wpływów niemieckich i osadzaniem na ich tronach władców zaprzyjaźnionych z Polską. Jako sojusznik wrogiego cesarzowi papieża Grzegorza VII, Bolesław II Śmiały znalazł się w obozie
Intensyfikacja gospodarki rolnej W XI i XII w nastąpił w Europie zachodniej postęp w technice uprawy roli. Miało to miejsce dzięki zastosowaniu na większą skalę żelaza w narzędziach rolniczych, nowej metodzie uprawy roli (trójpolówka) i kolonizacji pustek. Oby zachęcić chłopów do zakładania nowych wsi na obszarach nie nadających się dotąd do uprawy, feudałowie zwalniali osadników od robocizn i nadzwyczajnych danin i ograniczali ich obowiązki do ściśle określonego, niewielkiego czynszu, płaconego
Ruch reformatorski w Kościele zachodnim Upadek autorytetu papiestwa, zeświecczenie biskupów i opatów i niemoralne życie duchowieństwa mające miejsce w X w. wywołały reakcję w postaci ruchu odnowy Kościoła. Jego ośrodkami stały się niektóre klasztory, a zwłaszcza klasztor w Cluny (we francuskiej Burgundii). Panowały tam surowe obyczaje i dbano o podnoszenie poziomu moralnego i umysłowego mnichów. Klasztor wyjęto spod zwierzchnictwa biskupów i poddano go bezpośrednio papieżowi. Uzyskał też pozwolenie na wprowadzanie
Walka Kapetyngów z Plantagenetami Z chwilą podboju Anglii przez księcia Normandii – Wilhelma Zdobywcę, stworzyła się we Francji skomplikowana sytuacja. Książę Normandii, będąc lennikiem króla Francji, był mu jednocześnie równy jako król Anglii. Sytuacja stała się dla Kapetyngów (dynastii francuskiej) jeszcze bardziej niebezpieczna, gdy drogą małżeństwa tron angielski wraz z Normandią dostał się feudałom francuskim Plantagenetom, władającym m.in. księstwami Akwitanii i Gaskonii, czyli prawie całą zachodnią Francją, od Kanału La
Czechy Władcy czescy z dynastii Przemyślidów już od X w. byli lennikami niemieckimi, a Czechy uważane były za kraj Rzeszy Niemieckiej. W 1198 r. otrzymali oni tytuł królewski. W XIII w. królowie czescy, uznając zwierzchność cesarską, stali się praktycznie niezależnymi władcami, uzyskali również prawo księcia-elektora (biorącego udział w wyborze cesarza). Wiek XII to również czas rozkwitu gospodarczego i wzrostu potęgi politycznej Czech (stały się najpotężniejszym krajem Rzeszy). Przemysł Ottokar II
Państwo Czingis-Chana Mongołowie byli ludem koczowniczo-pasterskim żyjącym na obszarze dzisiejszej Mongolii, Mandżurii i południowej Syberii. Mongolskie plemiona łączyły się w większe związki plemienne, na czele których stali chanowie. Jeden z nich Temudżyn – Czyngis-Chan (1206-1227) zjednoczył wszystkie plemiona mongolskie i jako wielki chan podbił wszystkie ludy zamieszkujące pd. Syberię, Chorezm, północne Chiny. W 1223 r. jego wojska, pod wodzą Batu-chana dotarły nad Morze Azowskie gdzie pobiły nad Kałką książąt ruskich.
Monarchia Hohenstaufów Z chwilą wstąpienia na tron niemiecki Konrada III w 1137 r., rozpoczęło się dwustuletnie panowanie w tym kraju dynastii Hohenstaufów (1137-1254). Okres ten charakteryzowała rywalizacja na obszarze Niemiec między Hohenstaufami a Welfami (książętami Saksonii i Bawarii). W rywalizacji cesarstwa z papiestwem, Welfowie często popierali papiestwo. W latach 1178-80 doszło nawet do wojny domowej między cesarzem a Henrykiem Lwem, najwybitniejszym przedstawicielem rodu Welfów. Panowanie Hohenstaufów to również czas tzw.
Frankowie byli ludem germańskim, zamieszkującym pierwotnie ziemie na prawym brzegu Renu. Zjednoczeni w V w. przez Chlodwiga (w 496 r. przyjął on chrzest), opanowali całą Galię. Frankowie nie czynili różnic prawnych między ludnością germańską a gallo-rzymską. Stopniowo zaczęły zanikać różnice między nimi. Nastąpiła integracja – wytworzenie się z różnych elementów etniczno–kulturowych jednego społeczeństwa. Od VII w. nastąpiło osłabienie władzy frankijskich królów z dynastii Merowingów. Faktyczne rządy sprawowali majordomowe – urzędnicy
Na początku XVII w. Polska stanowiła jedno z największych państw europejskich, zajmując obszar około 990 tys. km2, szczególnie po nabytkach terytorialnych po pierwszej wojnie z Rosją i rozejmie w Dywilnie w 1619 roku zajmując Smoleńszczyznę, Ruś Czernihowską i Ruś Siewierską. Rozejm ze Szwecją w Mitawie przyniósł pierwsze straty – utrata Inflant (1622), poza ich częścią południową (okolice Dyneburga). Pokój polanowski (1634) przyniósł stabilizację polskich zdobyczy na wschodzie. Dramatyczne zmiany nastąpiły w połowie XVII w. poprzez osłabienie Rzeczypospolitej przedłużającym się
Przejściowa hegemonia francuska w Europie i jej obalenie Mało kto zdawał sobie sprawę we Francji, jak i chyba całej Europie, że rozpoczęte w 1792 r. wojny potrwają ponad 20 lat. Patrząc na problem z pewnej perspektywy cały ten ciąg konfliktów jawi się jako przedłużenie znanych z poprzednich epok walk o prymat w Europie, gdzie panująca pewna względna równowaga została w pewnym momencie złamana przez rewolucję i napoleońską Francję, czemu przeciwstawiły się inne, tradycyjne potęgi. Należy jednak nadmienić, iż
Geneza Konflikt interesów między mieszkańcami angielskich kolonii w Ameryce Północnej a brytyjskim rządem narastał od czasu zakończenia wojny 7-letniej. Likwidacja francuskiego panowania pozbawiła w pewien wymierny sposób zamieszkałych tam osadników, naturalnego wroga, do obrony przed którym musieli odwoływać się do odległego Londynu. Teraz energia i pretensje kolonistów musiały wyładowywać się na angielskim rządzie popełniającym serię pomyłek w swojej polityce wobec amerykańskich posiadłości. Przede wszystkim opory osadników budziła pazerność fiskalna rządu, pragnącego w podwyższonych bądź nowo wprowadzonych
