Wypracowania z literatury XX wieku
Polscy nobliści – godni tej najwyższej nagrody literackiej czy też nie. Dlaczego? Dwudziesty wiek przyniósł nam wspaniałych poetów. Nazwiska Miłosza, Szymborskiej, Herberta, Zagajewskiego, Różewicza są dobrze znane nie tylko polskim miłośnikom poezji. Pośród mistrzów trudno też pominąć Leśmiana i Białoszewskiego – nie tak znanych na świecie, bo właściwie nieprzekładalnych na inne języki ze względu na mocne zakorzenienie w polskim języku, w polskim słowotwórstwie… O naszych poetach wciąż jednak mówi się na świecie, dwoje
Powinowactwa literatury i filozofii. Na wybranych przykładach przedstaw związki twórczości pisarskiej i filozofii. Jostein Gaarder, autor bestsellerowej powieści Świat Zofii, powiedział kiedyś, że literatura i filozofia są jak dwie nitki, które splatając się i rozluźniając na przemian, snują się przez całą historię cywilizacji i kultury. W powieści Gaardera połączone są wyjątkowo mocno – akcja, fabuła, bohaterowie (elementy charakterystyczne dla literatury, a nie pism naukowych). W całości podporządkowane są wyższemu założeniu – przedstawieniu dziejów myśli od starożytności po dzisiejsze
Praca – smutna konieczność, misja czy sposób na życie. Własne obserwacje poprzyj przykładami z literatury i filmu. Pan Bóg, który wygnał ludzi z raju, uprzedził ich, że będą skazani na ciężką pracę na roli (Adam) i rodzenie dzieci w bólach (Ewa). Czyżby więc praca była karą za grzechy, smutną koniecznością, udręką człowieka? „Coraz więcej czasu spędzamy w pracy i coraz częściej przenosimy do niej nasze życie prywatne” – napisano w popularnym tygodniku. Czy zatem nasze życie spędzane
Przedstaw dwóch, trzech bohaterów literackich, w których, twoim zdaniem, dzisiejszy czytelnik może rozpoznać siebie. Swój wybór uzasadnij. W dzisiejszych czasach, gdy bardzo niewiele osób sięga po literaturę, trudno jest mówić o tym, czy utożsamiamy się z bohaterami literackimi, czy próbujemy odnaleźć w nich siebie. Aż do XIX wieku dzieła literackie z całą pewnością kształtowały wzory postaw i zachowań. XX-wieczna literatura wydała wiele nurtów i gatunków, można by więc sądzić, że jest z czego wybierać. A jednak bohater literacki
„Świat bez miłości jest martwym światem” (A. Camus) Rozważania w oparciu o wybrane utwory literackie. O miłości napisano już tak wiele. Była, jest i będzie sensem życia wielu ludzi. Jest tematem, który nigdy się nie wyczerpie, który wraz z nowymi pokoleniami wyrasta z nową siła. Ludzie ciągle próbują odpowiedzieć sobie na pytanie czym jest miłość, zdefiniować ją, ująć w jakieś ramy. Jeszcze nikomu się to nie udało w pełni, chyba dlatego, że jest tak wiele
„Wojna jako tragiczna konieczność uczestnictwa” – omów zagadnienie na podstawie poznanych utworów poetyckich. „Zaprawdę, żelazne serce mieć by musiał ten, kto tyle w wojnie widząc nie wzgardziłby sięna jej wspomnienie, choćby sobie zwycięstwo obiecywał.” O poprawie Rzeczypospolitej A. Frycz Modrzewski „… wojna to najlepsze wrota do wolności…’ Jurgen Stroop w Rozmowach z katem K. Moczarskiego Przytoczyłam to dwa odmienne poglądy na temat zmagań wojennych miedzy narodami. Czy jest zaszczytem umierać za ojczyznę, dostawać
Rozważ tezę Aleksandra Świętochowskiego: „Żaden utwór nie przerobi ludzi. Są wszakże takie, które pobudzają do przetwarzania się…” Praca, gotowanie, pranie, sprzątanie, chwila relaksu podczas oglądania kolejnego odcinka (którego już?) brazylijskiej, argentyńskiej czy polskiej opery mydlanej, potem sen, a rano kolejne powielanie tego samego schematu życia. Należałoby raczej powiedzieć – egzystencji, bo cóż to za życie wypełnione jedynie pogonią za pieniądzem i próbą odnalezienia chwili odpoczynku w nawale obowiązków? Urozmaiceniem takiego życia są święta,
Kultura masowa – godna zachwytu czy potępienia. Wypowiedz się na podstawie własnych doświadczeń czytelniczych i filmowych. Kolorowe ściany i stoliki w Pizza Hut, jednorazowe opakowania z Burger Kinga i McDonald’sa, kolorowe gazety karmiące się plotkami i sensacją, książki jednorazowego użytku, obliczone tak, by przeczytać je podczas podróży i wyrzucić do najbliższego kubła, filmy produkowane z myślą o szerokim kręgu odbiorców, tasiemcowe, kiczowate seriale, ale także Mona Liza namalowana na pudełku czekoladek, arcydzieło muzyki klasycznej przerobione na rozrywkowy utwór czy
Milej sobie wspomniam nie dzieła waleczne I głośne, ale czyny ciche, użyteczne I cierpienie„ (Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz) Cierpienie towarzyszy istocie ludzkiej od początku dziejów ludzkości. Może być spowodowane chorobą, czyjąś śmiercią albo miłością do ojczyzny. Działanie ludzkie jest zawsze usprawiedliwione, jeżeli jego pobudką jest miłość do ludzi. Ten, kto kocha – nie potrzebuje się lękać. Tłumi w sobie egoizm i otwiera się na drugiego człowieka. Rodzi się w nim chęć nieustannej ofiary
Na czym polega – Twoim zdaniem – siła oddziaływania teatru. Rozważ temat, odwołując się do wybranych dramatów czy ich inscenizacji. „Nie samym chlebem żyje człowiek”. (Ewangelia) Teatr to rodzaj umowy między aktorami i widzami: „my udamy, że na scenie coś robimy, poudajemy śmierć, miłość, radość lub rozczarowanie, a wy udacie, że to wszystko jest prawdziwe i rzeczywiście się wzruszycie lub wkurzycie”. Zasada ta, tak prosta, świetnie funkcjonowała przez wieki. Ludzie już w starożytnej Grecji
Moralna refleksja twórcy nad naturą człowieka i jego dziełem. (literatura współczesna) Kim jest człowiek? Odpowiedzi na to pytanie od wieków poszukiwali filozofowie, egzystencjaliści, twórcy. Teraz, u progu wieku 21., my, ludzie, których jedynym sensem istnienia, zamiast: być” stało się za wszelką cenę „mieć”, nadal nie potrafimy odnaleźć tej odpowiedzi. Współczesny człowiek, dumny zdobywca Kosmosu, twórca bomby jądrowej i dzieci z probówki, wszechobecny, ingerujący w prawa Natury – potrafi zabić, unicestwić życie
Moje spotkanie z Ferdydurke. Wstęp – autoanaliza: jaka byłam przed lekturą Ferdydurke Żyłam w świecie szarym, jednostajnym, codziennym. Gobelin moich dni minionych tkany był szarą nicią przyziemności. Każdego dnia wstawałam, powtarzając utrwalone rytuały, sumarycznie składające się na coś piękniejszego, co miało być moim życiem. Ale to były tylko różne odcienie szarości, „które rankiem mi w głowie, później na dłoniach i w każdym słowie, niczym gołąb pocztowy powracały”. Aż pewnego dnia spostrzegłam go. Był
Literatura często staje się źródłem wiedzy o człowieku i świecie. Jaką wiedzę o człowieku odnalazłam w wybranych dziełach? Podróże powodują, że w każdym pięknym miejscu chciałabym pozostawić „kawałek” siebie, a zabrać wszystko, wszystko ocalić od zapomnienia. Tak było do tej pory, do mojej ostatniej wędrówki po świecie. Teraz nie wiem, gdzie jest moje miejsce. Gdzie leży granica, której żadnemu człowiekowi przekroczyć nie wolno. Nie rozumiem pewnych rzeczy i pewnie nigdy nie dorosnę do tego, żeby
Młodość w literackich i filmowych dziełach współczesności. Epoką, której zawdzięczamy niespotykaną ani wcześniej, ani później apoteozę młodości – był romantyzm. Nie znaczy to jednak, że temat ten nie pojawiał się w innych okresach literackich. Przeciwnie, wydaje mi się, że dla literatury, a współcześnie także dla filmu, to właśnie młodość jest zagadnieniem podstawowym, swoistym punktem wyjścia, wobec którego niemal każdy twórca próbuje się jakoś ustosunkować. Gdyby zebrać dzisiejsze opinie o młodym
„Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka, wielbi urząd, czci króla, lecz sadzi człowieka”. Komizm, groteska, błazeństwo w polskiej literaturze. Powyższe słowa Ignacego Krasickiego, pochodzące z satyry „Do króla”, mówią, że dopóki będą istnieć takie środki wyrazu, jak satyra, groteska, parodia i inne podobne gatunki, mistrzowie pióra nie będą „oszczędzali” ludzi i ich przywar. W literaturze człowiek od wszech czasów był w centrum zainteresowań, opisując jego stosunek do Boga, otaczającego świata,
Do jakich przemyśleń na temat trudnych problemów moralnych skłoniła się lektura wybranych utworów. Moralność, piękne słowo. Jedno, niezmienne od tysiącleci… Tak to już jednak jest z człowiekiem, że im coś jest potężniejsze, tym bardziej różnorodne stają się zapatrywania na to. A moralność właśnie jest potężna niczym piramida egipska, którą każdy zwiedzający widzi z innej strony. Ludzie pióra od początku swego zaistnienia na Ziemi poruszają w swych dziełach problem moralności. Niektórzy
Co literatura mówi Ci o Tobie samym? Uargumentuj odpowiedź, odwołując się do wybranych tekstów modernizmu i XX-lecia międzywojennego. Wstęp – zarysowanie sytuacji fabularnej Co ja teraz będę robiła? Nie wzięłam tej książki, którą przygotowałam sobie już wczoraj. W porannym pośpiechu zapomniałam o Doktorach Segala, którzy mieli umilić czas mojej podróży. Teraz pozostają mi jedynie rozmyślania. Myślenie o sobie nie jest mym ulubionym zajęciem, gdyż zwykle po takiej autoanalizie jestem przygnębiona, dręczą mnie wyrzuty sumienia, będące
Charakterystyka Gustaw z Innego świata. Porównanie z Tadkiem z Opowiadań Borowskiego. Postacie bohatera Innego świata i vorarbeitera Tadka, bohatera opowiadań Borowskiego, często są zestawiane. Jednak o ile w obu przypadkach mamy do czynienia z narracją pierwszoosobową, bohatera-narratora możemy utożsamiać z autorem powieści, zaś w przypadku opowiadań Borowskiego nie mamy do tego prawa. Co ich różni? Zauważmy, jak różne są postawy Tadka i Grudzińskiego. Tadek to człowiek zlagrowany, przystosowany do życia w obozie, momentami wesoły i cyniczny. Grudziński to człowiek,
„Już dom widać, dym na niebie pełznący cierpliwie i matkę w oknie z dłonią nad oczami”. (cytat z Tadeusza Różewicza). Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury. Zwróćmy uwagę na zawarte w temacie sformułowanie: tekst kultury. Sugeruje ono, że powinniśmy zająć się nie tylko literaturą, ale także teatrem, filmem, sztukami plastycznymi… Pominięcie w swojej pracy innych niż literatura tekstów kultury może być (przy takim sformułowaniu tematu) uznane za błąd! Układ pracy:
Czy prawda i dobro zapewniają człowiekowi szczęście? Jak na to pytanie odpowiadają bohaterowie literaccy wybranej epoki? Wersja I. Przemyśl temat! Na pierwszy rzut oka sprawia on wrażenie prostszego niż inne. Na maturze pojawiają się najczęściej tematy przekrojowe – tu wyraźnie zaznaczono, że masz odwoływać się do literatury tylko jednej, w dodatku samodzielnie wybranej epoki. Ale żeby swobodnie się w niej poruszać i selekcjonować materiał literacki pod wskazanym kątem, musisz mieć tę epokę w jednym
