SIDEBAR
ARCYDZIEŁA EUROPEJSKIEGO ŚREDNIOWIECZA FRANCJA Pieśń o Rolandzie Wielki testament, François Villona NIEMCY Pieśń o Nibelungach HISZPANIA Pieśń o Cydzie FRANCJA. WIELKA BRYTANIA Opowieści Okrągłego Stołu Dzieje Tristana i Izoldy WIELKA BRYTANIA Opowieści kanterberyjskie Geoffreya Chaucera Średniowieczne miejsca Camelot i czarodziejski las Miejsce: Brytania – kraina czarowności, cudów, przygody. Zamek Artura: Camelot. Kipi tu życie rycerskie – turnieje, wojny, nie obejdzie się bez romansów i namiętności. Ważny element królewskiego zamku:
Biblia, obok kultury antyku, jest jednym z najważniejszych źródeł naszej kultury. Na niej opiera się system wartości całego świata chrześcijańskiego. Z niej także wyrasta nasza kultura i sztuka, dla której przez wiele wieków była główną inspiracją i pozostała nią do dzisiaj. Biblia nie jest wyłącznie księgą świętą dla wyznawców judaizmu, którzy uznają tylko Stary Testament, czy chrześcijan, dla których źródłem wiary jest zarówno Stary Testament, jak i Nowy Testament, widziane razem jako historia zbawienia świata,
Czym jest epos? Epos to pierwszy przez wiele lat najważniejszy gatunek epiki, dopiero w XVIII wieku zastąpi go powieść i powoli zaniknie. Jest to rozbudowany utwór – rytmiczny, wierszowany – wielki poemat o czynach bohaterów, który ukazuje ich dzieje na tle przełomowych wydarzeń, zmieniających życie danej społeczności. Źródłem eposu są mity i podania, np. Iliada wywodzi się z mitu o jabłku niezgody. Stworzył go Homer, tym samym raz na zawsze ustalił wzorzec gatunku.
Najważniejsze mity Przez stulecia malarze, poeci, pisarze nawiązywać będą do poszczególnych mitów, przywoływać postacie i zdarzenia. Orientacja w mitologii świadczy wciąż o erudycji człowieka. Warto więc pamiętać takie mity i nawiązania: Mit prometejski – opiewa dzieje Prometeusza, który ukochał ludzkość (stworzył człowieka z gliny i łez) i ukradł ogień z Olimpu. Ukarano go – został przykuty do skał Kaukazu, a tam zgłodniały sęp wyjadał mu wciąż odrastającą wątrobę. Prometeusz po dziś dzień symbolizuje postawę poświęcenia się dla ludzkości oraz
Mity, które trzeba pamiętać Mit prometejski Prometeusz był tytanem, a jego imię znaczy „przewidujący”. Według niektórych podań Prometeusz z gliny i łez stworzył człowieka – nauczył go wielu zajęć m. in. polować. Wykradł bogom z Olimpu ogień, by podarować go człowiekowi. Za dar ognia srodze zapłacił. Rozgniewany Zeus kazał przykuć go do skał Kaukazu, tam zaś zgłodniały sęp (lub orzeł) wyjadał mu odrastającą wątrobę. Po setkach lat męki tytana Herakles za zgodą Zeusa
Dziady Mickiewicza Autor Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 r. na Litwie, zmarł 26 listopada 1855 r. w Stambule. Jeden z trzech wielkich romantycznych wieszczów. Wywarł ogromny wpływ na swoich współczesnych. Stworzył fundamenty polskiego romantyzmu, wskazał nowe sposoby postrzegania świata. W całej swej twórczości pozostał niezmiennie wyrazicielem romantycznego przekonania, że istota rzeczy mieści się poza porządkiem rozumu: w mrocznych sferach metafizyki, w najskrytszych tajemnicach natury. Jako artysta był poetą rewolucjonistą (Oda do młodości),
Mikołaj Sęp-Szarzyński Twórczość, żyjącego w tym samym czasie co Kochanowski, Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego najczęściej zaliczana jest do baroku. A to z racji cech charakterystycznych dla tej właśnie epoki. Najbardziej wyrazista z nich to metafizyczny niepokój. Człowiek prezentowany w utworach Szarzyńskiego jawi się jako drobinka zagubiona w kosmosie, miotana tajemnymi siłami, nieradząca sobie ze swoim ciałem, swoimi potrzebami, oczekiwaniami – pragnąca wsparcia i opieki Bożej. Utwory Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego mają formę kunsztowną, ale nader niepokojącą. Niezwykłe metafory, zaskakujące koncepty, wielość
Artykuł to pojęcie bardzo ogólne. Artykułami nazywamy wszystkie teksty umieszczane w gazetach, także te w twojej gazetce szkolnej poruszające aktualne tematy społeczne, kulturalne, polityczne. Wszystkie artykuły to wypowiedzi publicystyczne. Muszą być pisane stylem jasnym, zrozumiałym dla każdego czytelnika. Bez naukowych terminów (jeśli są konieczne, należy je wyjaśnić pod tekstem), bez zapożyczeń, nieznanych powszechnie skrótowców. I oczywiście bez wulgaryzmów. Można natomiast stosować związki frazeologiczne i cytaty (pamiętając o podaniu źródła). Cel artykułu – dostarczanie informacji
Opis Po pierwsze – nie jest trudną formą. Po drugie – jest bardzo często wykorzystywany w innych formach wypowiedzi – i to często nieświadomie. Zapamiętaj kilka podstawowych kategorii, które musisz uwzględnić, aby Twój opis był prawidłowo skonstruowany: Przedstawienie tego, co opisujesz. Musi się znaleźć na początku – żeby czytający wiedział, o czym czyta. Wszystkie elementy, które są charakterystyczne dla opisywanego przedmiotu. W każdym przypadku opis musi być szczegółowy – tak, żeby można było sobie
Jakie tematy z Króla Edypa są prawdopodobne? Na podstawie przytoczonego fragmentu tragedii oraz znajomości całego dzieła wyjaśnij, na czym polegał tragizm Edypa. Porównaj go z inną, wybraną przez siebie postacią tragiczną. Wyjaśnij, na czym polega ironia tragiczna. Omów ukształtowanie postaci króla Edypa, odwołując się do przytoczonego fragmentu dzieła Sofoklesa i wiedzy o lekturze. Jaką prawdę o losie ludzkim i o człowieku głosi Sofokles w przytoczonym fragmencie tragedii i w całym utworze? Jaką rolę w życiu ludzkim odgrywa Fatum, los? Edyp jako władca.
Jak pisać charakterystykę Charakterystyka – to praca prezentująca i oceniająca bohaterów literackich lub filmowych. Polega na wyliczaniu i uporządkowaniu cech danej osoby oraz udowadnianiu na przykładach, że dana osoba rzeczywiście nosi te cechy. Wreszcie – ważnym elementem tej formy wypowiedzi jest ocena postaci. Cechy bohatera najlepiej uporządkować według określonego planu. Stały plan charakterystyki Przedstawienie postaci. (jak się nazywa, kim jest, skąd pochodzi, czym się zajmuje itd.). Przedstawienie cech fizycznych
Charakterystyka Kiedy piszemy charakterystykę? Kiedy w tematach zawarte są sformułowania typu: Jaki jest… Opisz… Scharakteryzuj…, Przedstaw… Napisz charakterystykę… Porównaj… Kiedy mamy odpowiedzieć na pytania: Jaka jest dana osoba (lub grupa osób)? jak wygląda? jakie ma cechy charakteru? jakie ma poglądy? Czym ta osoba (grupa osób) różni się od innych (osób, grup) i jakie ma z nimi cechy wspólne? Częściej niż z charakterystyką będziemy mieć do czynienia z rozprawką z elementami charakterystyki. Kiedy to
Treść Antygony Na czym polega tragizm Antygony? Antygona jako przykład tragedii klasycznej Budowa dramatu Źródło tragedii Sofoklesa Komu przyznać rację? Kilka słów o bohaterach Treść Antygony Antygona jest córką Edypa a siostrą Polinejkesa i Eteoklesa oraz Ismeny. Sofokles umieszcza akcję tragedii w chwili, gdy obaj bracia już nie żyją. Walcząc o władzę, doprowadzili do wojny – Eteokles nie dopełnił umowy i po roku panowania nie odstąpił tronu bratu Polinejkesowi, a Polinejkes, uzyskawszy w królestwie Argos pomoc, napadł na
Rodowód noweli Polskie nowele pisane zgodnie z teorią sokoła O problematyce nowel zapamiętaj! Postulaty pozytywistów w ich nowelach! O rodowodzie noweli zapamiętaj! Klasyczna postać noweli ukształtowała się we Włoszech w epoce renesansu – przede wszystkim pod piórem Giovanniego Boccaccia, autora Dekameronu (słynna teoria sokoła). W Polsce nowela pojawia się na dobre dopiero w okresie pozytywizmu – ale za to od razu jako jeden z najważniejszych gatunków literackich, ponieważ jako krótki
Przestrzeń Dwory nad piękną rzeką Niemnem. Akcja rozgrywa się pewnego lata w latach 80. XIX w. Świat, który przedstawia Orzeszkowa, jest piękny, został skonstruowany według swoistego ładu. Siedziby tutejszych mieszkańców to: Korczyn – dwór Benedykta Korczyńskiego, Bohatyrowicze – zaścianek, Olszynka – dwór Kirłów, Osowce – siedziba Andrzejowej Korczyńskiej, Wołowszczyzna – majątek Różyca. Teren przecina Niemen i otaczają gęste lasy. Bór skrywa dwa miejsca święte odgrywające kluczową rolę w powieści: mogiłę protoplastów rodu – Jana
1. Podaj 5 związków frazeologicznych wywodzących się z mitologii. (5 punktów) a) …………………………………………………………………………………………………………………………….. b)…………………………………………………………………………………………………………………………….. c) …………………………………………………………………………………………………………………………….. d) …………………………………………………………………………………………………………………………….. e0 …………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. Podaj: A. dosłowne i B. przenośne znaczenie słowa „egida” (w razie kłopotów posłuż się encyklopedią lub „Słownikiem wyrazów obcych”) (2 punkty) 3. Podaj różnice między Olimpem a Olimpią (2 punkty) 4. Ile lat wierna Penelopa czekała na swego męża? (1 punkt 5. Jak się nazywa wiara w wielu bogów? (1 punkt) A.
Szewcy Witkiewicz „Mózg wariata na scenie…” W ten sposób określił Witkacy swój teatr, sugerując, że w jego utworze mogą się zdarzyć rzeczy najbardziej absurdalne i niewiarygodne. Odrzucił zatem wszystko, co dotychczas określało teatr tradycję realistyczną i naturalistyczną, mimetyzm, zasadę prawdopodobieństwa, analizę psychologiczną, którą pogardliwie nazywał „bebechowatością” literatury. Liczyła się jedynie FORMA – była czymś absolutnie wyjątkowym, bo pozwalała dotrzeć do Tajemnicy Istnienia, doznać metafizycznej głębi, zbadać istotę bytu. Teatr nazwał Witkacy TEATREM CZYSTEJ
Żeromski pisząc Ludzi bezdomnych bynajmniej nie zamierzał stworzyć nieskazitelnej, czystej postaci owładniętej jedynie myślą czynienia dobra, nie chciał także, aby jego bohater stanowił kolejną wersję bezradnego Don Kichota, walczącego z wiatrakami. Nieprzemijająca wartość tej powieści wiąże się jednak z postacią głównego bohatera. To on nieustannie prowokuje, wzbudza kontrowersje, każe weryfikować wcześniej sformułowane opinie. By jednak tego dokonać, by zrozumieć, dlaczego doktor Judym wywołuje tak ambiwalentne sądy i odczucia, należy spojrzeć na całokształt powieści,
Rozprawka – to dłuższa wypowiedź pisemna, która prezentuje tok rozumowania autora na dany temat, zmusza do zajęcia stanowiska wobec określonego zagadnienia. Istotą rozprawki jest zbiór argumentów wyrażających myśl autora, który rozpatruje problem, rozprawia na dany temat. Idealna rozprawka jest logiczna i konsekwentna. Jeśli mamy ujawnić i uzasadnić nasze poglądy, bronić przedstawionej w temacie tezy lub obalić ją, powinniśmy napisać rozprawkę. Rozprawka służy bowiem: przekonywaniu, argumentowaniu, uzasadnianiu. Właściwie jest zbiorem uporządkowanych argumentów za
Jak pisać rozprawkę Rozprawka – to dłuższa wypowiedź pisemna, która prezentuje tok rozumowania autora na dany temat, zmusza do zajęcia stanowiska wobec określonego zagadnienia. Jak rozpoznać rozprawkę? W temacie rozprawki zawarta jest teza – trzeba ją potwierdzić lub jej zaprzeczyć. Może też być postawiona hipoteza w formie pytania – wówczas praca będzie odpowiedzią. Istotą rozprawki jest zbiór argumentów wyrażających myśl autora, który rozpatruje problem, rozprawia na dany temat. Idealna rozprawka