Strona Główna
Tytuł: Podróżnik po morzu chmur Autor: Caspar David Friedrich (1774-1840) Narodowość: Niemiec Czas powstania: 1818 Tematyka: pejzaż górski Technika wykonania: olej na płótnie Wymiary: 74,8 x 94,8 cm Muzeum, w którym można obejrzeć dzieło: Kunsthalle w Hamburgu, Niemcy Proponujemy romantyczną wyprawę w góry. Samotnicy, ruszajcie na urwiska! Co za widoki… Bezkresna przestrzeń, jaka roztacza się przed oczami dziewiętnastowiecznego turysty, została uzyskana poprzez zacieranie się kolejnych planów. Właściwie trudno dostrzec horyzont. Tajemniczy podróżnik nie
Tytuł: Hołd trzech króli Autor: Domenico Ghirlandaio, właściwie Domenico di Tommaso Bigordi (1449-1494), przydomek oznacza „girlandę” Narodowość: Włoch Czas powstania: 1487 Tematyka: religijna Technika wykonania: olej na desce Wymiary: średnica 172 cm Muzeum, w którym można obejrzeć dzieło: Galleria Uffizi, Florencja Oto pokłon króli w prawdziwie dworskim stylu: bogactwo i przepych na każdym kroku. Prawie nie ma śladu po ubogiej stajence… Oprócz rozbudowanej sceny hołdu króli, artysta umieścił jeszcze dwa inne wydarzenia. Po
Tytuł: Oszuści karciani Autor: Caravaggio, właściwie Michelangelo Merisi (1571–1610), przydomek pochodzi od miasta, w którym się urodził Narodowość: Włoch Czas powstania: ok. 1595 Tematyka: rodzajowa Technika wykonania: olej na płótnie Wymiary: 91,5 x 128,2 cm Caravaggio odrzucał w swych dziełach piękne, antyczne wzorce. Mówił, że jego jedynym mistrzem jest natura. Przede wszystkim tworzył świetne portrety – często przedstawiał ludzi, których poznawał, włócząc się po dzielnicach mających złą sławę. Przesiadując w gospodach, nieraz
Tytuł: Uporczywość pamięci (pierwotnie Miękkie zegary) Autor: Salwador Dali (1904–1989) Narodowość: Hiszpan Czas powstania: 1931 Tematyka: pejzaż Technika wykonania: olej na płótnie Wymiary: 24 x 33 cm Muzeum, w którym można obejrzeć dzieło: Museum of Modern Art, Nowy Jork Przedziwne wizje – jakby z najdziwniejszych snów – pojawiają się na obrazach hiszpańskiego artysty, który uwielbiał szokować. Artysta, mając świetnie opracowany rysunek oraz znając się na perspektywie, tworzy w sposób zaskakujący. Przykładem są
Tytuł: Autoportret Autor: Albrecht Dürer (1471-1528) Narodowość: Niemiec Czas powstania: 1498 Tematyka: portret Technika wykonania: olej na desce Muzeum, w którym można obejrzeć dzieło: Prado w Madrycie, Hiszpania Oto jak wyglądał elegancki mężczyzna, świadomy swego geniuszu renesansowy artysta – humanista z północnej Europy. Malowidło prezentuje eleganckiego, zadbanego mężczyznę o misternie ułożonej fryzurze z pofalowanych blond włosów. Do tego charakterystyczny zarost. Dürer uważany był za przystojnego, dobrze zbudowanego mężczyznę. Na Autoportrecie widać nie tylko twarz,
Tytuł: Bóg Ojciec – Stań się! Autor: Stanisław Wyspiański (1869-1907) Narodowość: Polak urodzony w zaborze austriackim Rok powstania: 1897-1904 Tematyka: biblijna Technika wykonania: witraż Wymiary: 846 x 390 cm Miejsce, w którym można obejrzeć dzieło: kościół oo. Franciszkanów w Krakowie Oto jeszcze jeden portret Boga – stwórcy świata. Ale tym razem wykonany z barwnych szkiełek, bo to… witraż! Witraż wypełnia całe okno nad głównym wejściem. Jest to jedyne okno w fasadzie oraz największy witraż
Tytuł: Et in Arkadia ego Autor: Nicolas Poussin (1654-1665) Narodowość: Francuz Rok powstania: ok.1638-1640 Tematyka: pejzaż Technika wykonania: olej na płótnie Miejsce, w którym można obejrzeć dzieło: Luwr w Paryżu, Francja Marzenie o raju na ziemi, strach przed śmiercią, nawiązanie do antyku – wszystko to mieści się na tym obrazie. Elementy obrazu Zdumieni pasterze Próbują odczytać napis na grobowcu i w ten sposób rozwikłać tajemnice śmierci. Śmierci, o której dotąd wcale nie myśleli, bo żyli
Tytuł: Sypialnia artysty Autor: Vincent van Gogh (1853-1890) Narodowość: Holender Rok powstania: 1889 Tematyka: wnętrze Technika wykonania: olej na płótnie Miejsce, w którym można obejrzeć dzieło: Muzeum d’Orsay Łóżko, stolik i dwa krzesła – czego można się dowiedzieć z obrazu przedstawiającego pokój artysty? Cechy obrazu Wyraźne kontury Wszystkie przedmioty przedstawione na obrazie mają bardzo wyraźnie zaznaczone czarne kontury – w rzeczywistości takich linii przecież nie widzimy, patrząc na łóżko czy krzesło. To
Tytuł: Zbierające kłosy Autor: Jean François Millet (1814-1875) Narodowość: Francuz Czas powstania: 1857 Tematyka: scena obyczajowa Technika wykonania: olej na płótnie Muzeum, w którym można obejrzeć dzieło: Muzeum d’Orsay, Paryż Zwyczajne prace polowe czy dramatyczny obraz nędzy i smutku? Elementy obrazu Wielkie kopy siana Nawet z takiego oddalenia wydają się ogromne. I jaka jest różnica między nimi a tymi żałosnymi kłosami ściskanymi przez wieśniaczki na pierwszym planie. Te kopy to dostatek, pojedyncze kłosy to bieda.
Tytuł: Wieczerza w Emaus Autor: Michelangelo Merisi da Caravaggio (1573-1610) Narodowość: Włoch Czas powstania: 1660/1661 Tematyka: scena religijna Technika wykonania: olej na płótnie Bardzo oryginalne ujęcie Chrystusa. W dodatku już po zmartwychwstaniu. Elementy obrazu Światło pada z lewej strony Tak jest na wszystkich obrazach Caravaggia. Ale postać Chrystusa wcale nie jest w cieniu, choć przecież powinien być on zasłonięty przez stojącego obok oberżystę. Chrystus jaśnieje swoim wewnętrznym światłem. Gest Chrystusa Co robi Chrystus?
Tytuł: Śniadanie na trawie Autor: Édouard Manet (1832-1883) Narodowość: Francuz Czas powstania: 1863 Tematyka: scena obyczajowa Technika wykonania: olej na płótnie Elementy obrazu Tło Ciemne, nasycone, stanowi doskonałą oprawę dla intymnej sceny. Martwa natura Złożona z niedbale rzuconych ubrań i owoców, namalowana z niezwykłą precyzją. Dziewczyna w strumieniu Oglądającym nasuwa się następujące pytanie: A co robi tamta dziewczyna w tle? No właśnie. Raczej nie uczestniczy w śniadaniu. Wydaje się, że należy do innej przestrzeni. Ma się nawet
Tabela 1 Wartości – postawy Przegląd okresów historycznoliterackich według ich zawartości ideowej. Oto podstawowe pojęcia: człowiek, Bóg, wartości, wiedza, sztuka w układzie tabelarycznym. Ten zestaw pomoże Ci uporządkować wiedzę przed maturą. Wartości – postawy ANTYK Klasycyzm: w cenie harmonia, symetria, ład, uporządkowanie. Nie tylko w sztuce – wśród ideałów życiowych warto szukać złotego środka, jak Horacy. Inne wartości: wiedza, sprawiedliwość, wiara w przeznaczenie. Epikurejczycy głoszą: żyj w zgodzie z naturą, wśród przyjaciół, unikaj
Materializm To największy wróg idealizmu. Materializm zakłada, że świat jest zbudowany tylko z materii, że nie ma nic pozazmysłowego, że możliwe jest całkowite poznanie świata. Materialistami byli jońscy filozofowie przyrody, Demokryt i epikurejczycy. Materialiści uważają idealistów za marzycieli, ludzi bujających w obłokach, których teorie są nic niewarte.
Fizyka Dla starożytnych była to nauka zajmująca się zjawiskami i przedmiotami materialnymi, cielesnymi. Fizyka mówi o właściwościach ciał poznawanych doświadczalnie.
Filozofia Ten powszechnie używany termin pochodzi z greki i dosłownie znaczy tyle co „umiłowanie, pragnienie mądrości”. Platon w swoich dialogach pisze, że Sokrates tłumaczył tę postawę tak: „pragnie się tego, czego się nie ma, nie można przecież czegoś chcieć, kiedy się już to ma – skoro więc filozof pragnie mądrości, to nie może być mądry”. Istotą filozofii jest więc właśnie zdanie sobie sprawy z tego, że nic się nie wie, że
Epistemologia Dział filozofii zajmujący się poznaniem wszelkich rzeczy. Starożytni wyznaczyli pierwsze możliwe drogi poznania: poznanie empiryczne – oparte na doświadczeniu i zmysłach, oraz poznanie racjonalne – którego narzędziem jest rozum, niepotrzebujący doświadczenia.
Etyka To najbardziej praktyczny dział filozofii, mówiący o tym, jak należy postępować, o tym, co jest dobre, a co złe. Za ojca etyki uważa się Sokratesa.
Demiurg To dla Greków odpowiednik Boga Stworzyciela. Demiurg to doskonały konstruktor, który zbudował świat.
Cnota (greckie: arete) Pojęcie kluczowe dla filozofii Sokratesa i etyki Platona. To pewna trwała dyspozycja człowieka, wskazująca mu, jak czynić dobrze. Cnotę można w sobie wypracować – ucząc się, stając się mądrym. Dla Sokratesa bowiem człowiek naprawdę mądry jest zawsze dobry.
Antyk Okres narodzin filozofii wynikającej z potrzeby zrozumienia świata (z gr. umiłowanie mądrości) Filozofowie przyrody – pierwsi, którzy poszukiwali zasady rządzącej światem. Tales z Miletu uznał wodę za pramaterię wszechświata, Anaksymenes – powietrze, Heraklit z Efezu – ogień. Ten ostatni głosił ciągłą zmienność świata (panta rei – wszystko płynie) – „nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki”. Demokryt z Abdery stworzył teorię atomistyczną – wszystko składa się z atomów, nawet dusza ludzka. Sokrates
