Strona Główna
Oceń decyzję Rolanda, który nie wzywa pomocy, lecz pragnie działać samodzielnie. Dlaczego idealny rycerz nie chciał użyć rogu? Podpowiedź Z ocenami bohaterów literackich zawsze jest ten kłopot, że są subiektywne. W tym przypadku jeszcze dodatkowo zmienione przez upływ czasu. Zapewne zupełnie inaczej oceniałby Rolanda średniowieczny czytelnik, inaczej człowiek współczesny. Trudno pochwalić rycerza, który dla własnego honoru naraża na śmierć przyjaciół, dopuszcza do przegrania bitwy i sam ginie. Można jednak tego rycerza zrozumieć
Podpowiedź Motyw – najmniejsza cząstka znaczeniowa, którą można wyodrębnić w strukturze dzieła literackiego. Może to być zdarzenie, sytuacja, przedmiot, myśl lub postać. Każdy motyw pełni określoną funkcję w utworze, ale jednocześnie odwołuje się do serii podobnych motywów występujących w tradycji literackiej – np. motyw cudownego środka, który umożliwia bohaterowi zmianę miejsca. Motywy mające charakter konwencjonalny, powtarzające się w licznych dziełach to tzw. motywy obiegowe (wędrowne). Motywy w Dziejach Tristana i
Ważne skojarzenie Niezwykle silne wydają się wpływy Koheleta na myślenie twórców barokowych. Motyw vanitas należy do podstawowych tematów epoki. Spójrzmy na Krótkość żywota Daniela Naborowskiego – Godzina za godziną niepojęcie chodzi: Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi. i potem: Dźwięk, cień, dym, wiatr, błysk, punkt – żywot ludzki płynie. lub na Odmianę Hieronima Morsztyna: Wszytko idzie za czasem Jam żyw, a śmierć za pasem. Jeden w łódź, drugi z łodzi, Ten
Stary Testament 46 ksiąg – od powstania świata do narodzin Chrystusa.Księgi HISTORYCZNE Pięcioksiąg Mojżeszowy („Tora”)Obejmuje dzieje ludzkości od stworzenia świata, dzieje patriarchów, dzieje Izraelitów do czasów Mojżesza po czasy króla Salomona, wyjście do Ziemi Obiecanej. Składa się nań pięć ksiąg: Księga Rodzaju (Genesis)Zawiera opis stworzenia świata i człowieka, historię Adama i Ewy, Kaina i Abla. W tej księdze mieści się podanie o Arce Noego i o wieży Babel, o Sodomie
François Villon był prawdziwym średniowiecznym dekadentem. Choć pochodził z ubogiej rodziny, rozpoczął studia, których prawdopodobnie nie skończył, wybierając cygański tryb życia. Wielokrotnie miał konflikty z prawem. Wreszcie, przed śmiercią, na wygnaniu, jeszcze jako młody człowiek, napisał Wielki testament – dzieło uznane za największy zabytek średniowiecznej literatury francuskiej. Pierwsza część utworu opowiada o życiu Villona, jego edukacji, zabawach i uciechach. Z tej części dowiadujemy się najwięcej o życiu samego poety – jego szemranej kompanii, spotykanych kobietach, zabawach,
I. Bardzo ważne są gatunki takie jak: epos rycerski (epika), żywoty świętych (hagiografia), kroniki (historiografia). Każda z tych dziedzin oferuje dobrze znane wzorce osobowe: rycerza, ascety, władcy. Tym samym buduje krąg średniowiecznych tematów: etosu rycerskiego (miłość, honor, odwaga, waleczność, wierność słowu), wiary w Boga (teocentryzmu) i hierarchii wartości, wreszcie modelu sprawowania władzy. II. Wiara, walka, miłość – oto tematy średniowieczne. III. A najpopularniejsze postacie? Rycerz Roland, król Karol Wielki, król Artur i rycerze okrągłego
Wybierz np. Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Argumenty za wyborem: możliwość przywołania wielu utworów spójna, jednolita wizja Boga, świata i człowieka Argumenty przeciw: niejednolita wizja Boga, świata i własnej egzystencji (ewolucja poglądów) możliwość przywołania tylko jednego zbioru wierszy: Rytmy abo wiersze polskie BÓG w Pieśniach (w tym słynny hymn: Czego chcesz od nas, Panie…) i w tłumaczeniu Psalmów Dawidowych Kochanowski wielbi Boga – Stwórcę świata, dobroczyńcę człowieka. w Trenach –
Danse macabre to taniec śmierci, bardzo w średniowieczu popularny motyw, wykorzystywany w literaturze i sztuce. Jest to przedstawienie korowodu tanecznego, na którego czele stoi zawsze śmierć, prosząc kolejne osoby, by się przyłączyły. Śmierć jest sprawiedliwa, nie zna podziału na biednych i bogatych, na dobrze czy źle urodzonych. Każdy w swoim momencie zostanie wciągnięty do korowodu. Dlatego też opisy bądź obrazy tańca śmierci stanowią także charakterystykę średniowiecznego społeczeństwa – od najbogatszych, obdarzonych władzą, fortuną, przez księży,
Przykładem literatury hagiograficznej są Kwiatki św. Franciszka – zbiór legend o życiu św. Franciszka, filozofa i założyciela zakonu franciszkańskiego (zakonu braci mniejszych), który w wierze cenił najbardziej prostotę – miłość bliźniego i przyrody. Kwiatki św. Franciszka zostały spisane w XIV wieku przez anonimowego autora. Utwór należy do literatury hagiograficznej, nie trzyma się jednak rygorystycznie schematu. Znajduje się w nim wiele fragmentów opowiadających o cudownych i nadnaturalnych momentach w życiu Franciszka. Oczywiście, na tle sformalizowanego wzoru hagiografii, Kwiatki wydają się
Wiersz O zachowaniu się przy stole zwany także Wierszem o chlebowym stole jest poematem dydaktyczno-obyczajowym, w którym wyłożone są zasady dobrego zachowania podczas biesiad. Pierwsza część utworu poświęcona jest ucztom dworskim, które powinny być dla uczestników przyjemnością i radością. Autor przedstawia zachowanie osób wysoko urodzonych, których zachowanie powinno znacznie się różnić od obyczajów pospólstwa. Pisze o normach obowiązujących biesiadników – o myciu rąk przed jedzeniem, spożywaniu małych kęsów, powstrzymywaniu się od zabierania
Dzieje Tristana i Izoldy, oparte na legendach celtyckich, zostały spisane w XII wieku, lecz wcześniej długo krążyły w wersji ustnej. Historia ta opowiada o dziejach miłości dwojga kochanków, miłości, której żadne z nich nie chce, ale bez której nie mogą już żyć. Dzieje Tristana i Izoldy to przykład romansu dworskiego. Treść utworu jest dosyć skomplikowana – opowiada o dzielnym rycerzu Tristanie służącym u króla Marka. W pojedynku zabija on wuja pięknej Izoldy Jasnowłosej, która – nie wiedząc, że leczy
Dwie wersje stworzenia świata W Biblii znajdują się dwa niezależne opisy stworzenia świata. Wersja pierwsza Stworzenie świata trwało sześć dni.Bóg tworzył kolejne elementy wszechświata werbalnie – za pomocą słów powoływał je do istnienia, po czym nadawał im nazwę. Najpierw więc tworzył jakieś pojęcie, a dopiero potem je nazywał. Po nadaniu nazwy w biblijnym opisie pada zawsze formuła „A Bóg widział, że były dobre”. „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” – tak brzmią pierwsze
Scharakteryzuj głęboką wiarę Hioba Hiob był człowiekiem szczerym, bardzo bogatym, otoczonym liczną rodziną i przyjaciółmi. Nade wszystko jednak kochał Boga i ufał mu bezgranicznie. Nigdy nie zapominał o złożeniu Bogu ofiary. Na skutek zakładu z szatanem, Bóg wystawia jednak wiarę Hioba na ciężką próbę. Odbiera mu wszystko: dzieci, majątek, zdrowie. Mimo to Hiob nie złorzeczy Bogu. Zgadza się z jego wyrokami – jeśli taki jest plan Boski, trzeba się mu poddać i przyjmować nie tylko to,
Jak zbudowana jest przypowieść? Przypowieść jest to utwór narracyjny, w którym przedstawione postacie i wydarzenia nie są ważne ze względu na nie same, lecz jako przykłady prawideł ludzkiej egzystencji. Oznacza to, że prosta, uboga fabuła jest tylko ilustracją, obrazkiem, który ukazuje głębsze, uniwersalne treści. jest to utwór narracyjny, w którym przedstawione postacie i wydarzenia nie są ważne ze względu na nie same, lecz jako przykłady prawideł ludzkiej egzystencji. Oznacza to, że prosta,
Barok to nazwa o szczególnym rodowodzie, pochodzi bowiem od nazwy klejnotu – perły ogromnie rzadkiej jakości, o dziwnych, oryginalnych kształtach, perły, którą w portugalskim języku nazwano barocco (dziwny). Epoka trwała w Europie od końca XVI wieku – przez cały wiek XVII do początków wieku XVIII. Oczywiście kształtowało się to rozmaicie w różnych państwach. Polska na przykład jak zwykle spóźniona wobec Zachodu, przeżywała barok w następujących fazach: koniec lat 80. XVI wieku – lata 20. XVII wieku
Najważniejsze jest to, co jest w Tobie. Musisz więc jak najszybciej dowiedzieć się: kim jesteś i co jest dla Ciebie najważniejsze. Co to jest sedno człowieka? To zespół cech charakteru, norm moralnych i przekonań absolutnie nienaruszalnych. To właśnie sedno człowieka powoduje, że z kimś od razu, mimo pozornych różnic, znajdujesz wspólny język. Nigdy nie uda Ci się zbudować niczego trwałego z innym człowiekiem, jeżeli Wasze sedna będą się różnić. Musisz więc jak najszybciej
Wiek XVII był epoką wielkich twórców i wielkich dzieł. Różnie wyglądało to w różnych krajach, ze względu na uwarunkowania polityczne rodzaj władzy, nasilenie kontrreformacji, tradycje i tym podobne sprawy. Najważniejsze wydają się wydarzenia następujące. Kolebka baroku – Włochy Tu zrodzi się marinizm (inaczej konceptyzm) – wkrótce bardzo popularny w całej Europie. Określi i rozpowszechni typ poezji na wzór Marina – włoskiego poety. Także we Włoszech powstanie ważny epos barokowy – Jerozolima wyzwolona Torquato Tasso. Giambattista
Kohelet to wielka osobowość Starego Testamentu. Jest mędrcem, który zdobył wiedzę o świecie i prawach nim rządzących poprzez własne doświadczenia (Widziałem wszystkie sprawy, które się dzieją pod słońcem). Kwestionuje wszystkie wartości związane z życiem ziemskim – pracę, pieniądze, radości. Twierdzi, że wszystko to marność (vanitas vanitatum et omnia vanitas). Skarby i szczęście szybko mijają i pozostaje po nich pustka. Wartości, takie jak mądrość czy bogactwa także nie są stałe i mogą przysporzyć nieszczęść – prowokują zawiść
Takie pytanie pozwala odwołać się do Biblii, literatury antyku i średniowiecza. Biblia – źródło motywu vanitas (Księga Koheleta), rozważania na temat ludzkiej kondycji, przemijalności wszystkich jego dzieł i czynów wobec wieczności Boga. Antyk – Platon pisał o świecie idei i świecie rzeczy, które są odbiciem świata idei. Nie zapomnij użyć sformułowania jaskinia platońska, które jest odzwierciedleniem poglądów filozofa. Średniowiecze – świat dzieli się na dwie części. Ta koncepcja św. Augustyna jest rozwinięciem
Dzieła nawiązujące do wydarzeń Starego Testamentu Peter Bruegel, Wieża BabelTak musiała wyglądać wieża Babel. Tak widział ją wielki szesnastowieczny malarz Peter Bruegel. Wieża Babel – symbol ludzkiej pychy, buntu i wiary we własne możliwości. Wieża Babel – symbol upadku, marności ludzkich zamierzeń, bałaganu i wzajemnego niezrozumienia. Ma siedem pięter (tak jak siedem jest pięter nieba w Boskiej komedii Dantego), a kształtem przypomina świątynie babilońskie zwane zigguratami. Bruegel uchwycił moment, gdy wieża już się wali,
