Tag "antyk"
Mit o Prometeuszu, który poświęcił się dla ludzkości, wykradając bogom z Olimpu ogień. Mit o Dedalu, praktycznym wynalazcy, i idealiście Ikarze, który leciał zbyt blisko słońca, stopił wosk swoich sztucznych skrzydeł i spadł. Mit o Syzyfie skazanym na wieczne wtaczanie głazu, który przy samym szczycie znów spadał – stąd pojęcie syzyfowej pracy. Mit o Narcyzie, który zachwycił się własną urodą. Mity o Korze i Demeter. Mit o jabłku niezgody i pięknej Helenie, o kowalu Hefajstosie i jego żonie Afrodycie. Mit o Apollu i Marsjaszu,
Funkcje mitów: poznawcze – czyli dzięki mitom ludzie wyjaśniali pewne niezrozumiałe zjawiska przyrody, np. burzę z piorunami; światopoglądowe – mity były podstawą wierzeń religijnych; sakralne – mity przedstawiały wzorce rytualnych obrzędów, nakazywały, jak czcić bogów. Mity dzielimy na: mity teogoniczne (o powstawaniu bogów), np. mit o narodzeniu Ateny mity kosmogoniczne (o powstawaniu świata) mity antropogeniczne (o powstawaniu człowieka) mity genealogiczne (o historii rodów), np. mit rodu Labdakidów Zobacz: MIT Najważniejsze mity
Test Przeczytaj uważnie ten tekst. Pomoże Ci on przy odpowiedziach na pytania. O teatrze greckim:… Teatr grecki, najdawniejszy teatr, jaki znamy, wyglądał zupełnie inaczej niż teatry współczesne (…). Odbywał się tylko parę razy w roku. Siedzibą teatru mogło być początkowo każde miejsce, z którego mieszkańcy całego miasta oglądać mogli duże widowisko. Do tego celu nadawało się najlepiej naturalne zbocze wzgórza, u którego stóp płaska powierzchnia pomieścić mogła chór i aktorów.
Exegi monumentum” Horacego i Pieśń XXIV Jana Kochanowskiego, czyli mistrzowie pióra o poezji i poecie. Porównaj zawarte w obu utworach koncepcje artystyczne. Wskaż także, co łączy obu poetów w spojrzeniu na artystę i jego dzieło. Horacy Exegi monumentum aere perennius Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu strzelający nad ogrom królewskich piramid nie naruszą go deszcze gryzące nie zburzy oszalały Akwilon oszczędzi go nawet łańcuch lat niezliczonych i mijanie wieków Nie
Historia Edypa Edyp pochodzi z mitycznego rodu Labdakidów. Jest on synem króla Teb Lajosa, który ściągnął klątwę na ród. Lajos będąc w gościnie na dworze Pelopsa, uwiódł a następnie porzucił jego syna Chrysipposa. Za ten występek Pelops rzucił klątwę na ród Lajosa. Wyrocznia delficka przepowiedziała Lajosowi, że umrze on z ręki syna, który później poślubi swą matkę. Gdy więc urodzi się ów syn, Lajos kazał przekłuć mu stopy i porzucić w górach. Jednak
Antygona pochodzi z mitycznego ród Labdakidów, nad którym ciążyła klątwa, będąca konsekwencją występku króla Teb Lajosa. Lajos kiedy był u króla Pelopsa uwiódł jego syna. Kiedy go porzucił i chłopak popełnił samobójstwo, ojciec chłopca rzucił klatwę na Lajosa. Wyrocznia delficka przepowiedziała Lajosowi, że dziecko Jokasty zostanie jego zabójcą i ożeni się z własną matką. Jest kochającą córką Edypa i Jokasty, siostrą Ismeny, Polinejkesa, Eteoklesa, narzeczoną Hajmona (syna Kreona). Cechy charakteru Antygona
Pojęcia związane z antykiem Poetyka To Arystoteles napisał pierwsze dzieło normatywne, w którym ustalał reguły dotyczące literatury. Powiedział raz na zawsze swoim współczesnym i potomnym, które to są gatunki wysokie, a które niskie, jakie cechy musi posiadać epos, a jakie tragedia, czym są pojęcia katharsis, mimesis czy decorum. Swoje dzieło, słynny pierwszy podręcznik dla literatów, zatytułował Poetyka. Można powiedzieć, że to nauka dotycząca norm i mechanizmów tworzenia literatury, zwłaszcza poezji. Dziś nauka ta ma nieco
Tragizm bohaterów tragedii antycznych i tragizm w dramatach Szekspira – ukaż podobieństwa oraz różnice, odwołując się do wybranych tekstów kultury. Jak zacząć? Przykładowy wstęp 1. Zaakcentuj różnice w ukazywaniu tragizmu, podkreśl uniwersalność dramatów Szekspira i ich odmienność od greckich tragedii. Niezwykłość teatru Williama Szekspira związana jest między innymi z tym, że wielu sztuk należących do dorobku artysty nie da się jednoznacznie zakwalifikować ani jako tragedie, ani jako komedie. Szekspir świadomie zerwał z konwencjami wypracowanymi w teatrze greckim
Chcesz przygotować się do pisania prac z danej epoki? Zadaj sobie trzy pytania. Pytanie pierwsze – o fakty: kiedy to wszystko się działo?, jakie były założenia epoki?, kto je głosił?, kto co napisał wielkiego, ważnego, nieśmiertelnego? Drugie pytanie – jak dorobek epoki nadal funkcjonuje? jak nam się dziś, w czasach współczesnych podoba?, z czego korzystamy?, które postulaty czy dzieła są nadal aktualne, a które zupełnie przebrzmiały? Pytanie trzecie – co Ty sądzisz o epoce? Twoje oceny,
Przykładowe tematy: „Na czym polega ponadczasowość mitów?” „Rycerz antyczny – charakterystyka i ocena”. „Wyjaśnienie zagadki śmierci w kulturze starożytnych”. „Ludzie jak bogowie, bogowie jak ludzie – czy słuszne jest to twierdzenie w świetle literatury antycznej?” „Mit ikaryjski przestrogą czy pochwałą młodzieńczego idealizmu”. „Czy dla nas – ludzi XXI wieku – cenne są ideały starożytnych?” Jak zacząć? Uczony Gadamer, znakomity badacz języka i kultury, napisał, że mity to „pramyśli ludzkości”. I tak jest. Choćby mity
Dedal czy Ikar? Która postawa jest ci bliższa? Rozważ na wybranych przykładach. Możesz pisać rozprawkę: klasyczną, opartą na schemacie teza, argumenty, wnioski – podkreślenie wybranej tezy lub którąś z bardziej „ambitnych”: pytanie, przemiennie argumenty i kontrargumenty, obranie tezy lub: hipoteza, argumenty i kontrargumenty, na końcu zaś znalezienie satysfakcjonującej odpowiedzi. szkolny esej: pozwoli Ci on (zupełnie jak Ikarowi) rozwinąć skrzydła. Nie stwórz jednak chaotycznej wyliczanki i uważaj, by Twoja próba eseju
Koncepcje ludzkiego losu w literaturze od starożytności do oświecenia. Zanim zaczniesz pisać Temat, z którym można się zetknąć przy każdej epoce literackiej – pytanie o ludzki los, jest problemem wyjątkowo uniwersalnym. Dlatego polecenie może wydawać się łatwe, ale – uwaga! – to łatwość pozorna. Nie chodzi w nim przecież o streszczanie utworów czy opisywanie losów kolejnych postaci. Temat wymaga umiejętności problematyzowania. Musisz samodzielnie wyszukać jakieś aspekty problemu, postawić pytania. Na przykład o to, jakie są
Jak uczyć się do pisemnej pracy klasowej? Najlepiej tak: zestawić i przeanalizować zagadnienia i tematy, które najprawdopodobniej pojawią się na tablicy, zebrać przykłady, przygotować przemyślenia, pracę uatrakcyjnić cytatami i pomysłami kompozycyjnymi. Tragizm Temat może brzmieć: Literatura starożytna opowiada o losach postaci tragicznych. Wobec kogo odczuwasz litość, wobec kogo trwogę. Klasyczna sytuacja tragiczna polega na tym, że człowiek staje przed koniecznością podjęcia decyzji, wyboru drogi postępowania i… cokolwiek wybierze, będzie źle. W dodatku wybór jest bardzo
Nawiązania do antyku w epokach późniejszych Literackie nawiązania do starożytności z grubsza podzielić można na dwa rodzaje. Pierwszy polega na wykorzystaniu bohaterów i tematów mitologii i literatury antycznej. Mamy wówczas do czynienia z próbą nowego przedstawienia postaci czy ujęcia problemu, a to, jak artysta tego dokonuje, zależy od jego indywidualnego stylu. Drugi rodzaj nawiązań – to świadome odwołania do antycznych idei, starożytnej filozofii, sztuki, ówczesnego systemu wartości. Przykłady nawiązań pierwszego typu z łatwością znajdziemy w każdej epoce. Nawiązania
Quintus Horatius Flaccus jest między innymi autorem Satyr, w których piętnuje wady współczesnego mu społeczeństwa. Najpełniej jednak jego talent objawił się w Pieśniach (Carmina), niekiedy nazywanych przez badaczy odami. To utwory o bardzo różnorodnej tematyce: filozoficznej, moralnej (Wdowa to uboga…), religijnej, patriotycznej i miłosnej (Do Cyprydy). Pieśń 30 z cyklu Pieśni III, rozpoczynająca się w oryginale od słów „Exegi monumentum”, to jeden z najbardziej znanych jego utworów. A motyw zbudowanego przez poetę pomnika w postaci własnej twórczości został przejęty
Antygona – bohaterka bliska czy daleka? We wstępie – analiza tematu Twoim celem jest zastanowienie się, czy bohaterka jest Ci bliska, czy jej postawa Cię przekonuje. Nie zaczynaj więc od streszczania historii Antygony, nie zbieraj argumentów, które będą ją oskarżać czy bronić. Temat dotyczy bowiem Ciebie i Twojego stosunku do postępowania bohaterki tragedii Sofoklesa. Wszystkie fakty z życia Antygony będą ważne, o ile przywołasz je w odpowiednim momencie, jako uzasadnienie
Reguły obowiązujące w tragedii greckiej 1. Zasada trzech jedności Jedność miejsca – wszystkie zdarzenia rozgrywały się w jednym miejscu (w komnacie, na placu przed pałacem itd.) To, co się działo poza tą przestrzenią, było relacjonowane – np. przez posłańca. Jedność czasu – wszystko musiało odbyć się w jak najkrótszym czasie (w ciągu jednej doby). Dążono do tego, by czas akcji pokrywał się z czasem spektaklu. Jedność akcji – prezentowano jeden wątek akcji, bez rozwijania epizodów
Wybitni dramatopisarze greccy („wielka piątka”) Tespis (VI w. p.n.e.) – legendarny pierwszy tragik, wprowadził pierwszego aktora, który występował w różnych rolach i prowadził dialog z chórem. Ajschylos (525-456 r. p.n.e.) – wprowadził drugiego aktora, ale nadal przeważały partie chórowe z koryfeuszem. Kładł duży nacisk na dekoracje, ulepszał stroje aktorów – powłóczyste szaty i wyższe koturny. Autor dziewięćdziesięciu tragedii, z których zachowało się dziewięć, w tym Oresteja, Błagalnice. Sofokles (496-406 r. p.n.e.) – wprowadził trzeciego aktora i postacie kobiece, dzięki czemu
Bohaterowie mitologiczni jako symbole wartości cenionych także dziś. Istota tematu Dzieje bohaterów mitologicznych stanowiły dla starożytnych przykład postaw ważnych w tamtym okresie. Mimo że świat bardzo się zmienił, człowiek pozostał taki sam – nie zmieniły się jego uczucia, cechy. Mitologia zawiera archetypy – pradawne wzorce postaw aktualne do dziś. Wielu bohaterów uosabia wartości cenione także współcześnie. Komentarz do tematu Jakie zadanie stawia przed piszącymi tak sformułowany temat? Po pierwsze trzeba
W przypadku Iliady tłem fabuły jest wojna trojańska, której legendarnymi bohaterami są przede wszystkim: Achilles, Agamemnon, Parys, Helena. Iliada wywodzi się z mitu o jabłku niezgody. Inwokacja Homer zwraca się do Muzy, bogini, która podaje pieśń śpiewakom: Gniew, bogini, opiewaj Achilla, syna Peleusa, zgubę niosący i klęski nieprzeliczone Achajom, co do Hadesu tak wiele dusz bohaterów potężnych strącił, a ciała ich wydał na pastwę sępom drapieżnym Równoległość dwóch płaszczyzn Fabuła przebiega w świecie bogów
