Tag "romantyzm w Polsce"
Parada postaci fantastycznych w Balladach i romansach Adama Mickiewicza. Wstęp I Literatura doby romantyzmu bardzo często i bardzo chętnie sięgała do przebogatego świata fantastyki, do zjawisk niezwykłych, nadprzyrodzonych i niemających oparcia w rzeczywistości. Ta fantastyka w literaturze romantyzmu jest związana bardzo często z odwołaniami do wierzeń ludowych. Wstęp II W romantyzmie wykorzystywanie zjawisk niemieszczących się w racjonalnej wizji świata, fantastycznych to nie tylko stylistyczne ozdobniki! Te zjawiska nie tylko dodają kolorytu opisywanym wydarzeniom, ale przede wszystkim
Czy Hymn (Smutno mi, Boże!…) jest klasycznym hymnem? W jaki sposób Słowacki odstępuje od konwencji hymnu? Wstęp I Ten utwór powstał w 1836 r. Poeta zawarł w nim swoje doświadczenia z pierwszego etapu podróży na Wschód. Tytuł zdaje się zapowiadać utwór pochwalny. Hymn to przecież pieśń zawierająca pochwałę bóstwa, wielkich bohaterów czy upersonifikowanych zjawisk lub idei. Cechuje go wzniosły styl; często rozpoczyna się apostrofą. Bez trudu spostrzeżemy, że hymn Słowackiego to hymn wyjątkowy, w którym
Kordian jako dramat o powstaniu listopadowym. Jak Słowacki ocenia powstanie? Wstęp I Z powstaniem listopadowym wiązała się twórczość wielu poetów – były to utwory związane z nurtem poezji tyrtejskiej, zachęcające do walki. Powstawały też utwory podsumowujące powstanie – jednym z takich gorzkich utworów jest dramat pt. „Kordian”. Rozliczenie powstania nie jest jedynym tematem tego dzieła, ale bardzo ważnym. Wstęp II Konsekwencją powstania listopadowego była likwidacja Królestwa Polskiego jako autonomicznego organizmu państwowego, zamknięcie
Udowodnij, że Kordian to utwór o dojrzewaniu. Podaj współczesny przykład takiego utworu. Wstęp I Ważnymi tematami „Kordiana” są, bez wątpienia, ocena powstania listopadowego i polemika z koncepcją mesjanizmu Adama Mickiewicza. To ważne tematy, związane z historią i oceną roli Polski w dziejach Europy. Dramat ukazuje nam jednak portret wyjątkowego człowieka, młodzieńca, który zmaga się z trudami dojrzewania, podejmuje pierwsze dorosłe decyzje i przewartościowania, przeżywa rozczarowanie światem i wartościami, którym dotąd hołdował, buduje siebie od nowa – „Kordian” jest
Kordian a Gustaw-Konrad – porównaj tych bohaterów. Wstęp I Bohater romantyczny… I Kordian, i Gustaw-Konrad realizują schemat biografii młodych indywidualistów – bohaterów romantycznych. Przypomnijmy sobie ogólny schemat takiego bohatera. To człowiek samotny, który ma poczucie wyobcowania, jest wrażliwy i zbuntowany. Kocha prawdziwie, szczerze, całą duszą, lecz jego miłość nie ma szans na powodzenie. Punktem zwrotnym w jego biografii jest samobójstwo, którego przyczyną jest nieszczęśliwa miłość. Tak kończy się pierwszy etap życia romantycznego bohatera, ale
Gdzie podróżował Kordian? Jak interpretować jego podróże? Wstęp I Romantyczni twórcy z upodobaniem opisywali wrażenia z podróży, które były dla nich nie tylko okazją do poznania nowych miejsc, zetknięcia się z innymi kulturami, lecz także do przemyśleń i spojrzenia z dystansu na własny naród i na samego siebie. Autor „Kordiana”, Juliusz Słowacki, sporo podróżował. Jego bohater, Kordian, w pewnym okresie życia również podróżuje po Europie. Wstęp II Podróże Kordiana odgrywały bardzo ważną rolę w biografii bohatera – olbrzymie
Sporządź notatkę na temat sporu Mickiewicza ze Słowackim. Wstęp I Spór Mickiewicza i Słowackiego, wielkich wieszczów, to zjawisko bezprecedensowe. Pozornie nie ma w tym nic dziwnego, że wielcy twórcy spierali się ze sobą, jednak ten spór był dość ostry (stroną pokrzywdzoną i niedocenioną czuł się w nim Słowacki) i dotyczył wielu zagadnień: koncepcji wyzwolenia Polski, zadań poezji i poetów. Jego dzieje są dramatyczne: echa sporu znajdziemy choćby w „Kordianie” i w „Beniowskim” Słowackiego. Wstęp II Adam Mickiewicz i Juliusz
Wytłumacz termin „winkelriedyzm”. Co sądzisz o tej koncepcji? Czy różni się ona od mesjanizmu? Wstęp I Terminy „winkelriedyzm” i „mesjanizm” to bardzo ważne w literaturze romantycznej koncepcje roli narodu polskiego. Winkelriedyzm to koncepcja ostrzejsza, mniej popularna, nieobiecująca nagrody dla narodu polskiego ani jego zmartwychwstania. Mesjanizm obiecywał chlubną przyszłość po latach męki, a winkelriedyzm tylko krew, pot i łzy… Wstęp II „Ludy! Winkelried ożył! / Polska Winkelriedem narodów” – jest to hasło poświęcenia się narodu
Druga część Dziadów jako wykładnia ludowej moralności. Wstęp I Na werdykty moralne zawarte w II części „Dziadów” łatwiej spojrzeć, jeśli uświadomimy sobie, że główną cechą tego utworu jest ludowa moralność. „Dziady” prezentują stary, pogański zwyczaj przywoływania duchów, które ujawniają swoje grzechy. Czasem ludzie mogą pomóc zjawom, czasem nie… Wstęp II Przykład trzech duchów, które pojawiają się podczas ludowego obrzędu dziadów to pokazanie różnych grzechów, które popełniają ludzie. Rozwinięcie Prastary obrzęd dziadów
Kompozycja III części Dziadów jako wzór dramatu romantycznego. Wstęp I „Dziadów” III cz. to jeden z najwybitniejszych polskich dramatów romantycznych – utwór zadziwiający różnorodnością zastosowanych środków artystycznych. Stanowi także mieszaninę różnego typu gatunków – dramatycznych, epickich i lirycznych, a nawet wykazuje pewne pokrewieństwo z operą. Wstęp II Dramat romantyczny swą budową nawiązuje do konstrukcji dramatu, którą zapoczątkował Szekspir. „Dziady” Mickiewicza są uważane za wzorcowy utwór romantyczny, gdyż odznaczają się wszelkimi ważnymi cechami, które są
IV część Dziadów jako wielkie studium miłości. Wstęp I Wśród tematów rozważanych w IV części „Dziadów” to miłość wysuwa się na pierwszy plan, przestaje być jednostkowym, konkretnym uczuciem Gustawa, a staje się monstrualną, samoistną siłą, która kieruje ludźmi. Wstęp II „Kto miłości nie zna, ten żyje szczęśliwy, / I noc ma spokojną i dzień nietęskliwy” – tak mówi Pustelnik z IV części „Dziadów”. I tak właśnie postrzegana jest miłość – jako cierpienie i uczucie, które jest przyczyną
Jaką postawę przyjmuje Słowacki wobec potomnych i współczesnych w Grobie Agamemnona i Testamencie moim? Wstęp I „Pracowałem jedynie dlatego, aby literaturę naszą (…), silniejszą i trudniejszą do złamania wichrom północnym uczynić. (…) żem jest rycerzem tej napowietrznej walki, która się o narodowość naszą toczy” – pisał Juliusz Słowacki. Troska o ojczyznę zawsze była widoczna w jego utworach. Szczególnie dwa wiersze z twórczości wieszcza są nasycone napomnieniami wobec potomnych – „Testament mój” i „Grób Agamemnona”. Wstęp II
Orientalizm w Sonetach krymskich Adama Mickiewicza. Wstęp I Orientalizm to forma egzotyzmu, zafascynowania kulturami Wschodu, zwaszcza kulturą arabską, perską, hinduską, chińską i japońską. Był on jedną z fascynacji twórców romantyzmu, świetnie widoczną w takich utworach romantyków, np. „Giaur” Byrona, „Arab” Słowackiego czy „Sonety krymskie” Mickiewicza. Podróże na Wschód, chętnie odbywane przez romantyków, były dla nich nie tylko okazją do poznania obcych kultur i podziwiania egzotycznych krajobrazów, lecz przede wszystkim podróżą duchową w głąb siebie, okazją do
Jakie wartości klasyków zakwestionowali romantycy? Odwołaj się do polemiki klasyków z romantykami, która miała miejsce u zarania polskiego romantyzmu. Wstęp Spór klasyków z romantykami to jeden z najważniejszych sporów światopoglądowo-literackich w historii naszej literatury. Być może także dlatego, że romantyzm odegrał olbrzymią rolę w historii naszej kultury – o wiele większą niż w innych krajach Europy. Nawet Polacy dziś, w XXI w. (choć czasem trudno w to uwierzyć) są spadkobiercami romantyzmu. Rozwinięcie Zacznijmy od tego, że był to spór
Elementy biblijne w twórczości Adama Mickiewicza. Wstęp I Elementy biblijne w twórczości Adama Mickiewicza wiążą się z pojęciem mesjanizmu. Zasadniczo owo pojęcie oznacza wiarę w przyjście Mesjasza, Zbawiciela. Mesjanizm narodowy spełnienia misji zbawienia (narodu) upatrywał w posłannictwie narodu, który przez cierpienia i ofiary, analogiczne do męki i śmierci Chrystusa, miał przynieść wolność nie tylko temu szczególnemu narodowi, ale wszystkim ludom. Wzorów szukano w „Starym Testamencie” – w historii Narodu Wybranego. Wstęp II Idee mesjanistyczne znalazły wyraz w III cz.
Powstanie listopadowe w twórczości Adama Mickiewicza. Wstęp I Wybuch powstania listopadowego zakończył zacięty spór między klasykami a romantykami, którzy starali się odnaleźć wspólny cel. Adam Mickiewicz, jak wiemy, nie brał udziału w powstaniu, co sprawiło wielki zawód powstańcom… Jako autora „Ody do młodości” i „Konrada Wallenroda” uważano go za duchowego przewodnika i inspiratora powstania. Jak wyjaśnić fakt, że wieszcz nie brał udziału w powstaniu?! To dość ciemny i zawikłany element jego biografii… Przyjrzyjmy się lepiej trzem
Jakie przesłanie dla matek zawiera wiersz Do matki Polki Adama Mickiewicza? Wstęp I Wiersz Adama Mickiewicza „Do matki Polki” powstał w 1830 r. we Włoszech. Poeta zamieścił go w drugim wydaniu III cz. „Dziadów”. Utwór krążył również w wielu odpisach w kraju i na emigracji. To ważny wiersz, który można by zestawić z… „Lamentem świętokrzyskim”, ponieważ zawiera przesłanie dla matek, przestrogę dla nich. Tematem obu dzieł jest cierpienie matek związane ze śmiercią ich synów lub zadawanymi
Jak kultura ludowa odzwierciedla się w twórczości Adama Mickiewicza? Wstęp I Ludowość to jedno z naczelnych haseł epoki romantyzmu – zwłaszcza w jego początkowej fazie. Poeci szukali źródeł inspiracji w wierzeniach, obyczajach i kulturze ludu. Tam także poszukiwano wskazówek etyczno-moralnych, a moralność ludowa była bardzo surowa… Wcześniej, w okresie oświecenia, kultura ludowa kojarzyła się na ogół z zabobonami, które trzeba było zwalczać. Kultura romantyczna nobilitowała lud. Jednym z poetów, w którego twórczości elementy ludowe odegrały duże znaczenie, był Adam
Charakterystyka wybranej postaci kobiecej z Pana Tadeusza. Charakterystyka Zosi z Pana Tadeusza. Wstęp I „Pan Tadeusz” to raczej świat męski. Ileż tam ciekawych bohaterów: Gerwazy, Hrabia, Jacek Soplica… A bohaterki kobiece mamy właściwie tylko dwie: zalotną kobietę w średnim wieku i kilkunastoletnią, naiwną i delikatną Zosię. Telimena – światowa, inteligentna, kokieteryjna – na pewno jest ciekawszą bohaterką niż prostoduszna Zosia. Ja jednak przekornie wybrałam tę drugą bohaterkę… Wstęp I Zosia, czternastoletnia blondynka, jest miłą
Pan Tadeusz Adama Mickiewicza jako portret szlachty polskiej. Wstęp I „Pan Tadeusz” nazywany jest bardzo często epopeją szlachecką. Zawiera on wyidealizowany, nostalgiczny portret szlachty. To dzieło to narodowy mit – szlachecka idylla uzmysławiająca ogrom ofiary powstańców i emigracyjnych cierpień. A Soplicowo? To przecież syntetyczny obraz polskości i szlacheckości, arkadyjska kraina i swego rodzaju arka Noego – bo to przecież świat skazany na zagładę. Wstęp II W „Panu Tadeuszu” mamy do czynienia z wyidealizowanym opisem sarmackiej
