Posts From Zbyszek
Jego rola w literaturze europejskiej Bohaterowie Dostojewskiego miotają się między moralnym upadkiem a najwyższymi uczuciami, szczęściem a nędzą, wiarą a niewiarą. Ciągłe rozdarcie, popadanie ze skrajności w skrajność, poddawanie się władzy potężnych uczuć – bywa określane jako dostojewszczyzna. W swych dziełach Dostojewski realizował model powieści polifonicznej. Postacie Dostojewskiego muszą z reguły zmagać się z „przeklętymi pytaniami” (z ros. „proklatyje woprosy”). Jest to zbiór niezwykle ważnych problemów moralnych i filozoficznych, wobec których bohaterowie są z reguły bezradni. Te pytania dotyczą kwestii
Jego rola w literaturze polskiej Henryk Sienkiewicz jest jednym z polskich laureatów literackiej Nagrody Nobla – oprócz Władysława Reymonta, Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej. Do dnia dzisiejszego pozostał niezrównanym mistrzem scen batalistycznych – jego bardzo plastyczny opis bitwy pod Grunwaldem zawarty w Krzyżakach silnie zapada w pamięć i oddziałuje na wyobraźnię, podobnie jak obraz Jana Matejki. Jest twórcą najpopularniejszych powieści w dziejach literatury polskiej. Jego powieść dla dzieci pt. W pustyni i w puszczy, Trylogia i Krzyżacy – są znane
Jego rola w literaturze polskiej Bolesław Prus w Lalce bardzo dokładnie, ze znawstwem i miłością ukazał Warszawę. Aż trudno uwierzyć, że cierpiał na agorafobię, czyli lęk przed otwartymi przestrzeniami, i na spacery nie wychodził często. Za jedną z jego najważniejszych powieści uznawana jest właśnie Lalka, nazywana powieścią o straconych złudzeniach lub powieścią o trzech pokoleniach idealistów. Lalka jest zgodnie uznawana przez krytyków za najlepszą powieść polskiego dojrzałego realizmu. Początkowo nie spotkała się ona wcale z dobrym przyjęciem –
Jaka to epoka? Bolesław Leśmian jest poetą dwóch epok – Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Zawsze możesz o nim pisać: W 1937 r. w mowie pogrzebowej ku czci pisarza Roman Kołoniecki (polski poeta oraz tłumacz poezji francuskiej) nazwał Leśmiana wielkim poetą, który umiał „anielsko świat lekceważyć”, a zarazem „tak zmysłowo go kochać”. Poetyckie neologizmy Leśmiana są szeroko znane. Wprowadził on do polskiej liryki takie istoty, jak Śnigrobki, Dusiołki, Znikomki i
Jego rola w literaturze Cieszył się uznaniem i szacunkiem środowiska literackiego w całej Europie – młodzi romantycy (np. Adam Mickiewicz!) pielgrzymowali do Weimaru, by spotkać się z Goethem. Wszechstronna i bogata twórczość Goethego wywarła ogromny wpływ na literaturę niemiecką i europejską. Goethemu zawdzięczamy nowe typy bohaterów literackich – bohatera werterowskiego i bohatera faustycznego. Jego twórczość bardzo silnie oddziaływała na wczesną fazę romantyzmu w Polsce. Jego Cierpienia młodego Wertera, „książka zbójecka” według słów Gustawa z IV cz. Dziadów, wywołały
Molier (Jean Baptiste Poquelin) Jego rola w literaturze Jego dzieła budziły sporo kontrowersji – np. w 1664 r., kiedy wystawił Świętoszka, został zaatakowany przez duchowieństwo. Molier stworzył przenikliwe charakterystyki typów ludzkich oraz ich przywar: skąpstwa (Skąpiec), głupoty, dewocji, naiwności (Świętoszek), mizantropii (Mizantrop), snobizmu (Mieszczanin szlachcicem). Z drugiej strony takie typy ludzkie, jak skąpiec, naiwniak, oszust, dewot, to typy uniwersalne. Spotykamy takich ludzi aż po dziś dzień. Oczywiście, musimy pamiętać, że Molier wyjaskrawiał
Rozdrapywanie ran Twórczość Żeromskiego odznacza się wyjątkową konsekwencją postawy ideowej. Ten pisarz to wielki patriota i propagator postawy społecznikowskiej. Sprawy Polski i sprawy społeczne nigdy nie były mu obojętne. W jego dziełach widać żarliwy patriotyzm, umiłowanie ojczystego kraju (zachwyt nad polską przyrodą i zrozumienie tragicznych dziejów narodu). Był bardzo wrażliwy na krzywdę i niesprawiedliwość społeczną. Jednak mimo miłości do ojczyzny nie ukazywał tylko jasnych stron historii. W odróżnieniu od Sienkiewicza nie był zwolennikiem opcji
Wisława Szymborska, laureatka literackiej Nagrody Nobla, zwana jest pierwszą damą poezji polskiej. Choć jej dorobek poetycki jest objętościowo szczupły, każdy jej wiersz jest małym arcydziełem… Jej rola w literaturze polskiej Literacka Nagroda Nobla dała Szymborskiej miano pierwszej damy poezji polskiej. Akademia Szwedzka 3 października 1996 r. przyznała Wisławie Szymborskiej literacką Nagrodę Nobla. W uzasadnieniu tej decyzji napisano, że nagrodzono „poezję, która z ironiczną precyzją pozwala wydobyć historyczny i biologiczny kontekst fragmentów ludzkiej rzeczywistości”. Twórczość
Ma opinię prowokatora i obrazoburcy polskiej literatury. Wyróżnia go oryginalny styl i specyficzne poczucie humoru. Jest mistrzem groteski! Nie obawia się wprowadzania erotyzmu – także często podszytego groteską… Szydzi z wielu świętości, takich jak ojczyzna, naród, wielcy wieszczowie, martyrologia. Nie przynudza, nie moralizuje… Dlatego jest ciągle żywy. Jego rola w literaturze polskiej Prowokator i obrazoburca w naszej literaturze. Wyśmiewał nawet uznanych twórców – z ironią pisał np. o Henryku Sienkiewiczu, autorze uwielbianej przez pokolenia Trylogii… Posługiwał się specyficznym językiem, trochę nawiązującym do…
Emma Bovary – charakterystyka Emma Bovary to piękna i pełna wdzięku kobieta. Jest również egzaltowana i chętnie oddaje się marzeniom o życiu, jakie zna z namiętnie czytanych romansów. Bale, piękne toalety, romantyczni adoratorzy, przepych i komplementy, biżuteria, prezenty, ucieczki i podróże… Bohaterka sądziła, że małżeństwo z zakochanym w niej po uszy lekarzu spełni jej marzenia, ale nie – jeszcze bardziej ją ono frustruje. Emma widzi, że Karol jest flegmatycznym, choć
Co to za typ bohatera? Typowy przedstawiciel swojego pokolenia – urodził się w 1900 r., więc w chwili odzyskania niepodległości przez Polskę miał 18 lat, przeżył I wojnę i uczestniczył w wojnie 1920 r., także w bitwie, która przeszła do historii pod nazwą „cudu nad Wisłą”. Bohater dojrzewający – taki, którego osobowość i poglądy właśnie się kształtują. Szukający swojego miejsca w życiu. Charakterystyka – kwestionariusz osobowy Wiek: w chwili, gdy poznajemy bohatera, ma 14 lat i jest uczniem gimnazjum w Baku na
Po wydaniu opowiadań oświęcimskich zaczęła się nagonka na Tadeusza Borowskiego. Utożsamiano bohatera tych opowiadań, Tadka, z autorem. Zgadzało się wiele szczegółów biograficznych: imię, rodzaj studiów, zainteresowania, adres, praca. To wszystko sprawiało, że między Tadeuszem Borowskim a vorarbeiterem Tadkiem stawiano znak równości, a autora nazywano nihilista, degeneratem, zwyrodnialcem, człowiekiem bez moralności. Tymczasem ze świadectw więźniów obozu wiemy, że Tadeusz Borowski był solidarny z innymi więźniami, pomagał im, martwił się o ich
Izabela Łęcka – charakterystyka Izabela Łęcka, obiekt dramatycznej, wszechogarniającej miłości Stanisława Wokulskiego, stała się (w odbiorze czytelników) modelowym przykładem salonowej lalki o nienagannych manierach i przy zachowaniu pozorów wrażliwości i delikatności – pustki wewnętrznej, naiwności i głupoty. Wychowana w cieplarnianych warunkach panna Izabela często nie zdaje sobie sprawy, jak godne pożałowania są niektóre jej sądy i opinie, np. na temat małżeństwa. Dwudziestopięcioletnia panna Izabela (jak na ówczesne normy już nie
Postacie bohatera Innego świata i vorarbeitera Tadka, bohatera opowiadań oświęcimskich Tadeusza Borowskiego, często są zestawiane. Jednak o ile w obu przypadkach mamy do czynienia z narracją pierwszoosobową, bohatera-narratora możemy utożsamiać z autorem powieści, zaś w przypadku opowiadań Borowskiego nie mamy do tego prawa. Utożsamienie Tadka z Tadeuszem Borowskim krzywdziło i raniło autora, było przyczyną jego kłopotów zawodowych i osobistych. Zauważmy, jak różne są postawy Tadka i Gustawa! Tadek to człowiek
Faust, bohater tragedii Goethego, to niezwykły człowiek. Posiadł niezwykłą wiedzę – studiował na kilku fakultetach, ma swoich uczniów, prowadził własne badania i studia. Właściwe całe życie poświęcił pracy naukowej. Mimo swej mądrości i tak imponującej wiedzy, nie jest szczęśliwy. Pragnie czegoś więcej – czego? Sam dokładnie nie wie, ale chciałby pożyć piękniej, intensywniej, z większym rozmachem. To sprawia, że ten mędrzec jest bohaterem uniwersalnym, bliskim każdemu człowiekowi. Uosabia marzenia każdego
Artur i Edek – który lepszym typem władcy? Ponadczasowe w Tangu: rodzina, w której istnieje problem pokoleń, problem władzy, jej rodzaju i sposobu dochodzenia do niej, skutki rewolucji, skutki i smak życia bez wartości. W jakich odsłonach widzimy Artura i Edka? Akt I – Artur wraca z uczelni. W domu zastaje grających w karty – Eugeniusza, Babcię Eugenię i obojętnego na jej umizgi Edka. Żeby przywołać do porządku starszyznę, Artur wymierza swoiste kary. Eugenia ma leżeć na katafalku i rozmyślać o wieczności, a na
Tomasz Judym – niepoprawny idealista Co o nim wiemy? Główny bohater powieści Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego, doktor Tomasz Judym, pochodził z biednej rodziny robotniczej, był synem szewca. Jego dom rodzinny, jak sam go określa, to „(…) suterena, wilgotny grób pełen śmierdzącej pary. Ojciec wiecznie pijany, matka wiecznie chora. Zepsucie, nędza śmierć”. Po śmierci matki wzięła go na wychowanie ciotka. Judym był u niej chłopcem na posyłki, czyścił podłogi, mył naczynia, sypiał w przedpokoju
Józef K. – człowiek osaczony Dlaczego bohater jest tak ważny? Bohater Procesu Franza Kafki pokazuje uniwersalne postawy wobec losu, uosabia obawy właściwe każdemu człowiekowi. Dzięki parabolicznemu charakterowi powieść można odczytać na wiele różnych sposobów. Los Józefa K. może być ilustracją sytuacji człowieka w systemie totalitarnym, uważanym za największe zło XX w. Stalinizm czy faszyzm stawiały jednostkę wobec identycznych przeżyć. A może system pokazany w Procesie to świat biurokracji, także typowy dla naszych czasów?
Zenon Ziembiewicz – polski typ karierowicza Biografia bohatera Dzieciństwo – Boleborza (część dóbr hrabiów Tczewskich, w których ojciec po utracie własnego majątku otrzymuje miejsce rządcy). Nauka w szkole w pobliskim mieście. Pierwsze krytyczne oceny wobec rodziców – ciasnota ich horyzontów i anachroniczność sposobu myślenia. Nieodwzajemniona młodzieńcza miłość do koleżanki ze szkoły, Elżbiety Bieckiej, wychowanki ciotki Cecylii Kolichowskiej, właścicielki kamienicy. Studia w Paryżu. Znajomość z Karolem Wąbrowskim, synem pani Kolichowskiej. Związek ze śmiertelnie chorą na gruźlicę Adelą.
Wiek XIX. Norwegia. Młody Gregers Werle powraca do rodzinnego domu i pragnie naprawić świat. Występuje przeciw ojcu – bo stary Werle ma wiele na sumieniu: zdradzał żonę, oszukał wspólnika, służącą Ginę wydał za mąż za Hjalmara Ekdala – choć spodziewała się jego dziecka. Teraz, po 16 latach, jego syn – Gregers – który domyślił się wszystkiego – objawi światu prawdę. Jaka jest jego najważniejsza, kontrowersyjna decyzja? Bez wątpienia ta,
